Kaşgarlı Mahmut kimdir Kaşgarlı Mahmutun alıştırma alanları kaşgarlı mahmut kimdir, hayatı, eserleri, çalışma alanları, biyografisi, yaşam öyküsü, kişisel özellikleri, yaşamının dönüm noktaları hakkında bilgiler burada arkadaşlar 1549355131 1549355131 kasgarlimahmutkimdirkasgarlimahmutuncalismaalanlari5c5948808fb6ckasgarlimahmutkimdirkasgarlimahmutuncalismaalanlari5c5948808fb6ckasgarlimahmutkimdirkasgarlimahmutuncalismaalanlari5c5948808fb6c Merhaba Melek'ler Bu yazımızda Türk Dil Bilgini, Kaşkarlı Mahmut ve hayatı hakkında sizlere geniş detaylı bilgiler sunacağız XI yüzyılda yaşamış Türk dil bilginidir Dîvânü Lûgati’tTürk adlı eseriyle ünlüdür Karahanlılar soyundandır 1072 yılında yazmaya başladığı eserini 1074′te tamamlayarak Bağdat’ta Abbasî halifesi ElMuktedî Billah’a sunmuştu Eserin el yazması tek kopyası Fatih Halk Müziği Kütüphanesi’nde 1910 yılında bulundu 19151917 yıllarında hoca Kilisli Rifat Efendi’nin çevirisi üç, Besim Atalay’ın çevirisi ise beş deri olarak basıldıKarahanlılar döneminde yetişen ve ilk Türk dil bilgini olan Kaşgarlı Mahmut’un doğum tarihi, belli olmamakla birlikte 1025 olarak biliniyor Babası Barsaganlı bir bey idi 10711077 arasında Bağdat’ta bulunan Mahmut, Türk kültürünün Araplara tanıtılmasında büyük rol oynadı İbni Fadlan, Gerdizi, Tahir Mervezî, Muhammed Avfî ve Beyhakî gibi kendi döneminin Türk yaşam ve cemiyetleri üstüne eğilen ünlü alimleriyle birlikte Türk illerini an be an dolaşan Kaşgarlı Mahmut, çalışmalarında Türkçe’yi resmi dil olarak kabul eden Karahanlı Devleti’nden de büyük destek gördüTürkçe’nin serpilip gelişmeye başladığı o dönemde, Mahmut’la birlikte Balasagunlu Yusuf Has Hacib de Türk diline büyük hizmet etti Bu iki Türk alimi, ortaya koydukları eserlerle, Türk dil birliğinin sağlanmasına önemli katkılarda bulundularAynı zamanda filolog, etnograf ve birincil Türk haritacısı olan Kaşgarlı Mahmut, Dîvânü Lûgati’tTürk adlı eserinde; yaşadığı devirdeki Türk illerinin ve boylarının kullandığı ağızları canlı olarak saptama etti Oğuz Türklerinin 24 boyu ile ilgili şemayı da verdiği eserinde, Türkçe’nin zenginliğini ve Arapça ile Farsça yandaki değerini ispata çalışan Mahmut, hem Türkçeyi Araplara öğretmek gayesiyle Kitâbu Cevâhirü’nNahvi Lûgati’tTürk adlı gramer kitabını yazdı Divân’ında Türk dilinin grameri yanına, Türk yer adları, Türk damgaları ve Türk topluluklarını da etraflı şekilde anlatan Kaşgarlı Mahmut, ömrünün sonlarına içten baştan memleketi Kaşgar’a dönerek, aşağı yukarı 1090’da burada vefat etti Doğu Türkistan’da yer alan Kaşgar şehrine 35 kilometre uzaklıktaki Azak köyünde olan kabri, 1983 yılı Temmuz ayında bulundu Türk illerini, obalarını ve bozkırlarını birer birer dolaşan ve Türk dili ve kültürüne ait topladığı malzemeyi özenle inceleyerek eserlerine alan Kaşgarlı Mahmut; Türk, Türkmen, Oğuz, Çiğil, Yağma ve Kırgız boylarının ağız ve lehçelerini karşılaştırmalı olarak işledi Ona kadar; Türk lehçelerinin en kolayı Oğuz lehçesi, en içten ve kullanışlısı Yağma ve Tuhsi şivesi, en edebisi ise Kaşgar Türkçesidir Dîvânü Lûgati’tTürk, bir önsözle sözlük kısmından meydana gelmiştir Önsözde yazan Türk dilinin tarifini, lehçelerinin özelliklerini sayar ve dilbilgisi kurallarını, Arapça’dakilere kıyasla gösterip saptama eder Başlıca dilinin Arapça’dan fazla üstün olduğunu söyler ve örnekler verir bu arada, o bilgileri nasıl elde ettiğini, nasıl bütün memleketleri gezip dolaştığını da anlatır İkinci, yani sözlük bölümü, Türkçe kelimelerin Arapça izahlarını kapsar bu nedenle, eser, Arapça yazılmış bir Türkçe sözlüktür veya Türkçe’den Arapça’ya sözlüktür Arapça dilbilgisindeki şekillerine kadar sıralanmış 7500′den fazla sözcük hakkında açıklama yapılmıştır Büyük alim bu açıklamaları yaparken kelimelerin nerelerde ve hangi anlamlarda kullanıldığını göstermiştir Bu esere ve onu izleyen diğer eserlere kadar yazılmış edebiyat örneklerimiz bilinmediği için, daha önceki yüzyıllara ait sözlü edebiyat örneklerini Kaşgarî’nin kitabından öğrenmekteyiz Sagu denilen ağıtlar, koşuk dediği koşmalar, sav dediği atasözleri ve nazım şekillerinden başka verdiği dersten örneklerine bakarak meselâ Alp Ertunga adındaki destanlaşmış kahramanın varlığını da yine Dîvânü Lûgati’tTürk’deri öğrenmiş bulunuyoruz Bu sebeplerden dolayı Kaşgarlı Mahmut’un Dîvânü Lûgati’tTürk’ü ayrıca dil, ayrıca edebiyat, keza toplum ve sosyoloji tarihimiz bakımından çok kayda değer belgeleri toplayan bir kaynaktır