iltasyazilim
FD Üye
Kahramanmaraş Tarihi Güzellikler
Kahramanmaraş Tarihi Mekanlar
kahramanmaraş tarihi eserleri
Kahramanmaraş İli Tarihi Yerleri
Kahramanmaraş Kalesi
Kahramanmaraş büyük kasaba merkezindeki yığma bir tepenin üstündedir Günümüze kadar birçok onarım geçiren kalenin MÖ 1 ve MS 2 yüzyıllar aralarında yapılmış olduğu düşünülmektedir 150x75 m boyutlarında dikdörtgene yakın planlıdır Kale duvarlarının bir bölümü ve üç burcu onarılmıştır
Kare planlı burcun dış duvarları kesme taş, iç duvarları ise moloz taştır Yarıdan çoğu harap iç duvarlarda, iç kapı koridoru ile kapı söve yerleri onarılmıştır Burcun güney yüzünde sivri kemerli, çift kanatlı kapı yer alır Ahşap kapı kanatları, kalın sac kaplanarak kocaman başlı çivilerle perçinlenmiştir Burcun doğusu mazgal deliklidir Içten haç planlı burç, haçın uzun kolu üstündeki başka bir kapıyla kaleye açılır
Hurman Kalesi
Afşin ilçesi, Marabız köyünde Hurman Çayı ’nın kuzeyindeki sarp kaya üstündedir Üretim tarihi bilinmemektedir Fakat, kalenin üretim tekniğinden, Bizans döneminde yapı edilmiş olduğu sanılmaktadır 10–15 m yüksekliğindeki surlar, sekiz burçla güçlendirilmiştir Kalenin kapısı batıdadır İçinde su ve gıda depoları, asker barınakları ve kilise vardır
Meryemçıl (Gaben) Kalesi
Andırın ilçesi ile Göksun arasında Geben Kasabası yakınındadır Yakınında aynı isimle anılan Meryemçıl Yaylası bulunmaktadır
Azgıt (Yeniköy) Kalesi
Andırın–Geben karayolu üstünde Yeniköy ’e yakın bir yerde bulunmaktadır
Babikli Kalesi
Alameşe köyündedir Kale, uzun yıllar bakımsız olup, bakımsızdır Sarp bir yamaçtadır
Hastırın Kalesi
Andırın–Kadirli yolu üzerinde Torun köyündedir
Anacık Kalesi
Anacık köyündedir
Kız Kalesi
Elbistan ’ın Kale köyünde 150 metrelik bir tepecik üstündedir Adının nereden geldiği ve tarihi bilinmemektedir A ve B olarak adlandırılan burçlarda iki kalıntılar ayaktadır A burcu moloz ve kesme taştan iki katlıdır Duvardaki kiriş deliklerinden katların ahşap örtülü olduğu anlaşılmaktadır
Bunların dışarıya Çuhadırlı, Akkale, Gökgedik Kaleboynu, Keşişli, Karakale, Kızıloluk ve Bugeme kaleleri yörede yer almaktadır
Haznadarlı Camii (Duraklı Camii)
Duraklı Mahallesi ’ndedir Camide bulunan fazla sayıdaki kitabe yapımla ilişkili değildir Mimari özellikleri ve bezemesinden 15 asır yapısı olduğu sanılmaktadır Keza mihrabın olduğu düşünülen bilye kesme taşlardaki bezemeler de aynı yüzyıl özellikleri göstermektedir
Hatuniye Camii
Kurtuluş Mahallesi ’ndedir Yavuz Sultan Selim ’in büyükannesi, Alaüddevle ’nin eşi Şemsi Sultan (15 asır) adına yaptırılmıştır Avlu giriş kapısı üzerinde 19 asır başlarından onarım yazıtı vardır Kesme taştan, son cemaat yeri ve ana mekânı ahşap çatılı bir yapıdır Son cemaat yerinin solundaki sivri tonoz örtülü, dikdörtgen planlı türbeye, birkaç basamakla inilen yalın kapıdan girilir
Afşin Yüce Camii
