'Karşılıksız Çek'e ilişkin 'torba teklif' komisyondan geçti

Bu yıl meydana gelen ve 7 ili etkileyen 3 zelzeleden ziyan gören afetzedelere yardım edilebilmesi, elektronik haberleşme hizmeti sunan kuruluşlarla finansal kuruluşların müşterileriyle yaptıkları süreçlerde mukavelelerin elektronik ortamda düzenlenebilmesi, ödenmeyen çek bedellerine ait borçlunun ödeme, alacaklının tahsil imkanının güçlendirilmesini de kapsayan, iktisatta düzenlemeler içeren torba kanun teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komitesinde kabul edildi.

AK Parti Erzurum Milletvekili İbrahim Aydemir ve AK Parti'li milletvekillerinin imzasını taşıyan "Bazı Kanunlarda ve 399 sayılı KHK'de Değişiklik Yapan Kanun Teklifi" ile başka kamu bankalarına, bunların bağlı iştirak ve iştiraklerine sağlanan istisnadan Vakıf Gayrimenkul Yatırım Paydaşlığı Anonim Şirketinin de yararlandırılması amaçlanıyor.

Türkiye Vakıflar Bankasının Sermaye Piyasası Kanunu'na nazaran faaliyette bulunan gayrimenkul yatırım iştirakleri, Kamu İhale Kanunu'na tabi olmayacak.



Manisa, Elazığ, Malatya, Diyarbakır, Adıyaman, Tunceli ve Van'da bu yıl içinde meydana gelen 3 zelzeleden ziyan gören vatandaşların mağduriyetlerinin giderilmesinin amaçlandığı teklif, bu sarsıntılarda Etraf ve Şehircilik Bakanlığı fen heyetlerince tespit edilmiş yıkık, ağır yahut orta hasarlı konut, ahır ve iş yerlerinden hak sahibi olan afetzedelere dayanak sağlanmasına imkan tanıyor.

"Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Müddetlerinin Toplumsal Güvenlikleri Bakımından Kıymetlendirilmesi Hakkında Kanun"a yapılan eklemeyle, yurt dışında bulunan vatandaşların, zarurî sigorta kapsamında olmakla birlikte sigorta primi ödemesinden muaf olacak formda kısa periyodik çalışmalarının, mecburî çalışma olarak değerlendirilip aylık bağlanamaması yahut bağlanmış aylıkların bu çalışmalar nedeniyle kesilmesinin önüne geçiyor.

Teklife nazaran, bu kapsamda çalışan vatandaşlara aylık bağlanabilecek, aylık alanların ise aylıkları kesilmeksizin ödenmesine devam edilecek. Kısa periyodik çalışmaya tabi işler yönetmelikle belirlenecek.

COVID-19 salgını nedeniyle kamu kurum ve kuruluşları ile kamu sermayeli bankaların mali yıl içerisinde oluşabilecek ilave finansman muhtaçlıklarını karşılayabilmek gayesiyle ihraç edilebilecek olan ikrazen özel tertip devlet iç borçlanma senetleri için 2020 Yılı Merkezi İdare Bütçe Kanunu'nda belirlenen limiti, 2020 yılı için ilgili kanunda belirlenen başlangıç ödeneklerinin yüzde 5'ine kadar olacak halde artırılabilecek.



Teklifle, "Yıpranan Tarihi ve Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak Kullanılması Hakkında Kanun"a süreksiz husus ekleniyor. Hususun yürürlüğe gireceği tarihten evvel alınmış kamulaştırma kararları üzerine, mahkeme kararıyla yönetim ismine tescil edilen taşınmazların kamulaştırılmasına ait süreçlerin iptali istemiyle idari yargıya açılmış davalarda iptal kararı verilmesi nedeniyle yönetim aleyhine açılacak davalarda; Taşınmazın yönetim ismine tesciline karar verilmesi üzerine idarece ödenmiş kamulaştırma bedeli, davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilecek.

Teklifle, Bankacılık Kanunu'nda yer alan bankaların faaliyet bahislerine ait bankalar ve müşteriler ortasındaki mukavelelerin biçimi düzenleniyor.

Mukavelelerin, yazılı yahut uzaktan irtibat araçlarıyla aralı olarak ya da uzaklıklı olsun olmasın şuranın yazılı biçimin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim yahut elektronik haberleşme aygıtı üzerinden gerçekleştirilecek, müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek öbür teknikler yoluyla kurulabilmesi öngörülüyor.

Bu düzenleme ayrıyeten, Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu'ndaki "sözleşme şartları" kararına de ekleniyor.

Böylece, bankalar ile müşteriler ortasında birinci kez kontrat bağı kurulmasında, bankaların potansiyel müşterilerle yüz yüze gelmeden, fiziki doküman ve ıslak imza kullanılmadan, günün teknolojisine uygun başka tekniklerin de kullanılabilmesinin önü açılıyor.



Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun kararları gizli kalmak kaydıyla, bankalar ile ferdî müşterileri ortasında akdedilecek kontratların içeriğinde yer alması gereken taban mevzular ile tip mukavelelerin uygulanacağı süreçler, şuranın uygun görüşü alınarak, kuruluş birlikleri tarafından belirlenecek.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda kabul edilen, AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan Birtakım Kanunlarda ve 399 sayılı KHK'de Değişiklik Yapan Kanun Teklifi ile Elektronik Haberleşme Kanunu'nda düzenleme yapılıyor.

