Karaciğer içinde gelişen kistler, ekseriyetle içi likit ile dolu, çoğunlukla kanserle bağı olmayan kese formundaki yapılardır. Karaciğerde görülen kistleri kolay kistler, çoklu kistlerle seyreden genetik illete bağlı ortaya çıkan kistler, parazitlere bağlı ortaya çıkan kistler ve bed huylu marazlarla bağlantılı kistler olarak ayırabiliriz.
Yalın kistler, toplulukta %2-3 nispetiyle tüm karaciğer kistleri arasında en sık görülen kistlerdir. Doğumsal olabildiği üzere çeşitli nedenlerle veladet sonrasında da oluşabilirler. Tek yahut çoklu olarak görülebilirler. Boyutlarındaki artışa bağlı olarak ortaya çıkabilecek ağrı yahut karaciğer fonksiyonlarında bozulma üzere belirtilere yol açmadıkları sürece tedavi edilmelerine gerek yoktur.
Çoklu kistlerle karakterize (polikistik) karaciğer illeti genetik geçişli bir hastalık olması nedeniyle mevcut bir ilaç tedavisi yoktur. Bunun yanında olguların birçoklarında şayet karaciğer fonksiyonu korunmuşsa tedavi edilmelerine de gerek yoktur. Polikistik böbrek marazı ile birçok hengam birlikte görülürler.
Parazitlere bağlı olarak ortaya çıkan kistler çok çokça lisana getirilmese de Türkiye üzere gelişmekte olan devletlerde hala azımsanmayacak boyutta sorun oluşturmaya devam etmektedir. Elverişsiz hijyen koşullarından ötürü aslında bir hayvan illeti olan bu zoonozların kişilerde görülme sıklığı gelişmiş devletlerde neredeyse % 0’lara indirgenmiştir. Hidatik kistler ve Alveolar kistler karaciğer ön planda olmak üzere bütün vücutta yerleşebilirler.
Karaciğerin kendisinden yahut gayri organlarda ortaya çıkan kanserlerden kaynaklanan kist yapısındaki yayılma yahut dağılma (metastaz) kistleri ise başkalarına nazaran çok çok daha nadir olarak görülmektedir.
Velev umumi denetim (check-up) sırasında, velev tesadüfen farklı bir nedenle yapılan karın yerinin ultrasonografik incelemelerinde tespit edilen karaciğer kistlerinin yukarıda bahsedilen kümelerden hangisine dahil olduğunun “doğru” olarak ortaya koyulması hem hasta için hem de ilgili tabip için çok değerlidir.
Tekrar vurgulanması gereken aslında bu aşamada tanının sahih olarak koyulmasıdır. Karaciğer, safra yolları konusunda uzmanlaşmış cerrah, gastroenterolog, radyolog ve patologdan oluşan deneyimli bir ekip gerçek tanıya açılan gerçek kapıdır. Elde edilen güzel bir ultrasonografi incelemesi ve tahlili birden fazla defa yerinde olabilirken takibin yalnızca radyoloji mütehassısı tarafından yapılmasının ehliyetli olmayacağı da açıktır. Klinisyen ekip bütün bulguları yan yana getirerek ileri görüntüleme ve yeniden radyoloji bilirkişisinin görüşünü alarak kuşkulu durumlarda biyopsi kararı almalıdır.
Umumî pratikte sıklıkla görülen ise kistik lezyonun ya çok “hafife alınarak” kıymetsiz olarak tanımlanması ya da gereğinden çokça büyütülerek biyopsi kararının alınmasıdır.
Aslında karaciğer kistinin olduğunun tespit edilmesinden sonra deneyimli bir ekip değerlendirmesi ile sahih tanıya %99 nispetinde ulaşılabilir. Çok çok nadiren görüntüleme ve laboratuar metotlarla kuşkuda kalınması sonrasında biyopsi kararı alınır.
Birçok hengam alınan takip kararı esasında kist yapısında meydana gelebilecek değişikliklerin takibi ve tanının daha da isabetli hale gelebilmesi için başvurulan tıbbi bir usuldür.
Her hengam aktarmaya çalıştığım üzere hastanın sorumluluğunu üstlenen tabip ayrıntılı haber vermek ve olasılıklarla ilgili hastayı aydınlatmakla yükümlüdür.
