Çağdaş hayat kolaylığına süratli armoni yapan; hareketi kısıtlı, yiyecek-içecek seçeneğinin ve uyaranının artması ile de çok çokça besin tüketen yeni nesil beşerler olduk. Bunların sonucu olarak artan sıhhat meseleleriyle karşı karşıyayız ve memleketimizde vefat nedenlerinin başında dolaşım sistemi illetleri birinci sırada. Bunlar şişmanlık, kalp-damar marazları, kalp bunalımı,yüksek tansiyon vediğer hastalıklardır.Son yıllarda kalp buhranı ve damar hastalıklarında artış görülmektedir.
Kalbiniz İçin Kontrol Altına Alabileceğiniz Risk Faktörlerinden Bahsedelim
Kolesterol: Aslında vücut için gerekli bir yapı taşı. %80’i karaciğer tarafından üretilir, %20’sini ise besinlerden alırız. Kolesterol olmazsa hudut sistemi, sindirim sistemi, cinsî fonksiyon bozukluğu vb. birçok sorun görülür. Çocukluk çağında kolesterol eksik olursa gelişme bozukluğu ve zeka geriliği ortaya çıkar. Gelgelelim sağlıklı bir ömür için her şey de olduğu üzere kolesterol seviyesinde de istikrar gerekli, fazlalığı koroner kalp marazı için risk faktörüdür zira.
Kolesterolün birçoklarını vücut üretir evet lakin şişmanlarda bu üretim %20 daha ziyadedir. Android tip şişmanlarda risk daha yüksek. Bel etrafı, hatunlarda 80cm, erkeklerde 93 cm altına düşmeli.
Bide sıkça duyduğunuz LDL Kolesterol ve HDL kolesterol var.
HDL- kolesterol , uygun kolesterol diye bilinir, zira damarlarınızın temizlikçileridir, kolesterolü dolaşımdan ve damar duvarlarından çıkarır ve vücuttan atılması için karaciğere geri döndürürler. HDL-kolesterolün 1mg/dL artması koroner kalp illetinde %1.8 orantısında korur ve bunu arttıran esas faktör, egzersizdir. Azaltan faktörlerin başında ise: şişmanlık, hareketsizlik, sigara, androjen hormonu, betaadrenerjik engelleyici ajanlar, trigliserit yüksekliği ve kalıtım gelir
LDL-Kolesterol ise; makûs kolesterol diye bilinir, zira kolesterolü dokulara iletir ve plak oluşumu ile damar tıkanıklığına neden olur.
KALBİMİZİ KAZANAN BESİNLER NELER PEKALA?
Çözünür posa, güçlü kalkan: En uygun kaynakları; yulaf, baklagiller, zerzevat ve meyveler. Tam da bunlarla kalbinizi koruyup, kollar. Meyve, yağsız süt, yulaf, tarçınla şekersiz bi tatlı yapın mesela. Ya da zerzevat yemeklerine, dolmalara bulgur pilavına, kurubaklagil ekleyin.
Yoğurt: Çözünür posa kaynaklarını yoğurtla tüketmek, kolesterol düşürmeye daha da yardımcı olur
Psyllium: Çözünür posayı arttırmak için günlük 3g alımı yararlı olacaktır.
Kurubaklagil: Günde 25mg kurubaklagil alımı LDL kolesterolde %30a varan düşüş sağlar unutmayın.
Sebzeler; yemeklerinizi bol soğan, sarımsakla ve yeşilliklerle( maydanoz, nane vb) pişirin. Mevsim sebzelerine sofranızda kesinlikle konum verin; turp, havuç, marul, lahana, karnabahar, brokoli, kereviz, koyu yeşil yapraklı sebzeler vb. isterseniz karışık isterseniz sade olarak tüketin. Ispanak, semizotu, tere, roka üzere koyu yeşil yapraklı sebzeler içerdikleri karotenoidler ile aterosikleroz(damar sertleşmesi) ve LDL kolesterolün düşürülmesine yardımcıdır.
Ceviz, fındık, badem vb. yağlı tohumlar: Günlük 25g çiğ olarak alımı LDL kolesterolü %5 düşürür.
Her türlü balık ve su eserlerini tüketin lakin yağda kızartmayın ki omega-3 kızartma yağının içine kaçıp, kaybolmasın
Krill yağı: Karides üzere bir kabuklu bir deniz canlısından elde edilir, omega-3 yağ asitlerinden ve fosfolipitlerden zengindir. Suda çözünme özelliğine sahiptir ve balık yağına orantıyla çok daha ziyade ölçüde kana makbul, vücut tarafından kolay emilir ve kullanılır. Tıpkı devranda, bilinen antioksidanlara nazaran çok güçlü antioksidan olan astaksantin içerir. Astaksantin; som, karides, filamingo’ya pembe-kırmızı rengini veren pigmenttir ve kalp-damar sıhhati açısından son aşama yararlı tesirleri vardır.
