iltasyazilim
FD Üye
Esas Gruplar
Yaygın Adları:*Karından bacaklılar*Şube:*Gastropoda
Daha Aşağı sınıf *“Prosobranchia;*3 ekip: Archaeoqastropoda Denizkulağı, deniz salyangozu, deniz minaresi*Mesogastropoda Deniz salyangozu, terliksi deniz salyangozu,*mor deniz salyangozu,*Neoqastropoda Deniz salyangozu, konik biçimli deniz kabuğu
Daha Alçak derslik *“Opisthobranchia 9 takımı kapsar; bazıları: Bullomorpha Kabuklu deniz sümüklü böcek,*Thecosomata, Kabuklu pteropodlar, Gymnosomata, Çıplak pteropodlar, Aplvsiomorpha, Denıztavşanları, Sacoqlossa, İki kabuklu kafadan bacaklılar Nudibranchia, Kabuksuz deniz salyangozları
Daha Alçak sınıf “Pulmonata; 3 ekip: Basommatophora, Su salyangozları, Systelommatophora Tropikal kabuksuz salyangozlar, Stylommatophora Karasal salyangozlar ve kabuksuz salyangozlar
Türlerin sayısı: Takriben 70 bindir
Boyutları: 1 mm ila 45 cm arasındadır
Maddesel Özellikleri: Erişkin vücudu başlıca asimetrik, sarmal yapılı ve bandaj şeklindedir Bir veya iki duyumsal dokunacın bulunduğu kafa, olağan koşullar altında iyi gelişmiştir Başlıca kafada gözler, statokist, ağız ve dişli dil bulunur Tabanlı, iyi gelişmiş sürünen ayaklıdırlar Gelişme sürecinde ve gelişmiş haldeki beden organları vardır Manto, ayağa kadar 90180 derece arası dönebilir (bükme diye bilinir) Kafa, karoser ve ayakların çekilebileceği, içinde taşınan bir veya iki koni biçimli (deniz minaresi) veya sarmal kabukları vardır Kısalmış veya yetkisiz kabukluları da olabilir (kabuksuz salyangoz) Bir veya iki boşaltım organına sahip karoser ve solungaçlarla (ctenidia) deniz formlarındaki koku alma organına ev sahipliği yapan (osphradium) gelişkin örtenek boşluğu vardır Karasal ve tatlı su salyangozları hava bölge akciğerler geliştirebilir Deniz sümüklüböceklerinin çoğunda örtenek boşluğu yoktur
Alışkanlıkları: Derhal her yetişkin, dipte yaşamış deniz veya tatlı su hayvanları derinliklerde ya da karada bulunabilir Bazı deniz formlarının planktonik yetişkinleri vardır Sürünme hareketini ayaklar yapar (salyangozlar , ve kabuksuz salyangozlar) Fazla azı ayağın kanat güya ilavesini kullanarak yüzer (deniz kelebekleri)
Beslenme Tarzı: Otçul, etçil, gidip gelen gıda; çoğunlukla belirtilmiş bir avı yeme konusunda uzmandırlar
Hayat Alanı: Sucul ve karasal ortamlarda yaygındır
Yeryüzünde Dağılımı: Dünyanın tüm denizleri ve bütün derinlikteki okyanuslardadırlar Göller ve nehirlerde yaygınlar Hemencecik her kara parçasına dağılmışlardır
Günümüzde altı yumuşakçadan beşi karından bacaklıdır Dünyada tam olarak kaç karından bacaklının yaşadığını tespit etmek baskı Lakin, yaklaşık 70 bin olduğu biliniyor Şimdiki karından bacaklılar üç daha aşağı gruba ayrılır Salyangozları içine alan Prosobranchia (önden solungaçlılar) daha alçak sınıfı Deniz sümüklüböcekleri ve ona alt canlıları içine bölge Opisthobranchia
Karasal salyangozlar ve kabuksuz salyangozları içine bölge Pulmonata
Esas Takımlar
Prosobranchlar üç daha aşağı sınıfa ayrılırlar Archaeogastropoda (hayatta kalan en eski grup), Mesogastropoda ve en yeni grup Neogastropoda Evrimsel başarının yükselen seviyelerini temsil eder Prosobranchların birçok denizdeki yüksek miktardaki kalsiyum karbonat sonucu ağır ve büyük kabuklara sahiptir
