Kadeh Tokuşturma Geleneğinin Ortaya Çıkışı

Ortamda kadeh varsa, o kadeh kesinlikle kalkar. Kutlamaların olmazsa olmazlarından kadeh tokuşturma hareketinin çok eskiye dayanan bir gelenek olduğu biliniyor.

Kadeh tokuşturmak, son yüzyılın alışkanlıklarından diyebileceğimiz bir davranış değil. Kökeni eski vakitlere dayanan ve temelinde güven duygusu barındıran bu geleneğinin ayrıntılarını inceliyoruz.

Avrupalı hükümdarların iktidar hırsı, kadeh tokuşturmanın temelini atıyor

Kadeh tokuşturmayı günümüzde bilinen halinin en yakınına Avrupalı hükümdarların getirdiğini söyleyebiliriz. Kral adaylarının tahtı ele geçirebilmek, hükümdarların ise tahtta uzun yıllar kalabilmek için gözlerini bürüyen hırsa yenik düşüp ne gayretler vereceğini az çok kestirim edebiliyoruz. İktidar olma ve kalma dileğiyle rakiplere yapılanların başında zehirleme vakaları geliyor.

Üstelik bu davranışın, hükümdarların yanı sıra üst seviye kimselerin de kelam konusu rakiplerini alt etmek olduğunda başvurduğu bir prosedür olduğunu biliyoruz. Zehirlemenin en kolay yollarından biri de bildiğiniz üzere zehri yemeklere yahut içkilere katmak. Kadeh tokuşturma, tam da işin bu kısmında devreye giriyor.

Kadeh tokuşturmak, bir inanç sorunu haline geliyor

Karşılıklı içki içmek kelam konusu olduğunda, içkinin içerisinde zehir olup olmadığını anlamak; o periyotlarda gerçek birgereklilikolarak karşımıza çıkıyor. İçkiyi ikram eden kimse, ikram edilen şahıstan kendi kadehine birkaç damla damlatmasını istiyor. Karşı taraf, şayet içki ikramına karşı inanç doluysa, kadehini öbür kadehle yavaşça tokuşturup buna gerek olmadığını, ikrama ve hasebiyle ikramı veren şahsa inanç duyduğunu aşikâr ediyor. Bilhassa hükümdarlarda, karşı tarafın içki damlatma isteğini reddedip kadehi tokuşturarak savuşturmak güç gösterisi olarak da kullanılıyor.

Günümüzde kadehler itimat hissiyle mı tokuşturuluyor?

Eski vakitlerde gerek hükümdarların gerek üst seviye kimselerin inanç duygusu aslıyla kadeh tokuşturduğunu öğrendik. Pekala, günümüzde kadeh tokuşturmanın temelinde hala inanç duygusu mu yatıyor? Türkçe üzerinden gidecek olursak, Türkçede kadehler onura kalkıyor. Öte yandan, bugünlerde eski vakitlerin zehir dolu entrikalarına benzeri entrikalar yaşanmadığından; kadeh tokuştururken kimsenin motivasyonu bir itimat testi gerçekleştirmek de olmuyor. Yeniden de mutluluklarımızı sevdiğimiz, güvendiğimiz beşerlerle paylaşıp kutlamayı tercih ettiğimiz düşünüldüğünde, ister istemez biz de inanç hissiyle hareket ediyoruz denebilir!