Avakado: İçinde bulunan fitosterin kolesterol düşürücü tesiri vardır. Bu nedenle kalp ve damar illetleri tedavisi için tüketin.
Yeşil çay: İçerisindeki kateşin sayesinde kalp damar hastalık riskini düşür.
Zerdeçal:Güçlü bir antioksidandır, damar sıhhatini korur, kalp illetlerinin önlenmesinde tesirlidir, kolesterol düşürülmesinde de rol oynar. Kolesterolün okside olup, damarlarda plaklaşma yaparak kalp buhranı yahut inme riskini azaltır. Homosistein çokça yükseldiğinde damarlarda tıkanıklıklar yapabilir, zerdeçal düzgün bir B6 vitamini kaynağı olduğundan homosistein seviyelerini de düşürebilir. Bilhassa ailesinde kalp damar marazı, şekere yatkınlığı olanlar tarafından sağlıklı beslenme alışkanlıkları kapsamında 1 tatlı kaşığı tüketilmesini tavsiye ederim.
Sirke:Son yıllarda yapılan bir araştırmaya nazaran, elma sirkesinin trigliserit ve LDL kolesterol seviyelerinde azalma sağladığı ve kandaki yağlanma seviyelerini düşürdüğü saptanmıştır. Mide ve barsak sorunu olmayanlar, salatalara, çorba ve yemeklere ekleyebilir yahut balla karıştırarak tüketebilir.
Keten tohumu: fonksiyonel besindir, günlük tasarrufu 10 gram geçmemelidir ve ara verilerek kullanılmalıdır. İçeriğindeki omega -3 kalp hastalıklarına karşı kollayıcıdır, alfa-linoleik asit içermesi sebebiyle LDL kolesterolü düşürmeye yardımcıdır. Öğütülmüş halde salatalarınıza, yoğurtlarınıza ekleyebilir, yahut meskende yapılan ekmeklere ve yemeklerinize kullanılabilir.
Ek vitamin-balık yağı alımı: Kalıtımsal olarak illete yatkın olanların 100mg’lık E vitamini almaları müsait olur. Trigliserit seviyesi ve pıhtılaşma faktörü yüksek olanların ek balık yağı ya da krill yağ almaları tutarlı olur.
Kalp transplantasyonu yapılan hastaların diyetine arginin eklenmesinin egzersiz toleransı ve hayat kalitesini arttırdığı bildirilmiştir.
Sağlıklı günler
Kalbiniz İçin Kontrol Altına Alabileceğiniz Risk Faktörlerinden Bahsedelim
Kolesterol: Aslında vücut için gerekli bir yapı taşı. %80’i karaciğer tarafından üretilir, %20’sini ise besinlerden alırız. Kolesterol olmazsa hudut sistemi, sindirim sistemi, cinsî fonksiyon bozukluğu vb. birçok sorun görülür. Çocukluk çağında kolesterol eksik olursa gelişme bozukluğu ve zeka geriliği ortaya çıkar. Gelgelelim sağlıklı bir ömür için her şey de olduğu üzere kolesterol seviyesinde de istikrar gerekli, fazlalığı koroner kalp marazı için risk faktörüdür zira.
Kolesterolün birçoklarını vücut üretir evet lakin şişmanlarda bu üretim %20 daha ziyadedir. Android tip şişmanlarda risk daha yüksek. Bel etrafı, hatunlarda 80cm, erkeklerde 93 cm altına düşmeli.
Bide sıkça duyduğunuz LDL Kolesterol ve HDL kolesterol var.
HDL- kolesterol , uygun kolesterol diye bilinir, zira damarlarınızın temizlikçileridir, kolesterolü dolaşımdan ve damar duvarlarından çıkarır ve vücuttan atılması için karaciğere geri döndürürler. HDL-kolesterolün 1mg/dL artması koroner kalp illetinde %1.8 orantısında korur ve bunu arttıran esas faktör, egzersizdir. Azaltan faktörlerin başında ise: şişmanlık, hareketsizlik, sigara, androjen hormonu, betaadrenerjik engelleyici ajanlar, trigliserit yüksekliği ve kalıtım gelir
LDL-Kolesterol ise; makûs kolesterol diye bilinir, zira kolesterolü dokulara iletir ve plak oluşumu ile damar tıkanıklığına neden olur.
KALBİMİZİ KAZANAN BESİNLER NELER PEKALA?
