Iyi arkadaşin özellikleri

İYİ ARKADAŞIN ÖZELLİKLERİ





Hz Ali (as) şöyle buyuruyor: Bütün dostlar (bilahare bu dostluklardan ötürü) pişman olurlar; muttakiler hariç(Nurüs Sekaleyn, c4, s612)
Yani takva ve Allah rızası üzere kurulan dostluklarda hiçbir vakit pişmanlık olmaz
Hz Ali (as): Hikmet sahibi insanlarla dostluk yap; ilimli insanlarla otur kalk ve dünyadan yüz çevir oysa Cennetül me ’vada yer alsın(Mizanül Hikme, c5, s301)
Yani bunlar insanın cennette girmesine vesile olur
Hz Ali (as): Zeki dostla dostluk gerçekleştirmek, ruhun hayatıdır(Mizanül Hikme, c5, s301)
Hz Ali (as): Çok dost olmak isteyen adamların, neden zeki ve takvalı âlimlerle arkadaşlık yapmamalarına şaşarım; onlar oysa faziletleri insana üstünlük verir, ilimleri insanı tehzip edip temizler ve arkadaşlıkları insana ziynet olur (Mizanül Hikme, c5, s302)
Resuli Ekrem (saa): İnsanların en mutlusu hürmet layık ve haysiyetli insanlarla oturup kalkanlarıdır(BiharülEnvar, c74, s185)
Resuli Ekrem (saa): Cennet bahçesinden bir bahçe gördüğünüz zaman ondan yararlanınNedir bu cennet bahçesi ya Resulallah, diye sorulunca: Mu ’minlerin toplantılarıdırdiye cevap verdi (Biharül Envar, c15, s51)



Resuli Ekrem ’in (saa) nakline tarafından havariler Hz İsa ’ya (as): “Kiminle oturup kalkalım? diye sorunca: Hz İsa (as) şöyle yanıt verdi: O kimseyle oturun oysa onu görmeniz size Allah ’ı hatırlatsın, konuşması sizin ilminizi artırsın, ameli sizi ahirete meyillendirsin(Tuheful Ukul, s81)
Hz Ali (as): Allah ’a boyun eğmek için insana asistan olan kimse arkadaşların en üstünüdür(Mizanül Hikme, c5, s313)
İmam Sadık (as) şöyle buyuruyor: Arkadaşlığın (bazı hudut ve ölçüleri vardır ki), onlara sahip olmayan reel arkadaş ve dost sayılmaz:
1 Sana karşı gizlisi ve aşikarı aynı olmalı;
2 Senin güzelliğini kendi güzelliği ve senin kusurunu kendi kusuru bilmeli;
3 Bir makam veya mal varlığı, onu sana aleyhinde değiştirmemeli;
4 Gücü yettiği şeyi senden esirgememeli;
5 Kötülük ve sıkıntı zamanlarında seni terk etmemeli, yalnız bırakmamalı(Biharül Envar, c78, s249)
Hz Ali (as): “Arkadaş arkadaşına üç şey de sahip çıkmadığı süre reel dost sayılmaz; musibet vaktinde, gıybeti edildiği vakit ve ölüm ettiği süre (Mizanül Hikme, c74, s163)
Hz Ali (as): Gerçek arkadaş, arkadaşını acımasızlık ve haksızlıktan alı koyan, iyilik ve ihsan etmesine tezgâhtar olan kimsedir(Mizanül Hikme, c5, s311)
İmam Sadık (as) şöyle buyuruyor: Dostlarınızı iki huyla deneyin; bu iki mizaç onlarda olursa, onlarla dostluğunuzu sürdürün; olmazsa onlardan uzaklaşın; namazlarını vaktinde kılmaya dikkat etmeleri; sıcacık ve geniş günlerinde kardeşlerine iyilikte bulunmaları (Vesailüş Şia, c2, s20)
Tekrar şöyle buyurmuştur: Kardeşlerimin bana en sevimlisi, kusurlarımı bana andıran kimsedir(Vesailüş Şia, c2, s205)
İmam Vefalı (as) yeniden şöyle buyurmaktadır: Üç kez sana kızıp da hakkında fena bir şey söylemeyen kimseyi kendine arkadaş seç(Biharül Envar, c74, s173)
Yine şöyle buyurmuştur: Bir arkadaşı üç şeyde sınav etmediğin müddetçe ona dost deme: Gazaplandığı sırada gazabının onu haktan batıla çıkarıp çıkarmadığına bak; dinar ve dirhem (dünya malı) düşkünlüğü ile imtihan et ve onunla seyahat yap (Biharül Envar, c74, s180)
Hz Ali (as): Dost, zorluk vaktinde sınav edilir (Mizanül Hikme, c5, s312)
Hz Ali (as): İnsan zorlama kaybettiği vakit reel arkadaş düşmandan emin olur (Mizanül Hikme, c5, c312)



