Kabızlık Neden Olur?

Kabızlığın farklı nedenleri olabilir ama hiç de hoş olmayan karın şişliği ve karın ağrısı şeklindeki belirtileri değişmez Kafeini fazla kaçırmak, yeterince su içmemek, hareketsizlik, protein ağırlıklı beslenmek ya da kullandığınız ilaçlar gibi pek çok neden kabızlığa neden olabilir



Kısaca nedir diye baktığımızda kabızlık, bağırsak hareketlerinin zorlaşması ve azalmasıdır Bağırsak hareketlerinin sıklığı kişiden kişiye değişir Çoğumuzun düşündüğünün aksine, her gün tuvalete çıkmadığımız takdirde bir sorun var anlamına gelmez

Genellikle dışkılama sayısı haftada ikiye ve daha aza indiğinde bu durum kabızlık olarak adlandırılır Kabızlık başka bir rahatsızlığın belirtisi olabilir ya da olmayabilir ancak kendisi bir hastalık değildir ve hemen herkesin başına gelebilir Kabızlık yapısal bir sorundan çok bağırsakların işleyişindeki bir problemden kaynaklanır ve pek çok yaygın nedeni vardır

Kabızlığın Başlıca Nedenleri
Yeterince Su İçmemek
Sindirim sırasında parçalanan yiyeceklerin suyu bağırsak tarafından emilir ve geriye posa kalır Ancak bu suyun çeşitli nedenlerden dolayı emilmemesi nasıl ki ishale yol açar, vücutta yeterince su olmaması da kabızlığa neden olur Vücudu susuz bırakmamak ve içinde kafein ya da alkol olmayan sıvıları bolca tüketmek bağırsaklara ve dışkıya da sıvı katacağından, dışkılamayı da kolaylaştıracaktır




Bağırsaklardaki su emilmezse ishale yol açar dedik ancak bu çok su içmek ishale neden olur gibi yanlış bir şekilde algılanmasın İshale yol açan sorunlar bakteri, virüs ya da çeşitli gıdaların dokunması gibi nedenlerden dolayı oluşur

Beslenme Düzeninin Bozulması
Özellikle uzun yolculuklar sırasında, beslenme düzenimiz ve vücudumuzun alışık olduğu günlük rutin bozulduğu için bunun sindirim sistemine yansımasına da sık şahit oluruz Yolculuk sırasında ve yolculuğun ardından gaz, şişkinlik ve kabızlık gibi şikayetler ortaya çıkabilir Yolda yediklerimiz, uzun süre hareketsiz oturmak gibi etkenler hep kabızlık nedeni olabilir Aynı şekilde uzun saatler boyunca çalışmak, yemek saatlerinin şaşması, hazır ve sindirimi zor gıdalar tüketmek kabızlık şikayetini beraberinde getirir

Hareketsizlik
Tam olarak neden böyle olduğu bilinmese de hareketsizliğin kabızlığa yol açması, tıp dünyasınca kabul edilen bir nedendir Örneğin bir kaza ya da hastalık nedeniyle uzun süre yatmak zorunda olan kişilerde ya da fiziksel aktivitenin sınırlı olduğu yaşlı kişilerde, yeterince hareketli olmamak kabızlığa neden olabilir Düzenli egzersizin vücuda olan faydalarına sindirime yardımcı olduğunu da ekleyebilirsiniz

Lifli Yiyecekleri Az Tüketmek
Lif oranı düşük ama yağ oranı yüksek peynir, yumurta, et gibi yiyeceklere beslenmenizde fazlaca yer veriyorsanız, bu durum sindirim sistemini yavaşlatabilir Bu tip beslenme alışkanlıkları olanlar en azından bu yiyeceklerin yanında öğünlerine lif bakımından zengin brokoli, havuç, bezelye, domates gibi sebzelere ve yeşil salatalara da yer vermeli Lifli yiyecekleri az tüketmek kabızlık şikayetine yol açan başlıca nedenler arasındadır Lif bağırsaklarda katı ve kuru dışkı oluşmasını engeller

Depresyon
Depresyon genel olarak vücudun normal işleyişinde bir yavaşlamaya neden olabilir ve buna bağırsak da dahildir Depresyonla kolayca ilişkilendirilebilecek huzursuz bağırsak sendromu olan kişilerde de kabızlığa yatkınlık olduğu söylenebilir Ayrıca depresyon nedeniyle antidepresan kullanan kişilerde, kullanılan ilacın yan etkileri arasında kabızlık da olabilir

