Karlı Havada Araba Nasıl Kullanılır?

Karlı zeminde araç kullanmak zorlaşır. Kış şartlarında çokça rastlanan yoğun sis ve buzlu ortam, araç sürüş güvenliğini tehlikeye atar. Normal mevsimlerden farklı sürücü davranışları gerektirir. Kış mevsiminde araç sürmek için öğrenilecek çok güzel teknikler vardır. Maddi, yaralanmalı ve ölümlü kazalardan sizi uzaklaştıracak bilgileri sizin için derledik. İşte, kış şartlarında araç kullanmak için mutlaka yapılması gerekenler:

1. Aracınızın Bakımını Zamanında Yaptırın

2. Kış Lastiklerini Mutlaka Taktırın

3. Ani Gaz, Fren ve Vites Hareketlerinden Kaçının

4. Mümkün Olduğunca Şerit Değiştirmeyin

5. Takip Mesafesini Artırın

6. Sisli Havalarda Araba Kullanım Bilgisini Edinin

7. Buzda Araç Sürme Tekniklerini Öğrenin

8. Lastik Hava Basıncını Düşürmeyin

9. Aracın Vitesini Yükseltin

10. Aracınızda Zincir Bulundurun ve Gerektiğinde Mutlaka Takın


Aracınızın Kışlık Bakımını Zamanında Yaptırın
Araç bakımı, her zaman önemli olmakla birlikte özellikle kışın farklı bazı bakımlar da söz konusu olabilmektedir. Lastiklerin basıncı, silecek lastiklerinin durumu, 0 derece ve altında radyatör suyuna katılarak suyun donmasını önleyen kimyasal madde olan antifriz durumu, aracın rot ve balans ayarları, silecek suyu antifrizi aracın kış bakımında ön plana çıkar. Kışın özellikle karlı, buzlu ve sisli havalarda bakımdan kaynaklı bir sorun yaşamamak için araç bakımı önceden mutlaka yapılmalıdır.


Kış Lastiklerini Zamanında Taktırın
Havaların belirli bir derece soğumasıyla yazlık lastikler ne kadar yeni, kaliteli ve yumuşak da olsa soğuk hava şartlarında sertleşir ve ciddi bir güvenlik sorunu ortaya çıkar. Otomobillerde kış lastiği zorunluluğu olmamasına karşın özellikle bazı bölgelerde takmamak ciddi sorunlara neden olur.

Kış lastiğinde en önemli husus, kar ve buzu beklemeden hava sıcaklığının eksi derecelerde (-7 ve üzeri) seyretmesiyle lastiklerin takılmasıdır. 25 yıllık bir usta öğretici olarak kışın birçok araba kullandım. Karlı ve buzlu havalarda en çok kış lastiklerinin kalitesinin etkili olduğunu gördüm. Maalesef fiyatı daha uygun olan bazı lastikler soğuk havayla birlikte sertleştikleri için ciddi bir güvenlik zafiyeti oluşturmaktadır. Mutlaka kaliteli, üretim yılı yeni ve bol kauçuk içeren yumuşak lastikler tercih edilmelidir. Lastiklerin taşıdığı sadece araba değil candır unutmayın.

Bazı yerlerde sadece kışın ön iki lastik değişimi yapılır. Bu, oldukça yanlış bir sürücü davranışıdır. Hem ciddi bir güvenlik sorununa hem de araçta bir dengesizliğe neden olmaktadır.


Ani Gaz, Fren ve Vites Hareketlerinden Kaçının
Kış şartlarında araç sürmenin bazı özel teknikleri vardır. Karlı ve buzlu ortamlarda bazı farklı sürücü davranışları edinmek gerekir. Ani gaz, fren ve vites hareketleri aracın kayma problemlerinin ve patinaj yapmasının en önemli nedenidir.

Normal zamandan daha yüksek vitesin tercih edildiği karda sürüş esnasında ani hareketlerde bulunmak, büyük kazalara, yaralanmalara hatta ölümlere bile neden olabilir. Mümkün olduğunca fren ve gaz pedalına yumuşak dokunmak gerekir. İlk kalkış esnasında patinaj olmaması için de gaza yavaş yavaş dokunulmalıdır.

Eğer manuel araç kullanıcısı iseniz sert fren yapıp aracı yavaşlatmak yerine vites küçültmeyle yavaşlamayı sağlayın. Ani ve sert hareketler karla kaplı ve buzlanmanın olduğu virajlarda yapılırsa arabanın devrilmesine neden olabilir. Sert hareketler lastikleri kilitlediği için kaymayı da beraberinde getirir. Özellikle ABS özelliği olmayan araçlarda bu durum daha çok yaşanır.


Direksiyonla Az Oynayın ve Mümkün Olduğunca Şerit Değiştirmeyin
Karlı yollar, buzlu ve gizli buzlanma olan yerler ile virajlar kışın araba sürmenin en tehlikeli olduğu yerlerdir. Bir buz kütlesinin üzerinde sağa sola manevra yapmayan, düz seyreden bir araçta bir kayma söz konusu olmaz.

