Kan UyuŞmazliĞi

Kan UyuŞmazliĞi KAN UYUŞMAZLIĞI: Kan uyuşmazlığıgenel kanının aksine, karı koca arasında değil, gebelik döneminde anne ile karnındaki bebeği arasında söz konusu olabilen olağan dışı bir durumdur Hangi kan grupları arasında ve nasıl bir anlaşmazlık olduğunu anlatmadan önce kan gruplarını tarif etmek gerekir Kanımızda oksijen taşımakla görevli kırmızı kan hücrelerinde yer alan proteinler alındığında alışılmış olarak dört ana kan grubu tanımlanır: A, B, ABve Ogrubu Üstelik Rhlaf konusudur Birey, Dproteinine sahipse Rh pozitif (+), değilse Rh olumsuz () olarak ifade edilir Rh () kişilerin vücudunda D proteini hiç yoktur ve bağışıklık sistemi için tamamen yabancı bir maddedir Normal koşullarda hamilelik döneminde anne ve bebeğin kanları birbirine karışmadan plasenta (benzer) yoluyla oksijen, karbondioksit ve besi öğelerinin müşterek alışverişi gerçekleştirilir Anne Rh (), bebek Rh (+) ise ilk gebelikte herhangi bir sorun olmaz Bebek doğarken zedelenen damarlardan bir tedarik bebek kanı, Rh () annenin kanına karışabilir Böylece annenin bağışıklık sistemi tamamen yabancısı olduğu bir proteinle, Dproteini ile tanışır ve ona aleyhinde tepki geliştirir O maddeyi tanımadığı için imha etmek ister Beyaz kan hücrelerinin D proteinini yok etmek üzere ürettiği o maddeye özgü sıvısal maddeleri (antikorlar) kullanarak hedefine ulaşır Annenin kanında bir tane bile bebek kan hücresi kalmaz, tümü değil edilir Bu savaş sona erdiğinde geriye doğru antiD antikorlarıadı bahşedilen sıvısal maddeler ve bunları gereksinim duyulduğunda her an her tarafta üretebilecek zeki beyaz kan hücreleri kalır İkinci gebelikte çocuk eğer yeniden Rh (+) kana sahipse annenin kanında hazırlanmış bulunan bu sıvısal maddeler (antikorlar) zahmetsizce plasenta (eş) engelini aşarak anne karnındaki bebeğin kanına karışırlar Bebek kırmızı kan hücreleri değil edilmeye başlanır Çocuğun kemik iliği, karaciğer ve dalağı değil edilen kırmızı kan hücrelerinin yenilerini üretir ve azalan kanı yerine koyar Bu fazla kırmızı kan hücresi yıkımı ve yapımı sürecinde bilirubinadı verilen ve fazlası zararlı olan bir madde açığa çıkar, bebekten anneye geçer, annenin karaciğeri göre değil edilir Bebeğin karaciğeri demin bu maddenin tümünü zehirsizleştirebilecek kadar gelişmemiştir Eğer üretilen kırmızı kan hücresi miktarı değil edilenden az olursa sonuçta bebek ağır bir kansızlığa maruz kalır, hatta ölebilir Eğer ara sıra denge varsa bebek bir ölçüde kansızlıkla doğar ya da dinç olarak dünyaya kazanç Sorun esas o vakit belirginleşir Çünkü kan hücreleri hala parçalanmakta, yenileri yapılırken gereken maddeler anneden temin edilememekte, çocuk kendi depolarını kullanmaktadır Üstelik açığa meydana çıkan sarı boyar madde niteliğindeki bilirubinbebeğin karaciğeri göre yeterince vücuttan uzaklaştırılamamaktadır Kanda muhakkak bir düzeyi aşan bilirubingöz aklarına, cilde ve sonunda esas zararını gösterdiği beyin ve asap sistemine yerleşerek yaşamı tehdit etmektedir Yenidoğan sarılığının ağır şekillerinde, çare edilmeyen çocuklarda adalelerin sertleşmesi, zeka geriliği gibi kimi geri dönüşümsüz sinir sistemi bozuklukları meydana gelmektedir Yenidoğan sarılığı olan bebeklerde sarı boyar madde bilirubini vücuttan daha kolay uzaklaştırmak için emin bir dalga boyundaki ultra viyole ışınları kullanılmaktadır Bebeklerin yerinde sıcaklık ortamı sağlayan küvöz ya da yataklarda ultra viyole ışığıyla tedavisine fototerapidenir Tatmin Edici olmadığında bebeğim göbek kordonundan takılan