Kendinizi ve kızınızı rahim ağzı kanserinden koruyabilirsiniz!

Tanımı: HPV virüsü 100den pozitif çeşidi olan bir enfeksiyondur HPVnin her çeşidi vücudun herhangi bir bölgesinde – genital alan ya da anüs etrafında çıkabilecek genital siğiller, ellerde , etap tabanında, ağızda ve üst solumun sisteminde çıkabilecek siğiller – olağandışı bir büyümeye sebep olabilir Hpv enfeksiyonları yaygın olarak görülür ABDde yaklaşık 20 milyon kişide genital siğillere veya başka lezyonlara sebep olan HPV enfeksiyonu vardır Hpv enfeksiyonlarının bazıları rahim kanserine sebep olabilmektedir, fakat çoğu kansere yol açmaz
Semptomları : HPV enfeksiyonu başlıca siğil ya da başka bir lezyonu olmadığından farkedilmez Hastalığın semptomlarını göstermeseniz dahi, bu semptomlar ortaya daha sonra çıkabilirler ve hastalığı başkasına bulaştırabilirsiniz Hastanın semptomları taşıdığı HPV enfeksiyonunun çeşidine kadar farklılık gösterebilir
Genital Siğiller : Genital siğiller kanser habercisi değildir; genital bölgede ufak deri renginde veya gri renkte şişliklerdir, karnıbahar şeklini alacak şekilde çoğu siğilin beraber toplanması biçiminde de görülebilir HPV enfeksiyonunun 6 ve 11 tipleri buna sebep olur Bu hpv tiplerinin çoğunlukla kanserle bir ilgili yoktur Kadınlarda, bu siğiller çoğunlukla vulvada, bazen de anüs çevresinde, vajina içinde ya da rahimde gözükebilir Erkeklerde ise, penisin ucunda veya gövdesinde, testislerde ya da anüsde yer alabilir Genital siğiller nadiren ağrıya sebep olurlar
Premalign Genital Lezyonlar : Belli HPV enfeksiyonları kanser öncesi lezyonlara sebep olan gözenekli olan değişikliklere niçin olabilirler Bu anormal durumlar en fazla Smear testinde ortaya çıkar Düşük dereceli anormallikler genelde tedaviye gerek kalmadan hücrelerin normale dönmesiyle sonuçlanır Hpv enfeksiyonunun 6 ve 11 tipi bu çeşit anormalliklere sebep olur Yüksek dereceli anormallikler normale dönmeye böylece meyilli değildir ve bazıları rahim ağzı kanserine sebep olabilir Hpv enfeksiyonunun 16 ve 18 tipi bu çeşit yüksek dereceli anormalliklere sebep olur
Oral ve Üst Solunum Lezyonları :Bir Takım Hpv enfeksiyonları siğillere ve dilde, bademciklerde, damakta, gırtlakta ve burunda oluşabilecek öteki lezyonlara sebep olurlar Bu lezyonlar müşteri 6 ve 11 gibi düşük riskli hpv çeşitlerinin ya da 16 ve 18 gibi yüksek riskli hpv çeşitlerinin sonucu olabilir
Serviks Kanseri ve Öteki Tümörler:Yüksek tehlike içeren çoğu Hpv enfeksiyon çeşidi başlıca kansere dönüşmez, lakin 2 yıldan uzun süren daimi enfeksiyonlar büyük bir kanser riski oluştururlar Fazla adet kanaması ya da adet periyodları arası kanama gibi anormal vajinal kanamalar serviks kanserinin belirtileridir az daha bütün serviks kanserleri Hpv virüsü nedeniyle olmaktadır Dünya çapında çok fazla kadın serviks kanserine yakalanmaktadır çünkü birçoğu fazla manâlı olan smear testini yaptırmamaktadır Bütün serviks kanserinin % 70i 16 ve 18 alıcı Hpv çeşitleri sebebiyle olur Bu tipler, bununla birlikte genital organ kanserleri, anüs, ağız ve üst solunum kanserlerine de neden olabilirler
