Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Karbon Döngüsü
Karbon Döngüsü nasıl olur
Karbon atomlarının maddi, jeolojik, kimyasal ve diğer süreçler sonucunda atmosfer, okyanuslar, yeryüzü vb arasındaki dolaşımı Karbon atomları canlı dokularını meydana getirdikleri için bütün yaşamın esas taşıdır Karbonun birçok karbondioksit biçiminde bulunur
YERYÜZÜNDE KARBONUN DÖRT ESAS KAYNAĞI
1 Atmosfer (havaküre):Karbondioksit
2 Hidrosfer (Suküre):Karbondioksit ve bikarbonat
3 Litosfer (Taşküre) Petrol,kömür,doğal gaz,karbon
4 Biyosfer (Canlılar Küresi):Canlı bünyesindeki organik moleküller
Doğadaki karbonun çoğu karbondioksit şeklindedir Karbondioksitten meydana çıkan karbon fotosentez için çok önemlidir Havadaki karbon dioksit, su ve besleyici tuzlarla birlikte fotosentez işleminde kullanılır
Bu operasyon sonucu oksijen ve organik maddeler üretilir Yeşil tümör, havadan karbondioksiti alarak fotosentez sonucunda organik bileşiklere dönüştürürler Bitkilerin yapısındaki bu karbon bitkilerle beslenen hayvanlara ve gıda zinciri yoluyla öteki canlılara geçer Bu canlıların atıklarıyla ve fosilleriyle toprağa karışır ve bakteriler tarafından parçalanarak toprağın yapısına katılır
Solunumda ise bunun tersi olur Yani organik maddeler oksijen eşliğinde parçalanır Bu işlemde karbon dioksit ve su üretilir Oksijensiz ortamda yaşayan bir takım mikroorganizmalar mayalanma (fermantasyon) yoluyla glikozu içki ve karbondioksite dönüştürürler Bu yolla elde ettikleri enerjiyi metabolik işlemlerde kullanırlar Organik maddelerin parçalanması sonucu özgür kalan karbon dioksit çevirime tekrar girer Böylece karbon döngüsü tamamlanmış olur
Dengenin bozulmasında;
Atmosferdeki karbon dioksit ile sudaki karbon dioksit denge halindedir Karbondioksitin karadaki doğal kaynağı yanardağlardır Hızlı sanayileşme, kentleşme ve nüfus arştı ile insan fosil yakıtları gömülü oldukları yerden çıkararak artı kullanmaktadır Kömür, doğal gaz ve petrol gibi fosil yakıtların ve kireç taşının yakılması sonucunda atmosfere atılan karbon dioksit miktarı artmaktadır
Yeryüzündeki doğal bitki örtüsünün azalması da (orman yangınları gibi sebeplerle) karbon dengesini kayda değer ölçüde etkiler
Bu koşul insan eliyle atmosferdeki karbon dengesinin bozulabileceğini göstermektedir Atmosferde artan karbondioksit miktarı yeryüzü sıcaklığının birkaç derece artmasına niçin olacaktır Yeryüzü artan bir şekilde ısınacak, kutuplardaki buzulların erimesiyle deniz seviyesi yükselecek ve dünya iklimi değişecektir
Karbondioksit Tüketimi;
1Kara ve deniz bitkilerince fotosentezde kullanılır
2 Deniz hayvanlarının kabuk oluşumunda kullanılır
3 Deniz hayvanları ve bitkilerinin ölmesi tabana çökerek karbonatlı kayaların oluşumunda tüketilir
4 Ölen canlıların bünyelerindeki karbon zamanla basıncın etkisiyle petrol, kömür gibi fosil yakıtlara dönüşür
Karbondioksit açığa çıkması;
1 Canlıların solunumları sonucu doğaya döner
2Ölen canlıların çürümesi,
3 Orman yangınları,
4Karbonatlı kayaların maddesel ve kimyasal olarak ayrışması,
5 Suyun hava ile teması ile karbon havadan suya, sudan havaya geçer
6Volkanizma olayları sonucunda,
7 Fosil yakıtların yakılması,
Karbondioksit sıcaklığı bağnaz etkisi olan bir gazdır ( sera gazı) Günlük ve mevsimlik sıcaklıkların fazla artmasını ve azalmasını engeller Aşırı artması yere gelen sıcaklığı tutarak küresel ısınmaya neden olmaktadır
Denizlerle atmosfer aralarında karbon alışverişi çok yavaştır Bu da birincil 100 metrede olur Karalardan erozyon ile taşınan inorganik ve organik maddeler aracılığı ile karbon denize kazanç Karadan gelen, kabuklu hayvanların bünyesindeki organik karbon, karbonat, bikarbonatlar deniz tabanlarında tortullar içinde birikir Denizler karalara göre 50 kat daha artı karbon içerdikleri için karbon akışını aranjör en kayda değer kaynaklardır
Karbon döngüsü atmosfer, litosfer, suküre ve biyosfer aralarında gerçekleşir Döngü bozulmadığı sürece doğada karbon denge halindedir Atmosferdeki CO2 miktarı bellidir Havadan alınan co2 bitmiş verilmemiş olsa idi fotosentez artan bir şekilde azalacak ve 35 sene gibi bir zaman sonra beslenme zinciri durarak dünyada yaşam kalmayacaktı İnsanın olumsuz etkisi ile atmosferdeki karbon dengesi bozulmaktadır Çünkü sanayileşme ile birlikte atmosfere eklenen karbondioksit miktarı %25 artmıştır *