Yazıtında 1570 ’te Danişmentlilerden Pir Ali oğlu Muhammed ’in yaptırdığı bildirilmektedir Son cemaat yeri 1717 ’de mescide dönüştürülmüştür Ana mekân, kuzey ve güney duvarlarına sivri kemerlerle bağlanan üç sütunla neflere ayrılmıştır
Elbistan Ulu Camii
Osmanlılar 16 yüzyılda Elbistan ’ı aldıktan sonradan camiyi yaptırmışlardır Dört payeye oturan orta kubbe ile yanlarda dört yarım kubbe, köşelerde küçük kubbelerle bakışık bir merkezi plan elde edilmiştir Caminin önünde yanları kapalı çapraz tonozlu son cemaat yeri vardır Sekizgen tabanlı silindirik gövdeli minare kuzeybatıdadır
Himmet Baba Camii Ve Türbesi
Elbistan ’da olup, yapım tarihi bilinmemektedir Türbenin 700 takvim olduğu sanılmaktadır Önce türbe yapılmış, sonradan mescit eklenerek günümüzdeki yapı oluşturulmuştur Sekizgen planlı türbenin kubbesi ilk elden duvarlara oturmuştur Mescit ve türbenin kubbeleri dıştan konik çatılıdır
EshabI Kehf Külliyesi Ve Camii
Afşin ’in 8 km batısında, yüksek bir yokuş üstündeki yapılar topluluğu 13 yüzyıldan kalmıştır Cami, kervansaray, ribat ve planı saptanamayan birçok küçük yapıdan oluşmaktadır Son yıllarda onarılmıştır
Eshabı Kehf mağarasının önündeki inşa bir Bizans kilisesinden camiye dönüştürülmüştür Eshabı Kehf Camii olarak bilinmektedir Kayaya oyulmuş, geniş kemerle birbirine emrindeki iki tonozlu mağara bölümünün önünde üç bölümlü inşa yer almaktadır Caminin doğusunda, ikisi tonozlu, biri ufak kubbe ile örtülü üç bölümlü son cemaat yeri vardır Onarımlar sonucu caminin yapısı değişmiş olmakla birlikte, büyük ve yüksek mihrap önü kubbesi tuğla kemer ve tonozlarla bölümlenmiş yapı, Selçuklu Yüce Camileri geleneğine uygundur
Bir bölümü kayalara oyulmuş olan ribat, iki katlı bir yapıdır Alt katı kesme taştan, üstü tuğladandır Güneydeki görkemli bir taç kapıyla yapıya girilir Dışa taşkın dikdörtgen taç kapı iç içe bordürlerle bezelidir Mukarnaslı, yıldız geçmeli bordürlerin ortasında nebati ve geometrik rozetler yer alır Taç kapıdan girilen uzun koridorun sağında, üç kemerle açılan başka bir salon, salonda ise kemerle bağlanan tonozlu mescit ile buna dikey eyvan yer alır
Kervan yolları üzerinde olmayan kervansaray binasının ise, külliyenin ziyaretçilerini barındırdığı sanılmaktadır Kervansaray açık avlu çevresinde sıralanmış odalardan oluşmaktadır Avlunun köşelerindeki eyvanlar; çapraz, değişik mekânlar sivri tonozla örtülüdür
İklime Hatun Mescidi
Kurtuluş Mahallesi ’ndedir Alaüddevle Bey ’in kızı İklime Hatun adına 1549 ’da yapılmıştır Mescit ve başlıca türbe kesme ve moloz taştandır Ortada paye, yanlarda duvarlara dayanan iki sivri kemerden oluşan son cemaat yeri, tonoz örtülüdür Son cemaat yerinin sağında türbe, solundaki kemer içinde mescidin kapısı yer almıştır Kare planlı mescidin kubbesi yıkılmıştır Silindirik mihrap nişi, sütunların taşıdığı yarım kubbeyle örtülüdür Mihrap duvarının solundaki kapıdan türbeye girilir Düzgün olmayan dörtgen planlı inşa, sivri kemerli tromplara oturan kubbe ile örtülüdür Türbede iki gömüt vardır
Taş Medrese