Opisthobranchlar dokuz alt şubeyi kapsar Bullomorphalar, iç solungaçlı kabuklu deniz salyangozlarıdır Nudibranchialar, dış solungacı ve aydınlık derili kabuksuz deniz salyangozlarıdır Geri kalan alt şubeler: Thecosomata (kabuklu pteropolar) ve kayda değer yüzücü gruplar olan Gymnosomata (çıplak pteropodlar) ve öteki küçük takımlardır*Son olarak, solungaçlarını kaybetmiş hava alan kafadan bacaklıların üç daha alçak şubesini kapsayan sümüklüböcekler Akciğer halini almış, örtenek boşluğunu kullanarak nefes alırlar Kabuk, kara salyangozlarında göze çarpmaz Fakat kabuksuz salyangozlarda kısalmış ya da yok neticede, salyangozlar yüksek kalsiyum taşıyan topraklara muhtaçlar Fakat kabuksuz salyangozlar daha eksik kireçli ortamlarda yaşayabilir
Karından Bacaklıların Beden Şeması
Karından bacaklıların vücutları komplekstir Birçok durumda, hayvan geliştikçe, dış görünüşünü değiştiren iki ayrı süreçten geçer Helezonlaştırma ve bükülme diye bilinirler Karından bacaklıların esas cisim şeması, kafa, üçgenin taban olmayan kenarı ve gelişkin bir vücuttan oluşur (iç organa ait kütle) Kafa, beyin ve algısal organları içerir Bunların içinde gözler, algısal dokunaçlar, tükürük bezli ağız ve dişli dil diye aşina nasırlı sert bir dil bulunur Kafa statokist adında bir denge organı içerebilir ve dış erkek üreme organları da kafanın bir tarafında taşınabilir Neogastropod deniz salyangozu gibi bazı türlerde, ağız ve dişli dili uca taşıyan gelişkin bir girdap bulunur Ava saldırmak ve beslenirken kabuktan ya da boşluktan kanı sürüklemek için kullanılır Kafa, yassılaşmış ve kuvvetli ayakla birleşerek hareket için kullanılır Sürünme hareketi, but tabanındaki kasların kasılması ve rahatlamasıyla olur Ayak çoğunlukla, salgılanması harekete ve yapışmaya yardımcı olan mukus bezelerine sahiptir Karoser; bağırsak, boşaltım organları, kadın ve erkek üreme organları bağlı oldukları kanallar ve kapalı bir örtü içerir (kabuğu sır olarak saklamak için sık sık özelleştirilmiş cilt sargısı)
Örtenekte, değişik fonksiyonlarıyla yumuşakçaların temel özelliği olan örtenek boşluğu bulunur Çoğu deniz canlısında solungaçlar örtenek boşluğuna yerleştirilmiş Bu boşluğa su girer ve çıkar Anüs, boşaltım ve üreme kanalı da örtenek boşluğuna açılır Solungacı önünde yer alan salyangozlar içinde, sifondan boşluğa suyun girdiği yere yakın olarak konumlanmış, Osphradium adında özel bir koku organı vardır Bu organ sudaki avların ve yırtıcıların kokusunu almaya fayda Karasal formlarda örtenek boşluğu akciğer görevi görerek hava almayı sağlar Kan damarları ve kalple gelişkin bir kan damarı sistemi bulunur Genelde hemosiyanin adında bir pigment içeren kan, kalpten arterlere pompalanır Ama dokuları çevreleyen kan boşlukları tamamen kalbe geri döner
Solungacı önde bulunan salyangozlar, çoğunlukla dinç bir dış kabuğa sahip Lakin yalnızca Bullomorpha gibi Opisthobranchia (solungaçları arkalarında olan salyangozlar) daha alçak sınıfından bazıları bu özelliği gösterir Aplysiomorpha kabuk iç kısımdadır Nudibranchi (kabuksuz salyangoz) kabuksuzdur Solungacı önde olan salyangozlardaki değin geniş olmasa da, karada yaşamış salyangozlarda kabuk, salyangozun dış özelliğidir Karada yaşayan kabuksuz salyangozlardaysa kısalmış, içeride veya hiç yoktur
Bükümler ve Dönüşler
Sarma ve bükülme diye tanıdık gelişimsel süreçler, kabuklu deniz salyangozları ve kara salyangozlarında bilhassa belirgindir
