Kayropraktik

Kayropraktik

Yerküre Sıhhat Örgütü Kayropraktik Kılavuzuna nazaran (2005);

Kayropraktik, sinir-kas-iskelet sistemleri bozukluklarının teşhisi, tedavisi ve önlenmesi ve bu bozuklukların umumî sıhhat üzerindeki tesirleri ile ilgili sıhhat hizmeti veren, sublüksasyon (çıkık ve kırık olmadan ekseni bozulmuş sıradan eklem) üzerinde kişisel bir odaklanma ile patolojik eklem biyomekaniğini düzeltme yapan ve vücudun doğal olarak düzgünleşmesini sağlayan ve bu alan içerisine giren manuel teknikleri içeren bir bilirkişiliktir.

Yerküre Kayropraktik Federasyonu`na nazaran (Sözlük tarifi, WFC - World Federation of Chiropractic, 2001);

Kayropraktik kas-iskelet sisteminin mekanik rahatsızlıklarının tanı, tedavi ve önlemlenmesinde ve bu mekanik rahatsızlıkların umumî sıhhat ve hudut sistemi üzerinde tesirleri ilgili bir sıhhat mesleğidir. Omurganın mekanik bozukluklarını düzeltmek başta olmak üzere, yumuşak doku ve vesair eklem manuel tedavilerine değer verir.

Kayropraktik Tatbik Endikasyonları

Akut ve kronik boyun ve bel ağrısı,

Kronik servikal yer kaynaklı başağrısı,

Ani fleksiyon- ekstansiyonzorlanmalarıylaile bağlı durumlar,

Lomberspinalstenoz,

Lomber-torakal ve servikal disk hernilerinin erken konservatif tedavisi,

Akut ve kronik yumuşak doku zorlanmaları,

Burkulmalar, tendinitler,

Miyofasiyal ağrı sendromu

Mesleksel ve spor ile bağlantılı rekreasyonel kas-iskelet sistemi yaralanmaları,

Geriatrik yaş öbeğinin kas-iskelet sistemi dertleri (osteoartritvb),

Mekanik faset eklem kaynaklı, biyomekanik disfonksiyonlar,

Koksiksdislokasyonları

Skolyoz,

Radikülopatiler (progresif motor defisit ve kaudaequinasendromu saptanmayan had kökü irritasyonları),

Çeşitli eklem (omuz, sakroiliak eklem, temporamandibuler eklem, kalça, diz ) disfonksiyonları

Kayropraktik Tatbik Kontrendikasyonları

Odontoidhipoplazi,

İnstabilodontoid Akut kırık,

Spinalkordtm,

Osteomiyelit,

Hematom (spinalkord yahut intrakanaliküler),

Menenjialtm,

Vertebraltm,

Fragmanlı disk hernisiyle birlikte olan ilerleyici nörolojik defisit,

Üst servikal omurganın Arnold Chiarimalformasyonu,

Vertebralluksasyon,

Anevrizmal kemik kisti,

Dev hücreli kemik tm,

Osteoblastom,

Osteoidosteoma,

Ameliyat sonrası fiksasyon/stabilizasyon protezleri, kas ya da vesair yumuşak dokuların Neoplastik illetleri,

Müspet Kerning ya da Lhermit belirtileri,

Siringomiyeli,

Etiyolojisi bilinmeyen hidrosefali,

Kaudaequinasendromu

Maliyet

Alternatif ve tamamlayıcı tedaviler ile birlikte uygulanan bir numara basamak hekimlikle cerrahi ve ilaç dışı yaklaşımların sıhhat harcamalarını azaltabileceği bildirilmiştir (Sarnat, 2007). Kayropraktik bakım, kas-iskelet sistemi dertlerinde ağrı ve disabiliteyi azaltırken, umum sıhhat durumunu geliştirir (Garner, 2007). Kayropraktik sıhhat hizmeti bel ağrılarının tedavisinde sair tıbbi tedavilere nazaran daha az masraflıdır (Grieves, 2009). Bununla birlikte prosedürün kesin olarak maliyet-etkin olduğunun gösterilemediğini belirten yayınlar mevcuttur (Ernst, 2008).İdame/bakım tedavisi üzere uzun periyot tedavi stratejilerinin maliyet-etkinliği bilinmemektedir (Leboeuf, 2008).

Yerkürede Mevcut Durum

Kayropraktik, elle tedavi yollarının en çok kullanılan çeşitlerinden biridir. 40 ulusal kesim hükümetinde kanunlarla düzenlenmiştir. Avrupa Birliği ve komşu devletlerde 16 memlekette yasal düzenlemesi olan bir meslektir; 10 devlette yasal düzenlemesi olan bir tedavidir, mesleksel düzenleme yoktur; 13 memlekette ise rastgele bir düzenleme yoktur.

Yerküre Kayropraktik Federasyonu (WFC, 1988-2013); Türkiye’deki “Türk Kayropraktik Derneğinin” de dahil olduğu 89 memleketin ulusal Kayropraktik derneklerini temsil etmektedir. Avrupa Kayropraktik Birliği (1932-2013); 20 Avrupa Birliği üyesi memleketin ulusal derneği umumî konseyde mekan almaktadır. Yerküre Kayropraktik Federasyonu 3 ayda bir idare şurası, 6 ayda bir umumi konsey ve 2 yılda bir sefer kongre düzenlemektedir. Avrupa Kayropraktik Birliği 3 ayda bir idare şurası, 6 ayda bir umum şura ve yılda bir defa kongre düzenlemektedir.

Eğitim müfredatı ile ilgili Avrupa Standardizasyon Komitesi ve Yerküre Sıhhat Örgütü tarafından yayınlanan kılavuzlar bulunmaktadır. Müfredat, programın uygulandığı iştirakçilerin evvelki sıhhat haberlerine, memleketin sıhhat sistemine, gereksinimlerine ve kaynaklarına nazaran kıymetlendirilir.

Memleketimizde Mevcut Durum

Kayropraktik Omurga Sıhhati Derneği 2008 yılında kurulmuştur. 2007 yılında Şark Akdeniz ve Orta Şark Kayropraktik Federasyonu bölgesel içtiması Türkiye`de yapılmıştır. Dernek başkanlığında hizmet alan Mustafa H. Ağaoğlu, Kayropraktik Omurga Sıhhati Derneği Lideri, Yerküre Kayropraktik Federasyonu (WFC) Delegesi, Memleketler arası Kayropraktik Spor Federasyonu (FİCS) Idare Şurası üyesi, FİCS Mecmuası Editörü, Avrupa Kayropraktik Birliği (ECU) umumî heyet üyesi, Şark Akdeniz ve Ortadoğu Kayropraktik Federasyonu Lider Yardımcısıdır. Sıhhat Bakanlığı`nın mevzuyla ilgili yönetmelik çalışmaları devam etmekte olup Kayropraktik Derneği, İntegratif Tıp Derneği ve bir üniversite işbirliği ile memleketimizdeki birinci akademik kayropraktik mektebi doktor ve gayrı sıhhat çalışanlarına yönelik olarak 2014 yılı içinde düzenlenecektir.

Dr.Sedat Yıldız

Fizikî Tıp ve Rehabilitasyon - Isparta

İntegratif Tıp Derneği Yöneticisi

Kaynaklar

1- WHO – Yerküre Sıhhat Örgütü, 2005.

2- Kelamlık tarifi, WFC - World Federation of Chiropractic, 2001.