Karbon Döngüsü nasıl olur
Karbon atomlarının maddi, jeolojik, kimyasal ve diğer süreçler sonucunda atmosfer, okyanuslar, yeryüzü vb arasındaki dolaşımı Karbon atomları canlı dokularını meydana getirdikleri için bütün yaşamın esas taşıdır Karbonun birçok karbondioksit biçiminde bulunur
YERYÜZÜNDE KARBONUN DÖRT ESAS KAYNAĞI
1 Atmosfer (havaküre):Karbondioksit
2 Hidrosfer (Suküre):Karbondioksit ve bikarbonat
3 Litosfer (Taşküre) Petrol,kömür,doğal gaz,karbon
4 Biyosfer (Canlılar Küresi):Canlı bünyesindeki organik moleküller
Doğadaki karbonun çoğu karbondioksit şeklindedir Karbondioksitten meydana çıkan karbon fotosentez için çok önemlidir Havadaki karbon dioksit, su ve besleyici tuzlarla birlikte fotosentez işleminde kullanılır
Bu operasyon sonucu oksijen ve organik maddeler üretilir Yeşil tümör, havadan karbondioksiti alarak fotosentez sonucunda organik bileşiklere dönüştürürler Bitkilerin yapısındaki bu karbon bitkilerle beslenen hayvanlara ve gıda zinciri yoluyla öteki canlılara geçer Bu canlıların atıklarıyla ve fosilleriyle toprağa karışır ve bakteriler tarafından parçalanarak toprağın yapısına katılır
Solunumda ise bunun tersi olur Yani organik maddeler oksijen eşliğinde parçalanır Bu işlemde karbon dioksit ve su üretilir Oksijensiz ortamda yaşayan bir takım mikroorganizmalar mayalanma (fermantasyon) yoluyla glikozu içki ve karbondioksite dönüştürürler Bu yolla elde ettikleri enerjiyi metabolik işlemlerde kullanırlar Organik maddelerin parçalanması sonucu özgür kalan karbon dioksit çevirime tekrar girer Böylece karbon döngüsü tamamlanmış olur
Dengenin bozulmasında;
Atmosferdeki karbon dioksit ile sudaki karbon dioksit denge halindedir Karbondioksitin karadaki doğal kaynağı yanardağlardır Hızlı sanayileşme, kentleşme ve nüfus arştı ile insan fosil yakıtları gömülü oldukları yerden çıkararak artı kullanmaktadır Kömür, doğal gaz ve petrol gibi fosil yakıtların ve kireç taşının yakılması sonucunda atmosfere atılan karbon dioksit miktarı artmaktadır
Yeryüzündeki doğal bitki örtüsünün azalması da (orman yangınları gibi sebeplerle) karbon dengesini kayda değer ölçüde etkiler
Bu koşul insan eliyle atmosferdeki karbon dengesinin bozulabileceğini göstermektedir Atmosferde artan karbondioksit miktarı yeryüzü sıcaklığının birkaç derece artmasına niçin olacaktır Yeryüzü artan bir şekilde ısınacak, kutuplardaki buzulların erimesiyle deniz seviyesi yükselecek ve dünya iklimi değişecektir
Karbondioksit Tüketimi;
1Kara ve deniz bitkilerince fotosentezde kullanılır
2 Deniz hayvanlarının kabuk oluşumunda kullanılır
3 Deniz hayvanları ve bitkilerinin ölmesi tabana çökerek karbonatlı kayaların oluşumunda tüketilir
4 Ölen canlıların bünyelerindeki karbon zamanla basıncın etkisiyle petrol, kömür gibi fosil yakıtlara dönüşür
Karbondioksit açığa çıkması;
1 Canlıların solunumları sonucu doğaya döner
2Ölen canlıların çürümesi,
3 Orman yangınları,
4Karbonatlı kayaların maddesel ve kimyasal olarak ayrışması,
5 Suyun hava ile teması ile karbon havadan suya, sudan havaya geçer
6Volkanizma olayları sonucunda,
7 Fosil yakıtların yakılması,
Karbondioksit sıcaklığı bağnaz etkisi olan bir gazdır ( sera gazı) Günlük ve mevsimlik sıcaklıkların fazla artmasını ve azalmasını engeller Aşırı artması yere gelen sıcaklığı tutarak küresel ısınmaya neden olmaktadır
Denizlerle atmosfer aralarında karbon alışverişi çok yavaştır Bu da birincil 100 metrede olur Karalardan erozyon ile taşınan inorganik ve organik maddeler aracılığı ile karbon denize kazanç Karadan gelen, kabuklu hayvanların bünyesindeki organik karbon, karbonat, bikarbonatlar deniz tabanlarında tortullar içinde birikir Denizler karalara göre 50 kat daha artı karbon içerdikleri için karbon akışını aranjör en kayda değer kaynaklardır
Karbon döngüsü atmosfer, litosfer, suküre ve biyosfer aralarında gerçekleşir Döngü bozulmadığı sürece doğada karbon denge halindedir Atmosferdeki CO2 miktarı bellidir Havadan alınan co2 bitmiş verilmemiş olsa idi fotosentez artan bir şekilde azalacak ve 35 sene gibi bir zaman sonra beslenme zinciri durarak dünyada yaşam kalmayacaktı İnsanın olumsuz etkisi ile atmosferdeki karbon dengesi bozulmaktadır Çünkü sanayileşme ile birlikte atmosfere eklenen karbondioksit miktarı %25 artmıştır *
