Kayac Mineral Ceşitleri Ve Ozellikleri

Kayac Mineral Ceşitleri
Kayac Mineral Ozellikleri hakkında
Kayac Mineral Ceşitleri Ve Ozellikleri nelerdir

Kayac Ve Mineral Ceşitleri

Ceşitli mineralleri veya taş parcacıklarının veya tek bir mineralin fazla sayıda birikmesinden meydana gelir
Granit ve bazalt ceşitli minerallerdeki kum taşı, değişik kum tanelerinden, mermer ve kuvarsit tek bir mineralden oluşmuş kayaclardır
Kayacların oluşumları sırasındaki doğal ortamı yansıtan bir ceşit belgelerdir Yer kabuğunun jeolojik gelişmesinin izleri bu ceşit kayac uzerinde izlenmiştir Bu nedenle onlar yer kabuğunun doğal belgeleri sayılır

Bugun yeryuzunde hukum suren fiziksel olaylar, akarsuların aşındırma ve taşıma etkileri, collerde ve denizlerin değişik bolgelerinde farklı tortulların cokertilmesi, yeryuzunun değişik iklim kuşaklarının bulunması gibi jeolojik olayla butun yer tarihi boyunca hep aynı şekilde, aynı duzende oluşmuşturYani eski jeolojik devirlere ait kayacların oluşumu bugun yeryuzunde hukum suren fiziksel olayların ışığı altında yorumlanabilir Boylece kayaclar oluşumu sırasında mevcut olan doğal ortamı aynen yansıtırlar

Tortul kayaclar Su ve ruzgar yeryuzunu değiştirebilir Bu kuvvetler, kayacları kırarak, kucuk kayacları taşır Bu partikuller farklı yerlerde yerleşirler Buralarda, kucuk parcacıklar toparlanarak, basınc altında cimentolaşıp, daha buyuk kayacları meydana getirirler Bu kayaclar, genellikle suda oluşur ve magmatik kayaclardan daha yumuşaktırlar Tortul kayaclar, bircok tabakaları meydana getirir ve fosilce zengindir

Tortul kayacların dort tipi vardır:

Parcalı kayaclar: Bu kayaclar ruzgar ve su gibi mekanik etkilerle; kayacların kırılarak, taşınması veya kucuk parcaların, başka yerlerde toplanmasıyla oluşur Kum taşı, cakıl taşı bunun ornekleridir Buharlaşma: Su, sadece kayacları kırarak kucuk parcaları taşımaz Ayrıca su, bircok minerallerin uzerinden akarken, onları cozer Daha sonra, su buharlaştığında, bu mineraller, burada kalarak kayacları oluşturur Pamukkale, bu tipin iyi bir orneğidir


Organik Kayaclar: Suda yaşayan bircok organizmalar, kabuğa sahiptir Bu organizmalar, olduğunde, geride kabukları kalır Bu kabuklar, birikerek kayacları oluşturur Taş komuru ve linyit bunun ornekleridir

Kimyasal Kayaclar: Su buharlaştığında, icindeki mineraller cokelerek birikir Fakat bazı mineraller, su buharlaşmadan cokelebilir Her madde, suda cozunebilirliğe sahiptir Sudaki bir maddenin varlığı, diğer bir maddenin cozulebilirliğini etkileyebilir Bir mineral, saf suda cozunebilir olduğu halde, deniz suyunda cozunemez olabilir Tuz ve diğer mineraller, başka minerallerin cozunurluğunu duşurur Bu nedenle, tatlı suda cozulmeyen mineraller, denizlere ulaşarak denize karışır Yeraltı akımları, bu işlemi hızlandırır Bu mineraller, tabakaların tabanına cokelir Daha buyuk ağır partikuller, alt tabakaları, daha hafif partikuller ise, ust tabakaları oluşturur Su basıncı, kayac oluşum surecini hızlandırır Bir tortul kayac, yukarıdaki kayac sınıflarından, birden fazlasına ait olabilir


Orneğin, bir kayac, organik esaslı olduğu halde, denizde kimyasal işlemle oluşabilir

Kırıntılı tortul kayaclar

Ceşitli buyuklukteki taş ve mineral parcalarda karalardaki ve denizlerdeki tortullaşma havzalarını cokelmeleriyle meydana gelen taneli kayaclardır Değişik boyuttaki taneleri birbirleriyle cimento maddeleriyle birleşmeleri sonucu cimentolu kayaclar kum taşı, kirec taşı gibi taneleri birbirine bağlayarak madde bulunmadığından cimentosuz tortul kayaclar oluşur

