Kinizm Ne Demektir?
Antisthenes'le Diogenes'in oluşturdukları Sokratesci oğreti Sokrates'in oğrencisi Atinalı Antisthenes (İO 444365), bir hayli yaşlandığı sırada, butun dunya zevklerine ve ozentili felsefelere sırt cevirmişti Soylular arasında zevkli bir omur surerek yaşlandığı halde birdenbire doğaya donmuş, doğaya uygun yasamayı yeğlemişti Koleler gibi giyiniyor ve zevk almaktansa olmeyi yeğlerimdiyordu
Oğretmeninden oğrendiği erdem anlayışını herkesin anlayabileceği bir dille anlatmaya başlamıştı Her turlu mal ve mulk edinmeye, kolelik ve aile kurumlarına, din inanclarına karşı cıkıyor ve cevresindekilere iyilik oğutleri veriyordu Gercekleştirmek istediği, bir ceşit cilecilikle insanın tam bağımsızlığını kazanabileceği ve boylelikle mutluluğa kavuşabileceği duşuncesini okullaştırmaktı
Antisthenese gore insanın ereği mutluluktur, mutluluk da her turlu bağdan kurtulmuş icsel bir ozgurlukle gercekleşir İstenilecek tek şey erdem, kacınılacak tek şey erdemsizliktir Gercek erdem, insanın hic bir değere bağlı ve tutsak olmamasıyla elde edilir Bunu sağlamak icin de insanın butun tutkularından sıyrılması gerekir İnsan hic bir hazzın, isteğin, sağlığın, zenginliğin, guzelliğin, şan ve şerefin peşinde koşmamalıdır Tutuklanmış bir kalpazanın oğlu olan Sinoplu genc Diogenes (İO 412323) ona yanaştığı zaman Antisthenes kendisinden hic hoşlanmamış ve sopayla doverek onu kovmuştu
Diogenes direndi ve Antisthenes'in mesihvari sozlerine uyarak her şeyden el etek cekip bir kopek gibi yaşamaya başladı Oğretiye kopeksi adının verilmesi Diogenes yuzundendir Oluleri gommek icin kullanılan toprak bir kap icinde yaşıyor ve felsefesini eylemiyle geliştiriyordu Diogenes, Antisthenes'in aklından bile gecirmediği bir bicimde butun geleneği yadsıyarak her turlu ruhsal ve bedensel isteklere sırt cevirmiş, kendisini doğanın icinde doğal bir varlık gibi ozgur kılmıştı Gercek erdeme boylesine bir ozgurlukle varılabileceği kanısındaydı
Antisthenes'in erdem oğutlerinden cok Diogenes'in bu eylemsel felsefesi halk arasında tutunmuş ve Krates, Kseniades, Oneskrites vb gibi kopeksi duşunurler yetişmiştir Stoacılık, temel oğelerini borclu olduğu kiniklerin bu cileciliğini sistemleştirip bilimselleştirmiştir Hıristiyanlıkta, stoacılık aracılığıyla gecmiş, pek cok kinik oğe vardır Yunanca kopeksi anlamındaki kinikhos sozcuğu, kopek anlamındaki kyon sozcuğunden gelir (Kimilerine gore de okulun adı, icinde kurulduğu Kynosarges gymnasium' undan turetilmiştir)
Kinik'ler her turlu gelenek ve goreneğe karşı cıktıklarından kinizm deyimi, torebilim kurallarını hor gorme ırası anlamında da kullanılmıştır Bu anlamda utanmazlık demektir Oysa Kinizm, Sokratesci bir okuldur Antisthenes de Sokrates gibi toresel bir amaca yonelmeyen bilimleri kucumser, erdemin bilgiyle elde edilebileceğini savunur, yaşamanın amacı olan mutluluğu erdemlilikte bulur
Kinikler, doğasal bir yaşayışı yeğlemekle stoa okulunun onculeri sayılabilirler, bu acıdan Hıristiyanlığı hazırladıkları da ileri surulebilir Kiniklerin doğasal yaşayış duşuncesi, sofistlerin insansal değerlerin doğaya aykırı bulunduğu duşuncesine dayanmaktadır Antisthenes, bu bakımdan, ilk oğretmeni sofist Gorgias'ın Elea oğretisinden yararlanmıştır Bu anlayış, İslam duşuncesinde de Melamilik akımıyla surdurulmuştur Sokrates'in erdem oğretisi, birbirine tam karşıt doğrultuda, hazcılıkla kinik okul oğretilerinde uclaşmıştır
