Karnesi kötü olan çocuğa nasıl davranılmalı?

Karne haftasına girdik Heyecanla beklenen, iple çekilen karne günü maalesef bir takım çocuklara azarlama, ceza, utanç gibi olumsuzluklardan başka bir şey çağrıştırmıyor! Ebeveynlerin mükemmeliyetçi tavrı ve çocuktan yüksek beklenti, karne gününü kabusa çevirebiliyor En önemlisi de ebeveynlerin de yıllar öncesinde bir öğrenci olduklarını ve karne aldıklarını unutmuş olması Peki karnesinde güçsüz getiren çocuklara nasıl davranmalı? Karne sürecinde neler yanlış, neler doğru? Liv Hospital Bilirkişi Klinik Psikolog Ceren Aydınlatılmış anlattı
*
Başarının göstergesi karne yok
*
Ebeveynlerin çocuklarının başarılı olmasını istemeleri epeyce doğal Ama azımsanamayacak oranda aile çocuklarına karşın mükemmeliyetçi beklentiler içine girerek, hatalar aleyhinde toleranssızlık sergileyerek ve süreçten fazla sonuca odaklanarak çocuklarda örselenmeye yol açabiliyor
*
Söz konusu karne notları olunca koşul birazcık daha açık sözlülük kazanıyor Karnesi ‘o kadar iyi ’lerle batmış olmayan, kırık anekdot getiren bazı çocuklar maalesef bu ‘başarızlığın(!) ’ bedelini tenkit, hakaret, suç oluşturan, karşılaştırma ve hatta maddesel şiddetle ödemek zorunda kalabiliyor
*
Burada ilk açıklığa kavuşturmamız gereken şey galibiyet kavramı Başarıyı her zaman bir ebat üzerinde ve içinde bulunduğu bağlam zarfında ölçmek gerekiyor Unutulmaması gereken bir öteki nokta da başarı düzeyinin değişebilirliği
*
Yani; bir derste ya da bir alanda başarılı olan bir öğrencinin her alanda ve her koşulda aynı başarıyı sergileyeceği gibi mutlak bir beklenti içine girmek oldukça hatalı Derse yönelik alaka, veri düzeyi, motivasyon, öğretmenin tutumu gibi o kadar fazla etmenin göz önünde bulundurulması gerekiyor
*
Empati kurun ve çocuğunuzu anlamaya çalışın
*
Ebeveynlerin en sık yaptığı hatalardan biri, süreci göz ardı edip doğrudan doğruya sonuca odaklanmaları Böyle olunca da maalesef cılız getiren çocuğu eleştirme, suçlama ve hatta cezalandırma gibi olumsuz tutumlar devreye girebiliyor Ebeveynlerin her zaman birincil adımı çocuklarını anlamaya yönelik olmalı
*
Yargılamadan ve reddedici olmayan bir tutumla çocuğun notlarındaki düşüklüğün sebepleri araştırılıp anlaşılmalıdır Fazla sayıda içsel ve dışsal etken akademik performans üstünde olumsuz tesir yaratabilir Aile içi sorunlar, buhran, endişe, öğrenme güçlüğü, dikkat süreçleri ile ilgili güçlükler, yetersiz alıştırma alışkanlıkları, zeka bölümünü başlıca etmenler aralarında sayabiliriz
*
Suç Oluşturan çözüm yok
*
Düşük notla karşılaştığımızda çocuğumuza çığlık atmak, hakaret etmek, diğer öğrenciler ile kıyaslamak, tehdit etmek veya zor göstermek bir çözüm olmadığı gibi yeni sorunların ortaya çıkmasını hızlandıran ve çocuğun ruhsal iyilik hali üzerinde yıkıma yol açan tutumlardır
*
Bu tarz olumsuz tutumlarla karşılaşan çocukta ‘yalnızca başarılıysam değerliyim ’ gibi eğri bir inanç gelişebilir Derse yönelik motivasyonu ve dolayısı ile akademik performanası daha çok düşebilir Bunların yanı sıra depresyon, kaygı, davranım sorunları gibi sorunlar da görülebilir
*
Karnesi kötü olan çocuğa nasıl davranılmalı?
*
Çocuğunuza notları ne olursa olsun kıymetli olduğunu ve onu olduğu gibi kabul ettiğinizi hissettirin
Notlarını etkileyen sebepleri anlamaya çalışın
*
Çocuğunuzun çalışma alışkanlıkları geliştirmesi, motive olması, zamanı yönetmesi ve organize olma becerisi gibi alanlarda neye gereksinim duyduğunu anlayın ve ona yardım olun
*
Asla başkalarıyla kıyaslamayın
*
Kendi mükemmeliyetçi beklentilerinizin farkına varın ve bunu çocuğunuza yansıtmamak için uğraşın
Tehdit, azar, incitici sözler, ceza ya da zor gibi tutumların çözüm olmadığını unutmayın ve kesinlikle bu tutumlardan uzak durun
*
Eğer öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliği, maddesel bir engel gibi sorunların olduğunu saptarsanız zaman kaybetmeden bir uzmana başvurun
*
Olumsuza hedefe kilitlenmek yerine olumluya aksan yapın ve iyi notları ödüllendirin Oysa bahşetme sürecinde bedensel ödüllerden ziyade beğenmek gibi manevi ödülleri tercih edin
*
Düşük notun bir afet olmadığını önce siz kabullenin ama çocuğunuza hatalı bir algıyı aşılamayın
Örseleyici hatalı tutumların çocuklarda yalancılık, evden kaçma, kendine zarar verme gibi sorunları tetikleyebileceğini, çocuğunuzun ruhsal sağlığını bozabileceğini aklınızdan çıkartmayın Önceliğiniz bu yüzden notların değil çocuğunuzun iyiliği olsun
*
Son olarak notları ne olursa olsun engebeli bir süreçten çıkan çocuğunuzun tatile gereklilik duyduğunu ve bunu adalet ettiğini unutmayın Tatil sürecinde çocuğunuza çalış baskısı yapmayın
*