John Broadus Watson Kimdir?

Yaşamı
John Broauds Watson, 1878 yılında Güney Carolina ’da doğmuştur Davranışçılığın kurucusu olarak bilinen Watson, az önce 16 yaşında üniversiteye girmiş, 21 yaşında ise yüksek lisansını da bitirerek mezun olmuştur
Eğitim yaşamında üniversiteden itibaren büyük bir değişim yaşayan Watson, John Dewey ile felsefe amaçlamak için Chicago Üniversitesi ’ne girmiştir Hatta Watson, söz konusu üniversiteden kendi dalında ilk doktora derecesini bölge kişidir 1903 yılında Watson, “Hayvan Eğitimi: Beyaz Farelerin Fiziksel Gelişimi Üstüne Deneysel Çalışma başlıklı teziyle söz konusu doktora derecesini elde etmiştir Burada beş yıl kadar çalışan Watson, 1908 yılında John Hopkins Üniversitesi ’ne profesör olarak atanmıştır Davranışçı Girişim konusunda yaptığı araştırmalar neticesinde bugün kuramın kurucusu olarak anılan Watson ’ın bu davranışçı görüşleriyle karşıt düşünceler de yaratılmış ve bu karşıt düşünceler de müstakil birer yaklaşma olarak psikoloji dünyasında yerini almıştır

Davranışçılık konusunda Watson ’ın bilhassa 1919 yılında yayınladığı “Davranışçı Görüşe Kadar Psikoloji başlıklı egzersiz büyük ses getirmiştir Bu çalışmada Watson Davranışçı Girişim ’ın ilkelerini ortaya koymuştur
Watson ve Davranışçılık
Watson, öğrenmeyi koşullanma olarak ele alır Watson ’a tarafından organizmaya yani insanlara ve hayvanlara koşullanma baştan sona her türlü tutum öğretilebilir Watson, bu fikrini aşağı bahsedilecek olan “On İki Çocuk İddiası ile anlatmıştır
On İki Çocuk İddiası:*Watson, bu ifadesini 1930 yılında şu şekilde ifade etmiştir:
“Bana bir düzüne sağlıklı, iyi yapılı çocuk getirin Bu çocukların yetenekleri, eğilimleri, kabiliyetleri, mesleki ilgileri ve hatta genetik bağlarına rağmen; ben size rastgele seçtiğim çocuklardan her birini özel alanda hekim, hukukçu, usta, meslek insanı, dilendi, hırsız yetiştirmeyi garanti ederim
Watson, bu iddiası ile kalıtımı yok saymış ve çevre bir uçtan bir uca çocukları koşullayarak onlardan bambaşka meslekler elde edeceğini ifade etmiştir Watson ’un bu görüşü John Locke ’un “Tabula Rasa yani “İnsan zihni doğuştan boş bir levhadır fikrine dayanmaktadır

Ufak Albert Deneyi:*1920 yılında yapılan bu deneyle Watson ve asistanı, koşullanma sayesinde nefret edilen şey tepkisinin öğretilebileceğini kanıtlamışlardır
Albert, 8 aylık erkek bir çocuktur Albert, deney sürecinden önce beyaz fareleri gördüğünde hiçbir korkma tepkisi vermemiştir Deneyin başlangıcında Albert ’e beyaz bir fare gösteriliyor ve bu gösterilme aşamasında bir yana da demir parmaklara vurularak ses çıkartılıyor Albert ’in fareyi gördüğü an çıkarılan bu şiddetli ses, onda nefret edilen şey tepkisini ortaya çıkarmıştır Albert, bu aşamadan itibaren beyaz farelerden korkmaya başlıyorBir vakit daha sonra Albert sadece beyaz farelerden yok, beyaz olan benzer uyarıcılara karşısında da nefret edilen şey tepkisini genelleştirmiştir
Watson, bu deney ile Ufak Albert ’te bir nefret tepkisini ortaya çıkartmış, yani ona beyaz şeylerden korkmasını öğretmiştir de denilebilir Bütün da bu noktada Watson, korkunun öğretilebileceği gibi korkmama da öğretilebilir, diyerek psikoloji dünyasına “Peter Deneyi ni kazandırmıştır
Peter Deneyi: Peter, tavşanlardan korkan küçük bir çocuktur Bu korkuyu yok etmek nedeniyle çocuk, yemek yerken uzakta bir mesafede odaya bir tavşan alınmıştır Tavşan, belirli aralıklarla çocuk yemek yemek yerken, daha da yaklaştırılmıştır Sonunda Peter, herhangi bir dehşet tepkisi göstermediği gibi tavşana dokunmaya bile başlamıştır

Duyarsızlaştırma olarak psikolojide yer bulan bu yöntem ile korku tepkisi söndürülmüştür
Kısaca Watson ’un Davranışçı Kuramı aşağıdaki gibi sıralanır:
1 Davranışçı Girişim, öğrenmeyi uyarıcı – tepki bağı olarak açıklar
2 Watson, bu kuramda kalıtımı gözardı ederken çevreyi baş role koyar
3 Davranışçılığın temelinde John Locke ’un “Tabula Rasa fikri mevcuttur
4 Öğrenmeyi kuvvet zihinsel süreçler olarak yok tam tersi kolay bir uyarıcıtepki bağı olarak açıklar
Kaynakça:
Öğrenme Öğretme Kuram ve Yaklaşımları, Editör Behçet Oral, Pegem Yüksekokul, 2 Baskı, Ankara