İSLAM ’DA ARKADAŞLIK
Kur ’lahzaı Kerim Müddessir suresinin 42 ayetinde insanı cehennemlik yapan sebeplerden birisini de kötü ve laubali arkadaşlarla birlikte olmak ve bu nedenle onların hal ve hareketlerine iştirak etmek olarak tanıtmaktadır
Kur ’anı Kerim sapık ve imansız arkadaşlar kadar yoldan çıkarılan kimselerin (kıyamet günü) pişmanlıklarını şöyle tasvir emektedir::
O gün (nefsine ve başkalarına) zulmeden kimseler ellerini ısırarak şöyle der: Ah, keşke Peygamber ’le birlikte bir yol edinmiş olsaydım! Vaah, yazıklar olsun bana, keşke filanı dost edinmeseydim! Çünkü o, fiilen bana geldikten daha sonra, beni zikirden (Allah ’ı hatırlamaktan) saptırmış oldu(Furkan,2829)
Resuli Ekrem (saa) de arkadaş seçiminin önemini şu şekilde açıklama etmektedir: Kişi dostunun dini üzeredir; şu halde her biriniz kiminle dost olduğuna baksın(Biharül Envar, c74, s792)
İşte görüldüğü gibi dost ve arkadaşın insanın hayatında ne değin kayda değer bir yere sahip olduğu bu ayet ve hadislerden en ince ayrıntısına kadar anlaşılmaktadır Tek kelimede bir arkadaş insanı ayrıca cennetlik yapabilir, ayrıca cehennemlik!
Hz Emirül Mu ’minin Ali (as) şöyle buyurmuştur:
Kötülerle oturmak, (insanın) iyi halk hakkında kötü zan beslemesine niçin olur İyilerle birlikte oturmaksa, kötüleri iyilere katar İyilerin facirlerle (kötülük ehli olanlarla) oturması, onları facirlere katar Kimin durumunu kestiremiyorsanız; dinini bilmiyorsanız, onun çevresine bakın Eğer arkadaşları Allah ’ın dinine bağlıysalar, o da Allah ’ın dini üzeredir Olur Ya arkadaşları Allah ’tan başkasının dini üzere iseler, onun Allah ’ın dininden nasipsiz olduğunu bilin Çünkü Resulullah (saa) şöyle derdi: Allah ve âhiret gününe inanan bir kimse kafiri kardeş, faciri arkadaş edinmesin Kim kafiri kardeş veya faciri arkadaş edinse, facirdir, kafirdir(Biharül Envar)



Tekrar şöyle buyurmaktadır:
Fena arkadaşla oturmaktan kaçın; zira o, kendisiyle birlikte olanı helak eder ve kendisiyle dostluk yapanı alçaltır, bedbaht eder (Mizanül Hikme, c5, s299)
Allah Resulü (saa) buyuruyor oysa:
Salih arkadaş yalnızlıktan daha iyidir; yalnızlık da fena arkadaştan daha iyidir(Biharül Envar, c15, s51)
İmam Vefalı (as) ise şöyle buyuruyor:
Kalbinden bir nasihat vericisi, nefsinden bir alıkoyucusu ve kendisine doğru yolu gösterecek (salih) bir dostu olmayan kimse, düşmanın boyunduruğu altına girer(Biharül Envar, c15, s51)


Hiçbir dost arkadaşlığını ispat edene kadar gerçek
dost değildir
*