Vücutlarının büyük bir bölümü kabuğun içindedir Sadece kafa ve etap hayvanın etrafta sürünmesine yardım etmek için çıkıntı yapar Risk durumunda, bu parçaları kabuğun içine çekilebilir Sarılmanın amacı, hayvanın dengesini bozmadan cisim yoğunluğunu arttırmak Sarılmış ceset aynı zamanda bağırsakta sindirimin uzamasına yardım eder Sindirimi vakit bölge, bitkiyle beslenen hayvanlar için manâlı bir özellik
Bükülme bambaşka bir operasyon Ceset kütlesinin 180 derece bükülmesiyle ilgili Bu Nedenle solungaçlar ön vücuda yakın olur Sonuçta, solungaçları kirletebilen atığı temizleyerek üzerlerinden geçen taze su akımından faydalanırlar Bükme aynı zamanda boşaltım ve üreme organlarını da etkiler Deniz minareleri gibi ilkel formlar farklı cinsiyetlere sahip Döllenme deniz suyunda gerçekleşir Periwinkle (bir çeşitlilik deniz salyangozu) gibi daha gelişmiş türlerde döllenme, evrim geçirmiş
Öbür ve Güzel
Karından bacaklılar şaşırtan bir çeşitlilik gösterir Derhal her yaşam alanında ortaya çıkarlar Hava dışarıya, dünyanın her yerinde bulunurlar Esasen yavaş ve hantal oldukları düşünülse de deniz sümüklü böcekleri gibi bir grup narin ve fazla güzeldir
Karından bacaklılar, zararlı böcekler üzerinde büyük etkisi var Bilhassa de tohum ürünlerine ciddi hasar veren kara kabuksuz solucanlar üzerinde Karından bacaklıların ekonomik açıdan da önemli Salyangozlar etleri için ekilip işlenir Deniz salyangozları gibi denizatı salyangozlar kabuklu deniz ürünü olarak dünyanın her uygun toplanır Bir Takım salyangozlar, evcil hayvanlar ve insanların değişik parazitlerinin iletiminde taşıyıcı rolü üstlenir Kan parazitleri, bir parazitik solucan kadar oluşan insan hastalığı, deniz salyangozları kadar yaşam döngüsünün bir parçası olarak iletilir
Kaynakça:
BBC Kaba Hayat
Yaygın Adları:*Karından bacaklılar*Şube:*Gastropoda
Daha Aşağı sınıf *“Prosobranchia;*3 ekip: Archaeoqastropoda Denizkulağı, deniz salyangozu, deniz minaresi*Mesogastropoda Deniz salyangozu, terliksi deniz salyangozu,*mor deniz salyangozu,*Neoqastropoda Deniz salyangozu, konik biçimli deniz kabuğu
Daha Alçak derslik *“Opisthobranchia 9 takımı kapsar; bazıları: Bullomorpha Kabuklu deniz sümüklü böcek,*Thecosomata, Kabuklu pteropodlar, Gymnosomata, Çıplak pteropodlar, Aplvsiomorpha, Denıztavşanları, Sacoqlossa, İki kabuklu kafadan bacaklılar Nudibranchia, Kabuksuz deniz salyangozları
Daha Alçak sınıf “Pulmonata; 3 ekip: Basommatophora, Su salyangozları, Systelommatophora Tropikal kabuksuz salyangozlar, Stylommatophora Karasal salyangozlar ve kabuksuz salyangozlar
Türlerin sayısı: Takriben 70 bindir
Boyutları: 1 mm ila 45 cm arasındadır
Maddesel Özellikleri: Erişkin vücudu başlıca asimetrik, sarmal yapılı ve bandaj şeklindedir Bir veya iki duyumsal dokunacın bulunduğu kafa, olağan koşullar altında iyi gelişmiştir Başlıca kafada gözler, statokist, ağız ve dişli dil bulunur Tabanlı, iyi gelişmiş sürünen ayaklıdırlar Gelişme sürecinde ve gelişmiş haldeki beden organları vardır Manto, ayağa kadar 90180 derece arası dönebilir (bükme diye bilinir) Kafa, karoser ve ayakların çekilebileceği, içinde taşınan bir veya iki koni biçimli (deniz minaresi) veya sarmal kabukları vardır Kısalmış veya yetkisiz kabukluları da olabilir (kabuksuz salyangoz) Bir veya iki boşaltım organına sahip karoser ve solungaçlarla (ctenidia) deniz formlarındaki koku alma organına ev sahipliği yapan (osphradium) gelişkin örtenek boşluğu vardır Karasal ve tatlı su salyangozları hava bölge akciğerler geliştirebilir Deniz sümüklüböceklerinin çoğunda örtenek boşluğu yoktur
