Kanda Trombosit Duşukluğu

Kanda Trombosit Duşukluğu
Trombosit Duşukluğu


TROMBOSİT (PLATELET) DUŞUKLUĞU VE TİROİD (GUATR)

TROMBOSİT DUŞUKLUĞU VE TİROİD

Tiroid hastalıklarının bazısında kanda pıhtışalmayı sağlayan trombosit (platelet) hucre sayısında azalmalar olabilmektedir Bir kan hastalığı (hematoloji) olan idiyopatik trombositopeni denilen hastalığı olan hastaların % 20'inde ise tiroid hormon bozukluğu veya antiTPO ve antitiroglobulin antikorlarda yukseklik olabilmektedir

Tiroid hastalıklarında bu tur trombosit değişikliklerinin nedeni bilinmemektedir

HASHİMOTO HASTALARININ BAZISINDA TROMBOSİT SAYISINDA AZALMA OLABİLİR

Hashimoto tipi tiroid bezi iltihabı veya tıptaki adıyla ‘ ’Hashimoto tiroiditi ’ ’ bağışıklık sisteminin bir bozukluğu sonucu ortaya cıkar Nedeni tam olarak bilinmemektedir 1912 yılında Japon bilim adamı Akira Hashimoto tarafından tanımlandığı icin bu ad verilmiştir Hashimoto tipi tiroid bezi iltihabı en fazla tiroid bezi yetmezliği yapan hastalıktır Diğer bir deyimle tiroid bezi yetmezliğinin en onemli nedeni Hashimoto tipi tiroid bezi iltihabıdır
Bu hastalık otoimmun hastalıklar dediğimiz hastalıklardan birisidir Otoimmun hastalıklarda vucut kendi dokusunu yabancı doku olarak algılayıp onu yok etmek ister ve vucut icinde bir savaş oluşur Hashimoto tiroiditinde de vucut tiroid bezini yok etmek ister Vucudumuz tiroid bezini yok etmek icin cok miktarda antiTPO antikoru ve antitiroglobulin antikoru uretir Bu antikorlar tiroid bezine bağlanarak tiroid hucrelerini harap ederler Bu arada tiroid bezine bircok iltihap hucresi birikir İltihap sonucu tiroid hucreleri tahrip olarak azalınca da bez kuculur ve hormon yapacak hucre kalmaz ve sonunda tiroid hormon yetmezliği ortaya cıkar Bu hastalarda yıllar icinde tiroid bezi gittikce kuculur Başlangıcta ufak bir guatr ve kanda antiTPO antikor yuksekliği varken TSH, T3 ve T4 hormonları normaldir Daha sonra zaman icinde hastalık ilerledikce once başlangıc halinde tiroid yetmezliği (sadece TSH yuksek, fakat T3 ve T4 normal) sonra tam tiroid yetmezliği (TSH yuksek, T3 ve T4 hormonları duşuk) gelişir

Hashimoto hastalığı başlangıcında tiroid bezinde buyume yani guatr vardır; daha sonra tiroid bezi yavaş yavaş devam eden harabiyet nedeniyle yıllar icinde kuculerek sanki yok olur

Kimler Risk altındadır?
Hashimoto hastalığının nasıl başladığı tam olarak bilinmiyorsa da genetik eğilim onemlidir Ailesel ozellik gosterir Aynı ailenin uyelerinde sık gorulur Hashimoto tiroiditi olan hastalarda kuvvetli bir genetik geciş vardır ve bu hastaların birinci dereceden akrabalarında tiroid antikorları (antiTPO ve antitiroglobulin) yuksek olarak bulunur ve hastalık ailenin diğer uyelerinde de sıklıkla ortaya cıkar Bu nedenle Hashimoto tiroiditi varsa ailenin diğer uyelerinde de tiroid tetkikleri yapılmalıdır
Hashimoto tiroidit sıklığı iyot alımı arttıkca artmaktadır ABD ve Japonya gibi iyot alımının yuksek olduğu ulkelerde sıklığı yuksektir
Sıklık:
Toplumun % 2 ’sinde bulunur Hashimoto hastalarının % 95 ’i kadındır Tum yaşlarda ortaya cıkarsa da 3050 yaş arasında sıktır Kadınlarda erkeklere gore 1520 kat daha fazla gorulur Ergenlik cağındaki kızlarda sıklığı % 0816 ’dır
AntiTPO antikorunun kanda yuksekliği yaşla birlikte artar ve 70 yaş ve daha buyuk kadınların % 33 ’unde bu antikor yuksek olarak bulunur
Anti TPO ve antitiroglobulin antikorlarının ve sadece TSH ’nin yuksek olduğu kadınlarda tiroid bezi yetmezliği yani tiroid hormon azlığı her yıl % 5 oranında gelişir

