iltasyazilim
FD Üye
Kangal Köpeğinin tarihçesi araştırıldığında en ufak bir belgeye raslanmamıştır Kangal köpeği hakkında dağıtılmış rivayetler laf konusudur Bir rivayete tarafından MÖ Asurlular ve Babilliler zamanında türediği, aslan ve kaplan gibi barbar hayvanlara karşı korunmak, savaşlarda faydalanmak nedeniyle büyük bir özenle yetiştirildiği anlatılmaktadır Bu köpeğin fazla kuytu bir şekilde aslanı mağlup ettiği söylenmektedir
İkinci bir rivayete tarafından, Hint mihracesinin Osmanlı padişahına (Yavuz Sultan Selim ya da 4 Murat'a) bir köpek armağan etmesiyle başlamaktadır Sarayda yer alan ve aslanla boğuşan bu köpek aslanı öldürüyor Bu Nedenle padişahın nazarında büyük bir alaka görüyor Osmanlı ordusu doğu seferine gelişinde Kangal Deliktaş dolaylarında köpeğin kaybolduğu ve bütün aramalara karşın bulunamadığı, Kangaldaki köpeklerin bu köpeğin soyundan türediği rivayetler arasındadır
17Yüzyılda Evliya Çelebi Seyahatnamesinde aslan kadar kaslı olarak tarif ettiği bu köpeklerden bahsetmektedir Osmanlı İmparatorluğu kurucularının bu köpeği beraberlerinde Anadolu'ya getirdikleri ve Osmanlının Avrupa'ya yayılmasıyla birçok Avrupa Çoban Köpeğinin de bu ırktan türediği sanılmaktadır
Osmanlı İmparatorluğu dönemi arşivlerinde, Kangal köpeklerinden bahsedilmekte pedigrili yetiştiriciliği yapıldığı bahsedilmektedir
Kangal Çoban Köpeklerinin bu dek eskilere dayanan tarihi geçmişten günümüze değin ahali özelliğini bozmadan gelebilmesini, geçimini koyunculuktan sağlayan çiftçilerin en güvenilir dostu olmasına ve Dünya köpek ırkları aralarında kurtlara karşı koyabilen tek köpek ırkı olmasına bağlanmaktadır Kangal köpekleri en zor iklim ve çalışma şartlarında verilen görevi cani pahasına yerine getirirler Bakım ve beslenme şartları öteki köpek ırklarına kadar daha kolay ve ekonomik olması neslinin devamını sağlamıştır
Kangal Köpeği nin Muhtemel Kökeni
Anadolu öyle çok medeniyetin beşiği derken öylesine turistik bir ilanda bulunmuyoruz Hepimiz biliyoruz oysa tarihin yazılmasında, modern insan medeniyetinin ortaya çıkışında hayranlık duyulacak bir geçmişe sahip toprakların sahibiyiz bundan böyle Tüm bu çoklu kültür tabakalarını ülkemizin bize sunduğu servet olarak kucaklamaksızın bu heybetli yarımadanın hakkını yeterince verebileceğimize inanmıyoruz Anadolu ve Orta Doğu böylece çok medeniyetin durmaksızın birbirinin yerini aldığı doğu ve batı toplumları aralarında önemli etkileşime girmiş bir coğrafya Birinin başladığını diğerinin devam ettirdiği, yeni gelenin yepyeni bir şeyle medeniyetin çeşitli kültür tabakalarını başka yönlere çevirdiği bir yer Köpek ve koyun ilişkisinin ayrılmazlığı söz konusu olduğunda biz bu geçmişin de Anadolu nun diğer kültürel alanları gibi diğer coğrafyalarla olan kaçınılmaz alış verişin bir ürünü olarak ele alınmasından yanayız Belirlenmiş sınırlarla ayrılmayan bir dünyanın fazla bireyselleştirilmesinden kaçınılması, mümkün hataların önüne geçmekte bir emniyet sibobu görevi yerine getirecektir
