Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
Kaval Nedir
Kaval nasıl yapılır
İnsanoğlunun uflemeli ilk calgılarındandır Ceşitli kaynaklarda ''ağız sazları'' arasında anılan calgı Orta Asya Turk uygarlıklarından itibaren bilinir Ulkemizde yuzyıllardır, ''coban sazı'' ya da ''duduk'' olarak tanınan kaval, Buyuk Goc'le yayıldığı toplumlarda ise, farklı ad ve bicimlerde calına gelmiştir
Kaval, ici boş şey anlamına gelen, ''kav''dan turemiştir Calgıya yuzyıllar once yakıştırılan bu ad, genelde tum nefeslilere (yapısal bicimine) ozgu ortak bir kavramı icerir
Kaval sozcuğu, Orta Asya Balasağun Turk kulturunde de kullanılmıştır Ancak değişikliğin daha cok dil ve lehcelerden kaynaklandığı da bir gercektir Orneğin: Kırım lehcesinde ''Khoval'' (Coban duduğu), Cağatay lehcesinde, ''Khaval'' (Mağara, in ya da buyuk cuval), Azerilerde ''kabakkaval'' (buyuk tef), Arapca'da ise, ''Geveze (konuşkan kişi) karşılığındadır Bunların dışında dilimizde insan bacağındaki uzun, ici ilik dolu baldır kemiğine de şekil itibariyle ''kaval'' denilmektedir
Kavalın yapımı
1 Kavalın delikleri once 5 mm matkap ile delinip, daha sonra deliklerin sesleri kontrol edilerek buyutulmektedir
2 Delik buyudukce ses tizleşir
3 Delik kuculdukce ses pesleşir
4 LA, (Si b) ve si tondaki kavallar 16 mm capında olup istendiği
taktirde ağız kısmı genişletilebilir
5 Denge delikleri ile butun delikler kapalı 7 delik acık olduğunda 1 tam ses elde edilir Diğerleri sıra ile kaldırıldığında yarımşar ses elde edilir İşte denge delikleri, 1 tam sesi sağlam elde etmekte ihtiyac duyulduğunda kullanılır
6 Delik acık olduğunda bu sesi LA kabul edersek, eğer deliği kapattığımızda ses pest kalıyorsa kavalın en sonunda 5 mmlik delik acılır Yine pest kalıyorsa delik buyutulur Yine olmuyorsa, ikinci bir delik delinir İşte bu deliklere denge deliği denir
Delikleri yukarıdaki gibi numaralandırdığımızda; hepsi kapalı olduğunda SOL, 7 delik acık olduğunda LA, 6 delik acık olduğunda (Sİ b), 5 delik acık Sİ, 4 delik acık DO, 3 delik acık DO #, 2 delik acık RE, 1 delik acık (Mİ b) olur 8delik acık olduğunda FA # sesi elde edilir Parmakların hepsini kapatıp ufleme pozisyonunu değiştirirsek Re sesi bulunur 2 delik acık ve aynı şiddetle uflenirse yukarıda yazdığımız seslerin paralel beşlileri bulunur Bugun kaval, icli sesi ile canlanmakta olan yeni cok seslilikte gerekliliğini korumakta ve onemi gunden gune artmaktadır
Kaval nasıl yapılır
İnsanoğlunun uflemeli ilk calgılarındandır Ceşitli kaynaklarda ''ağız sazları'' arasında anılan calgı Orta Asya Turk uygarlıklarından itibaren bilinir Ulkemizde yuzyıllardır, ''coban sazı'' ya da ''duduk'' olarak tanınan kaval, Buyuk Goc'le yayıldığı toplumlarda ise, farklı ad ve bicimlerde calına gelmiştir
Kaval, ici boş şey anlamına gelen, ''kav''dan turemiştir Calgıya yuzyıllar once yakıştırılan bu ad, genelde tum nefeslilere (yapısal bicimine) ozgu ortak bir kavramı icerir
Kaval sozcuğu, Orta Asya Balasağun Turk kulturunde de kullanılmıştır Ancak değişikliğin daha cok dil ve lehcelerden kaynaklandığı da bir gercektir Orneğin: Kırım lehcesinde ''Khoval'' (Coban duduğu), Cağatay lehcesinde, ''Khaval'' (Mağara, in ya da buyuk cuval), Azerilerde ''kabakkaval'' (buyuk tef), Arapca'da ise, ''Geveze (konuşkan kişi) karşılığındadır Bunların dışında dilimizde insan bacağındaki uzun, ici ilik dolu baldır kemiğine de şekil itibariyle ''kaval'' denilmektedir
Kavalın yapımı
1 Kavalın delikleri once 5 mm matkap ile delinip, daha sonra deliklerin sesleri kontrol edilerek buyutulmektedir
2 Delik buyudukce ses tizleşir
3 Delik kuculdukce ses pesleşir
4 LA, (Si b) ve si tondaki kavallar 16 mm capında olup istendiği
taktirde ağız kısmı genişletilebilir
5 Denge delikleri ile butun delikler kapalı 7 delik acık olduğunda 1 tam ses elde edilir Diğerleri sıra ile kaldırıldığında yarımşar ses elde edilir İşte denge delikleri, 1 tam sesi sağlam elde etmekte ihtiyac duyulduğunda kullanılır
6 Delik acık olduğunda bu sesi LA kabul edersek, eğer deliği kapattığımızda ses pest kalıyorsa kavalın en sonunda 5 mmlik delik acılır Yine pest kalıyorsa delik buyutulur Yine olmuyorsa, ikinci bir delik delinir İşte bu deliklere denge deliği denir
Delikleri yukarıdaki gibi numaralandırdığımızda; hepsi kapalı olduğunda SOL, 7 delik acık olduğunda LA, 6 delik acık olduğunda (Sİ b), 5 delik acık Sİ, 4 delik acık DO, 3 delik acık DO #, 2 delik acık RE, 1 delik acık (Mİ b) olur 8delik acık olduğunda FA # sesi elde edilir Parmakların hepsini kapatıp ufleme pozisyonunu değiştirirsek Re sesi bulunur 2 delik acık ve aynı şiddetle uflenirse yukarıda yazdığımız seslerin paralel beşlileri bulunur Bugun kaval, icli sesi ile canlanmakta olan yeni cok seslilikte gerekliliğini korumakta ve onemi gunden gune artmaktadır