Genel Siğiller :Bu alıcı siğiller zararlı olmayan ve genelde ellerde, parmaklarda ve parmak aralarında oluşan cilt büyümeleridir Bunlar pürüzlü, şişmiş yumrulardır Görünüşlerinden nedeniyle can sıkabilirler; aynı zamanda ağrılı, yaralanma ve kanamaya alıngan da olabilmektedirler Birçok çocuk ve genç bu siğillere sebep olan Hpvye yakalanmış olabilir, fakat yalnızca küçük bir yüzdesi siğillenir Birçok kişide 20 yaşından sonra siğil çıkmaz
Bacak Tabanında Meydana Çıkan Siğiller :Bunlar sert, damarlı, zararsız büyümelerdir ve genellikle topuklarda ve ayakta en fazla baskıyı hisseden kısımlarda çıkarlar Bu siğiller hastalık ve sızı yapabilirEtap tabanında çıkan siğiller her ne değin yetişkinlerde görülse de; çoğu erişkin bunlarla çocukluk veya gençlik dönemlerinde tanışmaktadırlar
Düz Siğiller : Düz siğiller cildinizden koyu renkte olan, genelde yassı başlı, hafif kabarık, zararsız lezyonlardır Çoğunlukla yüz, boyun, eller, dirsekler ve dizlerde görülürler Düz siğile sebebiyet veren hpv enfeksiyonları genelde çocukları ve ergenleri ve genç yetişkinleri etkiler
Doktora Ne Zaman Başvurmak Gerekir? Eğer siz veya çocuğunuzda hastalık ya da ağrıya sebep olan herhangi bir çeşit siğil varsa, doktorunuza başvurmanızda avantaj vardır Kadınların uyumlu olarak smear testi yaptırmaları fazla önemlidir Smear testi serviks kanserine dönüşebilecek bir HPV enfeksiyonunu ortaya çıkarmanın en iyi yoludur
Nedenleri? Virüs vücuda bir kesikten, bir sıyrıktan veya derinin en üst tabakasında hissedilmeyen bir yaradan girer ve Hpv enfeksiyonu gerçekleşir Virüs ilk kez deri cilde temasla bulaşır Genital siğil ve alakalı lezyonlara sebep olan HPV enfeksiyonları cinsel ilişki ile bulaşır Oral veya üstteki solunum a ait lezyonlara sebep olan bazı Hpv enfeksiyonları oral seks ile bulaşır Ara Sıra, virüsü taşıyan bir anne doğum sırasında bunu bebeğine bulaştırabilir
Risk Faktörleri? Hpvye sık rastlanır; hastalığın tehlike faktörleri şöyledir:
Cinsel ilişkide bulunulan partnerlerin sayısı : Kişinin partner sayısı ne kadar fazlaysa, hastalığa yakalanma olasılığı da böylece fazladır İlişkide bulunulan kişinin birçok partnerle birlikteliği de riski arttırmaktadır
Genç Yaş : Genital HPV enfeksiyonları çoğunlukla 25 yaşından genç cinsel faal erişkin kadınlarda smear testi ile ortaya çıkarılmaktadır Bunun sebebi bu yaşlarda yaşanan cinsel aktivitenin artmış olması da olabilir, bu yaşlardaki kadınların virüse karşısında daha duyarlı olmaları da olabilir Ergen erkekler ve genç efendiler da tehlike grubundadır ama onlarda virüse rastlanmamaktadır
Savunmasız Bağışıklık Sistemi : Bu gruptakiler Hpv enfeksiyonları açısından büyük bir risk altındadır Bu savunmasızlığın sonu HIV Aids “le sonuçlanabilmektedir
