John Stuart Mill
Doğum 1806 PentonvilleLondraİngiltere
Olum 1873 AvignonFransa
John Stuart Mill, İngiliz filozof (1806 1873 )
HAYATI
John Stuart Mill, klasik duşuncelerin yayılmaya başladığı donemde yetişen ekonomistlerden biri olan James Mill'in oğludur John S Mill 1806 yılında Londra'da James Mill ’in ilk oğlu olarak doğmuştur James Mill , oğlu John Stuart Mill'i kucuk yaşta insan ustu bir eğitime tabi tutmuş , 10 yaşına kadar felsefe ve sosyal bilimler oğrenen John S Mill, 14 yaşında zamanının iktisat bilimini bilen bir kimse haline gelmiştir Kucuk yaşta felsefe ve ekonomi ile ilgili yayın yapmaya başlamış ve 1848 ’te yani DRicardo ’nun aynı adı taşıyan yapıtından 30 yıl sonra Principles of Political Economy (Ekonomi Biliminin İlkeleri ) adlı yapıtını yayınlamıştır
GORUŞLERİ VE İLKELERİ
John S Mill hayatının birinci yarısı bireyci iken , ikinci yarısında sosyalizme doğru kaymıştır Ancak , kişi ozgurluğune bağlılığını hicbir zaman bırakmamıştır Onun sosyalizmi liberal bir sosyalizm olarak nitelendirilebilir Bu yuzden kendisini ekonomik duşunceler tarihinde kararsız bir ekonomist olarak niteleyenleride gorebiliriz John S Mill ’in aldığı eğitiminde etkisi ile faydacı ( Utilitarist ) felsefeye bağlı kalmış ; Ancak , Saint Simon ve August Comte onun bakış acısının genişlemesinde etkili olmuşlardır 1848 ’de yayınlanan ve daha sonra ceşitli baskılarıda yapılan Priciples of Political Economy ( Ekonomi Biliminin İlkeleri ) adlı yapıtı uzun yıllar İngiliz Universitelerinde ders kitabı olarak okutulmuştur
JOHN S MİLL ’İN SOSYAL ISLAHAT PROGRAMI
Gelir boluşumundeki eşitsizliklere değinerek onerdiği sosyal ıslahat programı daha cok sosyalist duşuncelere ozgu bir nitelik taşımaktadır John S Mill bu programda ; ucret sisteminin uretim kooperatifleri ile ikame edilmesine , arazi rantının vergilerle sosyalize edilmesine , miras hakkını sınırlandırarak servet boluşumundeki eşitsizliğin kaldırılmasını onermektedir
JOHN S MILL ’İN İKTİSADİ DUŞUNCELERİ
John S Mill kendisinden onceki klasikler gibi ferdiyetcidir; yaşamının ikinci yarısında sosyalizme ’e kaymasına rağmen ferdiyetci kalmıştır Ona gore insanların temel gereksinimleri her yerde aynıdır Butun insanlar icin gecerli ekonomik ilkeler vardırOrneğin , her insan iyiyi ararFenalıktan kacar, zengin olmak ister Bu eğilim ferdiyetciliğin esasıdır Fertlerin kendi cıkarlarına gore hareket etmeleri , başkalarının zararına calışmaları demek değildirKişi cıkarını en iyi bicimde sağlayacağına gore gideceği yolun secimi kendisine bırakmalıdır ‘ ’ Bırakın Yapsınlar ! ‘ ’ ilkesi pratik bir ilkedir John S Mill , R Malthus ’un nufus teorisinin bazı duşuncelerine esas olarak almıştır Ona gore, işciler nufus artışını hızlandırmakla sefaletlerini bizzat kendileri hazırlamaktadır Bu goruşu ozgurluk ilkesinden vazgecerek, fakirler arasında evlenmelerin yasaklanmasını isteyecek kadar ileri goturmuşturAynı zamanda John S Mill kendisinden onceki fiyat teorisini bazı bakımlardan tamamlayan duşunceler ileri surmuştur Ona gore, piyasa fiyatı arz ve talebe gore oluşur; başka acıdan, piyasa fiyatı arz ve talebi etkileyen en onemli oğelerden biridir Daha sonra, John S Mill, emek arz talebine gore piyasada oluşan ucret haddinin işcinin asgari gecim haddine eşit olan emek maliyetine eşitleneceğini acıklamıştır Bu acıklamada ucretlerin teşekkulune işciler tarafından veya kanuni hicbir mudahalenin bulunmadığı varsayılmaktadır
UNLU SOZLERİ
* İnsanlar kotuluk yaparlar ; arzuları cok şiddetli olduğu icin değil , vicdanları zayıf olduğu icin
* Bir uygarlığın seviyesini olcmek isterseniz , derhal kadının hayat şartlarına bakın
* Bir kişinin ozgurluğune karışmak , sadece başkasına zarar vermesini engellemek icinse doğrudur
