Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
Kayıhanlılar:
Kayıhanlılar veya Kayı Boyu, Oğuzlar'ın daha itibarlı addedilen sağ tarafta yer alan boylardan, yani Bozoklar ’dan idi Bu gruptaki boyların kendi aralarındaki sıralanmada da en sağda yer alıyordu Yâni Bozoklar'dan, Gün Han'a tâbi dört boyun en itibârlısıydı
Esasen Oğuz boylarının tam bir listesini veren ve bunları siyasî ehemmiyetlerine tarafından sıralayan “Reşidüddin'in CâmiütTevârih isimli eserinde Kayı Boyu'na birinci sırada rastlanılmaktadır “Kayı “ nın mânâsı; “zorlama ve kudret sâhibi demektir Osmanoğulları bu boyun bünyesindeki “Kara Keçili “ aşiretindendiler
Oğuz Boyları, başlayan fetih hareketiyle birlikte Anadolu'ya gelmeye ve burada yerleşmeye başlamışlardır Ancak bu yerleşme de defaten ve toplu bir halde gerçekleşmemiştir Anadolu'ya parça parça ve muhtelif tarihlerde gelen Oğuz boyları ve onların kolları hemen her tarafa dağılmışlardır
Bunun neticesi olarak bugün bile hâlâ Anadolu'nun muhtelif yerlerinde Oğuz boylarının adlarını taşıyan çoğu köy ve kasabaya rastlanılmaktadır Bunlardan bir kısmı da halen “Kayı adını taşıyan köylerdir İşte “ Kayılar “ da bu suretle Anadolu'ya gelmişlerdir
Selçuklu ’ların 1071 Malazgirt zaferini müteakip bir kısım Oğuzlar Anadolu'nun muhtelif yerlerine iskân ettikleri mâlumdur Oysa Kayılar'ın bu sırada mı yoksa, daha sonra Celâleddin Harezmşah'ın vefatı üstüne o büyük kumandanı yenen Moğollarla vuruşa vuruşa mı Anadoluya gelip yerleştikleri hususu ihtilaflıdır
bununla birlikte Kayılar'ın Dokuzuncu Yüzyılda Selçuklularla birlikte Ceyhun Nehri'ni geçerek İran'a geldikleri muhakkaktır Oysa Osmanoğulları'nın neş'et ettikleri Kayılar'ın Anadolu'ya gelişleri ve bu esnada akıntı eden hadislere dâir bilgilerimiz efsânevî bir mâhiyet arzetmektedir
Sahiden, rivayetlere nazaran Kayılar, Ceyhun Nehri'ni geçtikten sonra, önce Horasan'da “Merv ve “Mahan bölgesine yerleşmişlerse de, Moğollar'ın aralıksız hücumları sonunda Celâleddin Harezmşah ile birlikte Azerbaycan'a ve Doğu Anadolu'da Ahlat taraflarına göç etmişlerdir Ancak Onbirinci Yüzyılda Diyarbekir ve Harput'ta hükümet kuran “Artukoğulları “ da Kayılar'dan olduğundan bunların bir kısmının Anadolu'ya daha önce geçmiş bulunduğuna hükmetmek kabildir
Kayı ’ların bir kısmı Selçuklu Hükümdârı I Alâüddin Keykubat (12191236) kadar Ankara havalisindeki, “Karacadağ mıntıkasına yerleştirilmişlerdir Buradan bilâhere kışlak olarak “Söğüt yakınındaki ovaya ve yaylak olarak da Domaniç e nakledilmişlerdir Lakin Anadolu'ya gelişlerinden devletlerini kurdukları bu bölgeye yerleşinceye dek başlarından geçen serüven, hakkıyle tesbit edilebilmiş değildir Bu husustaki bilgiler zamanımıza değin söylenti halinde devam edip gelmiştir
Bu rivayetlerin en meşhuru şudur:
