Keneler Hakkında: Kirimkongo Hemorajik Ateşi Tedavi Ve Korunma kene rengi kene ne renk olur koparılırsa ne olur TAKVIYE TEDAVİSİ: Akışkan elektrolit izlenmesi ve icabında replasmanı Kan komponentlerinin izlenmesi ve icabında replasmanı (taze donmuş plazma ile etken, trombosit süsp ile trombosit verilmesi) Kanama takibi ve gerekirse bütün kan replasmanı Şok durumunda vazopressörlerin kullanımı ETKENE KARŞIN ÇARE: Antiserum kullanılması Ribavirin kullanılması ANTİSERUM İyileşen hastalardan elde edilen bağışık serum bir takım durumlarda kullanılmış olmasına rağmen yararı gösterilememiştir RİBAVİRİN Ribavirin’in KKHA etkenine maymun vero hücrelerinde invitro etkinliği belirlenmiştir Hayvan deneylerinde infekte farelerde viremiyi önlemediği oysa organ patolojisini engellediği gösterilmiştir İlacın oral ve parenteral formları, hem tedavi ayrıca de proflaksi nedeniyle kullanılmıştır Literatür sonuçları ilacın ayrıca tedavi ayrıca de proflaksi açısından başlıca başarılı bulunduğunu belirtmektedir İran’da 69 hastanın 61’i (% 889) ribavirin tedavisi ile sağ kalmıştır * Clin Infect Dis 36: 16138, 2003 id Kore’de askerlerde temas sonrası proflaksi de galibiyet ile kullanılmıştır **http:cbwinfocomBiologicalPatogensCCHFhtml BELIRSIZ YADA TANISI DOĞRULANMIŞ HASTA İÇİN ÖNERİLEN RİBAVİRİN İLE ÇARE ŞEMASI IV başvuru : 2 gr (30 mgkg) doldurma dozu, 4×1 gr (15 mgkg) 4 gün, 3×05 gr (75 mgkg) 6 gün Oral başvuru: 2 gr yükleme dozu, 4×1 gr 4 gün, 4×05 gr 6 gün Çocuklar için tedavi önerisi az önce yoktur Ribavirin, embriyotoksik ve teratojeniktir Hamilelik ve laktasyonu yer alan önemli durumdaki hastalara ribavirin tedavisi doz değişikliğine gidilmeden uygulanmalıdır Çare sırasında emzirme işlemine son verilmelidir Ribavirin’in en önemli alt etkisi; geri dönebilen ve tedavi edilebilen hemolitik anemidir Endemik bölgelerde bireysel korunma önlemleri : 1 Kenenin aktif olduğu dönemlerde kenelerin bol bulunabileceği alanlardan kaçınılmalıdır 2 Kene ısırmasını durdurmak için giysilere ve deriye repellent (sinek, haşere savar) uygulamalıdır 3 Giysilerin ve cildin uyumlu olarak kene açısından kontrolü yapılmalı ve kene varsa çıkarılmalıdır 4 Kimyasal madde kullanımı kenelerin kusmasına niçin olacağından, keneler mekanik olarak yavaşça ve tek bir hareketle parçalanmadan çıkarılmalıdır 5 Uzun çorap, bot, uzun pantolon giyilmeli ve pantolon çorabın veya botların içine, tişörtün daha aşağı kısmı da bele yerleştirilmelidir Endemik alanlarda çiftlik hayvanları ile uğraşan kişiler kendilerini gözetmek için ilave önlemler almalıdır: 1 Deriye (örnDEET) ve giysilere (örnpermentin) repellent (haşere kovucu, itici sıvı) sürülmelidir 2 Derinin, infekte doku ve kanla temasını önlemek için elen ve koruyucu giysiler giyinmelidir Sağlık Durumu çalışanları için de korunma önlemleri gereklidir: 1 KKHA’nin nozokomiyal yayılma riski vardır 2 Teşhis alan ya da şüphelenilen hastalar izole edilmelidir Temas önlemleri alınmalıdır 3 Teşhis nedeniyle kan ve doku örnekleri alınırken ve laboratuvara yollanırken korunma önlemleri alınmalıdır 4 Lab uygulamaları 4 derece emniyet düzeyi (biosafety level 4) özelliklerine sahip lablarda yapılmalıdır 5 Kesici ve delici aletler, gövde atıkları tehlikesiz bir şekilde atılmalı veya dekontamine edilmelidir 6 Sağlık çalışanları cerrahi prosedürler esnasında oluşabilecek kesici yaralanmalar nedeniyle de yüksek tehlike altındadırlar (Abdominal semptomların nedenini incelemek için cerrahi teşebbüs yapan hekimlere infeksiyonun bulaştığı gösterilmiştir) 7 İnfekte kan ve doku ile temas eden afiyet çalışanları temastan sonraki 14 gün boyunca ateş ve semptomlar yönünden jurnal olarak izlenmelidir 8 Şüpheli veya doğrulanmış vaka ile temas sonrasında ribavirin ile proflaksi de uygulanmalıdır: 4 x 05 gr 7gün PO Aşı: KKHA’ne aleyhinde fare beyin derivesinden inaktif bir aşı elde edilmiş ve Doğu Avrupa’da küçük çapta kullanılmış olmasına karşın ırk için etkili ve emniyetli