Eldeki kanıtlar köpekkoyun birlikteliğinin bölgede 10 000 takvim bir geçmişi olduğunu ortaya koyuyor Bu kanıtları en düşük 2 yüzyıldan itibaren Avrupa ’nın batısından Orta Doğu içlerine kadar yayılmış var olan güçlü koyunculuk geçmişi ve onların ayrılmaz parçası günümüz sürü bekçisi köpeklerin birincil prototiplerinin varlığı takip ediyor Fakat yukarda doğubatı etkileşiminden bahsederken toplumların her katmanının bu etkileşimden pay aldığını unutmamak lüzum Siyasi ve doğal nedenlerle uzun mesafeler katteden çoban topluluklar tarih baştan başa lüzum koyunculuk gerekse de koyun köpeklerinin kullanımı konusundaki gelenekselleşen pratik bilgilerini gittikleri uzakta coğrafyalara taşıyarak ve karşılığında sadece o bölgelere ait yeni bilgiler değil büyük bir ihtimalle de köpekleri için taze kan sağlayacak farklı köpeklerden de faydalanarak coğrafyalar arası kayıtsız bir kültür yaratmış olmalılar Bunlar hakkında elimizde fazla kuvvetli bilgiler olmamasına rağmen Türkmenistan da yer alan ile Orta Doğu ve Anadolu da kullanılan teknikler aralarında büyük farklılıklar bulmuyoruz öte taraftan bütün bunları günümüzün koyun ve köpek ırklarını da dünyanın kimliksiz müşterek mirası olduğunu ima etmek için de söylemiyoruz
Sivas kangal çoban köpeği Genel Özellikleri
Dünyada emsali görünmeyen bir köpek türü olan Kangal Çoban köpekleri, Türkiye'de ve yabancı devletlerde haklı bir üne sahiptir Özellikle İngiltere ve Amerika'da bu köpekleri sevenler tarafından dernekler sabit, yarışmalar yapılmıştır Ne acıdır ki yabancı devletlerin göstermiş oldukları ilgiyi, bizler maalesef son onon beş yıldır göstermekteyiz
Kangal Çoban Köpekleri çok cesur, gayet seri ve çeviktirler Bayan ve çocuklara karşısında gayet muhlis, kötü niyetli kişilere karşısında son derece caydırıcı bir silah olan Kangal köpekleri çok zeki, ön sezileri kuvvetli ve sahibine aşırı bağlıdırlar Sahibi tarafından azarlandığı vakit suçlu bir çocuk gibi başını öne eğer,sahibinin gözlerine mahsun mahsun bakarak af edilmesini bekler Hislerini yalnız hal, hareket, mimik ve jestlerle değil çıkardıkları dağıtılmış tonlardaki havlamalarla kesin ederler
Kangal Çoban Köpekleri görevlerine fazla sadıktırlar Şöyle fakat; dağda sürüden ayrılan veya geride kalan koyunun başından günlerce aç ve susamış bekledikleri Kangal çiftçileri tarafından anlatılmaktadır
Kangal Çoban Köpeğine sahip çiftçilerin en büyük kibir kaynağı köpeklerinin kurt boğmalarıdır Kurt boğan köpeğe sahip elde etmek onlar için bir ayrıcalık ve iftihar kaynağıdır
Yüzyılların ihmaline karşın ne ahali vasıflarından ne de yüksek ruh yapısından en küçük bir taviz vermemiştir Kan asaletine fazla bağlıdır Doğuda serbestken bile başka bir karnivorla çiftleşmesi olası değildir 1975 yılında askeri amaçla eğitime gücenmiş ve asırlardır bu yönde eğitim görebilen köpek türlerinden çok daha yetenekli olduğunu kanıtlamıştır
İyi bir köpekte bu özellikler olmalıdır:
Akıl : Ortayüksek düzeyde
Güvenirlilik : Sürü hayvanına ve sahiplerine zarar vermemelidir
Dikkatlilik : Görevine aleyhinde ilgi ve dikkati bulunmalıdır
Vasilik :Yabancıya aleyhinde reaksiyoner (havlamahamle) olmalıdır
