İyimser Bir İnsan Olmak Beyninizi Nasıl Etkiler?

Dünyanın neresinde yaşıyor olursanız olun hayat herkes için gerçekten zor, bunu kabul etmek gerekiyor. Üstelik zengin bir ailenin içinde doğmuş olsanız bile hayat sizin için güllük gülistanlık olmayabilir. Peki, tüm bu karmaşanın ortasında bile iyimser bir insan olabilmek mümkün mü? Bu sorunun yanıtı için aslında bilmemiz gereken ilk şey, iyimserliğin ne olduğu ve bizi nasıl etkilediğidir.

Optimist, Polyannacı, bardağın dolu tarafını gören kısaca iyimser olan insanları düşündüğümüz zaman bu kişilerin her zaman etrafta neşe saçarak gezdiklerini zannederiz. Ancak iyimser olmak, mutlu olmak anlamına gelmiyor. Sorunlara iyimser bir şekilde yaklaşmak hem ruh halinizi hem beyninizi hem de beden sağlığınızı olumlu etkileyecektir. Gelin detaylara biraz yakından bakalım.

Bardağın dolu tarafını görmek nedir?


Kültürümüzde bardağın dolu tarafını görmek deyimi ile açıkladığımız iyimser olma hali bilimde optimizm olarak adlandırılırken, halk arasında Polyannacılık gibi isimler de alabilir. İlk bakışta gözlerinden kalpler çıkararak gezen mutlu bir insanı tanımlayan iyimser olma hali, aslında mutlulukla o kadar ilişkili bir durum değildir.

Texas Üniversitesi’nde doçent olarak görev yapmakta olan Dr. Aparna Iyer; iyimser insanların kötü olayları kabul ettiğini ve kötü sonuçlar için kendilerini daha az suçladıklarını söylüyor. Iyer’a göre iyimser insanlar, içinde bulundukları kötü durumun geçici olduğuna ve ilerleyen dönemde çok daha güzel şeyler yaşayacaklarına inanırlar.

Psychology Today yazarlarından terapist Kimberly Hershenson; olumlu düşünen insanların hayatın zorluklarını görmezden gelmediklerini, yalnızca zorluklara daha üretken bir şekilde yaklaştıklarını söylüyor. Hershenson’a göre eğer kendinize iyimser bir yaşam vizyonu oluşturursanız çok daha sağlıklı ilişkiler kurar, hayat ile daha kolay başa çıkar ve stres kaynaklı rahatsızlıklardan kurtulmuş olursunuz.

Nasıl iyimser olursunuz?


Ah bir hapı olsa da içip biz de olsak dediğimiz iyimser ruh hali, genetik ve çevre faktörleri ile oluşan bir durum. Psychology Today yazarlarından psikoterapist Karol Ward, araştırmalara göre iyimser olmanın %25 oranda kalıtsal olduğunu yani aileden geldiğini söylüyor. Çevre faktörlerinin unutulmamasını gerektiğini de ekleyen Ward, doğuştan kötümser olan bir insanın bile sevgi dolu, sosyoekonomik durumu iyi olan bir ailede iyimser bir insana dönüşebileceğini söylüyor.

Stanford Üniversitesi’nde görev yapan Leah Weiss ise sevindirici haberi veriyor ve çoğu kişinin iyimserliği sonradan öğrendiğini hatta bu konuda eğitilebileceğini söylüyor. Forbes dergisine konuşan yaşam koçu Caroline Castrillon, kendinizi iyimser olma konusunda eğitebilmeniz için hayatınızın her alanında uygulamanız gereken 5 temel hedef sunuyor;

• Sahip olduğunuz iyi şeylere odaklanın.
• Çevrenizi iyimser insanlarla doldurun.
• Bir sorun olduğunda her iki tarafı da tatmin edecek kazan - kazan durumları yaratın.
• Sahip olduğunuz şeylere şükredin.
• Tek noktaya değil, farklı olasılıklara odaklanın.

İyimser olmak IQ seviyenizi arttırıyor:


Garip ama gerçek. Yalnızca bardağın dolu tarafını gören bir insan olarak, kişinin zeka düzeyini gösteren IQ seviyenizi arttırmanız mümkün. Hem de az değil, tam 13 puanlık bir artıştan bahsediyoruz. Bu nasıl oluyor diye soruyorsanız Amerika Birleşik Devletleri’nde yapılan başkanlık yarışına gidelim ve Demokrat Parti adaylarından Andrew Yang’a kulak verelim.