Buna nazaran tüketiciler, elektronik haberleşme hizmetine abone olurken bu hizmeti sağlayan işletmeciyle mukavele yapma hakkına sahip olacak. Mukavele, yazılı olarak yahut elektronik ortamda kurulacak. Elektronik ortamda kurulacak mukavelelerde, müracaat sahibinin kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek formda, kurum tarafından belirlenecek usuller kullanılacak ve bunlara ait yordam ve asıllar kurum tarafından belirlenecek.

Abonelik kontratlarının feshedilmesi sürecinde abonenin talebinin yazılı bildirilmesi şartı kaldırılacak. Abone, elektronik usullerle de talebini iletebilecek.

Çek Kanunu'nda yapılan düzenlemeyle, karşılıksız çekten karar giyen kişi, tahliye tarihinden itibaren en geç 1 yıl içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda birini alacaklıya ödemek zorunda olacak. Kişinin, kalan kısmını 1 yıllık mühletin bitiminden itibaren ikişer ay ortayla 15 eşit taksitle ödemesi durumunda, mahkemece, ceza mahkumiyetinin bütün sonuçlarıyla ortadan kaldırılmasına karar verilecek. İnfazın durdurulduğu tarihten itibaren en geç 1 yıl içinde çek bedelinin ödenmeyen kısmının onda biri ödenmediği takdirde, alacaklının şikayeti üzerine mahkemece kararın infazının devamına karar verilecek.



Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'ndaki düzenlemeye nazaran, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri ile müşterileri ortasındaki kontrat, yazılı yahut uzaktan bağlantı araçlarının kullanılması suretiyle aralı olarak ya da aralıklı olsun olmasın şuranın, yazılı halin yerine geçebileceğini belirlediği ve bir bilişim yahut elektronik haberleşme aygıtı üzerinden gerçekleştirilecek, müşteri kimliğinin doğrulanmasına imkan verecek formüller yoluyla kurulacak halde düzenlenecek. Buna ait metot ve temeller, şura tarafından belirlenecek.

Kimi Vergi Kanunları ile Öteki Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'da da düzenlemeye gidildi. Buna nazaran, ticari hedefle makaron yahut yaprak sigara kağıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün ya da tütün harici rastgele bir husus doldurulmuş olarak satanlar, satışa arz edenler, bulunduran ve nakledenlere yönelik cezaya ait uygulama 1 Temmuz 2020'de yürürlüğe girecek.

Tarım ve Orman Bakanlığından yetki evrakı almadan yahut bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara yönelik cezai uygulama ise 1 Temmuz 2021'de yürürlüğe girecek.

KİT'lere iç denetim sistemi uygulaması

Kamu iktisadi teşebbüsleri (KİT) ve bağlı iştiraklerinde Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu'nda tanımlanan iç denetim sistemi oluşturulacak. KİT'lerin ve bağlı iştiraklerinin her seviyedeki yöneticisi iç denetim sisteminin aktif formda oluşturulmasından ve uygulanmasından, idare şuraları ise nezaretinden ve gerekli önlemlerin alınmasından sorumlu olacak.



İç kontrol, Kamu Mali İdaresi ve Denetim Kanunu'nda belirlenen faaliyetleri kapsayacak. İç kontrol, iç denetçiler tarafından yapılacak. Yapıları ve işçi sayıları dikkate alınmak suretiyle KİT ve bağlı iştiraklerinde iç denetçi istihdam edilecek. İç denetçiler, gerekli koşulları taşıyanlar ortasından idare heyeti tarafından atanacak ve tıpkı yolla misyondan alınacak. İç denetçiler, kanunda belirtilen misyonları İç Kontrol Uyum Kurulunca belirlenen kamu iç kontrol standartlarına uygun formda yerine getirecek.

KİT ve bağlı iştiraklerine iç denetçi olarak atanacaklarda Devlet Memurları Kanunu'nda belirtilen kurallar aranacak. İç denetçiler, mali ve toplumsal haklar ve yardımlar ile öbür özlük hakları bakımından bakanlık iç denetçisine denk olacak.

Gerekli kuralları yerine getirerek iç denetçi olarak misyonlu bulunanlardan anılan ilgili karardaki gerekli sertifikaya sahip olanlar, bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde istihdam edildikleri teşebbüs yahut bağlı iştiraklerine müracaatları üzerine iç denetçi takımlarına atanacak.



Sertifika kuralı hariç öbür gerekli koşulları yerine getirerek, iki yıl içerisinde sertifika sahibi olmak üzere iç denetçi olarak görevli/atanmış bulunanlar, en geç 31 Aralık 2021'e kadar olmak üzere belirtilen müddette gerekli sertifikalardan birine sahip olmaları halinde, istihdam edildikleri teşebbüs yahut bağlı iştiraklerine müracaatları üzerine iç denetçi takımlarına atanacak.

İç denetçi takımlarına atamaları yapılmış olanlar ile görevlendirme suretiyle iç kontrol faaliyetini yürütenlerden kuralları en geç 31 Aralık 2021'ye kadar yerine getiremeyenlerin atamaları yahut görevlendirilmeleri iptal edilecek, bu şahıslar bir evvelki misyonlarına iade edilecek.