Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Kabir nur namazı var mıdır,
Varsa nasıl kılınır?
Cevap
Değerli kardeşimiz
Hadis kitaplarımıza ve RasUlullah Efendimiz (sav)`in yaşayış tarzını anlatan kitaplara baktığımızda, yer yer değişik kelimeler icermekle birlikte şoyle bir hadisi şerifin olduğunu goruruz:
Allah RasUlu vitirden sonra oturarak iki rekat namaz kılardıBazı rivayetler bunu bağdaş kurarakdiye de verir (Muslim) Beyhaki de:
Gece de onuc rekat namaz kılardı Dokuz rekati ayakta kılar ve onlarda vitir yapardı Iki rekat da oturarak kılar, secde yapmak istediğinde ayağa kalkıp rukU yapar ve secdeye giderdi Bunu vitirden sonra yapardı
Diğer bir rivayette:
O iki rekatta oturarak kıraat ederdi, bir diğerinde:
Bu iki rekatta (kul yaeyyuhelkafirUn ve iza zulziletil ardu) sUrelerini okurduilaveleri de vardır Hatta bazı haberlerde:
Yatağına yatmak istediği zaman oraya emekleyerek gider ve uyumadan once yatağının uzerinde iki rekat namaz kılardı, bu rekatlarda (Iza zulziletilardu ve Tekasur) sUrelerini okurdudenir (Beyhaki, esSunenulkubra, NI32; Gazali, Ihya, I196) Az farkla bu hadisleri Ahmed bin Hanbel (Musned, V260; VI299), Ibn Mace (Ibn Mace, ikame,125), Tirmizi (Tirmizi, vitir,13), Darimi (Darimi, salat, 215) ve Darekutni de (Derekutni, N6251) rivayet etmişlerdir
İbnu`l Kayyim ise bunları değerlendirirken şunları soylemiştir:
Rasulullah gece namazını uc turlu kılardı:1 Ayakta En cok yaptığı da budur 2 Kıraati oturarak, ruku`u da oturarak 3 Kıraati oturarak ve kıraattan az bir miktar kalınca kalkıp ruku`u ayakta iken Bu uc turlu kıldığıda doğrudur(İbn Kayyim, Zad, I110)
Ancak İmam Malik bu iki rekat namazı kabul etmez; İmam Ahmed de: Ben kılmam ama, kılana da mani olmam, der Cunku gece son kıldığınız namaz vitir olsundiye bir hadisi şerif vardır Onlar bu namazı bu hadise uymuyor sayarlar Bir grup alim de Rasulullah`ın bu iki rekatı sırf, vitirden sonra da namaz kılmanın caiz olduğunu gostermek icin kılmıştır goruşundedir
Bu iki rekat, sunnet gibi değerlendirilmeli ve vitrin (son namaz vitir olmakla beraber) tamamlayıcısı gorulmelidir Cunku vitir, ozellikle de vacip sayanlara gore mustakil bir ibadettir Binaenaleyh, bu iki rekat tıpkı akşamın sunneti gibi olmuş olur Zira o da gunduzun vitri (tekli namazı)`dir Ve sondaki sunneti onun tamamlayıcısıdır Yani sonunda sunnet kılmış olduğu halde kişi, son kıldığım namaz akşam namazıdır diyebilir Bu iki rekat da gecenin vitrinin tamamlayıcısı olmuş olur ve son kılınan namaz yine vitirdir denebilir
Sonuc olarak boyle bir namaz kılanlara biz, bid`at işliyorlar diyemeyiz Olsa olsa, Ahmed b Hanbel gibi kılmıyorum ama kılana da bir şey diyememderiz Hatta RasUlullah`ın boyle bir namaz kıldığı sahih rivayetlerle sabit olmuş olunca, kılanlar kılmayanlardan daha iyi yapıyorlar da diyebiliriz Ancak bu namaza Kabir Namazıdendiğine dair bir bilgiye, bakabıldiğimiz kaynaklarda rastlayamadık
Bu namazın ilmihallerde, hatta fıkıh kitaplarında gecmemasi; onların bunu bilmediklerinden değil, sadece en onemli olup, RasUlullah`ın hemen hemen devamlı kıldığı ve tavsiye ettiği sunnet ve mustehap namazları kitaplarına almış olmalarındandır Yoksa RasUlullah`ın kıldığı daha başka namazlar da vardır
Durum bu olunca şoyle diyebiliriz: Farz namazlar İslam`ın asgari şartıdır ve kulluğun ilk barajıdır Farzların sunnetleri (revatip sunnetler) farzların koruyucusu ve mukemmelleştiricisidir Teheccud, Duha (kuşluk), Işrak, Tahiyyetul mescid gibi mustehap namazlar Allah`a yaklaştırmada etkili nafile namazlardır Sozu edilen namaz ve benzerleri de farz, sunnet ve nafilelere tam alışmış, ehli takva insanların fırsat bulabilenlerinin yaptıkları amellerin uzerine bir de kaymak surme kabilinden bir şeydir
Ancak hic namaz kılmayanlara, ara sıra kılanlara, namaz borcu olanlara boyle namazları tavsiye etme yerine, kulluğun; asgari şartını yerine getirmelerini telkin etme daha isabetli olsa gerektir
Varsa nasıl kılınır?