Zorlama : Mümkün düşmanı durduracak (kurthırsız) güçte olmalıdır
Sürat : Olası düşmanı kovalayıp yakalayacak hızda olmalıdır
Cesaret :En önemli özellik olarak cesareti söyle yebiliriz Çünkü:Cesareti olmayan bir köpek diğer 6 özelliğe sahip olsa da etkin olamaz
Bütün bu özelliklerin hepsini en yüksek düzeyde Kangal köpeklerinde bulmamız mümkündür İşte bu özelliklerinden nedeniyle Kangal köpekleri dünya köpekleri arasında adalet ettiği değeri ve birinciliğini defalarca koruyacaktır
Irk Özellikleri
Burun Ağız Yapısı
Ağız burun yapısı kısa küt çene kuvvetlidirDişler sivri ve sağlam, dudakları sarkıktır Göz, kulak, ağız etrafı ve burun üzerine değin siyahtır
Gözler
Kafatasına tarafından epeyce minik yuvarlakça olup altın ve kahverengi aralarında bir renktedir Göz etrafı siyahtır Bakışlar canlı ve asildir
Kulaklar
Orta boyda üçgen şeklinde, uçları dairesel, kafasına yapış yapış ve sarkıktır
Kafanın ve Göğüsün Görünümü
Önden bakıldığında aslanı andırır Kafa kocaman, dinç bir boyun ile desteklidir
Boyun
Hafifçe eğik, dinç ve adaleli, orta boyda, oldukça ayrık, düz, kalın kemikli, ayak bilekleri kaslı ve uzundur Ön göğüs arkasına göre daha geniş ve omuzlar adalelidir
Beden
Karoser her yerde sonradan bir kare şeklindedir Cisim enerjik, kuvvetli, hiçbir süre şişman değildir Dirsek hizasına dek göğüs derin, karin hafifçe içine çekiktir
Bacaklar
Bacaklar güçlüdür Ön bacaklar arka bacaklara kadar daha güçlüdür Ayaklar kocaman yapılı, kuvvetli, parmak bombeli ve siyahtır
Kuyruk
Epeyce yüksek olup, rahat durumda iken düşük ve kıvrık, uyarıldığı vakit sırt üstünde yüksek ve kıvrıktır
Beden Rengi
Post : Sık bir daha aşağı post üzerinde kısa ve yoğun bir tüy yapısına sahiptir
Renk : Bozdan çelik rengine kadar olabilir Göğüste beyaz bir madalyon bulunabilir
Tartma
Erkeklerde 5060kg Dişilerde 4159 kg
Kangal köpekleri topluca kurt boğdukları gibi tek başlarına da kurt boğabilirler Eğer köpek kimsesiz kurt boğmuşsa günlerce uygun kalkamaz Zira ayrıca yaralı olur keza de gösterdiği üstün efordan nedeniyle aşırı yorgun olur Yarasının birçok tırnak yarasıdır Kurdu boğmak için altına aldığında yaraların çoğu karın bölgesindedir Kurt arka ayağının tırnaklarıyla üstündeki köpeği kaldırıp atmaya çalışırken yaralar Kurdun arkadaki but kasları fazla kuvvetlidir Kurdun açmış olduğu diş yarası ise bıçakla indirilmiş gibidir
Kangal köpeği kurdu fazla hızlı kovalar ve yetiştiği süre bazen emrindeki taraftan hızlı döş vurur, bazen de rast gele arkadan da çarpar Bu çarpışma esnasında haliyle kurtta köpekte yıkılır Sonradan her ikisi birden kalkmaya çalışır Eğer köpek kurttan evvel kalkarsa, hemen kurdun boğazından tutar ve ölünceye kadar bırakmaz Fakat kurt daha evvel kalkarsa bu kovalamaca devam eder Eğer köpek iki veya daha pozitif ise kurt kalkmadan köpeğin öbür eşleri kurdu boğarlar
Bu köpekler kurdun ölüsüne kulağını dayayarak dinler ve en küçük bir harekette yeniden boğarlar Bu anda köpeklerin sahibi deha gelse o hırsla saldırı edip kurdun ölüsünün yanında yaklaştırmazlar