bir sistemle, uygun bir Rh () kanla kan değişimiişlemi gerçekleştirilerek yaşamsal risk atlatılır Geç kalınan durumlarda araz kalması olasıdır Körlük, şaşılık, sağırlık, felç gibi Mademki kan uyuşmazlığı ve sonuçları bu değin ağır olabiliyor, o halde Rh () anneler için koruyucu bir takım önlemler alınması gereklidir Bir anne adayı eğer Rh () kana sahipse, birincil doğum, kürtaj ya da düşüğünden anında sonra, bebeğinden kendisine o anda geçmiş olabilecek Rh (+) bebek kan hücrelerine aleyhinde annenin bağışıklık sisteminde tepki oluşmadan önce girişimde bulunulmalıdır Bunun için özel olarak hazırlanmış bir serum vardır: AntiD İmmun Globulin Bu madde doğumdan (ya da düşük veya kürtajdan) hemen daha sonra anneye vahşi etten iğne biçiminde yapılmalıdır AntiD İmmun Globulinkana karışır, bebekten geçmiş olan Rh (+) kan hücrelerini hemencecik yok eder Annenin bağışıklık sistemi ne olduğu anlamadan operasyon tamalanır Bir süre sonra AntiD İmmun Globulindoğal ömrünü tamamlar ve kanda yok olur Ama anne kendisi antikorgeliştirmiş olsaydı bu sıvısal madde uzun vakit kanda kalacak, gerekirse onu tekrar üretebilme yeteneği olan beyaz kan hücreleri göre eksikliği tamamlanacaktı Dingin olarak verilmiş olan AntiDiçin eksikliğin tamamlanması diye bir konu söz konusu değildir Zamanla yok olan AntiD İmmun Globulinbu sayede annenin sonraki hamileliklerinde çocuk için bir sorun oluşturamaz Yalnız unutulmaması gereken bir konu bu immun globulinin herbir gebeliğin son bulumunda her tarafta uygulanmasının gerekliliğidir Kan uyuşmazlığı genel olarak ilk bebekte sorun oluşturmaz Sonraki Rh () çocuk için zaten bir problem yoktur Rh uygunsuzluğu dek ağır seyretmese de kan gruplarıarasında da uygunsuzluk laf konusu olabilir Çoğunlukla annenin Obebğin A, Bya da ABolduğu durumlarda meydana kazanç Öbür mekanizmalarla lakin aynı aynı prensiplere dayanan süreçler yaşanır Fakat daha aralıklı olarak yaşamı korkutma eden boyutlara ulaşır sonuç olarak Rh () olan annelerin Rh (+) doğabilecek çocukları için evvelden tedbirli olunmalıdır Eğer anne ve baba her ikisi de Rh () iseler genetik kurallarına tarafından Rh (+) bebekleri olamaz Eğer anne Rh (), bab Rh (+) ise çocuk Rh () de olabilir, Rh (+) de Bu genel veri de göz önünde bulundurulmalı, doğum sonrası bebek kan grubu atama edilmelidir Anne Rh (), bebek de Rh () ise uygunsuzluk yoktur, anneye antiD immun globulin gerçekleştirmek gerekmez Annenin Rh (+) olduğu durumlarda çocuğun Rh'ı ne olursa olsun Rh uygunsuzluğu olmaz Eğer anne ve baba her ikisi de Ogrubu kana sahiplerse çocukları mutlaka Ogrubu olur Bu durumda anne ve bebek aralarında grup uygunsuzluğu olamayacağı açıktır Anne O, baba Aise çocuk Oya da A; anne O, baba Bise çocuk Oveya B; anne Obaba ABise çocuk Aveya Bolur ama Oveya ABolamaz Annenin Aveya Bolduğu, çocuğun Bya da Aolduğu durumlarda uyuşmazlık nadirdir, hafif seyreder Hem bir takım daha aşağı kan grubu uygunsuzluklarında, hatta hiçbir uygunsuzluğun olmadığı kimi sıra dışı durumlarda kan uyuşmazlığıyla benzer klinik tablolar görülebilir, yenidoğan sarılığı meydana gelebilir Sağlıklı bir bebek dünyaya getirmek için gebelikte sağlıklı ve düzenli izlem ön koşuldur Anne baba adayları, kadın hastalıkları ve doğum uzmanı ile çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı aralarında işbirliği bu sürecin temelini oluşturmaktadır Uygun bir hamilelik yönetimi ve doğuma bilirkişi gözetiminde hazırlık, kan uyuşmazlığı gibi yaşamsal bir sorunun bile kolaylıkla halledilmesini sağlayacaktır