* Memnun bir domuz olmaktansa , memnun olmayan bir insan olmak daha iyidir ; memnun bir aptal olmaktansa , memnun olmayan bir Sokrates olmak daha iyidir Ama aptal ya da domuz farklı bir goruşteler ise , bu , onların , meselenin sadece bir yanını bildiklerinden ileri gelmektedir Diğer taraf ise meselenin iki yanınıda biliyor
* Toplumun butun isteklerini karşılayabilecek tek hukumet bicimi , butun halkın yonetime katıldığı hukumettir ; en kucuk kamu gorevine olsun katılım yararlıdır ; her alandaki katılma , toplumun genel gelişme duzeyinin elverdiği olcude geniş olmalıdır Bir tek kucuk kentten daha buyuk bir toplumda , kamu işlerine herkes kişi olarak katılayamayacağı icin , bundan mukemmel bir hukumetin ideal turunun temsili hukumet olacağı sonucu cıkarmaktadır
BAŞLICA ESERLERİ
* On Liberty : Representative Government : The Subjection of Women , London : Oxford University Press , Geoffrey Cumberlege , 1912 1952
* Utilitarianism ( Oskar Piest, ed ) , Indianapolis , Bobbs Merrill , 1957
* Principles of Political Economy , New York , D Appleton and Company, 1909
* Essays on Ethics , Religion and Society , Toronto : University of Toronto Press , 1969
* On Liberty ( C V Shields, ed ) , Indianapolis, Bobbs Merrill , 1956
* Nature and Utility of Religion , Indianapolis , BobbsMerrill , 1958
* Dissertations and Discussions : Political , Philosophical and Historical , London : Longmans , Green , Reader and Dyer , 1867
* Essays on Politics and Culture , Garden City , N Y Doubleday , 1962
* Essays on Economics and Society ( J M Robson , ed ) , Toronto: University of Toronto , 1967
* Considerations on Representative Government , New York , Henry Holt and Co 1874
* Essays on Equality , Law and Education ( J M Robson, ed ) , Toronto: Buffalo : University of Toronto Press, 1984
Doğum 1806 PentonvilleLondraİngiltere
Olum 1873 AvignonFransa
John Stuart Mill, İngiliz filozof (1806 1873 )
HAYATI
John Stuart Mill, klasik duşuncelerin yayılmaya başladığı donemde yetişen ekonomistlerden biri olan James Mill'in oğludur John S Mill 1806 yılında Londra'da James Mill ’in ilk oğlu olarak doğmuştur James Mill , oğlu John Stuart Mill'i kucuk yaşta insan ustu bir eğitime tabi tutmuş , 10 yaşına kadar felsefe ve sosyal bilimler oğrenen John S Mill, 14 yaşında zamanının iktisat bilimini bilen bir kimse haline gelmiştir Kucuk yaşta felsefe ve ekonomi ile ilgili yayın yapmaya başlamış ve 1848 ’te yani DRicardo ’nun aynı adı taşıyan yapıtından 30 yıl sonra Principles of Political Economy (Ekonomi Biliminin İlkeleri ) adlı yapıtını yayınlamıştır
GORUŞLERİ VE İLKELERİ
John S Mill hayatının birinci yarısı bireyci iken , ikinci yarısında sosyalizme doğru kaymıştır Ancak , kişi ozgurluğune bağlılığını hicbir zaman bırakmamıştır Onun sosyalizmi liberal bir sosyalizm olarak nitelendirilebilir Bu yuzden kendisini ekonomik duşunceler tarihinde kararsız bir ekonomist olarak niteleyenleride gorebiliriz John S Mill ’in aldığı eğitiminde etkisi ile faydacı ( Utilitarist ) felsefeye bağlı kalmış ; Ancak , Saint Simon ve August Comte onun bakış acısının genişlemesinde etkili olmuşlardır 1848 ’de yayınlanan ve daha sonra ceşitli baskılarıda yapılan Priciples of Political Economy ( Ekonomi Biliminin İlkeleri ) adlı yapıtı uzun yıllar İngiliz Universitelerinde ders kitabı olarak okutulmuştur
JOHN S MİLL ’İN SOSYAL ISLAHAT PROGRAMI
Gelir boluşumundeki eşitsizliklere değinerek onerdiği sosyal ıslahat programı daha cok sosyalist duşuncelere ozgu bir nitelik taşımaktadır John S Mill bu programda ; ucret sisteminin uretim kooperatifleri ile ikame edilmesine , arazi rantının vergilerle sosyalize edilmesine , miras hakkını sınırlandırarak servet boluşumundeki eşitsizliğin kaldırılmasını onermektedir
