Kanser gerçeği Çağımızın bir afeti sanılan kanser salığı yerinde ve çoğunluğu genç olan insanlara beklenmedik bir anda anlaşılmaz ve hileli bir şekilde musallat olanları eziyet içinde bir vakit kıvrandıktan daha sonra muhakkak öldüren bir rahatsızlık olarak bilinmemektedir Hakiki bu efsaneden en ince ayrıntısına kadar farklıdır : kanserler çok öbür hastalıkdır ; sıklığı yaşla orantılı olarak artar ; keza birçoğu aşina farklı alanlara yönlendirilmiş risk faktörlerine uzun zaman mağruz kalmış yaşlılarda daha fazla görülür Tüm kanserler göz önüne alındığında, iyileşme ihtimali benzeri yarıyadır; sonuç ne olursa olsun (iyileşmeye ya da ölüm) hastalık devresi nadiren uzun sürer Bir solukta ilerleyen rahatsızlık, kısa bir başlangıçtan daha sonra aylar veya yıllar içinde bir ya da birkaç kere nükseder Kanser ağrılara niçin olabilir, fakat bunların tedavisi fazla gelişmiştir, fazla uzun süren ve denetim edilmeyen ağrılar istisna haline gelmiştir Bu veriler kanserler uğraş de elle tutulur bir ilerlemenin göstergeleridir Ara Sıra aydınlık, çoğu zaman iddiasız lakin arda gelen bu ilerlemeler kötücül (habis) yozlaşmanın temel öğeleriyle ilgilidir Her hastanın durumuna uygun bir tedavinin saptanması kolaylaşmakta, çare araçları geliştirilmektedir Ve nihayet tedaviden sonra hastaların “eskiden olduğu gibi yaşamaya devam edebilmeleri, yani hayata ahenk sağlamaları için onlara asistan olmaktadır Bütün bu ilerlemeler, esas iki dala (onkoloji ve radyoterapi) ayrılan kanseroloji anabilim dalının yakın yıllarda kurulmuş olmasına ne dek uygun atılım olduğunu göstermektedir Kanserlerin Çeşitliliği Kanserlerdeki bu çeşitlilik kötücül urun vücüddaki yerine, birincil yozlaşan hücrenin türüne, hastalığın kötücül niteliğini derecesine ve yozlaşmayı yaratıcı biyoloji ile ilgili özelliklere bağlıdır Kanserlerin organizmadaki değişik dokuların önemi ile orantılı bir dağılımından söz edilemez Hastalık ilk önce, deri ve mugozaları, solunum yollarını, sindirim kanalını, dış cinsel organları kaplayan epitelyum dokularında ortaya çıkar Meme gibi dış salgı bezleri ve troid gibi iç salgı bezlerini veya prostat veya pankreas gibi iç ve dış salgı bezlerini kaplayan epitelyumlarda hastalıkdan nasibini alır Bu yerlerde kanserlerin, belirlenmesi kuvvet bazı hormonlardan kaynaklandığı söylenebilir Adale ve kemik kanserleri ( bu dokular vücudun büyük kısmını oluşturduğu halde) ender görülür Çocuk kanserleri kötücül türlerin %1′ini oluşturur ve başlıca embriyon dokusunu andırır Kanserdeki bu çeşitlilik, bunlara yol açan ve “kanserojen denilen etmenlerin ve çeşitliliğini açıklar: Güneş’deri gelen morötesi B ışınları ya da radyoaktif ışınlar (nadiren) gibi bedensel etmenler; katran, sırası gelmişken tütün dumanında bulunan zifir, bir takım sinai boyar maddeler veya bazı kesim bileşenleri gibi kimyasal etmenler; bir dokunun gelişmesine katkıda yer alan hormonal etmenler; hücrelerin çekirdeğinde fakat DNA’lara girip kalıtımsal programları tepetaklak eden virüs etmenleri Kanserin Kökeni ve Nedenleri Bir vücutta kanserli bir hücrenin ortaya çıkışı, bir fazla öbür etmenin bir araya gelmesine bağlıdır Neoplojik bir yozlaşma olan kanseri, az kalsın daima yıllar her tarafında zehirli etkiler aşağı kalmış olan normal bir dokunun değişikliğe uğraması sonucunda ortaya çıkar Bu şansın dönmesi yavaş yavaş meydana geldiği için önceleri göze çarpmaz, hücreleri kolaylıkla bozulur ışık halkası getirir, yani dengesiz koşulları yaratır Kanserleşme bu nedenle, rastlantısal olmayan bazı olayların birleşmesi ya da birbirini izlemesi sonucunda ortaya çıkar Bir Takım hallerde hemen şimdi iyi bilinmez ve (saptanması çok arada bir olası olabilen) nedenlerle bir dış saldırı karşısınsa zayıf kalan organizmanın, bir dokunun herhangi bir hücrenin dayanıksızlığı bir başlangıç oluşturur; sonradan genelde birdenbire fazla zehirli dış faktör işe karışır ve bunlar, etkiledikleri dokunun dengesine tutarsız çevre şartları yaratır; daha sonra söz konusu hücrelerin dayanıksızlığını arttıran hücre içi değişimlerin ortaya çıktığı gözlemlenir İyileşme Mümkündür Kanser çare edilemeyen kronik bir rahatsızlık değildir Her ne dek kısa sürede ölümle sonuçlanabilirsede, birçok zaman iyileşebilen akut bir hastalıkdır Günümüzde kanserden iyileşme ya urun çıkarılmasına veya kötücül hücrelerin yerel müdaheleyle ( cerrahi, radyoterapi) ya da genel tedavi ile ( kemoterapi ) yok edilmesine bağlıdır Kuşkusuz gelecekte, yükselme düzeni bozulmuş bir gözenekli olan dengesini, bağışıklık aracılığıyla ya da biyolojik yöntemlerle her tarafta kurmaya imkan verecek daha ince tedavi yolları bulunacaktır (hormon tedavisini şimdilik kısmen yaptığıda budur) Bir hastanın iyileşme şansı bugün bir kaç etmene bağlıdır Bu etmenlerin en önemlisi hastanın yaşıdır Hasta ne değin yaşlıysa iyileşme şansı pek azdır Cinsiyetinde bu işde rolü vardır: sadece estetik açısından bakıldığında erkeklerin iyileşme şansı kadınlardan azdır Buda tütün kullanımına alt kanserlerin erkeklerde daha çok olmasından ileri gelir: ortalama olarak kansere yakalanan bir gelen beş yılda da hayatta kalma şansı üçte iki iken, erkekte bu kısmet üçte birdir Kaynak : Theme Larousse Kanser serisinden