Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Karadeniz Bölgesinin Genel Özellikleri
Karadeniz Bölgesinin özellikleri nelerdir
Karadeniz bölgesinin coğrafi özellikleri
Karadeniz bölgesinin özellikleri özet olarak
karadeniz bölgesinin özellikleri özet
1 Konumu ve Sınırları
Bölge, Türkiye ’nin kuzeyindedir İsmini kuzeyindeki Karadeniz ’den alır Alan, doğuda Gürcistan sınırından başlayarak, batıda Sakarya Ovası ile Bilecik ’in doğusunda değin uzanır
Türkiye yüzölçümünün % 18'ine sahip olan bölge, bu oranla yüzölçüm bakımından üçüncüdür Doğu batı istikametinde en uzun olan bölgemizdir Bölge, batıdan doğuya doğru takriben 1400 km lik uzunluğa, kuzey güney istikametinde ise 100 200 km arasında değişen genişliğe sahiptir
Bölge, Doğu Karadeniz, Orta Karadeniz ve Batı Karadeniz almak üzere üç coğrafi bölümden meydana kazanç
2 Yeryüzü Şekilleri
Bölgede, değişik jeolojik zamanlara ait araziler bulunmakla birlikte, daha çok III jeolojik zamanda oluşmuş araziler yer alır Dağlar kıyıya paralel uzanır
Karadeniz Bölgesinde dağların kıyıya paralel uzanmasına bağlı olarak ortaya çıkan özellikler şunlardır ;
a) Dağlar kıyı ile iç kesimler arasındaki ulaşımı güçleştirmektedir Ulaşım geçitler yardımı ile yapılmaktadır Doğu Karadeniz Bölümünde Kalkanlı ve Kop geçitleri bulunmaktadır
b) Dağların kıyıya paralel uzanmasına bağlı kıyılarda boylu boyunca kıyı tipi ortaya çıkmıştır Kıyılarda girinti ve çıkıntı azdır , kıyılarda doğal liman azdır, kıyılarda koy ve körfez sayısı azdır, ada sayısı azdır
c) Falez ( Yalıyar ) oluşmuştur
d) Kıyı ve iç kesimler aralarında ayrı iklim tipleri ortaya çıkmıştır Kıyılarda ıslak ve yağışlı bir iklim iç kesimlerde ise karasal iklim koşulları görülmektedir
e) Nüfus kıyılarda daha yoğundur , iç kesimlere dürüst gidildikçe nüfus azalmaktadır
f) Kıta sahanlığı (Şelf sahası ) dardır
Bu dağlara Karadeniz Dağları veya Kuzey Anadolu Dağları adı verilir Kuzey Anadolu Dağları kıyı ve iç sıra dağları olarak ikiye ayrılır Bu iki sıradağ kuşağını Kuzey Anadolu Fay Hattı birbirinden ayırır
Dağlar, Batı Karadeniz Bölümü ’nde takriben 2000 m yükseltiye sahiptir Orta Karadeniz Bölümü ’nde yükselti azalarak 1000 mye iner Doğu Karadeniz Bölümü ’nde ise yükselti artarak yaklaşık 4000 mye çıkar
Bölgede, ovalar fazla az yer kaplar ve çoğunlukla Orta Karadeniz Bölümü ’nde toplanmıştır Çarşamba ve Bafra ovaları bölgenin en büyük ovalarıdır
Bölgenin en manâlı akarsuları Kızılırmak, Yeşilırmak, Sakarya, Çoruh, Bartın ve Yenice (Filyos) dir Yerşekillerinin özelliği nedeni ile, göllerin yüzölçümü küçüktür Sera, Tortum, Uzungöl, Yedigöller ve Abant bölgenin esas gölleridir Doğu Karadeniz Bölümü ’nün yüksek dağ zirvelerinde ise buzul (sirk) gölleri bulunur
Yerşekillerinin özelliği nedeni ile ulaşım kıyı şeridinde yoğunlaşır İç kesimlerle olan bağlantı Kalkanlı (Zigana) ve Kop gibi önemli geçitlerle sağlanır Ayrıca, bölgedeki dağlar denize paralel uzandığı için, kıyılarda boylu boyunca kıyı tipi görülür