Biyopsi kararı alınıp çabucak sonuca ulaşmak âlâ bir sistem üzere görünse de birden fazla hengam gereksiz riskleri hastaya yüklemek manasına gelir.
Sağlıklı günler dilerim.
Yalın kistler, toplulukta %2-3 nispetiyle tüm karaciğer kistleri arasında en sık görülen kistlerdir. Doğumsal olabildiği üzere çeşitli nedenlerle veladet sonrasında da oluşabilirler. Tek yahut çoklu olarak görülebilirler. Boyutlarındaki artışa bağlı olarak ortaya çıkabilecek ağrı yahut karaciğer fonksiyonlarında bozulma üzere belirtilere yol açmadıkları sürece tedavi edilmelerine gerek yoktur.
Çoklu kistlerle karakterize (polikistik) karaciğer illeti genetik geçişli bir hastalık olması nedeniyle mevcut bir ilaç tedavisi yoktur. Bunun yanında olguların birçoklarında şayet karaciğer fonksiyonu korunmuşsa tedavi edilmelerine de gerek yoktur. Polikistik böbrek marazı ile birçok hengam birlikte görülürler.
Parazitlere bağlı olarak ortaya çıkan kistler çok çokça lisana getirilmese de Türkiye üzere gelişmekte olan devletlerde hala azımsanmayacak boyutta sorun oluşturmaya devam etmektedir. Elverişsiz hijyen koşullarından ötürü aslında bir hayvan illeti olan bu zoonozların kişilerde görülme sıklığı gelişmiş devletlerde neredeyse % 0’lara indirgenmiştir. Hidatik kistler ve Alveolar kistler karaciğer ön planda olmak üzere bütün vücutta yerleşebilirler.
Karaciğerin kendisinden yahut gayri organlarda ortaya çıkan kanserlerden kaynaklanan kist yapısındaki yayılma yahut dağılma (metastaz) kistleri ise başkalarına nazaran çok çok daha nadir olarak görülmektedir.
Velev umumi denetim (check-up) sırasında, velev tesadüfen farklı bir nedenle yapılan karın yerinin ultrasonografik incelemelerinde tespit edilen karaciğer kistlerinin yukarıda bahsedilen kümelerden hangisine dahil olduğunun “doğru” olarak ortaya koyulması hem hasta için hem de ilgili tabip için çok değerlidir.
Tekrar vurgulanması gereken aslında bu aşamada tanının sahih olarak koyulmasıdır. Karaciğer, safra yolları konusunda uzmanlaşmış cerrah, gastroenterolog, radyolog ve patologdan oluşan deneyimli bir ekip gerçek tanıya açılan gerçek kapıdır. Elde edilen güzel bir ultrasonografi incelemesi ve tahlili birden fazla defa yerinde olabilirken takibin yalnızca radyoloji mütehassısı tarafından yapılmasının ehliyetli olmayacağı da açıktır. Klinisyen ekip bütün bulguları yan yana getirerek ileri görüntüleme ve yeniden radyoloji bilirkişisinin görüşünü alarak kuşkulu durumlarda biyopsi kararı almalıdır.
Umumî pratikte sıklıkla görülen ise kistik lezyonun ya çok “hafife alınarak” kıymetsiz olarak tanımlanması ya da gereğinden çokça büyütülerek biyopsi kararının alınmasıdır.
Aslında karaciğer kistinin olduğunun tespit edilmesinden sonra deneyimli bir ekip değerlendirmesi ile sahih tanıya %99 nispetinde ulaşılabilir. Çok çok nadiren görüntüleme ve laboratuar metotlarla kuşkuda kalınması sonrasında biyopsi kararı alınır.
Birçok hengam alınan takip kararı esasında kist yapısında meydana gelebilecek değişikliklerin takibi ve tanının daha da isabetli hale gelebilmesi için başvurulan tıbbi bir usuldür.
Her hengam aktarmaya çalıştığım üzere hastanın sorumluluğunu üstlenen tabip ayrıntılı haber vermek ve olasılıklarla ilgili hastayı aydınlatmakla yükümlüdür.
Biyopsi kararı alınıp çabucak sonuca ulaşmak âlâ bir sistem üzere görünse de birden fazla hengam gereksiz riskleri hastaya yüklemek manasına gelir.
Sağlıklı günler dilerim.