Kaç tip diyabet vardır? Diyabetli hasta sayısı bilhassa gelişmekte olan ülkelerde gitgide artmaktadır Uluslararası Şeker Hastalığı Federasyonu’nun (IDF) verilerine kadar dünyada 200 milyona yakın diyabetli kişi yaşamaktadır Bu sayı 2025 yılında 336 milyona ulaşacaktır Son yıllarda yapılan çalışmalarda ülkemizde 2850000 diyabetli olduğu ve yaklaşık 2650000 kişinin de ileriki yıllarda diyabetli olacağı ortaya çıkmıştır Müşteri 1 Şeker Hastalığı Hamilelik Diyabeti Tip 2 Diyabet Özel Diyabet formları olmak üzere 4 ayrı herif diyabet mevcuttur TIP 1 VE ALICI 2 DİYABETİN BAŞLICA FARKLARI NELERDİR? Çocuklarda ve birincil gençlik yıllarında ortaya çıkan Tip 1 Diyabette, bağışıklık sistemindeki bozukluklar nedeniyle pankreasta insülin yapan hücreler tahrip olur Vücutta tatmin edici insülin yapılamadığından bu hastalar, dıştan insülin alamazsa diyabet koması (ketoasidoz) gelişir ve yaşamları tehlikeye girebilir Bu hastalar zayıftır, hastalık belirtileri kısa vakit içinde başlar ve gelişir Bu diyabet tipinin tüm diyabetlilere oranı % 510’dur Halen en sık görülen orta yaş ve üstündeki kişilerde ortaya meydana çıkan Alıcı 2 Diyabette ise, kişilerin pankreasında insülin yapılmaktadır lakin insülinin periferik doku ve adale, yağ, karaciğer ve damarlardaki etkileri başlıca eksik kalmaktadır Çünkü şişmanlık ve hareketsizlik sebebiyle insülinin etkilerine karşısında vücutta direnç oluşmaktadır Sinsi başlayan ve bu nedenle geç fark edilen bu tip diyabette kalıtımın rolü önemlidir Ilk Olarak sadece yaşam tarzı düzenlenerek dengeli ve dinç beslenme ile fiziki aktivitenin artırılması ve kilo fazlası olanların zayıflatılması ile rahatsızlık kontrol altına alınabilir Çoğunlukla birkaç yıl sonradan şeker düşürücü haplara gereksinim duyulur Hastalığın doğal süreci, ara sıra de tedaviye ahenksizlik sebebiyle zamanla geçici ya da daimi sürelerle insülin kullanmak gerekebilir Sıradan olarak 15 takvim bir diyabetli hayat süreci sonunda, diyabetli hastaların üçte biri sürekli insülin kullanma aşamasına kazanç HERIF 2 ŞEKER HASTALIĞI İÇİN EN FAZLA TEHLIKE ALTINDA BULUNANLAR KİMLERDİR? BU KİŞİLERDE NASIL BİR YOL İZLENMELİDİR? Bilhassa kilo fazlası olan 45 yaş üstü bireylerde, açlık kan glukozu ile şeker hastalığı aranmalı, adi (açlık glukoz düzeyi 100 mgdl’nin altında) ise 3 yılda bir baştan edilmelidir Şişman bireyler, aşağıdaki tehlike gruplarından en düşük birine mensup ise, diyabetin araştırılmasına daha genç yaşlarda başlanmalı ve daha sık baştan edilmelidir Diyabetlilerin 1 Derece yakınları (anne, baba, kardeş ya da çocukları), Şeker Hastalığı sıklığı yüksek ırksa gruplara mensup olan kişiler, Doğumda normalden kocaman (4 kg’ın üzerinde) bebek dünyaya getiren ya da gebelik diyabeti geçirmiş kadınlar, Yüksek tansiyonlu bireyler, Kan yağları (kolesterol ve trigliserid düzeyleri) yüksek bulunan hastalar, Kuytu diyabeti saptanmış bireyler, Yumurtalık kisti (polikistik over hastalığı) yer alan kadınlar, İnsulin direnci ile ilgili başka klinik hastalığı olanlar, Yürekdamar hastalıkları olan kişiler, Şizofreni hastaları 54724 54724 kactipdiyabetvardir5c4f7f7ee2533kactipdiyabetvardir5c4f7f7ee2533 1064 1600 Kaç tip diyabet vardır? 1jpg54724 Kaç tip diyabet vardır? 1jpg54724 Bu kişilerde 30’lu yaşlardan itibaren diyabet taraması yapılması, özlem kan glukoz düzeyi bayağı olsa bile, hekim öngördüğünde OGTT (şeker yükleme testi) yaptırmalarında fayda vardır DIYABET KİŞİDE NELERE YOL AÇIYOR? Diyabet, yaşam boyu süren, data eksikliği veya da eksik tedaviye alt görme kaybı, böbrek yetersizliği, koroner yürek hastalığı, but yaraları gibi gözden düşmüş sonuçları olan bir hastalıktır Bireylerin ve ailelerinin yaşamlarını somut ve maneviyat etkiler ve mutlaka kontrol altına alınmalıdır Fakat kan şekeri, kan basıncı ve kan yağları yoklama altında olan bireylerde, kilo fazlası yok ise ve ahenkli aralıklarla kontroller yapılıyorsa, bu sanılan komplikasyonların hiçbiri gelişmeyecektir DİYABETİ YOKLAMA