Kışın en fazla yapılan hatalardan biri de direksiyonla çok oynayıp sürekli şerit değiştirmeye çalışmaktır. Hesapta olmayan bir durumla karşılaşıldığı zaman arabanın frenine basmak zorunda kalan veya aniden yön değiştirmek isteyen sürücü kendisini çok farklı yerlerde görebilir. Bu durumlarda arabanın kaymadan durması mucize olur.

Gizli buzlanmanın olduğu yerlerde manevra yapmak, direksiyonla sürekli oynamak daha büyük kazalara dolayısıyla ölümlere bile neden olabilir. Direksiyonla fazla manevra yapıp sürekli şerit değiştirmek aracın hem önden hem de arkadan kaymasına neden olur. Şehir içi trafiğinde dahi buzlanmanın olduğu yerlerde aynı neticelerle karşılaşmak mümkündür. Aracı şeridinde sürmek ve belirli bir mesafe bırakarak öndeki aracı takip etmek iyi sürücü davranışları arasında yer alır.


Takip Mesafesini Artırın
Takip mesafesi, tüm mevsimsel şartlarda oldukça önemlidir. Yol şartlarından kışın daha da önem kazanmaktadır. Normal şartlarda araç hızının yarısı kadar olan takip mesafesi kışın daha fazla olmalıdır. Kışın frene daha yavaş dokunmak gerektiği için takip mesafesi normal takip mesafesinden fazla olmazsa çarpmalara ve neticesinde ciddi sonuçların ortaya çıkmasına neden olabilir.


Sisli Havalarda Araba Kullanım Bilgisini Edinin
Sis, görüş alanını düşüren yere yakın hava tabakasında yayılmış küçük su damlacıkları veya kristallerden oluşan meteorolojik bir olaydır. Sisli havalar, sürücüler için en zorlu hava koşullarını oluşturur. Çok zorunlu durumlar hariç sisli havalarda trafiğe çıkmamak gerekir.

Sisli havada trafikte seyrediyorsanız mutlaka sis farlarınızı yakın. Sis farlarınızın ayarını ve gerekli bakımlarını zamanında yaptırın. Yola çıkmadan önce bir bez marifetiyle ön farlarla birlikte sis farlarını güzelce silin ve kurutun. Sadece ön sis farları değil tüm farların açık olmasına dikkat ederek yola devam edin. Sis farlarının hayat kurtardığını unutmayın.

Sisli havalarda takip mesafenizi normal zamanlardan uzun tutun ve kendi görüş mesafenize göre bunu ayarlayın. Daha yavaş bir seyirle yol çizgilerini takip ederek yola devam edin. Yol çizgileri bazı yerlerde gözükmediğinden veya silinmiş olabileceğinden yoldaki trafik işaretlerinden de takip yapabilirsiniz.

Zorunlu durumlar hariç kesinlikle şerit değiştirmeyin. Karşıdan gelen arabalarla kafa kafaya gelme durumunuz her zamankinden çok daha fazladır. Şerit değiştirme zorunluluğunda mutlaka ışık veya klaksonla yoldaki diğer sürücülere uyarılarda bulunun. Dörtlü flaşörleri sadece durma esnasında aktifleştirin.

Sisli havada zaten zor olan sürüş hareketi aracın camlarında oluşacak buğu ile daha da içinden çıkılmaz bir hale dönüşmemesi için camlar açık şekilde seyredin. Normal zamanlarda da hava sirkülasyonu nedeniyle oluşan buğuyu gidermenin en etkili yoludur. Yine camları az açık bırakmak diğer sürücülerin yoldaki klakson uyarılarının da daha rahat işitilmesini sağlar.


Gizli Buzlanmaya Dikkat Edin ve Buzda Araç Sürme Tekniklerini Öğrenin
Gizli buzlanma, asfaltın üzerinde yer alan sıvıların donmasına denir. Göz ile görülmesi zor olması sebebiyle bu buzlanmaya ''gizli buzlanma'' denir. Köprü ve viyadükler, güneş görmeyen dağ eteklerine denk gelen yollar, eriyen kar sularının bulunduğu yerler, yoğun rüzgâr alan yollar, özellikle de geceleri gizli buzlanmanın en çok görüldüğü yerlerdir. Gizli buzlanmada sürücünün yapması gereken tek şey yolda yavaş seyretmesi, araç mesafesini uzun tutması ve ani fren hareketlerinden kaçmasıdır.

Buzda araba sürmenin bazı önemli püf noktaları vardır. El ve ayaklarımıza dikkat ederek buzdan kaynaklanan tüm maddi hasarlı, yaralanmalı ve ölümlü kazaları önleyebiliriz. Kesinlikle şerit değiştirmeden direksiyonla fazla oynamadan düz bir şekilde seyredin. Önünüzdeki araçla belirli bir mesafe bırakın ve ani fren ve gaz hareketlerinden kaçının.


