Karşılıksız çek de var! Torba teklif TBMM Başkanlığına sunuldu

AK Parti Erzurum Milletvekili İbrahim Aydemir ve AK Parti'li milletvekillerinin imzasını taşıyan, kredi kartı banka mukavelelerinin elektronik olarak uzaktan yapılmasını, çek mağdurlarının mağduriyetini gidermesini de kapsayan torba kanun teklifi TBMM Başkanlığına sunuldu.

Birtakım Kanunlarda ve 399 sayılı KHK'de Değişiklik Yapan Kanun Teklifi ile, başka kamu bankalarına, bunların bağlı paydaşlık ve iştiraklerine sağlanan istisnadan Vakıf Gayrimenkul Yatırım İştiraki Anonim Şirketinin de yararlandırılması amaçlanıyor. 

Türkiye Vakıflar Bankasının Sermaye Piyasası Kanununa nazaran faaliyette bulunan gayrimenkul yatırım iştirakleri, Kamu İhale Kanunu'na tabi olmayacak. 



Manisa, Elazığ, Malatya, Diyarbakır, Adıyaman, Tunceli ve Van'da bu yıl içinde meydana gelen 3 sarsıntıdan ziyan gören vatandaşların mağduriyetlerinin giderilmesinin amaçlandığı teklif, bu zelzelelerde Etraf ve Şehircilik Bakanlığı fen heyetlerince tespit edilmiş yıkık, ağır yahut orta hasarlı konut, ahır ve iş yerlerinden hak sahibi olan afetzedelere takviye sağlanmasına imkan tanıyor.

Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Müddetlerinin Toplumsal Güvenlikleri Bakımından Kıymetlendirilmesi Hakkında Kanun'a yapılan eklemeyle, yurt dışında bulunan vatandaşların, zarurî sigorta kapsamında olmakla birlikte sigorta primi ödemesinden muaf olacak biçimde kısa vadeli çalışmalarının, mecburî çalışma olarak değerlendirilip aylık bağlanamaması yahut bağlanmış aylıkların bu çalışmalar nedeniyle kesilmesinin önüne geçiyor.

Teklife nazaran, bu kapsamda çalışan vatandaşlara aylık bağlanabilecek, aylık alanların ise aylıkları kesilmeksizin ödenmesine devam edilecek. Kısa periyodik çalışmaya tabi işler, SGK tarafından çıkarılan yönetmelikle belirlenecek.

Kovid-19 salgını nedeniyle kamu kurum ve kuruluşları ile kamu sermayeli bankaların mali yıl içerisinde oluşabilecek ilave finansman gereksinimlerini karşılayabilmek maksadıyla ihraç edilebilecek olan ikrazen özel tertip devlet iç borçlanma senetleri için 2020 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu'nda belirlenen limiti, 2020 yılı için ilgili kanunda belirlenen başlangıç ödeneklerinin yüzde 5'ine kadar olacak formda artırılabilecek.

Teklifle, Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun'a süreksiz unsur ekleniyor. Unsurun yürürlüğe gireceği tarihten evvel alınmış kamulaştırma kararları üzerine, mahkeme kararıyla yönetim ismine tescil edilen taşınmazların kamulaştırılmasına ait süreçlerin iptali istemiyle idari yargıya açılmış davalarda iptal kararı verilmesi nedeniyle yönetim aleyhine açılacak davalarda; taşınmazın yönetim ismine tesciline karar verilmesi üzerine idarece ödenmiş kamulaştırma bedeli, davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilecek.

Teklifle, Bankacılık Kanunu'nda yer alan bankaların faaliyet bahislerine ait bankalar ve müşteriler ortasındaki kontratların formu düzenleniyor.



Mukavelelerin, yazılı yahut uzaktan bağlantı araçlarıyla aralı olarak ya da uzaklıklı olsun olmasın heyetin yazılı biçimin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim yahut elektronik haberleşme aygıtı üzerinden gerçekleştirilecek, müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek öbür yollar yoluyla kurulabilmesi öngörülüyor.

Bu düzenleme ayrıyeten, Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu'ndaki, "sözleşme şartları" kararına de ekleniyor.

Böylece, bankalar ile müşteriler ortasında birinci kere mukavele münasebeti kurulmasında, bankaların potansiyel müşterilerle yüz yüze gelmeden, fiziki doküman ve ıslak imza kullanılmadan, günün teknolojisine uygun öbür usullerin de kullanılabilmesinin önü açılıyor.

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kararları gizli kalmak kaydıyla, bankalar ile kişisel müşterileri ortasında akdedilecek mukavelelerin içeriğinde yer alması gereken taban mevzular ile tip mukavelelerin uygulanacağı süreçler, konseyin uygun görüşü alınarak, kuruluş birlikleri tarafından belirlenecek.