3 İklim
Bölgenin kıyı şeridinde Karadeniz iklimi etkilidir Her mevsim yağış almasından dolayı, bulutlu gün sayısı ile yıllık yağış miktarı fazladır
Doğu Karadeniz kıyı şeridinde takvim yağış miktarı oldukça fazladır (Giresun 1268 mm, Rize 2400 mm)
Bunun yanında, Doğu Karadeniz kıyılarında yer almasına karşın Trabzon ’da yağış miktarı daha azdır (833 mm)
Orta Karadeniz kıyı şeridinde takvim yağış miktarı 600 1200 mm arasındadır (Samsun 650 mm, Ordu 1146 mm) Batı Karadeniz kıyı şeridinde ise, yağış 1000 mm nin üzerindedir (Zonguldak 1220 mm, Bartın 1196 mm)
Kıyıdan itibaren duvar gibi yükselen dağlar, Karadeniz üzerinden gelen nemli hava kütlelerinin dağların denize bakan yamaçlarında yağış bırakmalarına, iç kısımlara da kuru olarak geçmelerine niçin olur Buna ast olarak, yağış miktarı güneye gidildikçe azalır ve Karadeniz iklimi yerini karasal iklime bırakır Bölgelerin iç kesimlerinde günlük ve yıllık sıcaklık farkları kıyıya nazaran daha fazladır
Bölgede her mevsim etkin, soğuk karakterli poyraz kuzeydoğudan, karayel ise kuzeybatıdan yer yer şiddetli olarak eser Şiddetli estikleri dönemlerde deniz ulaşımını ve balıkçılığı negatif yönde etkilerler
4 Ot Gibi Yaşama
Bitkiler, iklim tiplerinin özelliklerini en iyi şekilde yansıtır Bundan nedeniyle, iki iklim tipinin etkin olduğu bölgede, iki karakteristik tümör vardır Karadeniz iklim özelliklerinin etkin olduğu kıyı şeridinde ormanlar yaygınken, karasal iklim özelliklerinin etkili olduğu iç kesimlerde aralıklı ağaçlı ot toplulukları görülür
Türkiye ’de % 25 ile orman oranının azami olduğu bölge Karadeniz ’dir Bölgede nemliliğin pozitif olması, ormanların yetişmesini kolaylaştırdığı gibi, orman yangınlarının da fazla az olmasını sağlar
5 Toprak
Bölgede, iklime alt olarak asit reaksiyon (reaksiyon) belirten, koyu renkli, humus bakımından varlıklı yıkanmış dağıtılmış topraklar bulunur Kuzey Anadolu Dağları ’nın fazla yağış alan kuzey yamaçlarında boz ve esmer renkte kireçsiz orman toprakları yaygındır Toprak yüzeyinde kimyasal reaksiyonun pozitif olması, toprak katmanlarının kalınlaşmasını kolaylaştırır Aynı dağların güneye bakan yamaçlarında yağışın azalması ve güneş radyasyonunun artmasıyla kireçli kahverengi orman toprakları bulunur Batı Karadeniz Bölümü ’nde de podzol topraklarına rastlanır
6 Nüfus ve Yerleşme
Karadeniz Bölgesi, 1997 nüfus sayımına kadar, 8,2 milyon nüfusa sahiptir Bu tedarik, bölge yüzölçümü ile oranlandığında km2 ye 58 kişi düşer Bölgenin nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının altındadır
1975 nüfus sayımına tarafından, Karadeniz Bölgesi ’nin nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının üzerindeydi Şu Anda ise Türkiye ortalamasının altına düşmesinin nedeni, son yirmi yıldır, bölgeden diğer bölgelere bilhassa Marmara Bölgesi ’ne olan göçlerdir Göçün en manâlı nedeni, bölgedeki idareli faaliyetlerin sınırlı oluşudur