Alışkanlıkları: Derhal her yetişkin, dipte yaşamış deniz veya tatlı su hayvanları derinliklerde ya da karada bulunabilir Bazı deniz formlarının planktonik yetişkinleri vardır Sürünme hareketini ayaklar yapar (salyangozlar , ve kabuksuz salyangozlar) Fazla azı ayağın kanat güya ilavesini kullanarak yüzer (deniz kelebekleri)
Beslenme Tarzı: Otçul, etçil, gidip gelen gıda; çoğunlukla belirtilmiş bir avı yeme konusunda uzmandırlar
Hayat Alanı: Sucul ve karasal ortamlarda yaygındır
Yeryüzünde Dağılımı: Dünyanın tüm denizleri ve bütün derinlikteki okyanuslardadırlar Göller ve nehirlerde yaygınlar Hemencecik her kara parçasına dağılmışlardır
Günümüzde altı yumuşakçadan beşi karından bacaklıdır Dünyada tam olarak kaç karından bacaklının yaşadığını tespit etmek baskı Lakin, yaklaşık 70 bin olduğu biliniyor Şimdiki karından bacaklılar üç daha aşağı gruba ayrılır Salyangozları içine alan Prosobranchia (önden solungaçlılar) daha alçak sınıfı Deniz sümüklüböcekleri ve ona alt canlıları içine bölge Opisthobranchia
Karasal salyangozlar ve kabuksuz salyangozları içine bölge Pulmonata
Esas Takımlar
Prosobranchlar üç daha aşağı sınıfa ayrılırlar Archaeogastropoda (hayatta kalan en eski grup), Mesogastropoda ve en yeni grup Neogastropoda Evrimsel başarının yükselen seviyelerini temsil eder Prosobranchların birçok denizdeki yüksek miktardaki kalsiyum karbonat sonucu ağır ve büyük kabuklara sahiptir
Opisthobranchlar dokuz alt şubeyi kapsar Bullomorphalar, iç solungaçlı kabuklu deniz salyangozlarıdır Nudibranchialar, dış solungacı ve aydınlık derili kabuksuz deniz salyangozlarıdır Geri kalan alt şubeler: Thecosomata (kabuklu pteropolar) ve kayda değer yüzücü gruplar olan Gymnosomata (çıplak pteropodlar) ve öteki küçük takımlardır*Son olarak, solungaçlarını kaybetmiş hava alan kafadan bacaklıların üç daha alçak şubesini kapsayan sümüklüböcekler Akciğer halini almış, örtenek boşluğunu kullanarak nefes alırlar Kabuk, kara salyangozlarında göze çarpmaz Fakat kabuksuz salyangozlarda kısalmış ya da yok neticede, salyangozlar yüksek kalsiyum taşıyan topraklara muhtaçlar Fakat kabuksuz salyangozlar daha eksik kireçli ortamlarda yaşayabilir
Karından Bacaklıların Beden Şeması
Karından bacaklıların vücutları komplekstir Birçok durumda, hayvan geliştikçe, dış görünüşünü değiştiren iki ayrı süreçten geçer Helezonlaştırma ve bükülme diye bilinirler Karından bacaklıların esas cisim şeması, kafa, üçgenin taban olmayan kenarı ve gelişkin bir vücuttan oluşur (iç organa ait kütle) Kafa, beyin ve algısal organları içerir Bunların içinde gözler, algısal dokunaçlar, tükürük bezli ağız ve dişli dil diye aşina nasırlı sert bir dil bulunur Kafa statokist adında bir denge organı içerebilir ve dış erkek üreme organları da kafanın bir tarafında taşınabilir Neogastropod deniz salyangozu gibi bazı türlerde, ağız ve dişli dili uca taşıyan gelişkin bir girdap bulunur Ava saldırmak ve beslenirken kabuktan ya da boşluktan kanı sürüklemek için kullanılır Kafa, yassılaşmış ve kuvvetli ayakla birleşerek hareket için kullanılır Sürünme hareketi, but tabanındaki kasların kasılması ve rahatlamasıyla olur Ayak çoğunlukla, salgılanması harekete ve yapışmaya yardımcı olan mukus bezelerine sahiptir Karoser; bağırsak, boşaltım organları, kadın ve erkek üreme organları bağlı oldukları kanallar ve kapalı bir örtü içerir (kabuğu sır olarak saklamak için sık sık özelleştirilmiş cilt sargısı)