Şikayetler:
Coğu hastanın hicbir şikayeti yoktur Bazı hastalarda kucuk bir guatr ve antiTPO antikor yuksekliği vardır Bazen tiroid bezi yetmezliği (tiroid hormon yetmezliğihipotiroidi) ile doktora başvururlar
Yaş ilerledikce Hashimoto ’lu hastalarda hipotiroidi (tiroid bezi yetmezliği) sıklığı artar
Hashimoto ’lu hastalarda lastik sertliğinde bir guatr vardır Cok nadiren tiroid bezi sert olabilir Tiroid bezinde ağrı veya hassasiyet yoktur Genellikle tiroid buyumesi sessiz olur ve şikayet bulunmaz Bu hastalar doktora genellikle guatr nedeniyle veya tiroid hormon azlığının neden olduğu halsizlik, bitkinlik, el ve yuzde şişme, ses kalınlaşması gibi şikayetler nedeniyle başvururlar

GRAVES HASTALIĞINDA (ZEHİRLİ GUATR) TROMBOSİT AZALMASI OLABİLİR

Graves hastalığı bazen gozlerde buyume yapan tiroid bezinin aşırı calışması hastalığıdır Tiroid bezi aşırı calışması hastalığı olan kişilerin % 6090 ’nını yani coğunluğunu Graves hastalığı oluşturur Dr Robert Graves tarafından ilk defa keşfedildiği veya tanımlandığı icin bu hastalığa Graves hastalığı adı verilmiştir
Graves Hastalığı Kimlerde daha sık gorulur?
Graves hastalığı hipertiroidinin en sık nedenidir Her yaşta gorulebilirse de, 2040 yaş arasında en fazla gorulur
Kadınlarda erkeklerden 57 kat daha fazla gorulurken toplumda gorulme sıklığı % 1 kadardır
Graves Hastalığında ailesel ozellik vardır:
Graves hastası bir kişinin ailesinin diğer fertlerinde %15 oranında Graves hastalığı saptanır Bu nedenle ailesinde Graves hastalığı olan kişiler tiroid tetkikleri yaptırmalıdırlar
Graves Hastalığı Neden Oluşur?
Graves hastalığı bağışıklık sistemindeki bir bozukluk sonucu oluşur Nedeni bilinmeyen bir şekilde TSH hormonunun tiroid bezine bağlandığı reseptor adı verilen proteinlere karşı antikor denilen proteinler oluşur Bu antikorların neden oluştuğu henuz bilinmemektedir Kanda artan TSH reseptor antikorları aynı TSH hormonu gibi tiroid bezine yapışarak daha fazla calışmasına ve aşırı miktarda tiroid hormonu yapmasına neden olur Sonucta artan tiroid hormonları metabolizmamızı hızlandırarak (carpıntı, terleme gibi) Graves hastalığı ortaya cıkar
Kimler Graves hastalığı icin risk altındadır?
Graves hastalığına genetik eğilim katkıda bulunmaktadır Bazı ailelerde bu nedenle Graves hastalığı daha fazla gorulur Ailesinde Graves hastası olan kişiler risk altındadır ve genetik veya kalıtımın hastalığın gelişmesinde en onemli etken olduğu saptanmıştır
Stres, uzuntu, sigara icmek, fazla iyotlu tuz yemek ve bazı ilaclar bu hastalığın oluşumuna neden olabilir
Stresin Graves hastalığı sıklığını artırdığı İkinci Dunya Savaşı sırasında ve Yugoslavya ’daki ic savaş sırasında saptanmıştır İsvec ’te yapılan bir araştırmada Graves ’li hastaların bir kısmında hastalık ortaya cıkmadan onceki yıl icinde uzucu olaylar yaşadıkları saptanmıştır Bu hastalardaki sıkıntılı psikolojik durum (anksiyete) tedavi edildiğinde hastalığın nuks oranında azalma olmuştur
Graves hastalığı daha cok yılın ılık mevsimlerinde ortaya cıkar Bu mevsimsel ozelliğin nedeni tam bilinmemektedir
Sigara icenlerde goz belirtileri daha şiddetli olduğu gibi, sigara icmeye devam edenlerde goz hastalığı şiddeti artmaktadır
Allerjik yapısı olanlarda veya allerjik riniti olanlarda Graves hastalığı daha cok gorulmektedir
İyot fazla alımı da hafif seyreden hastalığı şiddetlendirmektedir
Yeni bir duşunce ise gebelik sırasında bebeğin hucrelerinin annenin kanına karışarak annenin tiroid bezine yerleşmesi ve bunların hastalık yapmasıdır Bu nedenle de kadınlarda bu hastalığın daha fazla gorulduğu iddia edilmektedir
Yapılan calışmalar Graves hastalığının % 79 oranında genetik olarak eğilimli olmak sebebiyle ortaya cıktığını, % 21 hastada ise cevresel faktorler denilen uzuntu, stres, iyot alımı gibi nedenlerle ortaya cıktığını gostermiştir



OZETLE Tiroid azlığı veya zehirli gautr durumunda trombosit hucre sayısında azalmalar olabilmektedir Bu azalma hastalar tedavi edildiğinde bir kısmında duzelmektedir