Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
kemal ataturkun cıkardığı gazete hakkında bilgi
Ataturk'un cıkardığı gazeteler
Ataturk, “Minber, “İradei Milliye ve “Hakimiyeti Milliye olmak uzere uc gazete cıkarmıştır Yaptıklarını ve yapacaklarını halka duyurarak kamuoyu oluşturmak isteyen Ataturk, Kurtuluş Savaşı ’nı başlattığı andan itibaren basından destek almış ve basının gucunu en etkili şekilde kullanmıştır
Minber
Ataturk ’un ilk gazete cıkarma girişimi İstanbul ’da yayınlanan “Minberdir Minber, Mustafa Kemal ’in isteği uzerine yayın hayatına girmiştir Gazeteyi 1918 yılında en yakın arkadaşı Ali Fethi Okyar ile birlikte cıkarmıştır
1918 ’de Ahmet İzzet Paşa hukumeti tarafından Mondros Mutarekesi imzalanmıştır Mustafa Kemal, başında olduğu Yıldırım Orduları Grubu ve 7 Ordu Karargahı lağvedildiği icin Suriye ’den İstanbul ’a donmuştur ve ulkenin icinde bulunduğu konular hakkında konuşma ve yazma gereği hissetmektedir Oysa Mustafa Kemal ’in asker kimliği politik olaylara girmesini ve aktif rol ustlenmesini engellemektedir
Fethi Okyar, anılarında Minber gazetesinin yayınlanması hakkında şunları soylemiştir:
“Mustafa Kemal Paşa, ‘memleketi perişan eden ve muhalefet adı altında irtikap eden taarruz ve tahripler daha cok gazeteler vasıtasıyla oluyor Bunlara karşı milleti uyandırmak icin en iyi vasıta aynı yolla karşılık vermek, yani bir gazete cıkarmaktır Benim maaşımdan biriktirdiğim biraz param var, onu koymaya hazırım Ben askerim imtiyaz alamam, ama sen alabilirsin Hakikatleri halka, hatta duşmanlarımıza anlatabilmek icin hadi gel beraberce gazete cıkaralım ’ dedi Gazete cıkarmayı hic duşunmuyordum ama, mensup olduğum İttihat ve Terakki icin oylesine cirkin ve haksız ve dolayısıyla vatan ve devlet icin oylesine tehlikeli neşriyat başlamıştı ki, bunları cevapsız bırakmak mumkun değildi
1 Kasım 1918 ’de yayın hayatına başlayan Minber gazetesi gunluk olarak yayınlanır ve 51 sayı cıkar Gazetenin başında Fethi Bey vardır, imtiyaz sahibi ve sorumlu muduru ise Dr Rasim Ferit ’dir
Minber, Fethi Bey ’in eski partisi İttihat ve Terakki ’ye olan haksız saldırıları onlemek ve doğruları yazmak, Tevfik Paşa ’nın parlamentoda guvenoyu almasını engelleyici yazılar yazmak, Fethi Bey tarafından yeni kurulan Osmanlı Hurriyetperver Avam Fırkası ’nın sozculuğunu yapmak icin yayın hayatına girmiştir
Gazetenin başyazılarını coğunlukla Mustafa Kemal, değişik adlarla ya da imzasız yazmıştır Ayrıca Minber ’in hemen hemen her sayısında Mustafa Kemal ’le ilgili haberler yer almıştır 17 Kasım 1918 tarihli gazetede Yıldırım Orduları Grubu Kumandanlığından yeni donen Mustafa Kemal ’le bir de roportaj yapılmıştır Bu roportajda Mustafa Kemal şoyle demiştir; “ en iyi siyasetin her turlu anlamıyla en cok kuvvetli olmakta bulunduğunu kabul ederim En cok kuvvetli olmak tabirinden amacımın, yalnız silah kuvveti olduğunu zannetmeyiniz Bilakis asker olmama rağmen bence kuvvet kendisini oluşturan etkenlerin sonuncusudurBenim amacım manen, ilmen, ahlaken ve teknik yonden kuvvetli olmaktır Bu saydığım ozelliklerden yoksun olan bir milletin butun fertlerinin en son silahlarla donatıldığını varsaysak bile kuvvetli olduğunu kabul etmek doğru olmaz
İradei Milliye
Ataturk ikinci gazetesini Sivas Kongresi ’nden sonra cıkarmıştır 4 Eylul 1919 gunu başlayan ve 11 Eylul ’de sona eren Sivas Kongresi ’nin ardından Mustafa Kemal cevresindekilerden yeni cıkaracağı gazete icin guvenilir bir yazı işleri muduru bulmalarını ister Aranan yazı işleri muduru bulunur ve gazete cok kısa bir sure icinde cıkarılır Heyeti Temsiliye adına Mustafa Kemal tarafından kurulmuş olan gazetenin imtiyazı Selahattin Ulusalerk ’e aittir Gazetenin yazı işleri muduru ise Mazhar Mufit Kansu ’dur Gazetenin adı ve başlık altı Mustafa Kemal tarafından tespit edilmiştir; “İradei Milliye (Metalip ve Amali Milliye ’nin Mudafiidir)