Kalenin güneyindeki meydandadır 14 yüzyılda Alaüddevle Bey ’in kızının adına yapıldığı öne sürülen inşa yazıtsızdır Türbedeki beş satırlık yazıt ise bozulmuştur Taş Medrese, düzgün olmayan dörtgen planlı açık avlu çevresinde sıralanmış bölümlerden oluşmaktadır Avlunun sağında medrese odaları, girişin karşı dikdörtgen planlı mescit ve solunda da piramit çatılı türbe yer alır Medrese odaları dikdörtgen planlı, tonoz örtülüdür Taş medresenin mescit ve türbe kısımları vardır
Taşhan
Kapalı Çarşı ’ya bitişiktir Dulkadiroğulları döneminde yapıldığı öne sürülen moloz taştan, kare avlu çevresinde iki katlı bir yapıdır Girişin karşısındaki çapraz tonozlu mekân, sivri kemerlerle avluya açılır Kuzeydoğuda, hanın ambarı olduğu düşünülen tonozlu uzun bölüm vardır
Girişin sağındaki tonozlu mekânların sonuncusundan bir koridorla ahıra geçilir Girişin solundaki minik birim depodur İkinci kat sonradan ahşap olarak yapılmıştır Basamaklarla, peşinde han odalarının yer aldığı gezinti yerine çıkılmaktadır Girişin karşısındaki bölümlerden Belediye Çarşısı ’na ikinci bir kapı açılmıştır
Taşhan ’da halen minik imalathane ve depolar vardır
Kuruhan
Afşin ilçesinde bulunan yapının 11 ya da 13 yüzyılda Selçuklular kadar inşa edildiği düşünülmektedir Girişi doğu tarafından olup, girişin sağındaki duvarlar onarılmıştır
Kâtip Hanı
Kahramanmaraş büyük kasaba merkezinde, Ulu Cami ’nin güneyindedir 18 yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır Belediye, Bakırcılar ve Demirciler çarşılarının yer aldığı Çarşıbaşı kesimindedir Yapının iki kapısından biri, bu çarşılara açılmaktadır Kapıdan hole, buradan da üç yanı ahşap revaklı kare avluya geçilmektedir Güneyi revaksızdır Avlunun çevresinde iki katlı han odaları vardır Batıdaki kâgir, tonoz örtülü iki büyük odanın solunda sivri kemerli niş içinde çeşme yer alır Güneybatıda depo olarak kullanılan, ortaları tek sütunlu iki oda bulunmaktadır Bunların solundaki kapıdan ahıra geçilir Hanın ikinci katı, yangından sonra ahşap olarak yapılmıştır
Tüfekçi Hamamı
Sarayaltı Mahallesi ’nde, Demirciler Çarşısındadır Kitabesi yoktur Soyunmalık, iki soğukluk ve sıcaklıktan oluşmaktadır
Acar Hamamı
Kale Caddesi üzerindedir Kitabesi yoktur Kâgir bir yapıdır Soyunmalık, soğukluk, sıcaklık kısımlarından oluşmaktadır Üzerleri kubbelerle kapatılmıştır
Ceyhan Köprüsü
Eski Kahramanmaraş–Göksun yolunda, Ceyhan Irmağı üstündeki köprü, yeni yolun dışında kalmıştır 14 veya 16 asır yapısı olduğu konusunda öbür düşünceler vardır Takriben 157 m uzunluğunda, altı gözlü bir köprüdür Çeşitli dönemlerdeki onarımlarla özgünlüğünü yitirmiştir
Karahöyük