Hpv enfeksiyonlarının başlıca tehlike faktörü genel siğiller, ayak tabanındaki siğiller ve düz siğillers sebep olan genç yaş faktörüdür Çocuklar ve ergenler bu tip Hpv enfeksiyonlarına aleyhinde daha savunmasızdırlar
Testler ve Teşhis HPV enfeksiyonunun teşhisi için aşağıdaki testler gerekebilir :
Görsel Tetkik : Siğil veya lezyon mevcutsa
Sirke Çözümü Testi : Doktorunuz HPV enfeksiyonlu alanları beyaz yapan sirke çözümü testi uygulayabilir Bu, görmesi baskı düz lezyonları görmede rahat sağlar Çoğu durumda, HPVnin tipini belirlemenin gereği yoktur çünkü görünür siğil ve lezyonlara sebep olan HPV tipleri kansere yol açmaz
Smear Testi : Vajinal tetkik esnasında doktorunuz serviksten hücreli örneği toplar ve tahlil için laboratuvara gönderir Eğer laboratuvar sonucundan bir sonuç alınamazsa, doktorunuz HPV DNA testi isteyebilir Smear testinizde bir anomali yahut, doktorunuz HPV DNA testini istemeyecektir
DNA Testi : Bu test, serviksten alınan hücreler doğruca, herif 16 ve 18 de dahil edinmek üzere toplam 13 yüksek riskli HPV virüsünü ortaya çıkarabilir Eğer DNA testi yüksek tehlikeli HPV enfeksiyonunu işaret ediyorsa, kanser riski fazladır Eğer son zamanlardaki smear testlerinizin sonuçları normalse ve 30 yaşından büyükseniz; doktorunuz smear testlerinize ilave olarak HPV DNA isteyebilir Her iki test de negatifse, bir sonraki Smear + DNA testiniz 3 yıl sonra olmalıdır Eğer smear testiniz olumsuz lakin DNA testiniz pozitifse; doktorunuz sizi daha erken bir tarihte tetkik etmek isteyebilir
Çare ve İlaçlar HPV enfeksiyonunun tedavisi yoktur Çoğu vakada, bağışıklık sisteminiz virüsü vücuttan atar ve siğiller tedavisiz bir şekilde ortadan kalkar
Siğillerden kurtulmak için evde ya da doktorunuz kadar uygulanabilecek bir takım tedaviler mevcuttur Bunlar HPVnin yoğunluğunu azaltmaya yöneliktir lakin virüsü ortadan kaldıramazlar Mesela; genital siğilleriniz ortadan kalkmış olsa dahi, cinsel ilişki ile partnerinize hala virüsü bulaştırma riskiniz vardır
Genital Siğiller Genital siğillerin tedavisi şunları içerir;
Imiquimod (Aldara) isimli reçete ile satılan ve bağışıklığın HPV ile savaşması gücünü arttırma amaçlı kullanılan krem
Podofilox (Condylox) genital siğil dokusunu ortadan kaldırmak nedeniyle krem biçiminde kullanılan krem
Trichloroacetic asit; genital siğilleri yakmada kullanılan bir çeşitlilik kimyasal çare
Kriyoterapi kullanarak dondurma işlemi
Koterizasyon kullanarak siğilleri ışıklandırma işlemi
Operasyonla siğilleri alma
Lazer işlem
Yüksek Dereceli – Kanser Öncesi Lezyonların Tedavisi Doktorunuz düşük dereceli kanser öncesi lezyonları büyük bir olasıkıla çare etmeyecektir; çünkü bunlar kendiliğinden geçer ve kansere dönüşmezler Oysa uyumlu olarak smear testi yaptırarak problemin ortadan kalktığından kesin olmalısınız
Doktorunuz yüksek dereceli kanser öncesi lezyonların alınmasını önerecektir; çünkü bunlar kansere dönüşebilmektedir Tedavi seçenekleri şöyledir :
