Kaşkar Tufan Hanlığı (Cağatay) Hakkında Bilgi
KaşgarTufan (Cağatay) Hanlığı
KaşgarTufan (Cağatay) Hanlığı hakkında bilgi
KaşgarTufan Hanlığı hakkında genel bilgi
KaşgarTufan Hanlığı ile ilgili bilgi
KaşgarTufan (Cağatay) Hanlığı
Onbeşinci yuzyılın başlarında, Doğu Turkistan ve eski Uygur bolgesinde, Cağatay Hanedanı hukum suruyordu Bunlar Muslumanlığı benimsemiş ve Musluman olmayan Oyrat ve Kalmuklarla savaşmakta, cihad etmekteydiler
Cağatayların hukumdarı Veyiz Han,14181428 yılları arasında bir yandan iktidarı surduruyor, bir yandan da sulama kanalları acarak tarımı geliştirmeye calışıyordu Kaşgar, Yarkent ve Hotan cevresine tamamen hakimdi
Veyis Han 1429'da oldu ve oğulları Esen Buğa ile Yunus Beğ arasında taht kavgası başladı Emir Doğlat Seyyid Ali, Esen Buğa'yı destekledi ve Esen Buğa tahta cıktı Bilgin ve edib olan kardeşi Yunus Beğ ise Timuroğulları'ndan Uluğ Beğ'e sığındı
Yunus Beğ, tahttan vazgecmemişti ve ele gecirmek icin fırsat kolluyordu Esen Buğa 1462'de olunce aradığı fırsatı buldu ve Timurlu Ebu Said han' ın desteği ile butun batı Cağatay bolgesini ele gecirdi Ama Kaşgar, Yarkent ve Hotan civarı, şeklen Cağatay Hanına bağlı olan Turk Doğlat ailesinin elinde kaldı
Timurlu Ebu Said olunce oğulları birbirine duştuler Bu kavgalara Yunus Han da karıştı 1484'de Taşkent'i Timurlulardan alarak başkentini Tufan'dan buraya nakletti 1486'da olen Yunus Han'ın yerine oğlu Ahmet han gecti Oyratlara ve Kalmuklara karşı başarılı seferler yapan Ahmed Han, Kaşgar ve Yenihisar'ı ulkesine kattı Kendisi Aksu ve Turfan'da, yeni Eski Uygur bolgesinde hukum suruyor, kardeşi Mahmud Han ise Taşkent'te oturuyor, ulkenin batı bolgesini idare ediyordu
Bu sırada, Mahmud Han'a bağlı ve onun hizmetinde bulunan Muhammed Şıbani Turkistan'da hanlığını ilan etti ve Semerkant'a girdi Bunun uzerine Ahmed Han ve Mahmud Han kardeşler kuvvetlerini birleştirerek Şıbani'nin uzerine yuruduler Fakat onceki bolumde de gorduğumuz gibi bu savaşta Şibani galip geldi, Ahmed ve Mahmud Han kardeşleri esir aldı Şıbani, Taşkent ve Sayram'ı ulkesine kattıktan sonra esir kardeşleri serbest bıraktı Ahmed Han 1503'te oldu ve yerine oğlu Mansur gecti Mansur,Uygur Hanı olarak tanınıyor, Kaşgar, Yarkent ve Hokand'ı kardeşi Said Han idare ediyordu İki kardeş İslamiyeti yaymak icin caba harcadılar
Uygur (Turfan) Hanı Mansur, 1543'te oldukten sonra taht kavgalara başladı ve Cin de bu kargaşalığı korukledi Fakat, zayıflayarak da olsa, Turfan Hanlığı veya Sultanlığı uzun zaman devam etti
Hanlığın Kaşgar koluna hukmeden Said Han'dan sonra, yerine oğlu Abdurreşit gecti (1565) Fakat, Doğlatların, KırgızKazakların saldırılarına uğrayan hanlık gittikce kuculuyordu ve 16 yuzyılın sonunda Kaşgar'dan ibaret kalmıştı Bu bolge de Mancu sulalesi zamanında (16441911) Cin'e bağlandı Ama ayaklanmalar devam etti
1866'da Yakub Bey'in başlattığı isyan, Turkistan'a bağımsızlık kazandırmak amacına yonelikti Yakub Bey, Atalık Gaziunvanı ile anılır Cin'e bağımlılığı reddederek kendini Kaşgar Hanı ilan etmişti Doğudan Cinliler, kuzeyden Ruslar, guneyden İngilizler Doğu Turkistan'ı tehdit ediyordu
Yakub Han, bu devletler kendisine her turlu vaadde bulunur, bir yandan da ulkesini işgal etmek icin fırsat kollarlarken, asıl bağlanacağı devletin Osmanlı İmparatorluğu olacağını biliyordu ve 1870'te elciler gondererek Sultan Abdulaziz'e bağlılığını bildirdi Osmanlılar Kaşgar'a askeri oğretmenler ve bir miktar silah gondermekten başka bir yardım yapamadılar Cunku kendi durumları da iyi değildi
Yakub Han, 1877'de oldu ve direniş kırıldı Cinliler bu tarihte KaşgarTurfan (Cağatay) Hanlığı'nı topraklarına kattılar ve bu bolgeye Yeni Fethedilmiş Ulkeanlamına gelen Sinkiang (Sincan) adını verdiler