Antisthenes'le Diogenes'in oluşturdukları Sokratesci oğreti Sokrates'in oğrencisi Atinalı Antisthenes (İO 444365), bir hayli yaşlandığı sırada, butun dunya zevklerine ve ozentili felsefelere sırt cevirmişti Soylular arasında zevkli bir omur surerek yaşlandığı halde birdenbire doğaya donmuş, doğaya uygun yasamayı yeğlemişti Koleler gibi giyiniyor ve zevk almaktansa olmeyi yeğlerimdiyordu
Oğretmeninden oğrendiği erdem anlayışını herkesin anlayabileceği bir dille anlatmaya başlamıştı Her turlu mal ve mulk edinmeye, kolelik ve aile kurumlarına, din inanclarına karşı cıkıyor ve cevresindekilere iyilik oğutleri veriyordu Gercekleştirmek istediği, bir ceşit cilecilikle insanın tam bağımsızlığını kazanabileceği ve boylelikle mutluluğa kavuşabileceği duşuncesini okullaştırmaktı
Antisthenese gore insanın ereği mutluluktur, mutluluk da her turlu bağdan kurtulmuş icsel bir ozgurlukle gercekleşir İstenilecek tek şey erdem, kacınılacak tek şey erdemsizliktir Gercek erdem, insanın hic bir değere bağlı ve tutsak olmamasıyla elde edilir Bunu sağlamak icin de insanın butun tutkularından sıyrılması gerekir İnsan hic bir hazzın, isteğin, sağlığın, zenginliğin, guzelliğin, şan ve şerefin peşinde koşmamalıdır Tutuklanmış bir kalpazanın oğlu olan Sinoplu genc Diogenes (İO 412323) ona yanaştığı zaman Antisthenes kendisinden hic hoşlanmamış ve sopayla doverek onu kovmuştu
Diogenes direndi ve Antisthenes'in mesihvari sozlerine uyarak her şeyden el etek cekip bir kopek gibi yaşamaya başladı Oğretiye kopeksi adının verilmesi Diogenes yuzundendir Oluleri gommek icin kullanılan toprak bir kap icinde yaşıyor ve felsefesini eylemiyle geliştiriyordu Diogenes, Antisthenes'in aklından bile gecirmediği bir bicimde butun geleneği yadsıyarak her turlu ruhsal ve bedensel isteklere sırt cevirmiş, kendisini doğanın icinde doğal bir varlık gibi ozgur kılmıştı Gercek erdeme boylesine bir ozgurlukle varılabileceği kanısındaydı
Antisthenes'in erdem oğutlerinden cok Diogenes'in bu eylemsel felsefesi halk arasında tutunmuş ve Krates, Kseniades, Oneskrites vb gibi kopeksi duşunurler yetişmiştir Stoacılık, temel oğelerini borclu olduğu kiniklerin bu cileciliğini sistemleştirip bilimselleştirmiştir Hıristiyanlıkta, stoacılık aracılığıyla gecmiş, pek cok kinik oğe vardır Yunanca kopeksi anlamındaki kinikhos sozcuğu, kopek anlamındaki kyon sozcuğunden gelir (Kimilerine gore de okulun adı, icinde kurulduğu Kynosarges gymnasium' undan turetilmiştir)
Kinik'ler her turlu gelenek ve goreneğe karşı cıktıklarından kinizm deyimi, torebilim kurallarını hor gorme ırası anlamında da kullanılmıştır Bu anlamda utanmazlık demektir Oysa Kinizm, Sokratesci bir okuldur Antisthenes de Sokrates gibi toresel bir amaca yonelmeyen bilimleri kucumser, erdemin bilgiyle elde edilebileceğini savunur, yaşamanın amacı olan mutluluğu erdemlilikte bulur
Kinikler, doğasal bir yaşayışı yeğlemekle stoa okulunun onculeri sayılabilirler, bu acıdan Hıristiyanlığı hazırladıkları da ileri surulebilir Kiniklerin doğasal yaşayış duşuncesi, sofistlerin insansal değerlerin doğaya aykırı bulunduğu duşuncesine dayanmaktadır Antisthenes, bu bakımdan, ilk oğretmeni sofist Gorgias'ın Elea oğretisinden yararlanmıştır Bu anlayış, İslam duşuncesinde de Melamilik akımıyla surdurulmuştur Sokrates'in erdem oğretisi, birbirine tam karşıt doğrultuda, hazcılıkla kinik okul oğretilerinde uclaşmıştır