Elbistan ilçesinde yapılan kazılarda Hitit katmanları üstünde Roma yapıları bulunmuştur Roma döneminde höyükte yoğun yerleşme olduğu saptanmıştır Höyüğe ve Hurman Çayı ’na etken sırtlarda da gömütler bulunmuştur Geç Hitit dönemine ilişkin dört yapı katı vardır Son iki yapı katında açık sarı ve beyaz üzerine geometrik bezekler yapılmıştır Doğa betimleriyle mitolojik sahneler azdır Phryglerin geç dönemiyle çağdaş olan bir katta demir gereçler çoğunluktadır Daha daha alçak katlarda kahverengi kaplar vardır Ama, bu tek renkli seramik sonra ortaya meydana çıkan boyalılarla birlikte kullanılmıştır Üç yüzü Hitit hiyeroglifli yazıt, kazının kayda değer buluntularındandır Tabanın yakınındaki kurban sunağı ile birlikte bulunmuş olan abide, yapılardan uzaktadır Bu, anıtın ve bulunduğu yerin tanrısal sayıldığını göstermektedir Anıtın tabanı kaldırıldıktan daha sonra Hitit İmparatorluk dönemine ilişkin yapılar ortaya çıkarılmıştır Bu dönemden üç odalı bir konut, kaldırım ve minik buluntular ele geçmiştir Koç kafası biçimli riton, süsleme gereçleri, hayvan heykelleri, hiyeroglifli ve hiyeroglifsiz mühürler esas buluntulardır Inşa katı bulunmayan Eski Hitit Çağına ilişkin buluntular ise seramik ve değişik kabartmalardan oluşmaktadır
Yassı Höyük (Tanır Köyü)
Afşin ilçesinin Tanır köyünde Yassı Höyük çevresindeki buluntular, burada kazı yapılması gerekliliğini göstermiştir Köy çevresinde, Roma döneminden kalma suyolları, duvarlar, bentler vardır
Kaşanlı Köyü Kabartması
Afşin ’e 35 km uzaklıktaki kabartma, Kız–Oğlan Kayası olarak da bilinir Kaya kabartmasının 7 m üstünde şapel vardır Bizans sanatının bir örneği olan kabartmada İsa, Meryem ve Aziz Johannes (Yuhanna) betimlenmiştir
Pazarcık (Turunçlu Köyü) Kalıntıları
Bu vadideki yapılar, kabir şapelleri, konut kalıntıları, su sarnıçlarından oluşmaktadır
Şapeller: Birinci şapelin giriş alınlığı üstündeki kaya kabartmasında, ast yandan bir kadın ve bir erkek görülmektedir Yanlarda birer kolon, altta da basamaklar vardır Kapıdan, yanlara ve derinliğine genişleyen şapele girilir Şapelin alt duvarlarında birer, ön duvarında iki niş oyulmuştur Girişin yanlarında ufak nişler halinde kandillikler yapılmıştır Daha yakın görünümlü olan ikinci şapelin planı da birincinin aynısıdır
Ev Kalıntıları: Şapellerin kuzeyindedir Bitişik evlerin duvarları müşterek olup, arasında geçiş yeri yoktur Evlerin arka duvarları kayadır Bazalttan üretilmiş kare planlı yapılar harçsızdır
Su Sarnıçları
Evlerin 100 m ilerisinde 10 sarnıç saptanmıştır Birbirlerine çok yakın yapılmış olan sarnıçların bir bölümü günümüze değin kullanılmıştır Bütün yapılar Geç Roma ve Erken Bizans dönemlerine aittir
Ufacıklı Köyü Kalıntıları
Elbistan ’a 20 km uzaklıktadır Üç şapel kalıntısı sağlamdır
1 Numaralı Şapel: Şapelin yan duvarlarına ikişer, girişin karşısına da bir niş açılmıştır Köşeler yivli kabartma yarım sütunlarla bezelidir Akantus yapraklı kolon başlıkları Bizans sanatının keskin öğeleridir
2 Numaralı Şapel: Öbürlerinden daha geniştir En son oda altıgen planlıdır Burada da köşelerde sütunlar vardır Öbürlerinden bambaşka olarak bu şapelde bir pencere açılmıştır
3 Numaralı Şapel: Öbür yapılarla benzer plandadır Girişin alınlığındaki kartal kabartması dikkati çeker
