Kandilli Rasathanesi Müdürü: 'Marmara'da Bir Sona Doğru Gidiyoruz'

Deprem Haftası nedeniyle düzenlenen toplantıda konuşan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Türkiye’nin her yerinin sarsıntı tehlikesine maruz olduğunu belirterek, 'Marmara Zelzelesi için vakit geldi mi bilmiyoruz. Biriken güç arttıkça zelzelenin büyüklüğü de artar. Marmara için varsayımım 7’nin üzerinde bir zelzele fakat ne vakit açığa çıkacağını bilmiyoruz' dedi.




Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü tarafından, 1-7 Mart Sarsıntı Haftası hasebiyle Türkiye’de sarsıntı riskleri konusunda farkındalık yaratmak, Türkiye'deki depremsellik hakkında bilgi paylaşmak ve Rasathane’nin yeni taşınabilir uygulamasını tanıtmak gayesiyle basın toplantısı düzenlendi.

Toplantıya, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, Enstitü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Ali Pınar ve BÜ KRDAE Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Kıymetlendirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Doğan Kalafat katıldı.

Beklenen 7'nin üzerinde



Toplantıda konuşan Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Haluk Özener, sarsıntı iddialarının yapılabildiğini lakin vaktini söylemenin mümkün olmadığına dikkat çekti.

Prof. Dr. Özener, 'Marmara sarsıntısı için vakit geldi mi bilmiyoruz. Bir sona gerçek gidiyoruz fakat sonun ne vakit geleceğini bilmiyoruz. Bir gücün biriktiğini biliyoruz, olabilecek potansiyel sarsıntının de büyüklüğünü görüyoruz lakin ne vakit açığa çıkacağını bilmiyoruz. Bugün, yarın, 6 ay sonra olacak demenin bir manası yok ancak müddet geçtikçe biriken güç artıyor. Biriken güç artıyor demek mümkün sarsıntının büyüklüğünün artması demek. Marmara için iddiam 7’nin üzerinde olur. Bu hususta yapılmış çok bilimsel çalışma var. Farklı senaryolar da var. Benim içinde olduğum bir kümenin yapmış olduğu bir çalışma 7.2 diyor' dedi.

Geçmişe kıyasla bugün Marmara Denizi içindeki 0.2 büyüklüğündeki sarsıntıları bile çözebildiklerini tabir eden Prof. Dr. Özener, 'Bizim algı eşiğimiz daha uygun duymaya başladı. Zelzele sayısındaki artışlara baktığımız vakit hem daha uygun duymaya başladık, daha güzel duyunca da olan 5’in üzerindeki büyük sarsıntıların de artçılarını da çok net kaydedebiliyoruz' sözlerini kullandı.

Erken ihtar mümkün değil



Depremin olmadan bilinme bahtının olmadığını söyleyen Prof. Dr. Özener, 'Deprem olmadan bir şey bilme bahtınız yok. Zelzelenin P ve S dalgası var, sarsıntı olduktan sonra sarsıntısı çözüp size ‘yıkıcı dalga geliyor’ diye bilgi veriyor. Zelzele erken uyarısı demek olmadan bulmak değil' diye konuştu.

BÜ KRDAE Bölgesel Deprem-Tsunami İzleme ve Kıymetlendirme Merkezi Müdürü Doç. Dr. Doğan Kalafat ise, istatistikler yaptıklarına dikkat çekerek, 'Marmara’da 2030 yılına kadar 7 büyüklüğünde bir zelzelenin olma mümkünlüğü yüzde 64, 2050’ye kadar yüzde 75, 2090 kadar yüzde 95 olasılıklı. 2090’a kadar bu iş bitecek diyemeyiz. Bu türlü istatistikler var fakat bu hiçbir zelzelenin evvelden belirlenmesi değildir. Bu bize şunu veriyor ‘Marmara’da zelzelenin tehlikesi muhakkak, bu sarsıntı olacak.’ Bizim yapmamız gereken toplum olarak sarsıntı şuuru yüksek bir toplum haline gelebilmemiz, dirençli bir toplum olabilmemiz ve zelzelenin vereceği ziyanları en aza indirebilecek, riskleri azaltma çalışmaları yapmaktır' dedi.

Marmara'da senede 1-2 tane 4'ten büyük zelzele çok değil



Türkiye'de gerçekleşen son sarsıntı bilgilerine ulaşılabilen, sarsıntı hissettiğinde kişinin bilgi girebileceği Rasathane Taşınabilir Uygulamasının kullanmasıyla değerli bilgiler edinileceğini belirten Enstitü Müdür Yardımcısı Prof. Dr. Ali Pınar, 'Depremi hissettiğinizde uygulamaya dönüş yaparsanız rasathaneye değerli bilgi ulaşacak. Sizden gelen bilgiyi de ileriye dönük çalışmalar yaparak, bilhassa sarsıntı ziyanlarını azaltma konusunda değerli bir bilgi elimize ulaşmış olacak' dedi.

Pınar, 'Marmara Bölgesi’nde sarsıntı aktifliği çok yüksek diyoruz lakin neredeyse senede 1-2 4’ten büyük zelzele aslında çok değil. Marmara'da senede 1-2 tane 4'ten büyük sarsıntı çok değil. Marmara Denizi içinde sarsıntı sayısının düşük olması iki türlü açıklanabilir. Biri gelen sismik gücün tamamı birikiyor olabilir. İkincisi de sismik enerjiyi zelzelelerle değil de akıp gidiyor olabilir, birikmiyor' tabirlerini kullandı.