Anadolu'ya geldikten sonra bir müddet Ahlat'ta oturan Kayılar, oradan ayrılarak Erzurum, Erzincan ve Amasya taraflarına göç etmişlerdir Fakat hayvanlarını doyurmak için kâfi miktarda müsait arazi bulamamaları sebebiyle Haleb'e içten yola çıkmışlardır Bu sırada reisleri bulunan Süleyman Şah'ın “Caber Kalesi civârında Fırat Nehri'ni geçerken boğulmasın üzerine arasında yola devam edip etmemek hususunda ihtilâf çıkmış ve ikiye ayrılmışlardır
Bu sebeple Kayılar'ın bir kısmı orada kalmış, diğer bir kısmı ise geri dönüp Çukurova'ya gelmiştir Burada da her tarafta ikiye bölünmüşler ve bir kısmı kuzeye yönelerek Erzurum civarında Pasinlar Ovasındaki “Sürmeli çukur“ a gelip yerleşmiştir Burada da arasında yurt tutma hususunda ihtilâf çıktığından bir kısmı geldikleri esas yere dönmüş, Ertuğrul Gazi ile kardeşi Dündar Bey'in alt öteki bir kısmı Moğol akınlarından bîzar kalarak Orta Anadolu'ya göç etmişlerdir
Selçuklu hükümdarı Alâüddin Keykubat da onları müracaatları üstüne Karacadağ'a yerleştirmiştir
Hemen Şimdi bütün manâsıyla tevsik edilememekle beraber buraya giderken Selçuklu ve Moğol kuvvetleri arasında dehşetli bir çarpışmaya rastlamışlar ve çelimsiz olan Selçuklular'a destek ederek, onların galip gelmelerini sağlamışlardır
Ertuğrul Gâzi'nin reisliği aşağı önce Karacadağ'a gelen ve sonra da buradan Söğüt ve Domaniç'e nakledilen Kayılar, rivayete nazaran dörtyüz çadırdan ibarettiler *
Kayıhanlılar veya Kayı Boyu, Oğuzlar'ın daha itibarlı addedilen sağ tarafta yer alan boylardan, yani Bozoklar ’dan idi Bu gruptaki boyların kendi aralarındaki sıralanmada da en sağda yer alıyordu Yâni Bozoklar'dan, Gün Han'a tâbi dört boyun en itibârlısıydı
Esasen Oğuz boylarının tam bir listesini veren ve bunları siyasî ehemmiyetlerine tarafından sıralayan “Reşidüddin'in CâmiütTevârih isimli eserinde Kayı Boyu'na birinci sırada rastlanılmaktadır “Kayı “ nın mânâsı; “zorlama ve kudret sâhibi demektir Osmanoğulları bu boyun bünyesindeki “Kara Keçili “ aşiretindendiler
Oğuz Boyları, başlayan fetih hareketiyle birlikte Anadolu'ya gelmeye ve burada yerleşmeye başlamışlardır Ancak bu yerleşme de defaten ve toplu bir halde gerçekleşmemiştir Anadolu'ya parça parça ve muhtelif tarihlerde gelen Oğuz boyları ve onların kolları hemen her tarafa dağılmışlardır
Bunun neticesi olarak bugün bile hâlâ Anadolu'nun muhtelif yerlerinde Oğuz boylarının adlarını taşıyan çoğu köy ve kasabaya rastlanılmaktadır Bunlardan bir kısmı da halen “Kayı adını taşıyan köylerdir İşte “ Kayılar “ da bu suretle Anadolu'ya gelmişlerdir
Selçuklu ’ların 1071 Malazgirt zaferini müteakip bir kısım Oğuzlar Anadolu'nun muhtelif yerlerine iskân ettikleri mâlumdur Oysa Kayılar'ın bu sırada mı yoksa, daha sonra Celâleddin Harezmşah'ın vefatı üstüne o büyük kumandanı yenen Moğollarla vuruşa vuruşa mı Anadoluya gelip yerleştikleri hususu ihtilaflıdır