Bu şapeller de Geç Roma ya da Erken Bizans dönemlerindendir *
Kahramanmaraş Tarihi Mekanlar
kahramanmaraş tarihi eserleri
Kahramanmaraş İli Tarihi Yerleri
Kahramanmaraş Kalesi
Kahramanmaraş büyük kasaba merkezindeki yığma bir tepenin üstündedir Günümüze kadar birçok onarım geçiren kalenin MÖ 1 ve MS 2 yüzyıllar aralarında yapılmış olduğu düşünülmektedir 150x75 m boyutlarında dikdörtgene yakın planlıdır Kale duvarlarının bir bölümü ve üç burcu onarılmıştır
Kare planlı burcun dış duvarları kesme taş, iç duvarları ise moloz taştır Yarıdan çoğu harap iç duvarlarda, iç kapı koridoru ile kapı söve yerleri onarılmıştır Burcun güney yüzünde sivri kemerli, çift kanatlı kapı yer alır Ahşap kapı kanatları, kalın sac kaplanarak kocaman başlı çivilerle perçinlenmiştir Burcun doğusu mazgal deliklidir Içten haç planlı burç, haçın uzun kolu üstündeki başka bir kapıyla kaleye açılır
Hurman Kalesi
Afşin ilçesi, Marabız köyünde Hurman Çayı ’nın kuzeyindeki sarp kaya üstündedir Üretim tarihi bilinmemektedir Fakat, kalenin üretim tekniğinden, Bizans döneminde yapı edilmiş olduğu sanılmaktadır 10–15 m yüksekliğindeki surlar, sekiz burçla güçlendirilmiştir Kalenin kapısı batıdadır İçinde su ve gıda depoları, asker barınakları ve kilise vardır
Meryemçıl (Gaben) Kalesi
Andırın ilçesi ile Göksun arasında Geben Kasabası yakınındadır Yakınında aynı isimle anılan Meryemçıl Yaylası bulunmaktadır
Azgıt (Yeniköy) Kalesi
Andırın–Geben karayolu üstünde Yeniköy ’e yakın bir yerde bulunmaktadır
Babikli Kalesi
Alameşe köyündedir Kale, uzun yıllar bakımsız olup, bakımsızdır Sarp bir yamaçtadır
Hastırın Kalesi
Andırın–Kadirli yolu üzerinde Torun köyündedir
Anacık Kalesi
Anacık köyündedir
Kız Kalesi
Elbistan ’ın Kale köyünde 150 metrelik bir tepecik üstündedir Adının nereden geldiği ve tarihi bilinmemektedir A ve B olarak adlandırılan burçlarda iki kalıntılar ayaktadır A burcu moloz ve kesme taştan iki katlıdır Duvardaki kiriş deliklerinden katların ahşap örtülü olduğu anlaşılmaktadır
Bunların dışarıya Çuhadırlı, Akkale, Gökgedik Kaleboynu, Keşişli, Karakale, Kızıloluk ve Bugeme kaleleri yörede yer almaktadır
Haznadarlı Camii (Duraklı Camii)
Duraklı Mahallesi ’ndedir Camide bulunan fazla sayıdaki kitabe yapımla ilişkili değildir Mimari özellikleri ve bezemesinden 15 asır yapısı olduğu sanılmaktadır Keza mihrabın olduğu düşünülen bilye kesme taşlardaki bezemeler de aynı yüzyıl özellikleri göstermektedir
Hatuniye Camii
Kurtuluş Mahallesi ’ndedir Yavuz Sultan Selim ’in büyükannesi, Alaüddevle ’nin eşi Şemsi Sultan (15 asır) adına yaptırılmıştır Avlu giriş kapısı üzerinde 19 asır başlarından onarım yazıtı vardır Kesme taştan, son cemaat yeri ve ana mekânı ahşap çatılı bir yapıdır Son cemaat yerinin solundaki sivri tonoz örtülü, dikdörtgen planlı türbeye, birkaç basamakla inilen yalın kapıdan girilir
Afşin Yüce Camii
