Ayrıyeten pek çok banka, ‘yeter ki bayanlar kendi işini kurabilsin’ diye yılda ortalama 1 milyar TL’yi bu iş için ayırıyor. Kimi kişi başı 80 bin TL’ye kimi 100 bin TL’ye kadar kredi veriyor. Şimdi yetersiz görülse de Türkiye’de halihazırda 110 bin bayan teşebbüsçü var. Bunların birçok teknoloji yani katmadeğer odaklı işler yapıyor.
SİSTEMLİ BÜYÜME
Kurdukları işler sayesinde gerek istihdama gerekse ekonomik büyümeye değerli katkı sağlayan bayanların en büyük özelliği ise neredeyse hiçbirinin paralarını batırmaması. Bilakis bilhassa teknoloji odaklı işler yapan bayanlar, işlerini her sene katlayarak büyütüyor.
Bu haftaki yazımızda sıfırdan başlayarak kısa müddette işini geliştirmiş, teknoloji odaklı teşebbüsçü bayanların muvaffakiyetlerini yazdık. Konutunda oturup ‘ne yapsam’ diye düşünen bayanlara ilham olacak bu hikayeler, birer ders niteliğinde.
HER KOLDAN DAYANAK
Şu an ‘kendi işimin işvereni olmak istiyorum’ diyen bayanlara örneğin Aile ve Toplumsal Siyasetler Bakanlığı faizsiz ve uzun vadeli kredi imkanı sunuyor. 15 bin lira fiyatında sağlanan takviye, 8 yıl vade ile geri ödenebiliyor. KOSGEB de ‘İleri Girişimcilere Dayanak Paketi’ ile bayanlara geri ödemesiz 360 bin liralık fon sağlıyor.
Fakat bunu alabilmek için yazılım ve yüksek teknoloji üzere katma pahası büyük alanlarda teşebbüslerde bulunmak gerekiyor. TOBB Bayan Teşebbüsçüler Şurası da bayan girişimcilere eğitimler vererek, fikirlerini hayata geçirebilmeleri için dayanak sunuyor.
BORCUNA SADIKLAR
Bunların dışında Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, KGF Bayan Teşebbüsçü Dayanağı, KAGİDER, İşkur, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı, Türkiye Grameen Mikrofinans Programı üzere pek çok kurum ve kuruluş da bayan girişimcilere özel hazırladıkları çeşitli proje ve teşviklerle yeni fikirler bekliyor.
Uzmanların verdikleri bilgiye nazaran, bayanları özel kılan bir öbür mevzu ise aldıkları geri ödemeli kredileri vaktinde ödemeleri. İşte birtakım örnek teşebbüsler...
AYŞE YILMAZ (OTTAN STUDIO)
“Yeşil atık olarak nitelendirilen meyve kabukları, tüketim müddeti geçmiş bakliyat, kuru yaprak ve otları kıymetlendirerek hem çevresel hem de tekno ekonomik bir tesir yaratmaya odaklandık. Besin atıklarını ve yaprakları biyokompozit materyallere dönüştürüp mobilya, dekoratif eşya ve mimari paneller tasarlıyoruz.
Soğan kabuklarından lamba, biçilen çimenlerden toplantı masası ve kullanılamayacak mercimeklerden sehpa üretiyoruz. 5 bardak havuç suyu yahut 4 bardak portakal suyundan çıkan posa ve kabuklardan birer abajur üretebiliyoruz.”
HİS AKBUDAK (DENEBUNU.COM)
Dünyada birinci olan Denebunu platformu, yüzlerce ünlü markanın eserlerini kapınıza gönderip denemenizi sağlıyor. Bunun için siteye üye olmanız kâfi. Akbudak, “Bir eseri ne kadar sevdiğinizi ya da sevmediğinizi sitemizde özgürce anlatabiliyorsunuz ve biz bunu markalara direkt iletiyoruz” diyor.
Özel bir algoritmaya sahip Denebunu, birçok eserin hakikat maksat kitleye ulaşmasını sağlıyor. Tüketiciden beklenen en değerli şey ise yorum yapması. Akbudak, geçen yılın ‘Gelecek Vaat Eden Bayan Teşebbüsçü ’ seçildi.
HAFİZE ÖZDİLEK (IDENTECH)
Tıpkı vakitte avukat olan Özdilek, bu dijital dönüşüm şirketini kimlik hırsızlıklarından kaynaklı dolandırıcılıkları sona erdirmek için kurdu. Özdilek, “Bankacılık, sigortacılık üzere kimlik doğrulama gereksiniminin yaşandığı kurumlar için teknik tahliller ve dijital kimlik alanında eserler geliştiriyoruz. ID2020 projesi ile tanınmaya başlayan dijital kimlik ile artık beşerler birbirinden farklı formatlarda kimlikler taşımak zorunda kalmayacak.
Örneğin bankalar, tapu daireleri, nikah daireleri, sigorta şirketleri, hastaneler üzere yerlerde tek bir dijital kimlik ile tanınacaklar. Bir yandan dijital kimlik, artık ferdî bilgileri daha fazla itimada alma ve bireylerin datalarını kendilerinin yönetmesine imkan sağlarken, öteki yandan kimlik hırsızlıklarından kaynaklı dolandırıcılık hadiseleri ortadan kaldırılacak” dedi.
AYTÜL ERÇİL (VISPERA)
“Yüzde 100 Türk sermayesi ile kurduğumuz teknoloji firması Vispera, perakendeciler için kontrol tahlilleri sunuyor. Özel ‘görüntü tanıma sistemimiz’ raflardaki eserleri adetleriyle birlikte tanıyor. Bu sayede raftaki eser bulunurluğu, rakiplere nazaran raf hissesi üzere ayrıntılı raporlar üretiyor.
Kelam konusu hizmet; insan gözünün ayırt edebildiği her eseri, yüzde 99’un üzerinde mutlaklık ile tanıyor. Ayrıyeten manuel uygulamaların 1 aya ulaşabilen raporlama mühletlerine rağmen çok daha süratli sonuç veriyor.”
BETÜL ONAT (KORA)
“Yerli teknoloji girişimiyiz. Garanti Bankası’nın GarantiPartners programıyla da desteklenen WINWAI markamız, ‘yapay zeka ile kazan’ kelam öbeğinin kısaltılmasından oluşuyor. Yapay zeka ve robotik süreç otomasyonu iki ana faaliyet alanımız.
İTÜ Teknokent’teki araştırma geliştirme (Ar-Ge) ofisimizde makine tahsili, imaj sürece, pazar simülasyonu ile dijital ikiz üzere başlıklarda geliştirdiğimiz eserler bulunmakta. İşletmelerin ağır operasyonel işleri için dijital robot asistanlar sağlıyoruz.”
Murat Gülderen/Posta