Jean-Paul Sartre

JeanPaul Sartre
JeanPaul Sartre Kimdir
JeanPaul Sartre Biyografi

Ünlü Fransız yazar ve düşünür Felsefi içerikli romanlarının yanı sıra, her yönüyle kendine özgü olarak geliştirdiği Varoluşçu felsefesiyle de yer etmiş; bunların yanında Varoluşçu Marksizm şekillendirmesi ve siyasetteki etkinlikleriyle 20 yüzyıl'a damgasını vuran düşünürlerden biri olmuştur O, her şeyden önce bir anlatıcı, denemeci, romancı, filozof ve eylemci olarak yalnızca Fransız aydınlarının temsilcisi olmakla kalmamış, özgün bir Entelektüel tanımlamasının da temsilcisi olmuştur

Babasını ufak yaşta yitiren Sartre, annesinin ailesinin yanına büyüdü Olgunluk sınavını Louis le Grand Lisesi'nde verdi Daha sonraki eğitimini Ecole Normale Supérieure'de, İsviçre'deki Fribourg Üniversitesi'nde ve Berlin'deki Fransız Enstitüsü'nde sürdürdü Çeşitli liselerde öğretmenlik yaptı ve 1928'de Simone de Beauvoir'la tanıştı II Dünya Savaşı sırasında Almanlar tarafından hapse atılmasının ardından Direniş hareketine katıldı Sinekler adlı meşhur oyunu bu koşullarda yazıldı ve sahnelendi Benzer sekilde, Varlık ve Hiçlik adlı kendi felsefesini açıkladığı ünlü yapıtı da bu sırada yazıldı( 1943 )

1945 yılında öğretmenliği bıraktı ve Les Temps Modernes adlı edebipolitik dergiyi çıkarmaya başladı Kitaplarının hemen hemen tümü edebi ve politik sorunları işleyen kuramsal metinler olarak şekillendi Sartre, savaş sonrası dönemde ise bilhassa politik etkinlikleriyle öne çıkmaya başladı Soğuk savaş dönemi baştan başa çoğu eleştirisine rağmen Sovyetler Birliği'ni desteklemiş, Fransa'nın Cezayir'e aleyhinde yürüttüğü savaşa karşısında çıkmıştır Çıkardığı dergi, bu bağlamda yoğun bir etkinlik göstermiştir

Sartre, 1964 yılında kendisine verilmek istenen Nobel Ödülünü geri çevirmiştir Bunun keza yapıtlarına keza de politik konumuna hasar verecegini düşünmüştür 121'lerin Bildirgesi olarak bilinen bildirgeyi imzalamış ve 19611962 yılındaki büyük gösterilere katılmıştır Hem, 196667 yılları aralarında Vietnam Savaşı'nda meydana gelen katliamları sorgulamak üzere kurulmuş olan Russell Mahkemesi'nin de başkanlığını yapmıştır Politik etkinlikleri giderek yoğunlaşmış ve kendi içdönüşümleriyle birlikte şekillenmiştir 1968 olayları Sartre'ın kendi fikirlerini ve geleneksel entelektüel konumlarını da sorguladığı bir dönem olmuştur Sovyetler'in Prag'a müdahalesinin ve Fransa'daki öğrenci hareketlerinin üstüne, teorik politik alanı baştan değerlendirmeye başlamış, 1973'te Liberation'u kurmuştur

1974 yılında Sartre'ın gözleri büyük oranda görmez oldu bu nedenle politik etkinlikleri yavaşladı, ama tekrar tekrar gerçi Batı'nın Doğu üzerindeki baskılarına karşı etkinliklerde bulundu ve insan hakları konusunda her zaman duyarlı oldu Bu tutumuyla, Aydınların yeri ve rolü konusunda ayrıca teorik keza de pratik bir örnek oluşturdu
Sartre ve Beauvoir'in mezarı

öte yandan siyasal aktifliğinin onun yazınsal ve felsefi yönünü gölgelediği söylenemez Sartre her şeyden önce kendisinden iyi bir edebiyatçı ve yetkin bir filozof olarak söz ettirmeyi başardı 15 Nisan 1980'de Paris'te öldüğünde geride felsefe ve edebiyat açısından büyük değerde metinler bıraktı Kendi varoluşçu felsefesini işlediği yapıtları başlıca; Özgürlügün Yolları, Bulantı, Bakımlı Oturum, Kirli Eller, Sözcükler, Duvar olarak belirtilebilir *