Kanamalarda İlkyardim Kanama nedir? Damar bütünlüğünün bozulması sonucu kanın damar dışına (vücudun içine veya dışına doğru) dürüst akmasıdır Kanamanın ciddiyeti aşağıdaki durumlara bağlıdır: Kanamanın hızına, Vücutta kanın aktığı bölgeye, Kanama miktarına, Kişinin bedensel durumu ve yaşına Kaç değişiklik kanama vardır? Vücutta kanın aktığı bölgeye tarafından 3 çeşit kanama vardır : Dış kanamalar: Kanama yaradan beden dışına içten olur İç kanamalar: Kanama karoser içine olduğu için gözle görülemez Doğal deliklerden olan kanamalar:Kulak, burun, ağız, anüs, üreme organlarından olan kanamalardır Kanama arter, ven yada kılcal damar kanaması olabilir Atardamar kanamaları kalp atımları ile ahenkli olarak aralıklı akar ve açık renklidir Ven kanamaları ise koyu renkli ve akıntı şeklindedir Kılcal damar kanaması ufak kabarcıklar şeklindedir Kanamanın değerlendirilmesinde, şok belirtilerinin izlenmesi çok önemlidir Kanamalarda ilkyardım uygulamaları nelerdir? Dış kanamalarda ilkyardım: Hastayaralının durumu değerlendirilir (ABC), Tıbbi destek istenir (112), Bere yada kanama değerlendirilir, Kanayan yer üstüne pak bir bezle bastırılır, Kanama durmazsa ikinci bir kumaş koyarak basıncı arttırılır, Gerekirse bandaj ile sararak basınç uygulanır, Kanayan yere en yakın basınç noktasına zorlama uygulanır, Kanayan bölge yukarı kaldırılır, Çok sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa, zarar görmüş zor koşullarda bir yere taşınacaksa, uzuv kopması varsa veveya zorlama noktalarına baskı uygulamak yeterli olmuyorsa turnike uygulanır, Şok pozisyonu verilir, Sık aralıklarla (23dakikada bir) hayat bulguları değerlendirilir, Kanayan bölge açık havada kalacak şekilde hastayaralının üstü örtülür, Yapılan uygulamalar ile ilgili bilgiler (turnike uygulaması gibi) hastayaralının üstüne yazılır, Tez sevk edilmesi sağlanır Arter kanamalarında kan basınç ile fışkırır tarzda olur böylece, kısa zamanda çok kan kaybedilir Bu tür kanamalarda esas yapılması gereken, kanayan yer üzerine veya kanayan yere yakın olan bir üst atardamar bölgesine baskı uygulanmasıdır Vücutta bu gaye için belli zorlama noktaları şunlardır: 1Boyun : Boyun atardamarı (şah damarı) zorlama yeri 2Köprücük kemiği üzeri : Kol atardamarı zorlama yeri 3Koltukaltı : Kol atardamarı zorlama yeri 4Kolun üstteki bölümü : Kol atardamarı zorlama yeri 5Kasık : Üçgenin Taban Olmayan Kenarı atardamarı zorlama yeri 6Uyluk : But atardamarı baskı yeri Kanamalarda üçgen sargı uygulaması nasıl yapılmalıdır? Üçgen bandaj, vücudun öbür bölümlerinde sargı veya da askı olarak kullanılabilir Üçgen bezin tepesi tabanına doğru getirilip yerleştirilir, daha sonra bir yada iki kere daha bunun üstüne katlanarak istenilen genişlikte bir sargı bezi elde edilmiş olur Elde üçgen bandaj tatbik: Parmaklar, üçgenin tepesine gelecek şekilde el üçgen sargının üstüne yerleştirilir Üçgenin tepesi bileğe içten katlanır Elin sırtında, üçgenin uçları karşı karşıya getirilir ve çaprazlanır, bilek seviyesinde düğümlenir Ayağa üçgen sargı uygulama: Ayak, üçgenin üzerine düz olarak, parmaklar üçgenin tepesine bakacak şekilde yerleştirilir Üçgen bandajın tepesini ayağın üzerinde çaprazlayacak şekilde öne doğru getirilir İki ucu ayak bileği etrafında düğümlenir Mısra üçgen bandaj kullanım: Üçgenin tabanı dizin 34 parmak altında ve ucu dizin üstüne gelecek şekilde yerleştirilir Dizin ardındaki uçları çaprazlanır, dizin üzerinde uçları düğümlenir Göğüse üçgen sargı dilekçe: Üçgenin tepesi omuza yerleştirilir ve tabanı göğsü saracak şekilde sırtta düğümlenir Bu düğüm ile üçgenin tepesi, bir başka kumaş kullanılarak birbirine yaklaştırılarak bağlanır Kalçaya üçgen bandaj kullanım: Üçgenin tabanı uyluğun daha alçak kısmının etrafında