JOHN S MILL ’İN İKTİSADİ DUŞUNCELERİ
John S Mill kendisinden onceki klasikler gibi ferdiyetcidir; yaşamının ikinci yarısında sosyalizme ’e kaymasına rağmen ferdiyetci kalmıştır Ona gore insanların temel gereksinimleri her yerde aynıdır Butun insanlar icin gecerli ekonomik ilkeler vardırOrneğin , her insan iyiyi ararFenalıktan kacar, zengin olmak ister Bu eğilim ferdiyetciliğin esasıdır Fertlerin kendi cıkarlarına gore hareket etmeleri , başkalarının zararına calışmaları demek değildirKişi cıkarını en iyi bicimde sağlayacağına gore gideceği yolun secimi kendisine bırakmalıdır ‘ ’ Bırakın Yapsınlar ! ‘ ’ ilkesi pratik bir ilkedir John S Mill , R Malthus ’un nufus teorisinin bazı duşuncelerine esas olarak almıştır Ona gore, işciler nufus artışını hızlandırmakla sefaletlerini bizzat kendileri hazırlamaktadır Bu goruşu ozgurluk ilkesinden vazgecerek, fakirler arasında evlenmelerin yasaklanmasını isteyecek kadar ileri goturmuşturAynı zamanda John S Mill kendisinden onceki fiyat teorisini bazı bakımlardan tamamlayan duşunceler ileri surmuştur Ona gore, piyasa fiyatı arz ve talebe gore oluşur; başka acıdan, piyasa fiyatı arz ve talebi etkileyen en onemli oğelerden biridir Daha sonra, John S Mill, emek arz talebine gore piyasada oluşan ucret haddinin işcinin asgari gecim haddine eşit olan emek maliyetine eşitleneceğini acıklamıştır Bu acıklamada ucretlerin teşekkulune işciler tarafından veya kanuni hicbir mudahalenin bulunmadığı varsayılmaktadır
UNLU SOZLERİ
* İnsanlar kotuluk yaparlar ; arzuları cok şiddetli olduğu icin değil , vicdanları zayıf olduğu icin
* Bir uygarlığın seviyesini olcmek isterseniz , derhal kadının hayat şartlarına bakın
* Bir kişinin ozgurluğune karışmak , sadece başkasına zarar vermesini engellemek icinse doğrudur
* Memnun bir domuz olmaktansa , memnun olmayan bir insan olmak daha iyidir ; memnun bir aptal olmaktansa , memnun olmayan bir Sokrates olmak daha iyidir Ama aptal ya da domuz farklı bir goruşteler ise , bu , onların , meselenin sadece bir yanını bildiklerinden ileri gelmektedir Diğer taraf ise meselenin iki yanınıda biliyor
* Toplumun butun isteklerini karşılayabilecek tek hukumet bicimi , butun halkın yonetime katıldığı hukumettir ; en kucuk kamu gorevine olsun katılım yararlıdır ; her alandaki katılma , toplumun genel gelişme duzeyinin elverdiği olcude geniş olmalıdır Bir tek kucuk kentten daha buyuk bir toplumda , kamu işlerine herkes kişi olarak katılayamayacağı icin , bundan mukemmel bir hukumetin ideal turunun temsili hukumet olacağı sonucu cıkarmaktadır
BAŞLICA ESERLERİ
* On Liberty : Representative Government : The Subjection of Women , London : Oxford University Press , Geoffrey Cumberlege , 1912 1952
* Utilitarianism ( Oskar Piest, ed ) , Indianapolis , Bobbs Merrill , 1957
* Principles of Political Economy , New York , D Appleton and Company, 1909
* Essays on Ethics , Religion and Society , Toronto : University of Toronto Press , 1969
* On Liberty ( C V Shields, ed ) , Indianapolis, Bobbs Merrill , 1956
* Nature and Utility of Religion , Indianapolis , BobbsMerrill , 1958
* Dissertations and Discussions : Political , Philosophical and Historical , London : Longmans , Green , Reader and Dyer , 1867
* Essays on Politics and Culture , Garden City , N Y Doubleday , 1962
* Essays on Economics and Society ( J M Robson , ed ) , Toronto: University of Toronto , 1967
* Considerations on Representative Government , New York , Henry Holt and Co 1874
* Essays on Equality , Law and Education ( J M Robson, ed ) , Toronto: Buffalo : University of Toronto Press, 1984