Kırıntılı tortul kayaclar tane capı 2 mmden buyuk ve cakıl, moloz, konglomera gibi kayaclardır 2 mmden 0,2 mmye kadar olan kısma kum, karışık kum, kumtaşı, kuvarsit, gibi kayaclardır Tane capı 0,2 mmden 0,02 m^ye kadar olan kısım mil ondan daha kucukler genellikle mil+kil şeklinde gecer
organik tortullar ceşitli bitki ve hayvan kalıntılarını, uzun zaman eşliğinde fosilleşip başkalaşmalarıyla oluşurlar En uzun surede oluşan kayaclardan biridir Ozellikle bitki fosillerinin oluştuğu alanlarda yoğunlukta olmaktadırlar


Kimyasal tortul kayaclar

Dolgun eriyiklerden cokelme sonucu meydana gelirler Mağaralardaki sarkıt ve dikitler, deniz kıyılarındaki kirecli ve demirli oolitler, kapalı gollerin kenarlarındaki tuz oluşumları su kaynakları etrafındaki traverten oluşumları %35′i kadar kirec taşları oluşturur Kirec taşları yapı taşı, stabilize malzeme, kirec yapımında ve doşemecilikte, celik sanayiinde ve ilac sanayiinde kullanılır

Magmatik kayaclar

Erimiş halde bulunan bir silikat hamuru durumunda olan mağmanın yer kabuğunun derinliklerinde yavaş yavaş veya yeryuzunde aniden soğuması ile oluşurlar Bu kayaclar genel olarak kristallerde oluşmuş kutle halindeki kayaclardırBu tur kayaclar dunya uzerinde cok fazla değildir

Plutonik kayaclar (Derinlik kayacları)

Bunlar yalnızca kristallerde oluşmuş, iri kristalli kayaclardır Granit ornek verilebilir Mağmanın soğuması ve katılaşması yavaş yavaş meydana geldiği icin tam kristalli kayaclardır

Volkanik kayaclar (Yuzey kayacları)


Bu kayaclara yuzey kayacları da denir Bunlar yarı kristalli coğu kez gozle gorulebilen ceşitli kristaller, kristal olmayan genellikle camsı hamur icinde dağılmış serpilmiş durumda bulunurlar Andezit ve bazalt ornek verilebilir

Damar kayaclar

Derinlik kayacları ile yuzey kayacları arasında bir geciş safhasını oluşturur Mikro kristallerdir Diğer kayacların yarık ve catlaklarında yer alır genellikle iceriği silikatlerden oluşur

Başkalaşım kayacları



Tortul veya magmatik kayacların sıcaklık, basınc, gerilme ve kimyasal aktivitesi olan sıvıların etkisiyle değişmeleri, başkalaşımları sonucu oluşurlar genellikle kristallerin şiştozite gibi paralel yapılar oluşturmasıyla karateristiktirler Metomorfizma yer kabuğunun derinliklerinde hukum suren fiziksel ve kimyasal şartların etkisiyle kayaclarda meydana gelen transformasyonu olayıdır Mineraller belirli bir sıcaklık ve basınc altında dengeli durumdadırlar Eğer sıcaklık ve basınc değerlerinde bir artma veya değişme olmuşsa mineralde de değişme olur Mineral aynı kimyasal bileşimde başka bir duyarlı minerallere donuşur



Mineral Ceşitleri, Mineral Simgeleri (Elementleri)

Ca (Kalsiyum Simgesi): İskelette, sıvılarda iyon olarak,
P (Fosforun Elementi): İskelette, dokularda, hucre ici ve dışı sıvıda,
K (Potasyum Element): Ozellikle hucre ici sıvıda iyon olarak,
S (Kukurt Simge): Ozellikle hucre dışı sıvıda ve proteinlerin sulfur bağlarında,
Cl (Klor Simge): İskelette, hucre ici ve dışı sıvıda,
Na (Sodyum Simge): İskelette, hucre ici sıvıda, hucre dışı sıvıda,
Mg (Magnezyum Simge): İskelette, vucut sıvılarında,
Fe (Demir Simge): Hemoglobinde ve enzimlerle birlikte dokularda,
Cu (Bakır Simge): Enzimlerin yapısında,
I (İyot Elementi): Tiroid bezinde ve kanda bulunur