Bu olaydan birkaç saat daha sonra köpekler uysallaşırlar ve boğazlarına kaçan kurdun kılları dolayısıyla öksürmeye başlarlar Bunun için köpeklere anında bir koyun kesilir ve koyunun kuyruğu yedirilir
Böyle bir olaya şahitlik etmek ve böyle bir köpeğe sahip edinmek sahibi için onur kaynağıdır *
İkinci bir rivayete tarafından, Hint mihracesinin Osmanlı padişahına (Yavuz Sultan Selim ya da 4 Murat'a) bir köpek armağan etmesiyle başlamaktadır Sarayda yer alan ve aslanla boğuşan bu köpek aslanı öldürüyor Bu Nedenle padişahın nazarında büyük bir alaka görüyor Osmanlı ordusu doğu seferine gelişinde Kangal Deliktaş dolaylarında köpeğin kaybolduğu ve bütün aramalara karşın bulunamadığı, Kangaldaki köpeklerin bu köpeğin soyundan türediği rivayetler arasındadır
17Yüzyılda Evliya Çelebi Seyahatnamesinde aslan kadar kaslı olarak tarif ettiği bu köpeklerden bahsetmektedir Osmanlı İmparatorluğu kurucularının bu köpeği beraberlerinde Anadolu'ya getirdikleri ve Osmanlının Avrupa'ya yayılmasıyla birçok Avrupa Çoban Köpeğinin de bu ırktan türediği sanılmaktadır
Osmanlı İmparatorluğu dönemi arşivlerinde, Kangal köpeklerinden bahsedilmekte pedigrili yetiştiriciliği yapıldığı bahsedilmektedir
Kangal Çoban Köpeklerinin bu dek eskilere dayanan tarihi geçmişten günümüze değin ahali özelliğini bozmadan gelebilmesini, geçimini koyunculuktan sağlayan çiftçilerin en güvenilir dostu olmasına ve Dünya köpek ırkları aralarında kurtlara karşı koyabilen tek köpek ırkı olmasına bağlanmaktadır Kangal köpekleri en zor iklim ve çalışma şartlarında verilen görevi cani pahasına yerine getirirler Bakım ve beslenme şartları öteki köpek ırklarına kadar daha kolay ve ekonomik olması neslinin devamını sağlamıştır
Kangal Köpeği nin Muhtemel Kökeni
Anadolu öyle çok medeniyetin beşiği derken öylesine turistik bir ilanda bulunmuyoruz Hepimiz biliyoruz oysa tarihin yazılmasında, modern insan medeniyetinin ortaya çıkışında hayranlık duyulacak bir geçmişe sahip toprakların sahibiyiz bundan böyle Tüm bu çoklu kültür tabakalarını ülkemizin bize sunduğu servet olarak kucaklamaksızın bu heybetli yarımadanın hakkını yeterince verebileceğimize inanmıyoruz Anadolu ve Orta Doğu böylece çok medeniyetin durmaksızın birbirinin yerini aldığı doğu ve batı toplumları aralarında önemli etkileşime girmiş bir coğrafya Birinin başladığını diğerinin devam ettirdiği, yeni gelenin yepyeni bir şeyle medeniyetin çeşitli kültür tabakalarını başka yönlere çevirdiği bir yer Köpek ve koyun ilişkisinin ayrılmazlığı söz konusu olduğunda biz bu geçmişin de Anadolu nun diğer kültürel alanları gibi diğer coğrafyalarla olan kaçınılmaz alış verişin bir ürünü olarak ele alınmasından yanayız Belirlenmiş sınırlarla ayrılmayan bir dünyanın fazla bireyselleştirilmesinden kaçınılması, mümkün hataların önüne geçmekte bir emniyet sibobu görevi yerine getirecektir