Başlangıcta haftada bir sonraları haftada iki ve gunluk olarak yayınlanan gazetede Sivas Kongresi zabıtlarını, Mustafa Kemal ’in bildirilerini, konuşmalarını yayınlanmıştır Bir amac icin cıkartılan gazetenin nushaları bircok şehrin ceşitli dairelerine resmi muhurlu zarflar icinde gonderilmiştir
Hakimiyeti Milliye
Mustafa Kemal Paşa, Heyeti Temsiliye uyeleriyle birlikte Ankara ’ya geldiğinde burada alınacak kararların millete duyurulması icin bir gazeteye ihtiyac duyduğunu soylemiştir ve burada verdiği ilk direktif de “bir gazete cıkaracağız olmuştur
Ankara ’da doğru durust bir matbaa bulunmadığı icin Konya ’dan getirtilen baskı makinesi meclis bahcesindeki bir binaya yerleştirilmiş ve iki hafta icinde gazete cıkartılmıştır Bu gazetenin adını da Mustafa Kemal vermiştir; “Hakimiyeti Milliye İlk sayının gazete başlığının altında ise “mesleği milletin iradesini hakim kılmaktır diye yazmaktadır 10 Ocak 1920 gunu yayınlanan gazetenin ilk başyazısını Mustafa Kemal yazmıştır
Gazete Anadolu ’da kurulan Anadolu ve Rumeli Mudafai Hukuk Cemiyeti ’nin yayın organıdır Gazetenin yazı işleri muduru Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu ’dur Gazetenin daha sonraki yazı işleri mudurleri arasında Huseyin Ragıp Baydur, Nafi Atıf Kansu ve Ziya Gevher Etili gibi isimler de vardır
Başlangıcta haftada iki gun yayınlanan gazete 18 Temmuz 1920 ’den sonra haftada uc gun, 6 Şubat 1921 ’den sonra da gunluk olarak cıkarılmıştır Gazete 1934 yılına kadar Hakimiyeti Milliye adıyla, o tarihten sonra da “Ulus adıyla cıkmaya devam etmiştir
Ataturk'un cıkardığı gazeteler
Ataturk, “Minber, “İradei Milliye ve “Hakimiyeti Milliye olmak uzere uc gazete cıkarmıştır Yaptıklarını ve yapacaklarını halka duyurarak kamuoyu oluşturmak isteyen Ataturk, Kurtuluş Savaşı ’nı başlattığı andan itibaren basından destek almış ve basının gucunu en etkili şekilde kullanmıştır
Minber
Ataturk ’un ilk gazete cıkarma girişimi İstanbul ’da yayınlanan “Minberdir Minber, Mustafa Kemal ’in isteği uzerine yayın hayatına girmiştir Gazeteyi 1918 yılında en yakın arkadaşı Ali Fethi Okyar ile birlikte cıkarmıştır
1918 ’de Ahmet İzzet Paşa hukumeti tarafından Mondros Mutarekesi imzalanmıştır Mustafa Kemal, başında olduğu Yıldırım Orduları Grubu ve 7 Ordu Karargahı lağvedildiği icin Suriye ’den İstanbul ’a donmuştur ve ulkenin icinde bulunduğu konular hakkında konuşma ve yazma gereği hissetmektedir Oysa Mustafa Kemal ’in asker kimliği politik olaylara girmesini ve aktif rol ustlenmesini engellemektedir
Fethi Okyar, anılarında Minber gazetesinin yayınlanması hakkında şunları soylemiştir:
“Mustafa Kemal Paşa, ‘memleketi perişan eden ve muhalefet adı altında irtikap eden taarruz ve tahripler daha cok gazeteler vasıtasıyla oluyor Bunlara karşı milleti uyandırmak icin en iyi vasıta aynı yolla karşılık vermek, yani bir gazete cıkarmaktır Benim maaşımdan biriktirdiğim biraz param var, onu koymaya hazırım Ben askerim imtiyaz alamam, ama sen alabilirsin Hakikatleri halka, hatta duşmanlarımıza anlatabilmek icin hadi gel beraberce gazete cıkaralım ’ dedi Gazete cıkarmayı hic duşunmuyordum ama, mensup olduğum İttihat ve Terakki icin oylesine cirkin ve haksız ve dolayısıyla vatan ve devlet icin oylesine tehlikeli neşriyat başlamıştı ki, bunları cevapsız bırakmak mumkun değildi