Çözünür posa, güçlü kalkan: En uygun kaynakları; yulaf, baklagiller, zerzevat ve meyveler. Tam da bunlarla kalbinizi koruyup, kollar. Meyve, yağsız süt, yulaf, tarçınla şekersiz bi tatlı yapın mesela. Ya da zerzevat yemeklerine, dolmalara bulgur pilavına, kurubaklagil ekleyin.
Yoğurt: Çözünür posa kaynaklarını yoğurtla tüketmek, kolesterol düşürmeye daha da yardımcı olur
Psyllium: Çözünür posayı arttırmak için günlük 3g alımı yararlı olacaktır.
Kurubaklagil: Günde 25mg kurubaklagil alımı LDL kolesterolde %30a varan düşüş sağlar unutmayın.
Sebzeler; yemeklerinizi bol soğan, sarımsakla ve yeşilliklerle( maydanoz, nane vb) pişirin. Mevsim sebzelerine sofranızda kesinlikle konum verin; turp, havuç, marul, lahana, karnabahar, brokoli, kereviz, koyu yeşil yapraklı sebzeler vb. isterseniz karışık isterseniz sade olarak tüketin. Ispanak, semizotu, tere, roka üzere koyu yeşil yapraklı sebzeler içerdikleri karotenoidler ile aterosikleroz(damar sertleşmesi) ve LDL kolesterolün düşürülmesine yardımcıdır.
Ceviz, fındık, badem vb. yağlı tohumlar: Günlük 25g çiğ olarak alımı LDL kolesterolü %5 düşürür.
Her türlü balık ve su eserlerini tüketin lakin yağda kızartmayın ki omega-3 kızartma yağının içine kaçıp, kaybolmasın
Krill yağı: Karides üzere bir kabuklu bir deniz canlısından elde edilir, omega-3 yağ asitlerinden ve fosfolipitlerden zengindir. Suda çözünme özelliğine sahiptir ve balık yağına orantıyla çok daha ziyade ölçüde kana makbul, vücut tarafından kolay emilir ve kullanılır. Tıpkı devranda, bilinen antioksidanlara nazaran çok güçlü antioksidan olan astaksantin içerir. Astaksantin; som, karides, filamingo’ya pembe-kırmızı rengini veren pigmenttir ve kalp-damar sıhhati açısından son aşama yararlı tesirleri vardır.
Avakado: İçinde bulunan fitosterin kolesterol düşürücü tesiri vardır. Bu nedenle kalp ve damar illetleri tedavisi için tüketin.
Yeşil çay: İçerisindeki kateşin sayesinde kalp damar hastalık riskini düşür.
Zerdeçal:Güçlü bir antioksidandır, damar sıhhatini korur, kalp illetlerinin önlenmesinde tesirlidir, kolesterol düşürülmesinde de rol oynar. Kolesterolün okside olup, damarlarda plaklaşma yaparak kalp buhranı yahut inme riskini azaltır. Homosistein çokça yükseldiğinde damarlarda tıkanıklıklar yapabilir, zerdeçal düzgün bir B6 vitamini kaynağı olduğundan homosistein seviyelerini de düşürebilir. Bilhassa ailesinde kalp damar marazı, şekere yatkınlığı olanlar tarafından sağlıklı beslenme alışkanlıkları kapsamında 1 tatlı kaşığı tüketilmesini tavsiye ederim.
Sirke:Son yıllarda yapılan bir araştırmaya nazaran, elma sirkesinin trigliserit ve LDL kolesterol seviyelerinde azalma sağladığı ve kandaki yağlanma seviyelerini düşürdüğü saptanmıştır. Mide ve barsak sorunu olmayanlar, salatalara, çorba ve yemeklere ekleyebilir yahut balla karıştırarak tüketebilir.
Keten tohumu: fonksiyonel besindir, günlük tasarrufu 10 gram geçmemelidir ve ara verilerek kullanılmalıdır. İçeriğindeki omega -3 kalp hastalıklarına karşı kollayıcıdır, alfa-linoleik asit içermesi sebebiyle LDL kolesterolü düşürmeye yardımcıdır. Öğütülmüş halde salatalarınıza, yoğurtlarınıza ekleyebilir, yahut meskende yapılan ekmeklere ve yemeklerinize kullanılabilir.
Ek vitamin-balık yağı alımı: Kalıtımsal olarak illete yatkın olanların 100mg’lık E vitamini almaları müsait olur. Trigliserit seviyesi ve pıhtılaşma faktörü yüksek olanların ek balık yağı ya da krill yağ almaları tutarlı olur.
Kalp transplantasyonu yapılan hastaların diyetine arginin eklenmesinin egzersiz toleransı ve hayat kalitesini arttırdığı bildirilmiştir.
Sağlıklı günler
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.