Eldeki kanıtlar köpekkoyun birlikteliğinin bölgede 10 000 takvim bir geçmişi olduğunu ortaya koyuyor Bu kanıtları en düşük 2 yüzyıldan itibaren Avrupa ’nın batısından Orta Doğu içlerine kadar yayılmış var olan güçlü koyunculuk geçmişi ve onların ayrılmaz parçası günümüz sürü bekçisi köpeklerin birincil prototiplerinin varlığı takip ediyor Fakat yukarda doğubatı etkileşiminden bahsederken toplumların her katmanının bu etkileşimden pay aldığını unutmamak lüzum Siyasi ve doğal nedenlerle uzun mesafeler katteden çoban topluluklar tarih baştan başa lüzum koyunculuk gerekse de koyun köpeklerinin kullanımı konusundaki gelenekselleşen pratik bilgilerini gittikleri uzakta coğrafyalara taşıyarak ve karşılığında sadece o bölgelere ait yeni bilgiler değil büyük bir ihtimalle de köpekleri için taze kan sağlayacak farklı köpeklerden de faydalanarak coğrafyalar arası kayıtsız bir kültür yaratmış olmalılar Bunlar hakkında elimizde fazla kuvvetli bilgiler olmamasına rağmen Türkmenistan da yer alan ile Orta Doğu ve Anadolu da kullanılan teknikler aralarında büyük farklılıklar bulmuyoruz öte taraftan bütün bunları günümüzün koyun ve köpek ırklarını da dünyanın kimliksiz müşterek mirası olduğunu ima etmek için de söylemiyoruz
Sivas kangal çoban köpeği Genel Özellikleri
Dünyada emsali görünmeyen bir köpek türü olan Kangal Çoban köpekleri, Türkiye'de ve yabancı devletlerde haklı bir üne sahiptir Özellikle İngiltere ve Amerika'da bu köpekleri sevenler tarafından dernekler sabit, yarışmalar yapılmıştır Ne acıdır ki yabancı devletlerin göstermiş oldukları ilgiyi, bizler maalesef son onon beş yıldır göstermekteyiz
Kangal Çoban Köpekleri çok cesur, gayet seri ve çeviktirler Bayan ve çocuklara karşısında gayet muhlis, kötü niyetli kişilere karşısında son derece caydırıcı bir silah olan Kangal köpekleri çok zeki, ön sezileri kuvvetli ve sahibine aşırı bağlıdırlar Sahibi tarafından azarlandığı vakit suçlu bir çocuk gibi başını öne eğer,sahibinin gözlerine mahsun mahsun bakarak af edilmesini bekler Hislerini yalnız hal, hareket, mimik ve jestlerle değil çıkardıkları dağıtılmış tonlardaki havlamalarla kesin ederler
Kangal Çoban Köpekleri görevlerine fazla sadıktırlar Şöyle fakat; dağda sürüden ayrılan veya geride kalan koyunun başından günlerce aç ve susamış bekledikleri Kangal çiftçileri tarafından anlatılmaktadır
Kangal Çoban Köpeğine sahip çiftçilerin en büyük kibir kaynağı köpeklerinin kurt boğmalarıdır Kurt boğan köpeğe sahip elde etmek onlar için bir ayrıcalık ve iftihar kaynağıdır
Yüzyılların ihmaline karşın ne ahali vasıflarından ne de yüksek ruh yapısından en küçük bir taviz vermemiştir Kan asaletine fazla bağlıdır Doğuda serbestken bile başka bir karnivorla çiftleşmesi olası değildir 1975 yılında askeri amaçla eğitime gücenmiş ve asırlardır bu yönde eğitim görebilen köpek türlerinden çok daha yetenekli olduğunu kanıtlamıştır
İyi bir köpekte bu özellikler olmalıdır:
Akıl : Ortayüksek düzeyde
Güvenirlilik : Sürü hayvanına ve sahiplerine zarar vermemelidir
Dikkatlilik : Görevine aleyhinde ilgi ve dikkati bulunmalıdır
Vasilik :Yabancıya aleyhinde reaksiyoner (havlamahamle) olmalıdır
Zorlama : Mümkün düşmanı durduracak (kurthırsız) güçte olmalıdır
Sürat : Olası düşmanı kovalayıp yakalayacak hızda olmalıdır
Cesaret :En önemli özellik olarak cesareti söyle yebiliriz Çünkü:Cesareti olmayan bir köpek diğer 6 özelliğe sahip olsa da etkin olamaz