Yazıtında 1570 ’te Danişmentlilerden Pir Ali oğlu Muhammed ’in yaptırdığı bildirilmektedir Son cemaat yeri 1717 ’de mescide dönüştürülmüştür Ana mekân, kuzey ve güney duvarlarına sivri kemerlerle bağlanan üç sütunla neflere ayrılmıştır
Elbistan Ulu Camii
Osmanlılar 16 yüzyılda Elbistan ’ı aldıktan sonradan camiyi yaptırmışlardır Dört payeye oturan orta kubbe ile yanlarda dört yarım kubbe, köşelerde küçük kubbelerle bakışık bir merkezi plan elde edilmiştir Caminin önünde yanları kapalı çapraz tonozlu son cemaat yeri vardır Sekizgen tabanlı silindirik gövdeli minare kuzeybatıdadır
Himmet Baba Camii Ve Türbesi
Elbistan ’da olup, yapım tarihi bilinmemektedir Türbenin 700 takvim olduğu sanılmaktadır Önce türbe yapılmış, sonradan mescit eklenerek günümüzdeki yapı oluşturulmuştur Sekizgen planlı türbenin kubbesi ilk elden duvarlara oturmuştur Mescit ve türbenin kubbeleri dıştan konik çatılıdır
EshabI Kehf Külliyesi Ve Camii
Afşin ’in 8 km batısında, yüksek bir yokuş üstündeki yapılar topluluğu 13 yüzyıldan kalmıştır Cami, kervansaray, ribat ve planı saptanamayan birçok küçük yapıdan oluşmaktadır Son yıllarda onarılmıştır
Eshabı Kehf mağarasının önündeki inşa bir Bizans kilisesinden camiye dönüştürülmüştür Eshabı Kehf Camii olarak bilinmektedir Kayaya oyulmuş, geniş kemerle birbirine emrindeki iki tonozlu mağara bölümünün önünde üç bölümlü inşa yer almaktadır Caminin doğusunda, ikisi tonozlu, biri ufak kubbe ile örtülü üç bölümlü son cemaat yeri vardır Onarımlar sonucu caminin yapısı değişmiş olmakla birlikte, büyük ve yüksek mihrap önü kubbesi tuğla kemer ve tonozlarla bölümlenmiş yapı, Selçuklu Yüce Camileri geleneğine uygundur
Bir bölümü kayalara oyulmuş olan ribat, iki katlı bir yapıdır Alt katı kesme taştan, üstü tuğladandır Güneydeki görkemli bir taç kapıyla yapıya girilir Dışa taşkın dikdörtgen taç kapı iç içe bordürlerle bezelidir Mukarnaslı, yıldız geçmeli bordürlerin ortasında nebati ve geometrik rozetler yer alır Taç kapıdan girilen uzun koridorun sağında, üç kemerle açılan başka bir salon, salonda ise kemerle bağlanan tonozlu mescit ile buna dikey eyvan yer alır
Kervan yolları üzerinde olmayan kervansaray binasının ise, külliyenin ziyaretçilerini barındırdığı sanılmaktadır Kervansaray açık avlu çevresinde sıralanmış odalardan oluşmaktadır Avlunun köşelerindeki eyvanlar; çapraz, değişik mekânlar sivri tonozla örtülüdür
İklime Hatun Mescidi
Kurtuluş Mahallesi ’ndedir Alaüddevle Bey ’in kızı İklime Hatun adına 1549 ’da yapılmıştır Mescit ve başlıca türbe kesme ve moloz taştandır Ortada paye, yanlarda duvarlara dayanan iki sivri kemerden oluşan son cemaat yeri, tonoz örtülüdür Son cemaat yerinin sağında türbe, solundaki kemer içinde mescidin kapısı yer almıştır Kare planlı mescidin kubbesi yıkılmıştır Silindirik mihrap nişi, sütunların taşıdığı yarım kubbeyle örtülüdür Mihrap duvarının solundaki kapıdan türbeye girilir Düzgün olmayan dörtgen planlı inşa, sivri kemerli tromplara oturan kubbe ile örtülüdür Türbede iki gömüt vardır
Taş Medrese