Bölgede nüfus dağılışı da ahenkli değildir Bölüm ve yöreler aralarında önemli farklar vardır
Bunun en kayda değer nedeni, bölgedeki yeryüzü şekillerinin engebeli ve yüksek olmasıdır Nüfus daha çok, Karadeniz kıyı şeridinde ve iç kesimlerdeki ovalarda toplanmıştır Dağınk yerleşme görülürBunun en temel sebebleri arasında arazinin dağınık tarım arazilerinin parçalı , düzensiz olması su kaynaklarının bol olması gelir
7 Hesaplı Özellikler
Tarım, kıyı kesimindeki sınırlı alanlar ile iç kesimlerdeki ovalarda yapılır Bölgede dağların geniş yer kaplaması ve arazinin engebeli olması makineli tarımı güçleştirir Daha fazla insan ve hayvan gücüne dayalı emek yoğun tarım yaygındır Bölgenin kıyı şeridinde çay, fındık, sebze, meyve ve mısır tarımı yapılırken, iç kesimlerde şekerpancarı, tütün ve tahıl tarımı yaygındır Akarsu boylarının bazı kesimlerinde ise çeltik tarımı yapılır
Türkiye dere üretiminin tamamı, fındık üretiminin de % 80'den fazlası Karadeniz Bölgesi ’ne aittir Karadeniz Bölgesi, nadasa ayrılan toprak oranının en düşük olduğu bölgedir Bölgede, tarım alanlarının sınırlı oluşu ve sanayinin az gelişmesi gibi nedenlerle kıyı şeridindeki bölge halkı balıkçılığa yönelmiştir Bölgenin iç kesimlerinde ise, balıkçılığın yerini minik ve büyükbaş hayvancılık alır Arıcılık ve kümes hayvancılığı da gelişmiştir
YER ALTI ZENGİNLİKLERİ:
Taşkömürü: Zonguldak , Bartın ve Kastamonu ’da Türkiye ’de tek
Bakır: Murgul (Artvin), Küre (Kastamonu), Çayeli (Rize) Türkiye ’de 1Sıradadır
Linyit: Bolu, Çankırı, Amasya, Samsun, Ankara ’da Demir: Ordu ’da
Manganez: Trabzon, Artvin, Amasya ve Kastamonu ’da çıkarılır
ENDÜSTRİ:
DemirÇelik Sanayisi: Karabük ve Ereğli ’de Bakır Tesisleri: Samsun ’da
Şeker Sanayisi: Turhal, Amasya, Suluova, Çorum, Kastamonu ve Çorum ’da
Tütün Sanayisi: Samsun ve Tokat ’ta Kağıt Sanayisi: Batı Karadeniz ’de
Akarsu Sanayisi: Rize ve çevresi Fındık Sanayisi: Ordu ve çevresi
Yiyecek ve Dokuma Sanayisi: Büyük kentlerin yakınlarında Kurulmuştur
BÖLGE HAKKINDA NOTLAR:
Alan bakımından %18 ile 3 Büyük bölgemizdir
Kırsal nüfusun en fazla olduğu bölgemizdir
Ormanlarımızın %27 ’sine sahip olarak 1Sıradadır
azami yağış alan bölgedir
Nadasa bırakmanın en az olduğu bölgedir
Esas geçimini sağlama kaynağı tarımdır
En fazla göç veren bölgedir
Güneşten kullanma oranı en az bölgedir
Gölge uzunluğu azami bölgedir
GeceGündüz süresi arasındaki farkın azami olduğu bölgedir
Kimyasal çözülmenin maksimum olduğu bölgedir
en fazla heyelan olan bölgedir
maksimum falez (yalıyar) olan bölgedir
Nehir, Fındık, Darı, KetenKenevir, Soya Fasulyesi üretiminde 1 Sıradadır
Taşkömürünün tamamı ve Bakırın yarısı bu bölgeden sağlanır
Kereste en fazla Sinop, Kastamonu ve Bolu ’da üretilir
Boylu Boyunca kıyı tipi görülür
Sıcaklık ortalaması 1415 derece, yağış ortalama 1000 mm ’dir
Çatalağzı Termik Santrali bu bölgededir