aşı az önce mevcut değildir Akarisidler (akar ilaçları) ile kene kontrolü en etkin ve akla yatkın uygulamadır Bunlar da Sağlık Durumu Bakanlığının sitesinden alınan korunma yöntemleri; * Hasta ve hastanın sekresyonları ile temas esnasında mutlaka üniversal önlemler (elen, önlük, gözlük, maske vb) alınmalıdır Genellikle hava yolu ile bulaşmadan bahsedilmemektedir Ancak, kan ve cisim sıvıları ile temastan kaçınılmalıdır Bu şekilde bir temasın laf konusu olması halinde, temaslının asgari 14 gün dek ateş ve diğer belirtiler yönünden peşine düşüp takip edilmesi gerekmektedir * Hayvan kanı, dokusu veya hayvana ait öteki karoser sıvıları ile temas esnasında da gerekli korunma önlemleri alınmalıdır * Kene mücadelesi çok manâlı olmakla birlikte oldukça zorlama görülmektedir Keneler yumurta dönemleri hariç öteki biyoloji ile ilgili evrelerinde insanlara hamle ederek kan emebilir Ayrıca mera keneleri ayrıca de mesken keneleri gelişmelerini sürdürebilmek ve nesillerini devam ettirebilmek için konakçılarından kan emmek zorundadırlar; genel olarak da konakçı spesifitesi göstermezler Coğrafik bölgelere ve türlere tarafından değişmekle beraber, KKKA’yı bulaştıran Hyalomma soyuna ait keneler genel olarak nisan ve ekim aylarında aktiftirler; bu dönemlerdeki salgınların sebebi de budur bu nedenle ilk olarak konakçılar kenelerden uzaktan tutulmalı ve kenelerin kan emmeleri engellenmelidir * Muhtemel olduğu değin kenelerin bulunduğu alanlardan kaçınılması gerekmektedir Hayvan barınakları ya da kenelerin yaşayabileceği alanlarda bulunulması durumunda, karoser belirtilen aralıklarla kene yönünden tetkik edilmeli; vücuda yapışmamış olanlar dikkatlice toplanıp öldürülmeli, yapışan keneler ise muhakkak ezilmeden ve kenenin ağız kısmı koparılmadan (bir pensle sağa sola oynatarak, çivi çıkarır gibi) alınmalıdır * Öteki kayda değer hususlardan birisi de piknik amaçlı olarak su kenarları ve otlak şeklindeki yerlerde bulunanlar döndüklerinde, mutlaka üzerlerini kene bakımından denetim etmeli ve kene varsa usulüne uygun bir şekilde vücuttan uzaklaştırmalıdır Çalı, çırpı ve gür ot yer alan yerlerden uzak durulmalı, bu gibi yerlere çıplak ayakla ya da kısa giysilerle girilmemelidir * Ormanlarda çalışan işçilerin ve ava çıkanların lastik çizme giymeleri ya da pantolonlarının paçalarını çorap içine almaları kenelerden koruyucu olabilmektedir * Hayvan sahipleri hayvanlarını kenelere karşı yerinde akarisitlerle ilâçlamalı, hayvan barınakları kenelerin yaşamasına imkân vermeyecek şekilde yapılmalı, çatlaklar ve yarıklar tamir edilerek badana yapılmalıdır Kene bulunan hayvan barınakları yerinde akarisitlerle usulüne göre ilâçlanmalıdır * Gerek insanları gerekse hayvanları kene enfestasyonlarından korumak için repellent olarak aşina böcek kaçıranlar özenli bir şekilde kullanılabilir Repellentler istikrarsız, losyon, krem, katı yağ ya da aerosol şeklinde hazırlanan maddeler olup, cilde sürülerek ya da elbiselere emdirilerek uygulanabilmektedir Aynı maddeler hayvanların baş ya da bacaklarına da uygulanabilir; hem, bu maddelerin emdirildiği plâstik şeritler, hayvanların kulaklarına veya boynuzlarına takılabilir * Kenelerin çevrede çok olması halinde otlak, otlak, çalı, çırpı ve gür otların bulunduğu yerler gibi kenelerin yaşamasına müsait alanlarda, diğer canlılara ve çevreye zarar vermeden, insektisit uygulamalarına başvurulabilir Açık alanlara insektisit uygulamalarının uygun görüldüğü durumlarda uçak, helikopter, püskürtme cihazı monte edilmiş vasıta ya da sırtta taşınan pompalar kullanılmalıdır * Açık alanlarda yapılabilecek kene mücadelesi amacıyla, her bir hektara etkin madde olarak carbaryl ve propoxur hektara 2 kg, deltamethrin ve lambdacyhalothrin 0,0030,3 kg, permethrin 0,030,3 kg, pirimiphosmethyl ise 0,11 kg olarak uygulanabilmektedir * Son yıllarda, kene popülâsyonunun kontrolünde biyoloji ile ilgili yöntemlerin kullanılmasına ilişkin incelemeler da yürütülmektedir