Operasyon
Lazer işlem
Kriyoterapi
Koterizasyon
Öteki Siğillerin Tedavisi Ayak tabanında görülen ve düz siğillerin tedavisinde;
Zaman içinde siğilin katmanlarını yok eden Salisilik asit
Imiquimod (Aldara)
Kriyoterapi
Operasyon
Lazer operasyon
Korunma
Genital Siğiller ve İlgili Lezyonlar Genital siğil ve ilgili lezyonları geliştirme riskinizi aşağıdaki maddeleri uygulayarak yapabilirsiniz :
Tek eşli olmak
Cinsel partnerlerin sayısını azaltmak
İlişki sırasında hepsini olmasa da bazı Hpv tiplerinin bulaşmasını önlemek için prezervatif uygulamak
Gardasil isimli aşı kadınları tip 6, 11, 16 ve 18 HPV enfeksiyonlarına karşı korumaktadır İdeal olan, bir kadının cinsel etkin olmadan bu aşıyı olmasıdır Aşı kadınları yalnızca az önce karşılaşmadıkları tiplerdeki Hpv virüslerine karşısında korur
Cervarix isimli aşı ise bivalan bir aşıdır ve HPV müşteri 16 ile HPV herif 18e benzer partikülleri içerir ve kanserojen olan HPV herif 16 ile HPV alıcı 18e karşısında koruma sağlar
Aşı serviks kanseri ile savaşmada çok kuvvetli yeni bir yöntemdir ve birçok doktor hastalarını zorunlu yaşta aşı olmaları için teşvik etmektedir
Cinsel faal çoğu genç kız ve bayan aşıdan yarar sağlayacaktır Eğer bir hpv enfeksiyonu geçirdiyseniz, aşının içindeki tğm tipleri geçirmiş olmanız olası değildir Hpv enfeksiyonu riski olan birçok birey için, aşının faydaları bilinen risklerinin önüne geçmektedir Klinik denemelerde ortaya meydana çıkan tabi etkiler iğne yerinde oluşan hafif bir ağrıdır Eğer tehlike altında olduğunuzu düşünüyorsanız; aşı elde etmek için doktorunuzla temasa geçiniz
Hpv aşısı derhal erkeklere önerilmemektedir; ama bu aşılama stratejisinin yararları demin araştırılmaktadır Erkeklerin aşılanması onların gelecekte olacak cinsel partnerlerine kayıtlı faydalar sağlayacaktır
Genel Siğiller Genel siğillere niçin olan hpvden korunmak zordur Eğer genel siğiliniz varsa, enfeksiyonun yayılmasını ve yeni siğillerin oluşumunu durdurmak amacıyla siğillerle oynamayınız ve tırnaklarınızı yemeyiniz
Bacak Tabanında Meydana Çıkan Siğiller Ayaklarınızı temiz ve kuru tutarak; temiz çorap giyerek; halka açık havuz ve soyunma odalarında ayakkabı ya da sandalet giyerek bu stil siğillerden korunabilirsiniz
Rahimağzı Kanseri Aşısı
Rahimağzı Kanseri Aşısının Özelliği Nedir? Sadece Amerikada yılda 10000 kadın rahimağzı kanseri olur, ve bu sebeple yılda takriben 4000 ölüm gerçekleşir Rahimağzı kanseri kadınları hala gençken yakalayabilmektedir O sırada kadın bebek sahibi olmaya çalışıyor olabilir Rahimağzı kanseri tedavisi olan bir kadında doğurganlık imkansız olur
Rahimağzı Kanseri Aşısı Ne İşe Yarar? Cinsel ilişki ile bulaşan HPVnin birçok tipi, birçok vakada rahimağzı kanserinin sorumlusudur Rahimağzı kanseri aşısı özellikle HPV alıcı 16 ve 18i engeller Gerçekten, rahimağzı kanseri aşısı kanseri daha birincil aşaması bile başlamadan engeller Rahimağzı kanseri aşısı genital siğil yapan ama kanserle ilgili olmayan müşteri 6 ve 11e de tesir eder