Bütün bu özelliklerin hepsini en yüksek düzeyde Kangal köpeklerinde bulmamız mümkündür İşte bu özelliklerinden nedeniyle Kangal köpekleri dünya köpekleri arasında adalet ettiği değeri ve birinciliğini defalarca koruyacaktır
Irk Özellikleri
Burun Ağız Yapısı
Ağız burun yapısı kısa küt çene kuvvetlidirDişler sivri ve sağlam, dudakları sarkıktır Göz, kulak, ağız etrafı ve burun üzerine değin siyahtır
Gözler
Kafatasına tarafından epeyce minik yuvarlakça olup altın ve kahverengi aralarında bir renktedir Göz etrafı siyahtır Bakışlar canlı ve asildir
Kulaklar
Orta boyda üçgen şeklinde, uçları dairesel, kafasına yapış yapış ve sarkıktır
Kafanın ve Göğüsün Görünümü
Önden bakıldığında aslanı andırır Kafa kocaman, dinç bir boyun ile desteklidir
Boyun
Hafifçe eğik, dinç ve adaleli, orta boyda, oldukça ayrık, düz, kalın kemikli, ayak bilekleri kaslı ve uzundur Ön göğüs arkasına göre daha geniş ve omuzlar adalelidir
Beden
Karoser her yerde sonradan bir kare şeklindedir Cisim enerjik, kuvvetli, hiçbir süre şişman değildir Dirsek hizasına dek göğüs derin, karin hafifçe içine çekiktir
Bacaklar
Bacaklar güçlüdür Ön bacaklar arka bacaklara kadar daha güçlüdür Ayaklar kocaman yapılı, kuvvetli, parmak bombeli ve siyahtır
Kuyruk
Epeyce yüksek olup, rahat durumda iken düşük ve kıvrık, uyarıldığı vakit sırt üstünde yüksek ve kıvrıktır
Beden Rengi
Post : Sık bir daha aşağı post üzerinde kısa ve yoğun bir tüy yapısına sahiptir
Renk : Bozdan çelik rengine kadar olabilir Göğüste beyaz bir madalyon bulunabilir
Tartma
Erkeklerde 5060kg Dişilerde 4159 kg
Kangal köpekleri topluca kurt boğdukları gibi tek başlarına da kurt boğabilirler Eğer köpek kimsesiz kurt boğmuşsa günlerce uygun kalkamaz Zira ayrıca yaralı olur keza de gösterdiği üstün efordan nedeniyle aşırı yorgun olur Yarasının birçok tırnak yarasıdır Kurdu boğmak için altına aldığında yaraların çoğu karın bölgesindedir Kurt arka ayağının tırnaklarıyla üstündeki köpeği kaldırıp atmaya çalışırken yaralar Kurdun arkadaki but kasları fazla kuvvetlidir Kurdun açmış olduğu diş yarası ise bıçakla indirilmiş gibidir
Kangal köpeği kurdu fazla hızlı kovalar ve yetiştiği süre bazen emrindeki taraftan hızlı döş vurur, bazen de rast gele arkadan da çarpar Bu çarpışma esnasında haliyle kurtta köpekte yıkılır Sonradan her ikisi birden kalkmaya çalışır Eğer köpek kurttan evvel kalkarsa, hemen kurdun boğazından tutar ve ölünceye kadar bırakmaz Fakat kurt daha evvel kalkarsa bu kovalamaca devam eder Eğer köpek iki veya daha pozitif ise kurt kalkmadan köpeğin öbür eşleri kurdu boğarlar
Bu köpekler kurdun ölüsüne kulağını dayayarak dinler ve en küçük bir harekette yeniden boğarlar Bu anda köpeklerin sahibi deha gelse o hırsla saldırı edip kurdun ölüsünün yanında yaklaştırmazlar
Bu olaydan birkaç saat daha sonra köpekler uysallaşırlar ve boğazlarına kaçan kurdun kılları dolayısıyla öksürmeye başlarlar Bunun için köpeklere anında bir koyun kesilir ve koyunun kuyruğu yedirilir
Böyle bir olaya şahitlik etmek ve böyle bir köpeğe sahip edinmek sahibi için onur kaynağıdır *