Buna nazaran, tüketiciler, elektronik haberleşme hizmetine abone olurken, bu hizmeti sağlayan işletmeciyle mukavele yapma hakkına sahip olacak. Kontrat, yazılı olarak yahut elektronik ortamda kurulacak. Elektronik ortamda kurulacak mukavelelerde, müracaat sahibinin kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek formda, kurum tarafından belirlenecek yollar kullanılacak ve bunlara ait yordam ve temeller kurum tarafından belirlenecek.

Abonelik mukavelelerinin feshedilmesi sürecinde abonenin talebinin yazılı bildirilmesi şartı kaldırılacak. Abone, elektronik metotlarla de talebini iletebilecek.

Çek Kanunu'nda yapılan düzenlemeyle, karşılıksız çekten karar giyen kişi, tahliye tarihinden itibaren en geç 1 yıl içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini alacaklıya ödemek zorunda olacak. Kişinin, kalan kısmını 1 yıllık müddetin bitiminden itibaren ikişer ay ortayla 15 eşit taksitle ödemesi durumunda, mahkemece, ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilecek. İnfazın durdurulduğu tarihten itibaren en geç 1 yıl içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda biri ödenmediği takdirde, alacaklının şikayeti üzerine mahkemece kararın infazının devamına karar verilecek.

Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'ndaki düzenlemeye nazaran, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri ile müşterileri ortasındaki mukavele, yazılı yahut uzaktan irtibat araçlarının kullanılması suretiyle aralıklı olarak ya da aralı olsun olmasın konseyin, yazılı biçimin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim yahut elektronik haberleşme aygıtı üzerinden gerçekleştirilecek, müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek prosedürler yoluyla kurulacak biçimde düzenlenecek. Buna ait metot ve temeller konsey tarafından belirlenecek.



Birtakım Vergi Kanunları ile Öteki Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'da da düzenlemeye gidildi. Buna nazaran, ticari hedefle makaron yahut yaprak sigara kağıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün ya da tütün harici rastgele bir husus doldurulmuş olarak satanlar, satışa arz edenler, bulunduran ve nakledenlere yönelik cezaya ait uygulama 1 Temmuz 2020'de yürürlüğe girecek.

Tarım ve Orman Bakanlığından yetki dokümanı almadan yahut bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara yönelik cezai uygulama ise 1 Temmuz 2021'de yürürlüğe girecek.

KİT'lere iç denetim sistemi uygulaması

Kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) ve bağlı iştiraklerinde Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu'nda tanımlanan iç denetim sistemi oluşturulacak. KİT'lerin ve bağlı iştiraklerinin her seviyedeki yöneticisi iç denetim sisteminin aktif biçimde oluşturulmasından ve uygulanmasından, idare konseyleri ise nezaretinden ve gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olacak.

İç kontrol, Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu'nda belirlenen faaliyetleri kapsayacak. İç kontrol, iç denetçiler tarafından yapılacak. Yapıları ve işçi sayıları dikkate alınmak suretiyle KİT ve bağlı iştiraklerinde iç denetçi istihdam edilecek. İç denetçiler, gerekli koşulları taşıyanlar ortasından idare şurası tarafından atanacak ve tıpkı metotla misyondan alınacak. İç denetçiler, kanunda belirtilen vazifeleri İç Kontrol Uyum Kurulunca belirlenen kamu iç kontrol standartlarına uygun biçimde yerine getirecek.

KİT ve bağlı iştiraklerine iç denetçi olarak atanacaklarda Devlet Memurları Kanunu'nda belirtilen kaideler aranacak. İç denetçiler, mali ve toplumsal haklar ve yardımlar ile başka özlük hakları bakımından bakanlık iç denetçisine denk olacak.

Gerekli kaideleri yerine getirerek iç denetçi olarak misyonlu bulunanlardan anılan ilgili karardaki gerekli sertifikaya sahip olanlar, bu hususun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde istihdam edildikleri teşebbüs yahut bağlı iştiraklerine müracaatları üzerine iç denetçi takımlarına atanacak.



Sertifika kuralı hariç öbür gerekli koşulları yerine getirerek, iki yıl içerisinde sertifika sahibi olmak üzere iç denetçi olarak görevli/atanmış bulunanlar, en geç 31 Aralık 2021'e kadar olmak üzere belirtilen müddette gerekli sertifikalardan birine sahip olmaları halinde, istihdam edildikleri teşebbüs yahut bağlı iştiraklerine müracaatları üzerine iç denetçi takımlarına atanacak.

İç denetçi takımlarına atamaları yapılmış olanlar ile görevlendirme suretiyle iç kontrol faaliyetini yürütenlerden kaideleri en geç 31 Aralık 2021'ye kadar yerine getiremeyenlerin atamaları yahut görevlendirilmeleri iptal edilecek, bu şahıslar bir evvelki vazifelerine iade edilecek. 

Bloomberg