KaşgarTufan (Cağatay) Hanlığı
KaşgarTufan (Cağatay) Hanlığı hakkında bilgi
KaşgarTufan Hanlığı hakkında genel bilgi
KaşgarTufan Hanlığı ile ilgili bilgi
KaşgarTufan (Cağatay) Hanlığı
Onbeşinci yuzyılın başlarında, Doğu Turkistan ve eski Uygur bolgesinde, Cağatay Hanedanı hukum suruyordu Bunlar Muslumanlığı benimsemiş ve Musluman olmayan Oyrat ve Kalmuklarla savaşmakta, cihad etmekteydiler
Cağatayların hukumdarı Veyiz Han,14181428 yılları arasında bir yandan iktidarı surduruyor, bir yandan da sulama kanalları acarak tarımı geliştirmeye calışıyordu Kaşgar, Yarkent ve Hotan cevresine tamamen hakimdi
Veyis Han 1429'da oldu ve oğulları Esen Buğa ile Yunus Beğ arasında taht kavgası başladı Emir Doğlat Seyyid Ali, Esen Buğa'yı destekledi ve Esen Buğa tahta cıktı Bilgin ve edib olan kardeşi Yunus Beğ ise Timuroğulları'ndan Uluğ Beğ'e sığındı
Yunus Beğ, tahttan vazgecmemişti ve ele gecirmek icin fırsat kolluyordu Esen Buğa 1462'de olunce aradığı fırsatı buldu ve Timurlu Ebu Said han' ın desteği ile butun batı Cağatay bolgesini ele gecirdi Ama Kaşgar, Yarkent ve Hotan civarı, şeklen Cağatay Hanına bağlı olan Turk Doğlat ailesinin elinde kaldı
Timurlu Ebu Said olunce oğulları birbirine duştuler Bu kavgalara Yunus Han da karıştı 1484'de Taşkent'i Timurlulardan alarak başkentini Tufan'dan buraya nakletti 1486'da olen Yunus Han'ın yerine oğlu Ahmet han gecti Oyratlara ve Kalmuklara karşı başarılı seferler yapan Ahmed Han, Kaşgar ve Yenihisar'ı ulkesine kattı Kendisi Aksu ve Turfan'da, yeni Eski Uygur bolgesinde hukum suruyor, kardeşi Mahmud Han ise Taşkent'te oturuyor, ulkenin batı bolgesini idare ediyordu
Bu sırada, Mahmud Han'a bağlı ve onun hizmetinde bulunan Muhammed Şıbani Turkistan'da hanlığını ilan etti ve Semerkant'a girdi Bunun uzerine Ahmed Han ve Mahmud Han kardeşler kuvvetlerini birleştirerek Şıbani'nin uzerine yuruduler Fakat onceki bolumde de gorduğumuz gibi bu savaşta Şibani galip geldi, Ahmed ve Mahmud Han kardeşleri esir aldı Şıbani, Taşkent ve Sayram'ı ulkesine kattıktan sonra esir kardeşleri serbest bıraktı Ahmed Han 1503'te oldu ve yerine oğlu Mansur gecti Mansur,Uygur Hanı olarak tanınıyor, Kaşgar, Yarkent ve Hokand'ı kardeşi Said Han idare ediyordu İki kardeş İslamiyeti yaymak icin caba harcadılar
Uygur (Turfan) Hanı Mansur, 1543'te oldukten sonra taht kavgalara başladı ve Cin de bu kargaşalığı korukledi Fakat, zayıflayarak da olsa, Turfan Hanlığı veya Sultanlığı uzun zaman devam etti
Hanlığın Kaşgar koluna hukmeden Said Han'dan sonra, yerine oğlu Abdurreşit gecti (1565) Fakat, Doğlatların, KırgızKazakların saldırılarına uğrayan hanlık gittikce kuculuyordu ve 16 yuzyılın sonunda Kaşgar'dan ibaret kalmıştı Bu bolge de Mancu sulalesi zamanında (16441911) Cin'e bağlandı Ama ayaklanmalar devam etti
1866'da Yakub Bey'in başlattığı isyan, Turkistan'a bağımsızlık kazandırmak amacına yonelikti Yakub Bey, Atalık Gaziunvanı ile anılır Cin'e bağımlılığı reddederek kendini Kaşgar Hanı ilan etmişti Doğudan Cinliler, kuzeyden Ruslar, guneyden İngilizler Doğu Turkistan'ı tehdit ediyordu
Yakub Han, bu devletler kendisine her turlu vaadde bulunur, bir yandan da ulkesini işgal etmek icin fırsat kollarlarken, asıl bağlanacağı devletin Osmanlı İmparatorluğu olacağını biliyordu ve 1870'te elciler gondererek Sultan Abdulaziz'e bağlılığını bildirdi Osmanlılar Kaşgar'a askeri oğretmenler ve bir miktar silah gondermekten başka bir yardım yapamadılar Cunku kendi durumları da iyi değildi
Yakub Han, 1877'de oldu ve direniş kırıldı Cinliler bu tarihte KaşgarTurfan (Cağatay) Hanlığı'nı topraklarına kattılar ve bu bolgeye Yeni Fethedilmiş Ulkeanlamına gelen Sinkiang (Sincan) adını verdiler