ETMENİN YOLU EĞİTİM (diyabetle ilgili tedavinin temelidir), Sağlıklı beslenme, Evde kan şekeri izlemi, HbA1c (A1C) ölçümü (geçmiş son 3 ayın şeker ortalaması), Çalışma, İlaçlar ÖNERİLER Doktorunuza hangi alıcı diyabetiniz olduğunu sorunuz Besin listeniz yalnızca size özgüdür Başkasının listesi size uygun olmayabilir Size yerinde besin programınızı diyetisyeninize danışarak alınız Kan şekerlerinizi doktor veya hemşirenizin önerdiği şekilde denetleme ediniz 3 ayda bir (sorununuz olmasa da) doktor kontrolüne geliniz HbA1C‘nize 3 ayda bir baktırınız İlaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde ve doz atlamadan kullanınız İnsülininizi doktorunuzun önerdiği dozda, hemşirenizin gösterdiği uygulamaya kadar ve zamanında yapınız HİPOGLİSEMİ (ŞEKER DÜŞÜKLÜĞÜ) OLUŞ NEDENLERİ: Gereğinden pozitif insülin veya ilaç almanız, İnsülin veya ilaçtan sonra yemeğinizi geciktirmeniz, Yemeniz gereken öğünü atlamanız, Yemekte gerektiğinden eksik karbonhidratlı beslenme (tahıl ürünleri, süt ürünleri, meyve) almanız, Normalden artı alıştırma yapmanız, İnsülin kullanıyorsanız, insülin enjeksiyonu yaptığınız uzvu egzersizde kullanmanız (örneğin kola insülin yapıldıktan anında sonra yüzmek), Başka bir rahatsızlık döneminde olmanız HİPOGLİSEMİ DURUMUNDA YAPILMASI GEREKENLER Anında şekerinizi ölçün Kan şekeriniz 70 mgdl’nin altında ise anında şekerli sıvılar alın (1 kadeh meyve suyu veya 4 adet kesme şekerli su vb) 10 dakika daha sonra şekeriniz hala düşükse 4 adet kesme şeker daha alın Buna karşın hala şekeriniz yükselmediyse, vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna gidiniz Şeker aldıktan sonra kan şekeri düzeyiniz 80 mgdl’nin üzerinde ise ve esas yemek yemek için öğün zamanınız yakın ise anında yemek yemek yiyiniz veya yemeğe yarım saatten fazla bir zaman varsa bir ara öğün alınız Her hipoglisemi düzeldikten daha sonra bu durumun nedenlerini araştırınız ve doktorunuza danışarak gerekli önlemleri alınız İNSÜLİN KULLANIMINDA UYARI EDİLECEKLER Yemek yiyemeyecek durumda iseniz (iştahsızlık, bulantı, kusma varsa) insülin uygulamadan önce doktorunuza danışınız Günde iki defa insülin yapıyorsanız arasının 12 saat olmasına dikkat ediniz Hipoglisemi (şekerin düşmesi) riski açısından yanınızda 45 adet kesme şeker veya 1 küçük kutu meyve suyu bulundurunuz İnsülin kaleminizi buzdolabına koymanıza gerek yoktur lakin diğer açılmamış insülin kartuşlarını buzdolabının kapak kısmında saklayınız Kullandığınız insülinin ismini mutlaka öğrenip sadece doktor kontrolü ile ayrı insülin kullanınız İnsülinlerinizin dozlarını kendiniz değiştirmeyiniz ve her gün benzer saatlerde uygulamaya uyari ediniz İğne uçlarını maksimum 2 defa kullanınız Her kullanımdan önce insülin kaleminizin havasını çıkarınız İnsülin yaptıktan sonradan esas ve ara öğünlerinizi atlamayınız İnsülinlerin son kullanım tarihlerini mutlaka kontrol ediniz Son faydalanma günü geçmiş ya da donmuş insülinleri kullanmayınız HAP KULLANIMINDA UYARI EDİLECEKLER İlaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanınız Aç karnına aldığınız ilaçtan sonra yemeğinizi atlamayınız Kan şekerinin düşük ya da yüksek olması durumunda, kendiniz doz değişikliği yapmayınız, doktorunuza danışınız İlaçların son yararlanma tarihlerini mutlaka denetim ediniz Başkasının kullandığı ilaçları kendinize uygulamayınız DIYABET VE SEYAHAT Seyahat öncesi sağlık kontrolünüzü ve yaptırmanız gereken aşıları mutlaka yaptırınız Diyabet kimliğinizi yanınızda bulundurunuz Ilaç, insülin, insülin kalemi, kan şekeri ölçüm aleti ve striplerinizin yedeklerini yanınıza alınız Seyahatinizi sıcak bir ülkeye yapacaksanız insülinleri SOĞUTUCU içinde saklayınız İnsülin bulundurduğunuz çantanızı bagaja koymayınız Kendi arabanız ile gezi edecekseniz iki saatte bir durmanız ve kısa bir çalışma uygulamanız gerekir Tatil baştan başa kullanabileceğiniz sıcacık bir ayakkabıyı yanınızda bulundurunuz Güneşin aşağıda veya fazla soğukta uzun zaman durmayınız