Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ön bilgilerini verdiği olağana dönüş devrinde uygulanacak İstihdam Kalkanı paketinin ayrıntıları netleşmeye başladı. Ekonomik kriz periyotlarında istihdamı muhafaza hedefli kullanılan İşsizlik Sigortası Fonu, bu devirde daha faal kullanılmaya devam edilecek.
İşsizlik Sigortası Fonu’nda hala yüzde 2 olan patron katkısının iki katına çıkarılarak yüzde 4’e yükseltilmesi öngörülüyor.
Dünya'nın edindiği bilgilere nazaran ise bu artış kademeli olarak yapılacak. Yani yasal düzenleme yürürlüğe girdiğinde evvel yüzde 2.5 yahut yüzde 3, akabinde sırasıyla yüzde 3.5 ve yüzde 4’e çıkarılacak. Bilhassa COVID- 19 periyodunda çok faal kullanılan İşsizlik Sigortası Fonu’nda mayıs ayı prestijiyle 127 milyar 335 milyon lira para birikmişti. Tıpkı ay 5 milyar 340 milyon lirası kısa çalışma ödeneği takviyesi olmak üzere fondan yapılan harcama meblağı ise 8 milyar 620 milyon lira olmuştu.
Aile Çalışma ve Toplumsal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk’un, evvelki gün duyurduğu İstihdam Kalkanı paketinde verilecek takviye ögeleri da netleşmeye başladı. Buna nazaran işten çıkarma yasağı olarak bilinen ve çalışanların fiyatsız müsaadeye gönderilmesi durumunda fiyatının İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılandığı sistem 3 ay daha uzatılacak.
69 bin patron kısadan tam çalışmaya döndü
Öte yandan COVID-19 devrinde yararlanma kuralları, yasal düzenlemeyle kolaylaştırılan kısa çalışma ödeneğinde 3 milyon 200 binin üzerinde sigortalı için yararlanılmıştı. Olağanlaşmanın başlamasıyla birlikte, bu personellerin bir kısmı da tekrar tam vakitli çalışmaya başladılar. Dün prestijiyle kısa çalışma sisteminden tam çalışma aslına geçen işletme sayısı 69 bin, çalışan sayısı ise 400 bine ulaştı.
2019 yılı Ocak ayı ile işten çıkarmanın yasaklandığı nisan ayı sonuna kadar işten çıkan bir kişinin, tekrar tıpkı işyerinde tam vakitli çalışmaya başlaması halinde, bu patrona prim dayanağı sağlanacak. Şayet patron, birebir devirde çıkarılan kişiyi tekrar alıp çalıştırmasa bile fiyatsız müsaade dayanağından yararlanabilecek.
Düzenleme yasalaşırsa, işsizlik ödeneği alırken 3 ay içinde yine işe dönen bireyler, 12 ay kesintisiz çalışırsa, bunların işsiz kaldığı devirlere ait emeklilik primleri İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak.
Ek edilen istihdamın maliyetinin %40’ı karşılanacak
2019 yılı Ocak ayından bu yana geçen devirdeki en düşük sigortalı sayısının temel alınacağı diğer bir uygulama ile de bunun üzerine yapılan her istihdamın, fiyat dahil masrafının yüzde 40’ı yeniden fondan karşılanacak. Yeni devirde, 25 yaş altı ve 50 yaş üstü istihdamında özel dayanaklar sağlanacak. Buna nazaran 25 yaş altında olup, 1 ay içinde 10 günden az çalışanların iş kazası ve meslek hastalığı sigortası fondan karşılanacak. Bu şahıslar kalan primleri isteğe bağlı olarak ödeyebilecek. 50 yaş üstünde tam vakitli çalışırken, kısmi çalışmaya geçen bireyler için ise gelir vergisi istisnası sağlanacak. Bunların kalan periyoda ait emeklilik primleri ödenecek.