1 Kasım 1918 ’de yayın hayatına başlayan Minber gazetesi gunluk olarak yayınlanır ve 51 sayı cıkar Gazetenin başında Fethi Bey vardır, imtiyaz sahibi ve sorumlu muduru ise Dr Rasim Ferit ’dir
Minber, Fethi Bey ’in eski partisi İttihat ve Terakki ’ye olan haksız saldırıları onlemek ve doğruları yazmak, Tevfik Paşa ’nın parlamentoda guvenoyu almasını engelleyici yazılar yazmak, Fethi Bey tarafından yeni kurulan Osmanlı Hurriyetperver Avam Fırkası ’nın sozculuğunu yapmak icin yayın hayatına girmiştir
Gazetenin başyazılarını coğunlukla Mustafa Kemal, değişik adlarla ya da imzasız yazmıştır Ayrıca Minber ’in hemen hemen her sayısında Mustafa Kemal ’le ilgili haberler yer almıştır 17 Kasım 1918 tarihli gazetede Yıldırım Orduları Grubu Kumandanlığından yeni donen Mustafa Kemal ’le bir de roportaj yapılmıştır Bu roportajda Mustafa Kemal şoyle demiştir; “ en iyi siyasetin her turlu anlamıyla en cok kuvvetli olmakta bulunduğunu kabul ederim En cok kuvvetli olmak tabirinden amacımın, yalnız silah kuvveti olduğunu zannetmeyiniz Bilakis asker olmama rağmen bence kuvvet kendisini oluşturan etkenlerin sonuncusudurBenim amacım manen, ilmen, ahlaken ve teknik yonden kuvvetli olmaktır Bu saydığım ozelliklerden yoksun olan bir milletin butun fertlerinin en son silahlarla donatıldığını varsaysak bile kuvvetli olduğunu kabul etmek doğru olmaz
İradei Milliye
Ataturk ikinci gazetesini Sivas Kongresi ’nden sonra cıkarmıştır 4 Eylul 1919 gunu başlayan ve 11 Eylul ’de sona eren Sivas Kongresi ’nin ardından Mustafa Kemal cevresindekilerden yeni cıkaracağı gazete icin guvenilir bir yazı işleri muduru bulmalarını ister Aranan yazı işleri muduru bulunur ve gazete cok kısa bir sure icinde cıkarılır Heyeti Temsiliye adına Mustafa Kemal tarafından kurulmuş olan gazetenin imtiyazı Selahattin Ulusalerk ’e aittir Gazetenin yazı işleri muduru ise Mazhar Mufit Kansu ’dur Gazetenin adı ve başlık altı Mustafa Kemal tarafından tespit edilmiştir; “İradei Milliye (Metalip ve Amali Milliye ’nin Mudafiidir)
Başlangıcta haftada bir sonraları haftada iki ve gunluk olarak yayınlanan gazetede Sivas Kongresi zabıtlarını, Mustafa Kemal ’in bildirilerini, konuşmalarını yayınlanmıştır Bir amac icin cıkartılan gazetenin nushaları bircok şehrin ceşitli dairelerine resmi muhurlu zarflar icinde gonderilmiştir
Hakimiyeti Milliye
Mustafa Kemal Paşa, Heyeti Temsiliye uyeleriyle birlikte Ankara ’ya geldiğinde burada alınacak kararların millete duyurulması icin bir gazeteye ihtiyac duyduğunu soylemiştir ve burada verdiği ilk direktif de “bir gazete cıkaracağız olmuştur
Ankara ’da doğru durust bir matbaa bulunmadığı icin Konya ’dan getirtilen baskı makinesi meclis bahcesindeki bir binaya yerleştirilmiş ve iki hafta icinde gazete cıkartılmıştır Bu gazetenin adını da Mustafa Kemal vermiştir; “Hakimiyeti Milliye İlk sayının gazete başlığının altında ise “mesleği milletin iradesini hakim kılmaktır diye yazmaktadır 10 Ocak 1920 gunu yayınlanan gazetenin ilk başyazısını Mustafa Kemal yazmıştır
Gazete Anadolu ’da kurulan Anadolu ve Rumeli Mudafai Hukuk Cemiyeti ’nin yayın organıdır Gazetenin yazı işleri muduru Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu ’dur Gazetenin daha sonraki yazı işleri mudurleri arasında Huseyin Ragıp Baydur, Nafi Atıf Kansu ve Ziya Gevher Etili gibi isimler de vardır
Başlangıcta haftada iki gun yayınlanan gazete 18 Temmuz 1920 ’den sonra haftada uc gun, 6 Şubat 1921 ’den sonra da gunluk olarak cıkarılmıştır Gazete 1934 yılına kadar Hakimiyeti Milliye adıyla, o tarihten sonra da “Ulus adıyla cıkmaya devam etmiştir
