James Web Uzay Teleskobunun ilk büyük keşfi: İlk kez bir ötegezegen atmosferinde “anlamlı miktarda” karbondioksit tespit edildi

James Web Uzay Teleskobu birinci sefer bir ötegezegen atmosferinde “anlamlı miktarda” karbondioksit tespit etti. Nature mecmuasında yayınlanmak üzere kabul edilen ve ön baskı sunucusu ArXiv'de bulunan bir makalede açıklanan tespit, 700 ışık yılı uzaklıkta Güneş gibisi bir yıldızın yörüngesinde dönen tanınmış bir gezegen olan ötegezegen WASP-39 b'nin atmosferinde yapıldı. Gezegen bizim görüş sınırımızdan yıldızının önünden geçiyor ve bunu yaparken ışığın bir kısmını bloke ediyor, bu yüzden de orada olduğunu biliyoruz.

James Web Uzay Teleskobu, ışığı incelemek ve atmosferdeki makul kızılötesi renkleri neyin engellemiş olabileceğini belirlemek için tasarlandı. WASP-96b aslında birinci bilimsel gayelerinden biriydi ve bu gezegende aslında daha evvel su buharı tespit edilmişti. Artık, karbondioksit de bulundu.

Tespiti yapan grubu yöneten UC Santa Cruz'dan Profesör Natalie Batalha, “Bu gezegenin Hubble ve Spitzer ile evvelki müşahedeleri bize karbondioksitin mevcut olabileceğine dair yürek verici ipuçları vermişti” diyor ve devam ediyor: “James Web Uzay Teleskobu son derece net bir karbondioksit varlığı gösterdi.”

WASP-39 b, yıldızına yakın yörüngede bir sıcak gaz devi. Kütlesi Satürn kadar, lakin çapı Jüpiter'den 1,3 kat daha büyük. Yıldızına Güneş ile Merkür ortasındaki uzaklığın kabaca sekizde biri kadar yakın, bu da onu 900 derece yüzey sıcaklığı ile çok derecede sıcak bir gezegen yapıyor. Güneş Sistemi’nde bu türlü bir gezegen bulunmuyor.

Yıldızlar ve gaz devleri çoğunlukla hidrojen ve helyum üzere hafif elementlerden oluşuyor, lakin daha ağır elementler gezegen oluşumu için kritik ehemmiyete sahip. Karbondioksit, hem gaz devleri Satürn ve Jüpiter, hem de Mars de Venüs üzere kayalık gezegenlerde bulunuyor ve Güneş Sistemimizin gezegenlerinin atmosferlerinde değerli bir bileşen. Karbondioksit gaz devlerinin atmosferindeki daha ağır elementlerin bolluğunun büyük bir göstergesi.