Andrew Yang, seçim vaadi olarak tüm vatandaşlara aylık bin dolar vereceğini açıkladı. Amacı yalnızca oy toplamak değil, insanların bu para sayesinde çok daha verimli çalışmasını sağlamaktı. Bu teorisi, daha önce yapılmış bir çalışmaya dayanıyordu. Bilim insanları, aynı çiftçiler üzerinde iki kez IQ testi yaptılar. Testlerden biri hasattan önce, biri hasattan sonra yapıldı. Sonuçlar ise şaşırtıcıydı.

Hasattan önce maddi kaygılar taşıyan çiftçilerin IQ seviyesi, hasattan sonra maddi kaygılar taşımadıkları için tam 13 puan yükselmişti. Yani stres seviyesi azaldığı zaman IQ seviyesi yükseliyordu. Bu noktada kişilerin tek sorunu para değil, stresti. Kötümser bir insan olarak devamlı maddi durumunuz konusunda endişelenmek yerine var olan durumu kabul ederseniz stres seviyeniz de normale dönmüş olur. İşte iyimserlik budur.

Andrew Yang seçilemedi, hatta Demokrat Parti’nin başkan adayı bile olamadı ama hepimize bir şey öğretti. Maddi kaygılarınız hakkında uzun uzun düşünerek kötümser bir ruh halinde olmak, direkt olarak beyninizi olumsuz yönde etkiliyor ve zeka seviyenizi bile düşürüyor. Düşünmediğiniz zaman maddi sorunlar ortadan kalkmıyor ama kendinizi bir mengeneye hapsedip devamlı parasızlığı düşündüğünüz zaman da sizden geriye pek bir şey kalmıyor.

İyimser olmak beden sağlığınızı nasıl etkiliyor?


Clinical Psychology Review'de yayınlanan bir makalede, iyimser olmanın beden sağlığına etkileri konusunda yapılan bir araştırmanın sonuçları ile karşılaşıyoruz. Buna göre iyimser insanlar olağanüstü travmatik koşullarda yaşasalar ve hatta rahatsız edici tıbbi durumların içinde kalsalar bile fiziksel ve zihinsel olarak çok daha dayanıklı oluyorlar.

Yine benzer bir araştırma iyimser insanların çok daha iyi bir kalp sağlığına ve güçlü bir bağışıklık sistemine sahip olduklarını ortaya koyuyor. Üstelik bu insanların ilişkileri daha kuvvetli ve gelir seviyeleri de çok daha yüksek oluyor. Bu noktada bir parantez açalım; bu insanlar zaten iyi şeylere sahip oldukları için iyimser olmuyorlar, iyimser oldukları için iyi şeylere sahip oluyorlar.

Harvard School of Public tarafından yapılan bir araştırmada, iyimser kadınlar 8 yıl boyunca gözlemlendi. Sonuç olarak bu kadınların kanser, kalp hastalığı ve felç gibi ciddi hastalıklardan biri yüzünden ölme ihtimallerinin %30 daha az olduğu görüldü. İyimser olunca IQ seviyeniz artıyor, hastalıklar yüzünden ölme ihtimaliniz azalıyor daha ne olsun?

Kendinize iyi bakın, iyimser olun:


İşsiz, maddi sıkıntılarla boğuşan, bir hastalığın pençesinden kurtulmaya çalışan yani acı çeken insanlara ‘Hadi gülümseyin!’ demek saçma olacaktır ama zaten anlattık, iyimser olmak bu değil. İyimser olmak, içinde bulunduğunuz durumu kabul etmekle başlıyor. Her şeyin daha kötü olacağını düşünürseniz her şey daha kötü olmasa bile mutsuz olacaksınız.

Haberleri kapatın, manipülatif insanları hayatınızdan uzaklaştırın, sahip olduğunuz iyi şeylerin neler olduğunu göreceğiniz bir liste hazırlayın, listedeki her madde için şükredin, sorununuza çözüm olacak daha önce hiç düşünmediğiniz alternatifleri değerlendirmeye çalışın, biraz egzersiz yapın, kötü alışkanlıklarınızı bırakın. Hiçbir şey düzelmese bile en azından kötümser ruh halinizle her şeyi daha kötü yapmayın.

Optimizm, Polyannacılık, bardağın dolu tarafını görmek yani iyimser olmak beynimizi nasıl etkiliyor sorusunu yanıtladık ve hem nasıl iyimser bir insan olacağınızı hem de iyimser bir insan olarak neler kazanacağınızı anlattık. Konu hakkındaki düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.