bununla birlikte Kayılar'ın Dokuzuncu Yüzyılda Selçuklularla birlikte Ceyhun Nehri'ni geçerek İran'a geldikleri muhakkaktır Oysa Osmanoğulları'nın neş'et ettikleri Kayılar'ın Anadolu'ya gelişleri ve bu esnada akıntı eden hadislere dâir bilgilerimiz efsânevî bir mâhiyet arzetmektedir
Sahiden, rivayetlere nazaran Kayılar, Ceyhun Nehri'ni geçtikten sonra, önce Horasan'da “Merv ve “Mahan bölgesine yerleşmişlerse de, Moğollar'ın aralıksız hücumları sonunda Celâleddin Harezmşah ile birlikte Azerbaycan'a ve Doğu Anadolu'da Ahlat taraflarına göç etmişlerdir Ancak Onbirinci Yüzyılda Diyarbekir ve Harput'ta hükümet kuran “Artukoğulları “ da Kayılar'dan olduğundan bunların bir kısmının Anadolu'ya daha önce geçmiş bulunduğuna hükmetmek kabildir
Kayı ’ların bir kısmı Selçuklu Hükümdârı I Alâüddin Keykubat (12191236) kadar Ankara havalisindeki, “Karacadağ mıntıkasına yerleştirilmişlerdir Buradan bilâhere kışlak olarak “Söğüt yakınındaki ovaya ve yaylak olarak da Domaniç e nakledilmişlerdir Lakin Anadolu'ya gelişlerinden devletlerini kurdukları bu bölgeye yerleşinceye dek başlarından geçen serüven, hakkıyle tesbit edilebilmiş değildir Bu husustaki bilgiler zamanımıza değin söylenti halinde devam edip gelmiştir
Bu rivayetlerin en meşhuru şudur:
Anadolu'ya geldikten sonra bir müddet Ahlat'ta oturan Kayılar, oradan ayrılarak Erzurum, Erzincan ve Amasya taraflarına göç etmişlerdir Fakat hayvanlarını doyurmak için kâfi miktarda müsait arazi bulamamaları sebebiyle Haleb'e içten yola çıkmışlardır Bu sırada reisleri bulunan Süleyman Şah'ın “Caber Kalesi civârında Fırat Nehri'ni geçerken boğulmasın üzerine arasında yola devam edip etmemek hususunda ihtilâf çıkmış ve ikiye ayrılmışlardır
Bu sebeple Kayılar'ın bir kısmı orada kalmış, diğer bir kısmı ise geri dönüp Çukurova'ya gelmiştir Burada da her tarafta ikiye bölünmüşler ve bir kısmı kuzeye yönelerek Erzurum civarında Pasinlar Ovasındaki “Sürmeli çukur“ a gelip yerleşmiştir Burada da arasında yurt tutma hususunda ihtilâf çıktığından bir kısmı geldikleri esas yere dönmüş, Ertuğrul Gazi ile kardeşi Dündar Bey'in alt öteki bir kısmı Moğol akınlarından bîzar kalarak Orta Anadolu'ya göç etmişlerdir
Selçuklu hükümdarı Alâüddin Keykubat da onları müracaatları üstüne Karacadağ'a yerleştirmiştir
Hemen Şimdi bütün manâsıyla tevsik edilememekle beraber buraya giderken Selçuklu ve Moğol kuvvetleri arasında dehşetli bir çarpışmaya rastlamışlar ve çelimsiz olan Selçuklular'a destek ederek, onların galip gelmelerini sağlamışlardır
Ertuğrul Gâzi'nin reisliği aşağı önce Karacadağ'a gelen ve sonra da buradan Söğüt ve Domaniç'e nakledilen Kayılar, rivayete nazaran dörtyüz çadırdan ibarettiler *