Lastik Hava Basıncını Düşürmeyin
Birçok sürücünün yaptığı ve oldukça tehlike arz eden bir durumdur. Lastik hava basıncını düşürmek aracın dengesiz bir şekilde yolda seyretmesine neden olur. Lastik hava basıncı normal standartlardan indirildiğinde tüm yük lastiklerin omuz kısımlarına biner. Yerde sürtünmeyi sağlayan asıl bölümde sürtünme tam olarak gerçekleşmez. Kar lastiğinin en önemli farkı olan lastikteki oluk, desen ve kanallar arasındaki boşluk azalır. Bu da lastiği işlevsiz hale getirip yola tutunmasını engeller. Patinaj ve ciddi kaymaları beraberinde getirir.


Aracın Vitesini Yükseltin
Kış şartlarında araçlar yolda daha fazla zorlandıkları için sürücüler bu durumu düzeltmek için farklı yollara başvurur. Karlı, buzlu havalarda yapılan en büyük hata gaz ve frene yüklenmektir. Manuel şanzımanlı araçlarda düşük viteste araç sürüldüğü zaman sürekli aracın devri yüksek kalır. Yani sürekli olarak arabaya gaz verilir. Bu da ciddi patinaj ve kaymaları beraberinde getirir. Düşük devir ve bir üst vitesi tercih etmek büyük bir avantaj ve kolaylık sağlayacaktır.


Aracınızda Zincir Bulundurun ve Gerektiğinde Mutlaka Takın
Kış lastiği veya kar lastiği, kar ve buz üzerinde kullanılmak üzere tasarlanmış lastiklerdir. Kış lastikleri, yaz lastiklerinden daha büyük aralıklı taban tasarımı ile kar ve buz üzerinde çekişi arttıran ve durma esnasında kaymayı azaltan özelliklere sahip lastiklerdir.

Birçok yerde yol şartları maalesef kar lastiklerini işlevsiz hale getirmektedir. Özellikle buzlu, uzun, dik yokuşlarda mutlaka zincir takılmalıdır. Aracın zincir olmadan yola devam etmesi mümkün değildir. Kışın araba lastiklerine takılan zincirler, lastiğin yola temas eden yüzeyini daha pürüzlü bir hale getirir. Böylece buzlu ve karlı yollarda arabaların kayması engellenmiş olur.

Karlı ve buzlu yollarda araba kullanma ile ilgili teknikleri kısaca özetlersek:

• Gaza yüklenip ani hızlanma yapmayın. Hızlanmayı kademeli ve dengeli bir şekilde vitesi artırarak yapın.
• Araç içinde telefon, müzik sistemi gibi dikkat dağıtacak şeylerle uğraşmayın. Zinde durun.
• Her ihtimali göz önünde bulundurarak araçta mutlaka zincir bulundurun. Kış lastiğine de zincir takılabildiğini unutmayın.
• Aracınızın kara battığı yerlerde gaza basmakla aracınızın çıkmayacağını bilin. Manevra yapmadan düşük gazla çıkmaya çalışın ve ileri geri hareketlerle denemeler yapın. Olmazsa yol yardımı isteyin.
• Otomatik şanzımanlı araçlarda kar modunu devreye alın.
• Tekerleklerde çekiş gücünün olması için kaygan yollarda vitesi asla boşa almayın.
• Karlı ve buzlu yokuşları çıkarken zorunlu haller dışında kesinlikle yolda durmayın. Durmanız arabanızın bir daha gerekli devri almasını engelleyebilir.
• Karlı ve buzlu havalarda yokuş aşağı inerken arabanın kaymasını ve savrulmasını önlemek için vitesi küçültün. Frene yavaş yavaş basın. Direksiyonu aracın gittiği yöne doğru kırın.
• Karlı ve buzlu zeminlerde yokuş çıkarken aracın patinaj yapmaması için kesinlikle gaza yüklenmeyin. Aracın hızını kademeli olarak artırın.
• Gizli buzlanmanın daha çok olduğu köprü üstleri, viyadükler, rüzgâra açık zeminler, dağ eteğine denk gelip güneş görmeyen yerlerde gizli buzlanmaya dikkat ederek yavaş seyredin.
• Kışın sileceklerin camlara yapışması sonucu silecek motorunun zarar görmemesi için otomatik yağmur sensörünü devre dışı bırakın.
• Silecekler buz tutmuşsa klimayı cama hava gelecek şekilde ayarlayın bir süre sonra buzun çözülecektir.
• Çok sıcak suyla kesinlikle silecek buzlarını çözmeye çalışmayın, camları çatlatırsınız.
• Arabanızın camları buğulandığı zaman klimayı açıp sıcak havayı ön cama vererek buğuyu giderebilirsiniz.