Kızılırmak Türkiye ’nin en uzun ırmağıdır *
Karadeniz Bölgesinin özellikleri nelerdir
Karadeniz bölgesinin coğrafi özellikleri
Karadeniz bölgesinin özellikleri özet olarak
karadeniz bölgesinin özellikleri özet
1 Konumu ve Sınırları
Bölge, Türkiye ’nin kuzeyindedir İsmini kuzeyindeki Karadeniz ’den alır Alan, doğuda Gürcistan sınırından başlayarak, batıda Sakarya Ovası ile Bilecik ’in doğusunda değin uzanır
Türkiye yüzölçümünün % 18'ine sahip olan bölge, bu oranla yüzölçüm bakımından üçüncüdür Doğu batı istikametinde en uzun olan bölgemizdir Bölge, batıdan doğuya doğru takriben 1400 km lik uzunluğa, kuzey güney istikametinde ise 100 200 km arasında değişen genişliğe sahiptir
Bölge, Doğu Karadeniz, Orta Karadeniz ve Batı Karadeniz almak üzere üç coğrafi bölümden meydana kazanç
2 Yeryüzü Şekilleri
Bölgede, değişik jeolojik zamanlara ait araziler bulunmakla birlikte, daha çok III jeolojik zamanda oluşmuş araziler yer alır Dağlar kıyıya paralel uzanır
Karadeniz Bölgesinde dağların kıyıya paralel uzanmasına bağlı olarak ortaya çıkan özellikler şunlardır ;
a) Dağlar kıyı ile iç kesimler arasındaki ulaşımı güçleştirmektedir Ulaşım geçitler yardımı ile yapılmaktadır Doğu Karadeniz Bölümünde Kalkanlı ve Kop geçitleri bulunmaktadır
b) Dağların kıyıya paralel uzanmasına bağlı kıyılarda boylu boyunca kıyı tipi ortaya çıkmıştır Kıyılarda girinti ve çıkıntı azdır , kıyılarda doğal liman azdır, kıyılarda koy ve körfez sayısı azdır, ada sayısı azdır
c) Falez ( Yalıyar ) oluşmuştur
d) Kıyı ve iç kesimler aralarında ayrı iklim tipleri ortaya çıkmıştır Kıyılarda ıslak ve yağışlı bir iklim iç kesimlerde ise karasal iklim koşulları görülmektedir
e) Nüfus kıyılarda daha yoğundur , iç kesimlere dürüst gidildikçe nüfus azalmaktadır
f) Kıta sahanlığı (Şelf sahası ) dardır
Bu dağlara Karadeniz Dağları veya Kuzey Anadolu Dağları adı verilir Kuzey Anadolu Dağları kıyı ve iç sıra dağları olarak ikiye ayrılır Bu iki sıradağ kuşağını Kuzey Anadolu Fay Hattı birbirinden ayırır
Dağlar, Batı Karadeniz Bölümü ’nde takriben 2000 m yükseltiye sahiptir Orta Karadeniz Bölümü ’nde yükselti azalarak 1000 mye iner Doğu Karadeniz Bölümü ’nde ise yükselti artarak yaklaşık 4000 mye çıkar
Bölgede, ovalar fazla az yer kaplar ve çoğunlukla Orta Karadeniz Bölümü ’nde toplanmıştır Çarşamba ve Bafra ovaları bölgenin en büyük ovalarıdır
Bölgenin en manâlı akarsuları Kızılırmak, Yeşilırmak, Sakarya, Çoruh, Bartın ve Yenice (Filyos) dir Yerşekillerinin özelliği nedeni ile, göllerin yüzölçümü küçüktür Sera, Tortum, Uzungöl, Yedigöller ve Abant bölgenin esas gölleridir Doğu Karadeniz Bölümü ’nün yüksek dağ zirvelerinde ise buzul (sirk) gölleri bulunur
Yerşekillerinin özelliği nedeni ile ulaşım kıyı şeridinde yoğunlaşır İç kesimlerle olan bağlantı Kalkanlı (Zigana) ve Kop gibi önemli geçitlerle sağlanır Ayrıca, bölgedeki dağlar denize paralel uzandığı için, kıyılarda boylu boyunca kıyı tipi görülür