Cevap
Değerli kardeşimiz
Hadis kitaplarımıza ve RasUlullah Efendimiz (sav)`in yaşayış tarzını anlatan kitaplara baktığımızda, yer yer değişik kelimeler icermekle birlikte şoyle bir hadisi şerifin olduğunu goruruz:
Allah RasUlu vitirden sonra oturarak iki rekat namaz kılardıBazı rivayetler bunu bağdaş kurarakdiye de verir (Muslim) Beyhaki de:
Gece de onuc rekat namaz kılardı Dokuz rekati ayakta kılar ve onlarda vitir yapardı Iki rekat da oturarak kılar, secde yapmak istediğinde ayağa kalkıp rukU yapar ve secdeye giderdi Bunu vitirden sonra yapardı
Diğer bir rivayette:
O iki rekatta oturarak kıraat ederdi, bir diğerinde:
Bu iki rekatta (kul yaeyyuhelkafirUn ve iza zulziletil ardu) sUrelerini okurduilaveleri de vardır Hatta bazı haberlerde:
Yatağına yatmak istediği zaman oraya emekleyerek gider ve uyumadan once yatağının uzerinde iki rekat namaz kılardı, bu rekatlarda (Iza zulziletilardu ve Tekasur) sUrelerini okurdudenir (Beyhaki, esSunenulkubra, NI32; Gazali, Ihya, I196) Az farkla bu hadisleri Ahmed bin Hanbel (Musned, V260; VI299), Ibn Mace (Ibn Mace, ikame,125), Tirmizi (Tirmizi, vitir,13), Darimi (Darimi, salat, 215) ve Darekutni de (Derekutni, N6251) rivayet etmişlerdir
İbnu`l Kayyim ise bunları değerlendirirken şunları soylemiştir:
Rasulullah gece namazını uc turlu kılardı:1 Ayakta En cok yaptığı da budur 2 Kıraati oturarak, ruku`u da oturarak 3 Kıraati oturarak ve kıraattan az bir miktar kalınca kalkıp ruku`u ayakta iken Bu uc turlu kıldığıda doğrudur(İbn Kayyim, Zad, I110)
Ancak İmam Malik bu iki rekat namazı kabul etmez; İmam Ahmed de: Ben kılmam ama, kılana da mani olmam, der Cunku gece son kıldığınız namaz vitir olsundiye bir hadisi şerif vardır Onlar bu namazı bu hadise uymuyor sayarlar Bir grup alim de Rasulullah`ın bu iki rekatı sırf, vitirden sonra da namaz kılmanın caiz olduğunu gostermek icin kılmıştır goruşundedir
Bu iki rekat, sunnet gibi değerlendirilmeli ve vitrin (son namaz vitir olmakla beraber) tamamlayıcısı gorulmelidir Cunku vitir, ozellikle de vacip sayanlara gore mustakil bir ibadettir Binaenaleyh, bu iki rekat tıpkı akşamın sunneti gibi olmuş olur Zira o da gunduzun vitri (tekli namazı)`dir Ve sondaki sunneti onun tamamlayıcısıdır Yani sonunda sunnet kılmış olduğu halde kişi, son kıldığım namaz akşam namazıdır diyebilir Bu iki rekat da gecenin vitrinin tamamlayıcısı olmuş olur ve son kılınan namaz yine vitirdir denebilir
Sonuc olarak boyle bir namaz kılanlara biz, bid`at işliyorlar diyemeyiz Olsa olsa, Ahmed b Hanbel gibi kılmıyorum ama kılana da bir şey diyememderiz Hatta RasUlullah`ın boyle bir namaz kıldığı sahih rivayetlerle sabit olmuş olunca, kılanlar kılmayanlardan daha iyi yapıyorlar da diyebiliriz Ancak bu namaza Kabir Namazıdendiğine dair bir bilgiye, bakabıldiğimiz kaynaklarda rastlayamadık
Bu namazın ilmihallerde, hatta fıkıh kitaplarında gecmemasi; onların bunu bilmediklerinden değil, sadece en onemli olup, RasUlullah`ın hemen hemen devamlı kıldığı ve tavsiye ettiği sunnet ve mustehap namazları kitaplarına almış olmalarındandır Yoksa RasUlullah`ın kıldığı daha başka namazlar da vardır
Durum bu olunca şoyle diyebiliriz: Farz namazlar İslam`ın asgari şartıdır ve kulluğun ilk barajıdır Farzların sunnetleri (revatip sunnetler) farzların koruyucusu ve mukemmelleştiricisidir Teheccud, Duha (kuşluk), Işrak, Tahiyyetul mescid gibi mustehap namazlar Allah`a yaklaştırmada etkili nafile namazlardır Sozu edilen namaz ve benzerleri de farz, sunnet ve nafilelere tam alışmış, ehli takva insanların fırsat bulabilenlerinin yaptıkları amellerin uzerine bir de kaymak surme kabilinden bir şeydir
Ancak hic namaz kılmayanlara, ara sıra kılanlara, namaz borcu olanlara boyle namazları tavsiye etme yerine, kulluğun; asgari şartını yerine getirmelerini telkin etme daha isabetli olsa gerektir