Kalenin güneyindeki meydandadır 14 yüzyılda Alaüddevle Bey ’in kızının adına yapıldığı öne sürülen inşa yazıtsızdır Türbedeki beş satırlık yazıt ise bozulmuştur Taş Medrese, düzgün olmayan dörtgen planlı açık avlu çevresinde sıralanmış bölümlerden oluşmaktadır Avlunun sağında medrese odaları, girişin karşı dikdörtgen planlı mescit ve solunda da piramit çatılı türbe yer alır Medrese odaları dikdörtgen planlı, tonoz örtülüdür Taş medresenin mescit ve türbe kısımları vardır
Taşhan
Kapalı Çarşı ’ya bitişiktir Dulkadiroğulları döneminde yapıldığı öne sürülen moloz taştan, kare avlu çevresinde iki katlı bir yapıdır Girişin karşısındaki çapraz tonozlu mekân, sivri kemerlerle avluya açılır Kuzeydoğuda, hanın ambarı olduğu düşünülen tonozlu uzun bölüm vardır
Girişin sağındaki tonozlu mekânların sonuncusundan bir koridorla ahıra geçilir Girişin solundaki minik birim depodur İkinci kat sonradan ahşap olarak yapılmıştır Basamaklarla, peşinde han odalarının yer aldığı gezinti yerine çıkılmaktadır Girişin karşısındaki bölümlerden Belediye Çarşısı ’na ikinci bir kapı açılmıştır
Taşhan ’da halen minik imalathane ve depolar vardır
Kuruhan
Afşin ilçesinde bulunan yapının 11 ya da 13 yüzyılda Selçuklular kadar inşa edildiği düşünülmektedir Girişi doğu tarafından olup, girişin sağındaki duvarlar onarılmıştır
Kâtip Hanı
Kahramanmaraş büyük kasaba merkezinde, Ulu Cami ’nin güneyindedir 18 yüzyılda yapıldığı sanılmaktadır Belediye, Bakırcılar ve Demirciler çarşılarının yer aldığı Çarşıbaşı kesimindedir Yapının iki kapısından biri, bu çarşılara açılmaktadır Kapıdan hole, buradan da üç yanı ahşap revaklı kare avluya geçilmektedir Güneyi revaksızdır Avlunun çevresinde iki katlı han odaları vardır Batıdaki kâgir, tonoz örtülü iki büyük odanın solunda sivri kemerli niş içinde çeşme yer alır Güneybatıda depo olarak kullanılan, ortaları tek sütunlu iki oda bulunmaktadır Bunların solundaki kapıdan ahıra geçilir Hanın ikinci katı, yangından sonra ahşap olarak yapılmıştır
Tüfekçi Hamamı
Sarayaltı Mahallesi ’nde, Demirciler Çarşısındadır Kitabesi yoktur Soyunmalık, iki soğukluk ve sıcaklıktan oluşmaktadır
Acar Hamamı
Kale Caddesi üzerindedir Kitabesi yoktur Kâgir bir yapıdır Soyunmalık, soğukluk, sıcaklık kısımlarından oluşmaktadır Üzerleri kubbelerle kapatılmıştır
Ceyhan Köprüsü
Eski Kahramanmaraş–Göksun yolunda, Ceyhan Irmağı üstündeki köprü, yeni yolun dışında kalmıştır 14 veya 16 asır yapısı olduğu konusunda öbür düşünceler vardır Takriben 157 m uzunluğunda, altı gözlü bir köprüdür Çeşitli dönemlerdeki onarımlarla özgünlüğünü yitirmiştir
Karahöyük