Örtenekte, değişik fonksiyonlarıyla yumuşakçaların temel özelliği olan örtenek boşluğu bulunur Çoğu deniz canlısında solungaçlar örtenek boşluğuna yerleştirilmiş Bu boşluğa su girer ve çıkar Anüs, boşaltım ve üreme kanalı da örtenek boşluğuna açılır Solungacı önünde yer alan salyangozlar içinde, sifondan boşluğa suyun girdiği yere yakın olarak konumlanmış, Osphradium adında özel bir koku organı vardır Bu organ sudaki avların ve yırtıcıların kokusunu almaya fayda Karasal formlarda örtenek boşluğu akciğer görevi görerek hava almayı sağlar Kan damarları ve kalple gelişkin bir kan damarı sistemi bulunur Genelde hemosiyanin adında bir pigment içeren kan, kalpten arterlere pompalanır Ama dokuları çevreleyen kan boşlukları tamamen kalbe geri döner
Solungacı önde bulunan salyangozlar, çoğunlukla dinç bir dış kabuğa sahip Lakin yalnızca Bullomorpha gibi Opisthobranchia (solungaçları arkalarında olan salyangozlar) daha alçak sınıfından bazıları bu özelliği gösterir Aplysiomorpha kabuk iç kısımdadır Nudibranchi (kabuksuz salyangoz) kabuksuzdur Solungacı önde olan salyangozlardaki değin geniş olmasa da, karada yaşamış salyangozlarda kabuk, salyangozun dış özelliğidir Karada yaşayan kabuksuz salyangozlardaysa kısalmış, içeride veya hiç yoktur
Bükümler ve Dönüşler
Sarma ve bükülme diye tanıdık gelişimsel süreçler, kabuklu deniz salyangozları ve kara salyangozlarında bilhassa belirgindir
Vücutlarının büyük bir bölümü kabuğun içindedir Sadece kafa ve etap hayvanın etrafta sürünmesine yardım etmek için çıkıntı yapar Risk durumunda, bu parçaları kabuğun içine çekilebilir Sarılmanın amacı, hayvanın dengesini bozmadan cisim yoğunluğunu arttırmak Sarılmış ceset aynı zamanda bağırsakta sindirimin uzamasına yardım eder Sindirimi vakit bölge, bitkiyle beslenen hayvanlar için manâlı bir özellik
Bükülme bambaşka bir operasyon Ceset kütlesinin 180 derece bükülmesiyle ilgili Bu Nedenle solungaçlar ön vücuda yakın olur Sonuçta, solungaçları kirletebilen atığı temizleyerek üzerlerinden geçen taze su akımından faydalanırlar Bükme aynı zamanda boşaltım ve üreme organlarını da etkiler Deniz minareleri gibi ilkel formlar farklı cinsiyetlere sahip Döllenme deniz suyunda gerçekleşir Periwinkle (bir çeşitlilik deniz salyangozu) gibi daha gelişmiş türlerde döllenme, evrim geçirmiş
Öbür ve Güzel
Karından bacaklılar şaşırtan bir çeşitlilik gösterir Derhal her yaşam alanında ortaya çıkarlar Hava dışarıya, dünyanın her yerinde bulunurlar Esasen yavaş ve hantal oldukları düşünülse de deniz sümüklü böcekleri gibi bir grup narin ve fazla güzeldir
Karından bacaklılar, zararlı böcekler üzerinde büyük etkisi var Bilhassa de tohum ürünlerine ciddi hasar veren kara kabuksuz solucanlar üzerinde Karından bacaklıların ekonomik açıdan da önemli Salyangozlar etleri için ekilip işlenir Deniz salyangozları gibi denizatı salyangozlar kabuklu deniz ürünü olarak dünyanın her uygun toplanır Bir Takım salyangozlar, evcil hayvanlar ve insanların değişik parazitlerinin iletiminde taşıyıcı rolü üstlenir Kan parazitleri, bir parazitik solucan kadar oluşan insan hastalığı, deniz salyangozları kadar yaşam döngüsünün bir parçası olarak iletilir
Kaynakça:
BBC Kaba Hayat