Aşı Ne zaman Uygulanmalı? Aşıyı, genç kızların 1112 yaşlarında, hatta 9 yaşında dahi yaptırmaları öğüt edilmektedir Böylece, genç kızın bağışıklık sistemi HPV virüsüne karşı daha o yaştan ektive olur Bu yaşta aşılama ile en yüksek antikor seviyesine ulaşılır Antikor seviyesi ne kadar yüksek olursa, korunma da o kadar yüksek olur
Aşı 6 ay içerisinde 3 adet enjeksiyon şeklinde uygulanır 2doz birincisinden 2 ay daha sonra, 3doz ise ikincisinden 4 ay daha sonra uygulanır
Aşı Neden 3 Doz Uygulanıyor? Niçin 3 doz uygulandığı bilinmemektedir çünkü ne kadar antikor düzeyinin HPVden tatmin edici korunmayı sağladığı bilinmemektedir
Erken klinik testlerde araştırmacılar kadınlarda her 3 dozda da, antikor düzeylerinin yükselmeye devam ettiğini gözlemlemişlerdir
Antikor düzeyi aşı olmayı bıraktığınız vakit ister istemez düştüğünden nedeniyle, yıllardan beri HPVden korunabilmek için yüksek antikor düzeyleri ile başlamak mantıklıdır Zamanla, 3 doz aşı gerekli olmayabilir ya da yıllar sonra kuvvetlendirici bir aşının gerekliliği keşfedilebilir Bunlar, konuyla ilgili derhal bilinemeyen bazı detaylardır
Cinsel Olarak Aktifseniz, Aşının Yine De Yararı Var mıdır? Evet Klinik testlerde aşı, bazılarında bir ya da daha fazla HPV tipi geçirmiş olan cinsel aktif 26 yaşında ve genç kadınlarda etkin olmuştur Rahimağzı kanseri aşısı daha önce bunlara maruz kalmamışsanız; herif 6, 11, 16 ve 18 HPV virüslerini engeller Bu zamana kadar ne kadar çok kişiyle birlikte olmuşsanız, 6, 11, 16 ve 18 de dahil olmak üzere, HPV tiplerinden birine maruz kalma riskiniz de böylece fazladır
Bazı uzmanlar 18 – 26 yaş aralığındaki kadınları doktorlarıyla cinsel geçmişleri üzerinde konuşmaları konusunda özendirme etmektedir bu nedenle aşının yardımcı olup olmayacağına karar versinler
Aşının Riski ya da Emrindeki Etkisi Var mı? Rahimağzı kanseri aşısı güvenlidir Amerikada 16 milyondan pozitif doz satılmıştır En yaygın şikayet aşı uygun ağrıdır Düşük dereceli alev ve gribe benzer semptomlar da görülebilir Bazen aşılanmadan sonra özellikle ergenlerde baş dönmesi ve bayılma da gerçekleşebilir Fakat, bağlı etkiler genelde hafiftir
Oysa, bir takım önemli bağlı etkiler de bildirilmiştir Ciddi allerjik durumlar, felç gibi nörolojik durumlar, beyinde şişkinlik hatta ölüm gibi Az Daha bütün alt atkilere ilişkin raporlar aşılanmanın kendisinden yok; zamanlamasıyla ilgili gözükmektedir
Bütün yeni aşılarda olduğu gibi, bunda da gözlemleme hala devam etmektedir Aşı olan bayanlar aşılanma sonrası 15 dakika değin bayılma ve allerjik reaksiyonu önlemek için ayağa kalmamalıdır
Aşı Sonrası Smear Testine Hala Lüzum Var mı? Kuşkusuz var; ve bu çok manâlı bir nokta Rahimağzı kanseri aşısı smear testinin yerine geçemez Uyumlu yapılan tetkik ve smear testleri bayan sağlığı açısından son derece önemlidir
*
Prof Dr Fatih ŞENDAĞ