düğümlenir, tepesi ise belin etrafını saran bir kemer yada beze bağlanır Hangi durumlarda turnike uygulanmalıdır? Fazla sayıda yaralının bulunduğu bir ortamda tek ilkyardımcı varsa (kanamayı önlemek ve sonra da diğer yaralılarla ilgilenebilmek için), Zarar Görmüş güç koşullarda bir yere taşınacaksa, Uzuv kopması varsa, Zorlama noktalarına zorlama uygulamak tatmin edici olmuyorsa Turnike uygulaması kanamanın durdurulamadığı durumlarda başvurulacak en son uygulamadır Oysa eskisi kadar sık uygulanmamaktadır Çünkü, uzun süreli turnike uygulanması sonucu doku harabiyeti meydana gelebilir ya da uzvun en ince ayrıntısına kadar kaybına neden olunabilir Turnike uygulamasında uyarı edilecek hususlar neler olmalıdır? Turnike uygulamasında kullanılacak malzemelerin genişliği asgari 810 cm olmalıdır Turnike uygulamasında ip, tel gibi kesici malzemeler kullanılmamalıdır Turnikeyi basmak için tahta parçası, kalem gibi malzemeler kullanılabilir Turnike kanama duruncaya dek sıkılır, kanama durduktan sonra daha pozitif sıkılmaz Turnike uygulanan bölgenin üzerine hiçbir şey örtülmez Turnike uygulamasının yapıldığı saat bir kağıda yazılmalı ve yaralının üzerine asılmalıdır Uzun süreli kanamalardaki turnike uygulamalarında, kanayan bölgeye göre 1530 dakikada bir turnike gevşetilmelidir Turnike, kol ve uyluk gibi tek kemikli bölgelere uygulanır, ama önkol ve bacağa el ve ayağın beslenmesini bozabileceği için uygulanmaz Uzuv kopması durumlarında, önkol ve bacağa da turnike uygulanabilir El ve ayak kopmalarında turnike nasıl uygulanır? Kaza ve yaralanmalarda atardamar yaralanmalarına niçin olarak ölüme yol açmaktadır Kopmuş olan uzvun kanama kontrolü yapılır, tampon yapılır ve kapatılır Turnike uzvun koptuğu bölgeye en yakın olan ve cilt bütünlüğünün bozulmamış olduğu bölgeye uygulanır Turnike uygulandıktan sonradan sıkılaştırılarak uzuvdaki kanama teftiş edilir Kopmuş uzuv parçası, su geçirmeyen bir plastik torbaya konur sonra kopmuş uzuv parçasının konduğu plastik torba ağzı kapatıldıktan daha sonra, içerisinde 1 ölçek suya 2 ölçek buz konulmuş ikinci bir torbaya yada kovaya konulur Bu şekilde, kopmuş uzuv parçasının buz ile direkt teması önlenmiş ve soğuk bir ortamda taşınması sağlanmış olur Torbanın üzerine kopan uzuv parçasının sahibine ait kimlik bilgileri kaydedilir ve yaralı ile aynı araca konarak en çok 6 saat içerisinde sıhhat kuruşuna sevki sağlanır İç kanamalarda ilkyardım: İç kanamalar, şiddetli travma, darbe, kırık, silahla yaralanma sebebiyle oluşabilir Hastayaralıda şok belirtileri vardır İç kanama şüphesi olanlarda aşağıdaki uygulamalar yapılmalıdır Hastayaralının bilinci ve ABC si değerlendirilir, Üzeri örtülerek ayakları 30 cm yukarı kaldırılır, Tıbbi yardım istenir (112), Katiyen yiyecek ve içecek verilmez, Hareket ettirilmez (özellikle kırık varsa), Hayati bulguları incelenir, Afiyet kuruluşuna sevki sağlanır Doğal deliklerden çıkan kanamalarda ilkyardım: Burun kanaması: Hastazarar görmüş sakinleştirilir, endişeleri giderilir, Oturtulur, Başı hafifçe öne eğilir, Burun kanatları 5 dakika süre ile sıkılır, Uzman bir doktora gitmesi sağlanır Kulak kanaması: Hastazarar görmüş sakinleştirilir, endişeleri giderilir, Kanama hafifse kulak temiz bir bezle temizlenir, Kanama önemli ise, kulağı tıkamadan pak bezlerle kapanır, Bilinci uygun ise hareket ettirmeden sırt üstü yatırılır, bilinçsiz ise kanayan kulak üzerine tabi yatırılır, Kulak kanaması, kan kusma, anüs, üreme organlarından gelen kanamalarda hastazarar görmüş kanama örnekleri ile uzman bir doktora sevk edilir Şok nedir? Kalpdamar sisteminin yaşamsal organlara uygun oranda kanlanma yapamaması nedeniyle ortaya meydana çıkan ve tansiyon düşüklüğü ile seyreden bir akut dolaşım yetmezliğidir