Kan Uyuşmazlığı Kan Uyuşmazlığı Kan uyuşmazlığıgenel kanının aksine, karı koca arasında yok,gebelik döneminde anne ile karnındaki bebeği aralarında söz konusu olabilen adi dışı bir durumdur Hangikan grupları aralarında ve nasıl bir anlaşmazlık olduğunu anlatmadan önce kan gruplarını tanımlamak gerekir Kanımızdaoksijen taşımakla görevli kırmızı kan hücrelerinde bulunan proteinler esas alındığında klasik olarak dört belli başlı kan grubu tanımlanır: A, B, ABve Ogrubu Bir De Rhsöz konusudur Birey, Dproteinine sahipse Rh fazla (+), değilse Rh olumsuz () olarak açıklama edilir Rh () şahısların vücudunda D proteini hiç yoktur ve bağışıklık sistemi için tamamen tanıdık olmayan bir maddedir Bayağı koşullardahamilelik döneminde anne ve bebeğin kanları birbirine karışmadan plasenta (benzeşen) aracılığıyla oksijen,karbondioksit ve besi öğelerinin müşterek alışverişi gerçekleştirilir Anne Rh (), bebek Rh (+) ise birincil gebelikte herhangi bir sorun olmaz Bebek doğarken zedelenen damarlardan bir arz bebek kanı, Rh () annenin kanına karışabilir Böylece annenin bağışıklık sistemi ayrıntılarıyla yabancısı olduğu bir proteinle, Dproteini ile tanışır ve ona karşı tepki geliştirir O maddeyi tanımadığı için yok etmek ister Beyaz kan hücrelerinin D proteinini yok etmek üzere ürettiği o maddeye özgü sıvısal maddeleri (antikorlar) kullanarak hedefine ulaşır Annenin kanında bir tane bile bebek kan hücresi kalmaz, tümü değil edilir Bu savaş sona erdiğinde geriye antiD antikorlarıadı verilen sıvısal maddeler ve bunları ihtiyaç duyulduğunda her an her yerde üretebilecek akıllı beyaz kan hücreleri kalır İkinci gebelikte çocuk eğer tekrar Rh (+) kana sahipse annenin kanında hazır bulunan bu sıvısal maddeler (antikorlar) kolayca plasenta (benzeyen) engelini aşarak anne karnındaki bebeğin kanına karışırlar Bebek kırmızı kan hücreleri değil edilmeye başlanır Çocuğun kemik iliği, karaciğer ve dalağı yok edilen kırmızı kan hücrelerinin yenilerini üretir ve azalan kanı yerine koyar Bu fazla kırmızı kan hücresi yıkımı ve yapımı sürecinde bilirubinadı bahşedilen ve fazlası zararlı olan bir madde açığa çıkar, bebekten anneye geçer, annenin karaciğeri kadar yok edilir Bebeğin karaciğeri demin bu maddenin tümünü zehirsizleştirebilecek dek gelişmemiştir Eğer üretilen kırmızı kan hücresi miktarı yok edilenden az olursa sonuçta bebek ağır bir kansızlığa maruz kalır, hatta ölebilir Eğer arada bir denge varsa bebek bir ölçüde kansızlıkla doğar ya da dinç olarak dünyaya kazanç Sorun ana o zaman belirginleşir Çünkü kan hücreleri hala parçalanmakta, yenileri yapılırken gereken maddeler anneden temin edilememekte, çocuk kendi depolarını kullanmaktadır Bir De açığa çıkan sarı boyar madde niteliğindeki bilirubinbebeğin karaciğeri kadar yeterince vücuttan uzaklaştırılamamaktadır Kanda belli bir düzeyi aşan bilirubingöz aklarına, cilde ve sonunda başlıca zararını gösterdiği beyin ve sinir sistemine yerleşerek yaşamı korkutma etmektedir Yenidoğan sarılığının ağır şekillerinde, tedavi edilmeyen çocuklarda adalelerin sertleşmesi, zeka geriliği gibi kimi geri dönüşümsüz sinir sistemi bozuklukları meydana gelmektedir Yenidoğan sarılığı olan bebeklerde sarı boyar madde bilirubini vücuttan daha kolay uzaklaştırmak için muhakkak bir dalga boyundaki ultra viyole (kızıl berisi) ışınları kullanılmaktadır Bebeklerin uygun sıcaklık ortamı karşılayan küvöz veya yataklarda ultra viyole ışığıyla tedavisine fototerapidenir Tatmin Edici olmadığında bebeğim göbek kordonundan takılan bir