Karaciğer Kanseri

Karaciğer Kanseri Karaciğerin primer (kendine has) malign (kötü huylu) tümörleri, bir diğer deyişle kanserleri şunlardır: Hepatosellüler karsinom, intrahepatik kolanjiosellüler karsinom, hepatokolanjiokarsinom, hepatoblastom, anjiosarkom, epiteloid hemanjioepitelioma ve öteki sarkomlar (leiomyosarkom, rabdomyosarkom, indiferansiye embriyonel sarkom) Karaciğer kanserlerinin tümüne yakınını hepatosellüler karsinom (HSK) ve intrahepatik kolanjiosellüler karsinom oluşturur 1 Hepatosellüler Karsinom (HSK) : Karaciğerin en sık (%75) rastlanan primer tümörüdür Diğer adı hepatomadır Erkeklerde kadınlardan 5 misli daha fazla görülür En sık 4060 yaşlardadır Kısacası maksimum orta yaş erkeklerde görülür Dünyada azami Güneydoğu Asya ve Güney Afrika’da görülür ABD’de ise seyrektir; bütün kanserlerin ancak %2,5′udur Etyolojisi bilinmemektedir Ancak HSK için bazı tehlike faktörleri mevcuttur: Siroz HSK’li olguların büyük çoğunluğunda (%7595′inde) risk faktörüdür Hepatit B enfeksiyonu siroza niçin olarak dünyadaki en manâlı HSK sebebidir Karaciğer Iltihabı B enfeksiyonu olanlarda olmayanlara kadar 20200 kat daha pozitif HSK oluşur Ayrıca siroz yapan tüm hastalıklar, karaciğer iltihabı C enfeksiyonu, içki kullanımı, vs hastalıklar HSK’a yol açabilir Postnekrotik sirozlar, alkolik sirozlar, hemokromatosis, alfa1antitripsin eksikliğinde kanser olma riski yüksektir Primer bilier siroz, kardiak siroz, Wilson hastalığında da orta derecede risk vardır Aspergillus flavus adlı mantar göre üretiien Aflatoksin ile kontamine olmuş tahıl ve yer fıstığı yeme sonucu Aflatoksin alınmasıyla HSK gelişme riski vardır Uzun süreli androjen kullanımında da HSK sıktır Şistozomiazis ve klonorşiazis denen parazit hastalıklarının sık görülmesi de risk faktörüdür Klinik bulguları: Hepatomegali (karaciğer büyümesi) Karaciğer üzerinde üfürüm ve frotman olması Assit (karında akışkan birikmesi) Assit hastaların yarısında kanlıdır Halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, karın ağrısı (her 3 hastadan birinde) Sirozu olan stabil bir hastada kliniğin aniden bozulması ve YÜKSEK DAĞ artışı Karında kitle olması ve karında sağ üstteki kadranda sancı ise karaciğer kanserinde en sık doktora başvurma sebepleridir Tanı : ALP (alkalen fosfataz) belirgin ölçüde artar Transaminazlar ise (SGOT ve SGPT) hafif artar AFP (alfa feto protein) artar Galyum sintigrafisi (fokal dolma defekti olur) Ultrason ile kitle görülebilir, portal vene kitlenin invazyonu gösterilir BT’de (bilgisayarlı tomografi) kitle görülür Anjiografide hipervasküler ve ot gibi yaşama kızarıklığı gösteren kitle görülür Karaciğer biyopsisi yapılarak muhakkak tanı konur Çare : Etkin bir çare yoktur Tanıyı takiben sıradan hayat süresi 6 aydır Ot Gibi Yaşama karaciğerin tek bir lobunu tutmuşsa o lob ameliyatla çıkartılır Bu şekilde hastaların %10′u en düşük 5 yıl yaşama şansına kavuşur Lezyon bir odağa lokalize ve 3 cm’den minik ise ot gibi yaşama çıkartıldıktan sonra hastaların yarısında kanser tekerrür etmez Başlıca damarlarda tutulum yoksa karaciğer nakli ve kemoterapi denenebilir Karaciğer kanserinde (HSK) radyoterapi ve kemoterapi tedavisi ile genelde başarılı sonuçlar alınamaz Bir Takım vakalarda radyoaktif işaretli transferin tedavisi yarar sağlamaktadır staz : % 50 olguda staz (tümörün diğer bir dokuya yayılması) olur En fazla hiler lenf ganglionlarına ve akciğere staz yapar 2 İntrahepatik kolanjiosellüler karsinom : Karaciğer içi safra kanallarının kanseridir Karaciğer içi safra kanallarının herhangi bir uygun oluşabilir Karaciğerin hilusu veya periferik kısımlarında gelişebilir Karaciğer primer tümörlerinin % 825′ini oluşturur Etyoloji : Nedeni büyük ölçüde bilinmemektedir Hastaların % 10′unda ur şu etmenlerle ilişkilidir: Kronik ülseratif kolit (tipik olarak primer sklerozan kolanjit ile birlikte oluşur), Caroli hastalığı (idiopatik intrahepatik safra kanalları genişlemesi), konjenital hepatik fibrozis, klonorşiazis, opistorşiazis, hemokromatozis, thorotrast uygulanması, vs Bu herif kanserlilerin %10′unda siroz vardır Ama intrahepatik kolanjiokarsinom’un Kara Sarılık B ile hiçbir ilişkisi yoktur Klinik bulguları : Karın ağrısı, halsizlik, ateş ve kilo kaybı olur Tipik olarak 5070 yaşlarında görülür Teşhis : Ultrason, BT, YÜKSEK DAĞ artışı ve biopsi (patolojik tanı) Tedavi ve prognoz: Hastaların birçok tanı konulduktan daha sonra en fazla 1 sene yaşar Ur çıkartılırsa bu süre birazcık daha uzayabilir staz : % 75 olguda staz olur En çok lenf ganglionlarına, periton yüzeylerine ve akciğere staz yapar