Elbistan ilçesinde yapılan kazılarda Hitit katmanları üstünde Roma yapıları bulunmuştur Roma döneminde höyükte yoğun yerleşme olduğu saptanmıştır Höyüğe ve Hurman Çayı ’na etken sırtlarda da gömütler bulunmuştur Geç Hitit dönemine ilişkin dört yapı katı vardır Son iki yapı katında açık sarı ve beyaz üzerine geometrik bezekler yapılmıştır Doğa betimleriyle mitolojik sahneler azdır Phryglerin geç dönemiyle çağdaş olan bir katta demir gereçler çoğunluktadır Daha daha alçak katlarda kahverengi kaplar vardır Ama, bu tek renkli seramik sonra ortaya meydana çıkan boyalılarla birlikte kullanılmıştır Üç yüzü Hitit hiyeroglifli yazıt, kazının kayda değer buluntularındandır Tabanın yakınındaki kurban sunağı ile birlikte bulunmuş olan abide, yapılardan uzaktadır Bu, anıtın ve bulunduğu yerin tanrısal sayıldığını göstermektedir Anıtın tabanı kaldırıldıktan daha sonra Hitit İmparatorluk dönemine ilişkin yapılar ortaya çıkarılmıştır Bu dönemden üç odalı bir konut, kaldırım ve minik buluntular ele geçmiştir Koç kafası biçimli riton, süsleme gereçleri, hayvan heykelleri, hiyeroglifli ve hiyeroglifsiz mühürler esas buluntulardır Inşa katı bulunmayan Eski Hitit Çağına ilişkin buluntular ise seramik ve değişik kabartmalardan oluşmaktadır
Yassı Höyük (Tanır Köyü)
Afşin ilçesinin Tanır köyünde Yassı Höyük çevresindeki buluntular, burada kazı yapılması gerekliliğini göstermiştir Köy çevresinde, Roma döneminden kalma suyolları, duvarlar, bentler vardır
Kaşanlı Köyü Kabartması
Afşin ’e 35 km uzaklıktaki kabartma, Kız–Oğlan Kayası olarak da bilinir Kaya kabartmasının 7 m üstünde şapel vardır Bizans sanatının bir örneği olan kabartmada İsa, Meryem ve Aziz Johannes (Yuhanna) betimlenmiştir
Pazarcık (Turunçlu Köyü) Kalıntıları
Bu vadideki yapılar, kabir şapelleri, konut kalıntıları, su sarnıçlarından oluşmaktadır
Şapeller: Birinci şapelin giriş alınlığı üstündeki kaya kabartmasında, ast yandan bir kadın ve bir erkek görülmektedir Yanlarda birer kolon, altta da basamaklar vardır Kapıdan, yanlara ve derinliğine genişleyen şapele girilir Şapelin alt duvarlarında birer, ön duvarında iki niş oyulmuştur Girişin yanlarında ufak nişler halinde kandillikler yapılmıştır Daha yakın görünümlü olan ikinci şapelin planı da birincinin aynısıdır
Ev Kalıntıları: Şapellerin kuzeyindedir Bitişik evlerin duvarları müşterek olup, arasında geçiş yeri yoktur Evlerin arka duvarları kayadır Bazalttan üretilmiş kare planlı yapılar harçsızdır
Su Sarnıçları
Evlerin 100 m ilerisinde 10 sarnıç saptanmıştır Birbirlerine çok yakın yapılmış olan sarnıçların bir bölümü günümüze değin kullanılmıştır Bütün yapılar Geç Roma ve Erken Bizans dönemlerine aittir
Ufacıklı Köyü Kalıntıları
Elbistan ’a 20 km uzaklıktadır Üç şapel kalıntısı sağlamdır
1 Numaralı Şapel: Şapelin yan duvarlarına ikişer, girişin karşısına da bir niş açılmıştır Köşeler yivli kabartma yarım sütunlarla bezelidir Akantus yapraklı kolon başlıkları Bizans sanatının keskin öğeleridir
2 Numaralı Şapel: Öbürlerinden daha geniştir En son oda altıgen planlıdır Burada da köşelerde sütunlar vardır Öbürlerinden bambaşka olarak bu şapelde bir pencere açılmıştır
3 Numaralı Şapel: Öbür yapılarla benzer plandadır Girişin alınlığındaki kartal kabartması dikkati çeker
Bu şapeller de Geç Roma ya da Erken Bizans dönemlerindendir *