Kozmosta bulunan kara maddeyi şimdi gözlemlemeyi başaramadık fakat kainatın yapısı üzerindeki büyük tesirini biliyoruz. Bu hususun özelliklerini çözmeye çalışan araştırmacılar, kıymetli bir gelişmeye imza attı.
Kara hususun sırrını çözmek için şahsi olarak hazırlanan bir cihazda, ksenon 124 (124Xe) izotopunun radyoaktif olarak bozunması gözlemlendi. Bu gözlem sayesinde de kara maddeyi manaya yolunda bu değerli atılım gerçekleştirilmiş oldu.
Deneyle ilgili olarak hazırlanan makalenin muharrirlerinden, Rensselaer Politeknik Enstitüsü’nde yardımcı fizik profesörü hizmetini yürüten Ethan Brown, “Bu bozunumu, hareketli haliyle gördük. Bu şimdiye kadar direkt gözlemlenmiş en uzun ve en yavaş gerçekleşen süreç. Tekrar de karanlık husus algılayıcımız, bunu gözlemleyecek kadar hassastı.” tabirini kullandı.
Araştırmayı gerçekleştiren XENON Collaboration isimli ekip, XENONIT isimli aracı kullanarak deneyi gerçekleştirdi. Bu araçta tam 1.3 tonluk bir likit ksenon tankı bulunuyor ve tank, kozmik ışınlardan korunması emeliyle İtalya’da mekan alıyor. Gran Sasso dağlarının 1500 metre altında nokta alan tank böylelikle dış etmenlerden uzak tutuluyor.
Araştırmacılar, ksenona çarpan parçacıkları inceleyerek karanlık maddeyi inceleyebileceklerini umuyorlar. Öte yandan tankın içinden gelen her türlü sinyal de ölçülüyor. Bu sayede araştırmacılar, bir protonun nötrona dönüşümünü gözlemlemeyi başardı. Çift elektron yakalama isimli bu nadir hadise sonucunda proton, iki elektronu kendi bünyesine katıyor.
Brown, bu nadir olayı “nadir bir şeyin öteki bir nadir şeyle çarpımı” formunda nitelendiriyor. İki elektronun protona katılmasının akabinde kalan elektronlar da kendilerini yine düzenledi. Bunun sebebi ise çekirdeğin en iç katmanındaki elektronların proton tarafından yakalanması gösterildi.
Bu keşif sayesinde ksenon izotopunun direkt gözlemlenmesi ve radyoaktif bozunumunun izlenmesi mümkün hale geldi. Araştırmacılar, bunun daha evvel yaşanmadığını söylüyor.
Fen Fakültesi Dekanı Curt Breneman, bahisle ilgili olarak yaptığı açıklamada “Bu keşif, karanlık hususun temel özellikleriyle ilgili malumatımızın hudutlarını genişletecek.” tabirini kullandı.
Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.