sistemle, yerinde bir Rh () kanla kan değişimiişlemi gerçekleştirilerek hayati risk atlatılır Geç kalınan durumlarda araz kalması olasıdır Körlük, şaşılık, sağırlık, felç gibi Mademki kan uyuşmazlığı ve sonuçları bu kadar ağır olabiliyor, o halde Rh () anneler için koruyucu bazı önlemler alınması gereklidir Bir anne adayı eğer Rh () kana sahipse, birincil doğum, kürtaj veya düşüğünden hemen sonra, bebeğinden kendisine o anda geçmiş olabilecek Rh (+) bebek kan hücrelerine karşı annenin bağışıklık sisteminde tepki oluşmadan önce girişimde bulunulmalıdır Bunun için özel olarak hazır bir serum vardır: AntiD İmmun Globulin Bu madde doğumdan (veya düşük ya da kürtajdan) hemen daha sonra anneye barbar etten iğne biçiminde yapılmalıdır AntiD İmmun Globulinkana karışır, bebekten geçmiş olan Rh (+) kan hücrelerini hemen değil eder Annenin bağışıklık sistemi ne olduğu anlamadan işlem tamalanır Bir vakit daha sonra AntiD İmmun Globulindoğal ömrünü tamamlar ve kanda değil olur Ancak anne kendisi antikorgeliştirmiş olsaydı bu sıvısal madde uzun süre kanda kalacak, gerekirse onu tekrar üretebilme yeteneği olan beyaz kan hücreleri kadar eksikliği tamamlanacaktı Pasif olarak verilmiş olan AntiDiçin eksikliğin tamamlanması diye bir konu laf konusu değildir Zamanla değil olan AntiD İmmun Globulinbu sayede annenin sonraki hamileliklerinde çocuk için bir sorun oluşturamaz Yalnız unutulmaması gereken bir konu bu immun globulinin herbir gebeliğin son bulumunda baştan uygulanmasının gerekliliğidir Kan uyuşmazlığı çoğunlukla birincil bebekte sorun oluşturmaz Sonraki Rh () çocuk için zaten bir problem yoktur Rh uygunsuzluğu değin ağır seyretmese de kan gruplarıaralarında da uygunsuzluk laf konusu olabilir Çoğunlukla annenin Obebğin A, Bya da ABolduğu durumlarda meydana kazanç Farklı mekanizmalarla lakin aynı aynı prensiplere dayanan süreçler yaşanır Fakat daha seyrek olarak yaşamı tehdit eden boyutlara ulaşır neticede Rh () olan annelerin Rh (+) doğabilecek çocukları için evvelden hazırlıklı olunmalıdır Eğer anne ve baba her ikisi de Rh () iseler kalıtımsal kurallarına tarafından Rh (+) bebekleri olamaz Eğer anne Rh (), bab Rh (+) ise çocuk Rh () de olabilir, Rh (+) de Bu genel veri de göz önünde bulundurulmalı, doğum sonrası bebek kan grubu tayin edilmelidir Anne Rh (), bebek de Rh () ise uygunsuzluk yoktur, anneye antiD immun globulin yerine getirmek gerekmez Annenin Rh (+) olduğu durumlarda çocuğun Rh'ı ne olursa olsun Rh uygunsuzluğu olmaz Eğer anne ve baba her ikisi de Ogrubu kana sahiplerse çocukları mutlaka Ogrubu olur Bu durumda anne ve bebek arasında grup uygunsuzluğu olamayacağı açıktır Anne O, baba Aise çocuk Oveya A; anne O, baba Bise çocuk Oveya B; anne Obaba ABise çocuk Aya da Bolur ama Oya da ABolamaz Annenin Aya da Bolduğu, çocuğun Bya da Aolduğu durumlarda anlaşmazlık nadirdir, hafif seyreder Hem bazı daha alçak kan grubu uygunsuzluklarında, hatta hiçbir uygunsuzluğun olmadığı kimi sıra dışı durumlarda kan uyuşmazlığıyla benzer klinik tablolar görülebilir, yenidoğan sarılığı meydana gelebilir Sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek için gebelikte dinç ve uyumlu izlem ön koşuldur Anne baba adayları, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ile çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı arasında işbirliği bu sürecin temelini oluşturmaktadır Yerinde bir gebelik yönetimi ve doğuma bilirkişi gözetiminde hazırlık, kan uyuşmazlığı gibi hayati bir sorunun bile kolaylıkla halledilmesini sağlayacaktır