Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Sözlük anlamıyla; bir ülkenin, vatandaşlarının zararına olacak şekilde yabancılara verilen imtiyazlar Osmanlı Devleti'nde Kanuni Sultan Süleyman döneminde 1535'de ilk önce padişah fermanıyla Fransızlara tanınan hakların hepsi
Fransa Kralı I François 1525'de Cermen İmapartoru V Carlos kadar tutsak gücenmiş bunun üstüne Kralın annesi Kanuni'ye bir mektup yazarak yardım istemiştir Bu sırada Mohaç Seferi'ne çıkacak olan Kanuni, bu yardımla Habsburglarla yakınlaşma sağlanabilir düşüncesiyle, yardım etmeyi kabul etmiştir Fakat herşey Sultan Süleyman'ın planladığı gibi olmamış, Fransız dostluğu zamanla devlete ait bir kimlik kazanmıştır
1535'te Fransızlarla Osmanlı Devleti aralarında imzalanan antlaşmayla Fransızlara birtakım haklar verilmiştir Kapitülasyonlar, bu dostluk antlaşmasının yarattığı yakınlaşma ortamında verilmiş olan haklardır Buna göre; Fransız bayrağı taşıyan gemiler Osmanlı egemenliğinde bulunan bütün limanlarda serbestçe ticaret yapabileceklerdi Diğer yabancı devletler gemilerini, Osmanlı egemenliğinde bulunan denizlerde fakat Fransız bayrağı aşağıda ticaret yapabileceklerdi Bu sayede Fransızlar kapitülasyonlar gereği Osmanlı denizlerinde serbestçe ticaret yapma özgürlüğüne kavuşmuştu Ayrıca Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde yaşayan Katoliklere ibadet özgürlüğü verilmesi, Fransız konsoloslarına kendi vatandaşlarıyla ilgili sorunların çözümlenmesinde adalet yetkisi tanınması gibi hükümler, daha sonraki yıllarda İmparatorluğun zayıflamasıyla, devletin bağımsızlığını yok edecek kurallar haline getirilmiştir
1569, 1581, 1597, 1614, 1673 ve 1740 yıllarında yeni kapitülasyonlar verilmiştir 1740 kapitülasyonlarıyla, Fransa'ya tanınan haklar daha da genişletilmiş, diğer batılı ülkelere de benzer hakların tanınması kabul edilmiştir 1740 kapitülasyonlarından daha sonra Osmanlı sınırları içerisindeki yabancı devletlere çok geniş ticaret yapma olanakları sağlanmış, hatta bu haklar baştan sona İstanbul'da yanacı postaneler açılmıştı
Sevr Antlaşması'nın imzalanmasıyla kapitülasyonlardan yararlanma hakkı Yunanistan ve Ermenistan'a verilmiş, tanıdık olmayan gemilere, Türk gemilerine belli tüm hakların tanınması kararlaştırılmıştır 22 Mart 1922'deki Sakarya Zaferi'nden sonradan Paris'te toplanan İtilaf Devletleri Dışişleri bakanları konferansında ise İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Türkiye ve kapitülasyonlardan yararlanan değişik devletlerin katılmasıyla kurulacak bir komisyonca kapitülasyon hükümlerinin gözden geçirilmesi konusunda karara varılmıştır Kapitülasyonlar Lozan Uzlaştırma Antlaşmasıyla yürürlükten kalkmıştır *
Fransa Kralı I François 1525'de Cermen İmapartoru V Carlos kadar tutsak gücenmiş bunun üstüne Kralın annesi Kanuni'ye bir mektup yazarak yardım istemiştir Bu sırada Mohaç Seferi'ne çıkacak olan Kanuni, bu yardımla Habsburglarla yakınlaşma sağlanabilir düşüncesiyle, yardım etmeyi kabul etmiştir Fakat herşey Sultan Süleyman'ın planladığı gibi olmamış, Fransız dostluğu zamanla devlete ait bir kimlik kazanmıştır
1535'te Fransızlarla Osmanlı Devleti aralarında imzalanan antlaşmayla Fransızlara birtakım haklar verilmiştir Kapitülasyonlar, bu dostluk antlaşmasının yarattığı yakınlaşma ortamında verilmiş olan haklardır Buna göre; Fransız bayrağı taşıyan gemiler Osmanlı egemenliğinde bulunan bütün limanlarda serbestçe ticaret yapabileceklerdi Diğer yabancı devletler gemilerini, Osmanlı egemenliğinde bulunan denizlerde fakat Fransız bayrağı aşağıda ticaret yapabileceklerdi Bu sayede Fransızlar kapitülasyonlar gereği Osmanlı denizlerinde serbestçe ticaret yapma özgürlüğüne kavuşmuştu Ayrıca Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde yaşayan Katoliklere ibadet özgürlüğü verilmesi, Fransız konsoloslarına kendi vatandaşlarıyla ilgili sorunların çözümlenmesinde adalet yetkisi tanınması gibi hükümler, daha sonraki yıllarda İmparatorluğun zayıflamasıyla, devletin bağımsızlığını yok edecek kurallar haline getirilmiştir
1569, 1581, 1597, 1614, 1673 ve 1740 yıllarında yeni kapitülasyonlar verilmiştir 1740 kapitülasyonlarıyla, Fransa'ya tanınan haklar daha da genişletilmiş, diğer batılı ülkelere de benzer hakların tanınması kabul edilmiştir 1740 kapitülasyonlarından daha sonra Osmanlı sınırları içerisindeki yabancı devletlere çok geniş ticaret yapma olanakları sağlanmış, hatta bu haklar baştan sona İstanbul'da yanacı postaneler açılmıştı
Sevr Antlaşması'nın imzalanmasıyla kapitülasyonlardan yararlanma hakkı Yunanistan ve Ermenistan'a verilmiş, tanıdık olmayan gemilere, Türk gemilerine belli tüm hakların tanınması kararlaştırılmıştır 22 Mart 1922'deki Sakarya Zaferi'nden sonradan Paris'te toplanan İtilaf Devletleri Dışişleri bakanları konferansında ise İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Türkiye ve kapitülasyonlardan yararlanan değişik devletlerin katılmasıyla kurulacak bir komisyonca kapitülasyon hükümlerinin gözden geçirilmesi konusunda karara varılmıştır Kapitülasyonlar Lozan Uzlaştırma Antlaşmasıyla yürürlükten kalkmıştır *
