
Trabzon'un Düzköy ilçesi Çayırbağı Mahallesi Koskarlı mevkisinde milattan evvel 11 bin yılına ilişkin olduğu düşünülen çakmak taşı ve obsidyenden (magmatik kaya) yapılma taş aletlerin bulunduğu mağarada incelemeler sürüyor. Tarihi mağaranın defineciler tarafından daha evvel kaçak hafriyat yapılarak talan edildiği ortaya çıktı. Yöre halkı, arkeologlarca inceleme sürdürülen mağaranın korunarak, turizme kazandırılmasını istedi.
Karadeniz Teknik Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Kısmı Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi öğretim üyelerinden Dr. Hülya Çalışkan Akgül ve Doç. Dr. Serkan Demirel’in 2018 yılında başlattığı ‘Trabzon Protohistorik (Kalkolitik ve Tunç çağları) Yüzey Araştırma Projesi’yle kıymetli bulgular tespit edildi. Proje kapsamında yürütülen çalışmalarda Trabzon’un Düzköy ilçesi Çayırbağı Mahallesi Koskarlı mevkisinde bulunan bir mağarada, arkeologlarca, farklı boyutlarda 103 kesim taş alet bulundu. Yapılan birinci incelemelerle, ‘kesici’ olarak kullanılan taş aletlerin, milattan evvel 11 bin yıl öncesine ilişkin olduğu belirlendi.
Kıymetli keşfe imza atıldı
Obsidyen ve çakmak taşından yapılma aletlerden 7 tanesi, köken tahlili yapılmak üzere Kanada’daki McMaster Üniversitesi’nden Prof. Dr. Tristan Carter’e gönderildi. Elde edilen birinci sonuçlara nazaran, bölgede yaşayan birinci insan kümesinin ‘kesici alet’ olarak kullandığı düşünülen taşlardan 5 adedinin Kapadokya, 2 adedinin Trans Kafkasya (Gürcistan-Ermenistan) kökenli olduğu tespit edildi. Bölgenin bilinen insanlık tarihine dair kıymetli bir keşfe imza atan arkeologlar, Göbeklitepe’ye yakın periyotlara tarihlendirilen ‘Koskarlı Mağarası’nda daha fazla bulgu elde edebilmek için hafriyat yapmayı hedefliyor.
Definecilerin talanına uğramış
Bölgeyi heyecanlandıran tarihi kalıntıların bulunduğu mağaranın, daha evvel define avcılarının talanına uğrağı ortaya çıktı. Defineciler tarafından tahrip edilen mağarada bulunan ve heykel olduğu öne sürülen 4 kayanın kırılarak yerinden alındığı tespit edildi. İçerisinde ateş yakarak, mağara ve etrafını tahrip ettiği belirlenen definecilerin yakalanması için çalışma başlatıldı. Yöre halkı, arkeologlarca inceleme sürdürülen mağaranın korunup, turizme kazandırılmasını istedi.
"Bu mağarada define yok"
Yöre sakini Şenol Köroğlu, mağarada kimliği belgisiz kişi ya da şahıslar tarafından kaçak hafriyat yapıldığını belirterek, “Önceden de gelip burada define arayanlar oldu. Son vakitlerde mağara tanınca buraya hafriyat yapmak için gelmeye başladılar. Biri gidiyor, biri geliyor, lakin sonuç yok. Biz buradayız, buraya kimse giremez kolayına. Gelirse de jandarma burada, biz burada. Bu mağarada define yok, define olsa vaktinde alırlardı onu” dedi.
Yöre esnafından Hamit Ercümer de çocukluğunun o bölgede geçtiğini belirterek, mağarada bulunan 4 heykelin kırılarak alındığını söyledi. Mağaranın tahrip edildiğini anlatan Ercümer, “Mağarada dört tane heykel vardı. Çocukluğum burada geçti, buraya devamlı geliyorduk ancak buranın bu kadar meşhur olduğunu bilmiyorduk. Define aramak için gelenler, heykele benzeyen dört kaya kesimini kırıp aldılar. Öbür da rastgele bir şey bulamadılar sanırım. Bu mağara ortaya çıktıktan sonra buraya çok kişi ziyarete geldi. Define için gelenler var, içerde kalıntılar var, daima kırıldılar. Ama artık burayı kolluyoruz. Düzköy jandarması da elinden geleni yapıyor. Ziyaret için gelen gelsin, fakat define için kimse gelmesin” diye konuştu.