3 İklim
Bölgenin kıyı şeridinde Karadeniz iklimi etkilidir Her mevsim yağış almasından dolayı, bulutlu gün sayısı ile yıllık yağış miktarı fazladır
Doğu Karadeniz kıyı şeridinde takvim yağış miktarı oldukça fazladır (Giresun 1268 mm, Rize 2400 mm)
Bunun yanında, Doğu Karadeniz kıyılarında yer almasına karşın Trabzon ’da yağış miktarı daha azdır (833 mm)
Orta Karadeniz kıyı şeridinde takvim yağış miktarı 600 1200 mm arasındadır (Samsun 650 mm, Ordu 1146 mm) Batı Karadeniz kıyı şeridinde ise, yağış 1000 mm nin üzerindedir (Zonguldak 1220 mm, Bartın 1196 mm)
Kıyıdan itibaren duvar gibi yükselen dağlar, Karadeniz üzerinden gelen nemli hava kütlelerinin dağların denize bakan yamaçlarında yağış bırakmalarına, iç kısımlara da kuru olarak geçmelerine niçin olur Buna ast olarak, yağış miktarı güneye gidildikçe azalır ve Karadeniz iklimi yerini karasal iklime bırakır Bölgelerin iç kesimlerinde günlük ve yıllık sıcaklık farkları kıyıya nazaran daha fazladır
Bölgede her mevsim etkin, soğuk karakterli poyraz kuzeydoğudan, karayel ise kuzeybatıdan yer yer şiddetli olarak eser Şiddetli estikleri dönemlerde deniz ulaşımını ve balıkçılığı negatif yönde etkilerler
4 Ot Gibi Yaşama
Bitkiler, iklim tiplerinin özelliklerini en iyi şekilde yansıtır Bundan nedeniyle, iki iklim tipinin etkin olduğu bölgede, iki karakteristik tümör vardır Karadeniz iklim özelliklerinin etkin olduğu kıyı şeridinde ormanlar yaygınken, karasal iklim özelliklerinin etkili olduğu iç kesimlerde aralıklı ağaçlı ot toplulukları görülür
Türkiye ’de % 25 ile orman oranının azami olduğu bölge Karadeniz ’dir Bölgede nemliliğin pozitif olması, ormanların yetişmesini kolaylaştırdığı gibi, orman yangınlarının da fazla az olmasını sağlar
5 Toprak
Bölgede, iklime alt olarak asit reaksiyon (reaksiyon) belirten, koyu renkli, humus bakımından varlıklı yıkanmış dağıtılmış topraklar bulunur Kuzey Anadolu Dağları ’nın fazla yağış alan kuzey yamaçlarında boz ve esmer renkte kireçsiz orman toprakları yaygındır Toprak yüzeyinde kimyasal reaksiyonun pozitif olması, toprak katmanlarının kalınlaşmasını kolaylaştırır Aynı dağların güneye bakan yamaçlarında yağışın azalması ve güneş radyasyonunun artmasıyla kireçli kahverengi orman toprakları bulunur Batı Karadeniz Bölümü ’nde de podzol topraklarına rastlanır
6 Nüfus ve Yerleşme
Karadeniz Bölgesi, 1997 nüfus sayımına kadar, 8,2 milyon nüfusa sahiptir Bu tedarik, bölge yüzölçümü ile oranlandığında km2 ye 58 kişi düşer Bölgenin nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının altındadır
1975 nüfus sayımına tarafından, Karadeniz Bölgesi ’nin nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının üzerindeydi Şu Anda ise Türkiye ortalamasının altına düşmesinin nedeni, son yirmi yıldır, bölgeden diğer bölgelere bilhassa Marmara Bölgesi ’ne olan göçlerdir Göçün en manâlı nedeni, bölgedeki idareli faaliyetlerin sınırlı oluşudur