Stres
Stres altındayken çok azımız sağlığımıza dikkat ederiz Yemek konusunda sağlıksız seçimler yapmak dışında vücudun stres altında olması hormonları, sinir sistemini ve dolayısıyla sinir sisteminden sinyaller alan sindirim sistemini de etkiler Bütün bu faktörler bir araya geldiğinde kabızlığa zemin hazırlanmış olur

Dışkılamayı Ertelemek
Hemoroid nedeniyle ya da dışarıda tuvalete girmek istemediğiniz için sık sık dışkılamayı erteliyorsanız, bir süre sonra vücut bu ihtiyacı kendisi ertelemeye başlayabilir ki bu da kabızlık anlamına gelir

Laksatif İlaçlar
Dışkılamayı kolaylaştıran laksatif ilaçlar farklı şekilde etki gösterirler Bazıları dışkıyı yumuşatır ve bazıları da bağırsak hareketlerini arttırır Bağırsak hareketlerini arttıran laksatifler uzun süre kullanıldıklarında, bağımlılık yaratabilir ve bağırsakta tembelliğe neden olabilir Bu tip ilaçlarda doktorun önerdiği sürenin dışına çıkılmaması ve gelişigüzel ilaç alınmaması önemli sağlık sorunlarını engelleyecektir

İlaçlar
Özellikle kuvvetli ağrı kesiciler, antidepresanlar ve demir hapları, bu ilaçları kullanan kişilerde kabızlığa neden olabilir Bunun nedeni pek çok ilacın sindirim yolunda, mide bağırsak tarafından emiliyor olmasıdır Kalsiyum ya da alüminyum içeren mide asidi ilaçları da (antiasit ilaçlar), idrar söktürücüler, yüksek tansiyon ve alerji ilaçları da kabızlığa neden olabilecek ilaçlar arasındadır

Hipotiroid
Tiroid bezinin yeterince hormon üretmediği, hipotiroid rahatsızlığı, vücudun metabolizmasını yavaşlatır çünkü tiroid hormonları, metabolizmanın düzgün çalışmasını doğrudan etkiler Hipotiroidi olan herkesin kabızlık sorunu yaşanacağı söylenemez ya da her kabızlık hip0tiroide işaret etmez Ancak kabızlıktan şikayet eden gençlerde, tiroid kontrolleri yapılması sorunun kaynağının bulunmasına yardımcı olabilir

Nörolojik Hastalıklar
Parkinson ya da MS (Multiple Skleroz) gibi nörolojik rahatsızlıklardan sindirim sisteminin de etkilenecek olması ve kabzılık görülmesi mümkündür Bu tip nörolojik rahatsızlıklarda kabızlığın yanı sıra çift görme ya da yürüyüş bozukluğu gibi başka belirtiler de vardır Ayrıca diyabet hastalarında kişilerin yiyecekleri sindirme kabiliyetini etkileyen bir sinir hasarı oluşmuş olabilir Kabızlığın sürekli tekrar ettiği durumlarda kişiler, kan şekeri testi yaptırmayı düşünebilirler

Huzursuz (İrritabl) Bağırsak Sendromu
Huzursuz bağırsak sendromunun kişilerde neden ortaya çıktığı henüz kesin olarak bilinmemektedir Bazen bir bağırsak enfeksiyonunu takiben görülebilir ama çoğu kez stres, kaygı ya da depresyon gibi psikolojik nedenlerin hastalığı tetiklediği düşünülür Huzursuz bağırsak sendromunda karın ağrısıyla birlikte bağırsak hareketlerinde düzensizlik görülür Bu rahatsızlıktan muzdarip olan kişiler kabızlık ve ishal arasında gidip gelirler

Hamilelik
Hamilelik sürecinde hem hormonal değişiklikler hem de rahmin bağırsaklara baskı yapmasına bağlı olarak kabızlık görülmesi normaldir

Doğum Yapmak
Hamilelik sırasında kabızlığın ortaya çıkması yaygın bir durumdur ancak doğum yaptıktan sonra da kabızlık sorun olmaya devam edebilir Ağır işleyen karın kasları ya da doğum sırasında kullanılan uyuşturucu ilaçlar bu duruma yol açabilir Ayrıca doğum sonrası perineal ağrılar nedeniyle dışkılamaya çekinen kadınlarda da kabızlık baş gösterebilir