Kazakistan'da Başkanlık Sistemi Bitiyor: Cumhurbaşkanı Parti Üyesi Olamayacak!

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkesinin mevcut 'süper başkanlık' idare sistemini sonlandırarak parlamentosu güçlü cumhurbaşkanlığı sistemine geçeceğini duyurdu.




Euronews'te yer alan habere göre Tokayev, Parlamento Genel Şurasında halka seslendi. Kazakistan'ın siyasi sisteminin kapsamlı yenilenmesi için yeni ıslahat paketini açıklayan Tokayev, ıslahatın birinci evvel dengeli demokratikleşmeyi ve devletin istikrarı ile yönetilebilirliğini sağlamayı amaçladığını bildirdi.

Tokayev'in, 8 unsurluk ıslahat paketi neleri içeriyor?



Tokayev'in 'yeni Kazakistan' modelini inşa etmeyi hedefleyen 8 unsurluk ıslahat paketine nazaran, ülkede mevcut üstün başkanlık sistemi sona erecek. Parlamentosu güçlü cumhurbaşkanlığı sistemine geçiş yapılacak.

“Güçlü bir cumhurbaşkanı, tesirli parlamento ve hesap verecek hükümet” prensibi öne çıkacak.

Cumhurbaşkanı, vazifede bulunduğu sürece siyasi partiye üye olamayacak. Bu kapsamda, Cumhurbaşkanı Tokayev, iktidar partisi Amanat'ın (Nur Otan) genel başkanlığı vazifesini sonlandıracak.

Bunun yanı sıra Merkez Seçim Kurulu, Sayıştay Komitesi ve Anayasa Kurulu üzere kurumların liderleri ile üyeleri siyasi partilere üye olamayacak. Büyükşehir belediye liderleri ile eyalet valileri de partilerde üst seviye vazifelerde bulunamayacak.

Cumhurbaşkanının akrabalarına üst seviye misyonlarda görev verilmeyecek...



Cumhurbaşkanının yakın akrabalarının devletin üst seviye vazifelerine ve yarı kamu şirketlerinin idaresine getirilmesi kanunla yasaklanacak.

Parlamentonun üst kanadı Senatonun konseyimi değişecek. Daha evvel 15 senatörün cumhurbaşkanı tarafından atandığı Senatoda bu sayı 10’a düşürülecek. Bunların 5’i Kazakistan Halk Asamblesi tarafından önerilecek. Böylelikle asamblenin Meclise milletvekili atama işlevi kaldırılacak.

Kanunları kabul etme yetkisi yalnızca Parlamentonun alt kanadı Mecliste olacak. Kelam konusu ıslahatla yetkilerinin genişletileceği Mecliste tüm toplum katmanının temsil edilmesi için bağıntılı temsil sistemi uygulanacak.

Büyükşehir belediye liderleri ve eyalet valisi adayları ise lokal meclis tarafından dolaylı seçimle belirlenecek.

Siyasi partilerin kayıt süreçleri kolaylaşacak. Partilerin seçime girmesi için toplaması gereken imza sayısı 20 binden 5 bine düşürülecek.

Ülkede seçim süreçlerine yabancı güçlerin müdahalesini önlemek için yasal düzenleme getirilecek.