Bölgede nüfus dağılışı da ahenkli değildir Bölüm ve yöreler aralarında önemli farklar vardır
Bunun en kayda değer nedeni, bölgedeki yeryüzü şekillerinin engebeli ve yüksek olmasıdır Nüfus daha çok, Karadeniz kıyı şeridinde ve iç kesimlerdeki ovalarda toplanmıştır Dağınk yerleşme görülürBunun en temel sebebleri arasında arazinin dağınık tarım arazilerinin parçalı , düzensiz olması su kaynaklarının bol olması gelir
7 Hesaplı Özellikler
Tarım, kıyı kesimindeki sınırlı alanlar ile iç kesimlerdeki ovalarda yapılır Bölgede dağların geniş yer kaplaması ve arazinin engebeli olması makineli tarımı güçleştirir Daha fazla insan ve hayvan gücüne dayalı emek yoğun tarım yaygındır Bölgenin kıyı şeridinde çay, fındık, sebze, meyve ve mısır tarımı yapılırken, iç kesimlerde şekerpancarı, tütün ve tahıl tarımı yaygındır Akarsu boylarının bazı kesimlerinde ise çeltik tarımı yapılır
Türkiye dere üretiminin tamamı, fındık üretiminin de % 80'den fazlası Karadeniz Bölgesi ’ne aittir Karadeniz Bölgesi, nadasa ayrılan toprak oranının en düşük olduğu bölgedir Bölgede, tarım alanlarının sınırlı oluşu ve sanayinin az gelişmesi gibi nedenlerle kıyı şeridindeki bölge halkı balıkçılığa yönelmiştir Bölgenin iç kesimlerinde ise, balıkçılığın yerini minik ve büyükbaş hayvancılık alır Arıcılık ve kümes hayvancılığı da gelişmiştir
YER ALTI ZENGİNLİKLERİ:
Taşkömürü: Zonguldak , Bartın ve Kastamonu ’da Türkiye ’de tek
Bakır: Murgul (Artvin), Küre (Kastamonu), Çayeli (Rize) Türkiye ’de 1Sıradadır
Linyit: Bolu, Çankırı, Amasya, Samsun, Ankara ’da Demir: Ordu ’da
Manganez: Trabzon, Artvin, Amasya ve Kastamonu ’da çıkarılır
ENDÜSTRİ:
DemirÇelik Sanayisi: Karabük ve Ereğli ’de Bakır Tesisleri: Samsun ’da
Şeker Sanayisi: Turhal, Amasya, Suluova, Çorum, Kastamonu ve Çorum ’da
Tütün Sanayisi: Samsun ve Tokat ’ta Kağıt Sanayisi: Batı Karadeniz ’de
Akarsu Sanayisi: Rize ve çevresi Fındık Sanayisi: Ordu ve çevresi
Yiyecek ve Dokuma Sanayisi: Büyük kentlerin yakınlarında Kurulmuştur
BÖLGE HAKKINDA NOTLAR:
Alan bakımından %18 ile 3 Büyük bölgemizdir
Kırsal nüfusun en fazla olduğu bölgemizdir
Ormanlarımızın %27 ’sine sahip olarak 1Sıradadır
azami yağış alan bölgedir
Nadasa bırakmanın en az olduğu bölgedir
Esas geçimini sağlama kaynağı tarımdır
En fazla göç veren bölgedir
Güneşten kullanma oranı en az bölgedir
Gölge uzunluğu azami bölgedir
GeceGündüz süresi arasındaki farkın azami olduğu bölgedir
Kimyasal çözülmenin maksimum olduğu bölgedir
en fazla heyelan olan bölgedir
maksimum falez (yalıyar) olan bölgedir
Nehir, Fındık, Darı, KetenKenevir, Soya Fasulyesi üretiminde 1 Sıradadır
Taşkömürünün tamamı ve Bakırın yarısı bu bölgeden sağlanır
Kereste en fazla Sinop, Kastamonu ve Bolu ’da üretilir
Boylu Boyunca kıyı tipi görülür
Sıcaklık ortalaması 1415 derece, yağış ortalama 1000 mm ’dir
Çatalağzı Termik Santrali bu bölgededir
Kızılırmak Türkiye ’nin en uzun ırmağıdır *
