Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
kiracı hakları nedir
İmzaladığımız kontratlar nasıl olmalı, çoğaltma oranları neye tarafından belirleniyor, kiracılar sözleşme öncesi evi hangi şartlarda tahliye edebilir, yaygaracı komşularla ya da gürültü yaptığımızı iddia eden komşularla hukuki olarak nasıl uzlaşabiliriz
* Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının ev hakkımızla ilgili 57 Maddesine kadar: “Devlet, şehirlerin özelliklerini ve çevre şartlarını gözeten bir tasarlama çerçevesinde, ev ihtiyacını karşılayacak tedbirleri alır, keza toplu ev teşebbüslerini destekler
* Gayrimenkul kiraları hakkında 6570 sayılı yasanın 7 Maddesine tarafından; “kira bedelini zamanında ödememelerinden nedeniyle haklı olarak bir yıl içinde kendilerine iki kere yazılmış ihtar yapılan kiracılar aleyhine, keza ihtara hacet kalmaksızın, kira müddettinin hitamında,tahliye davası açabilirler
* Gayrimenkul kiraları hakkında 6570 sayılı yasanın 9 Maddesine göre; “kira mukavelelerinde; bu kanunun kira bedellerinin tayinine mütaalik hususlar müstesna kiracı aleyhine değişim yapılamaz
* Gayrimenkul kiraları hakkında 6570 sayılı yasanın 11 Maddesine kadar; “Kiracı kira müddetinin bitmesinden en az on beş gün evvel mecuru tahliye edeceğini yazı ile bildirmediği takdirde kontrat aynı şartlarla bir yıl uzatılmış sayılır
Kira çoğaltma oranları nedir, iyi bir kontrat nasıl düzenlenmelidir, evsahipleri, kiracı ve komşu ilişkilerindeki sorunlarda hukuk ne zaman ve hangi koşullarda devreye girebilir?
KİRA KONTRATI NASIL OLMALI?
Kiracının haklarını gözeten bir kira kontratı nasıl olmalı, nelere uyarı etmeliyiz? Ev sahibinin evin durumu doğrusu iyi değilse kontratta ‘mükemmel ’ yazmasının bir etkisi olur mu? Kime, neye tarafından , yasalar bu işe ne diyor?
Turgut Öz: Kiracıların durumu birazcık iyi 6570 sayılı gayrımenkul kiraları hakkındaki kanun, şehirlerde ve belediye sınırları içerisinde sözleşmeler ne yazarsa yazsın veya yazılı bir sözleşme yapılmış olsun ya da olmasın kiracıyı tek taraflı olarak koruyan hükümler içeriyor Ama yan yine de boşluklar var Bu boşlukları dolduracak noktaları kiracıların iyi bilmesi gerekiyor Yazılı bir sözleşme yapıldığında mükemmel diye yazmak, evin daha sonraki bozuklukları, teslim aldığınızda mevcut olan eksikleri kabul ettiğiniz anlamına gelebilir Bu bakımdan sakıncalıdır daha sonra bunun hangi baskılar aşağıda veya ne gibi şartlarla yazmak zorunda olduğunuzu ispatlamak sorunlarıyla mücâdele etmek yerine böyle bir şey yapmaktan kaçınmak gerekir Fakat ne olursa olsun kiracı olarak kabul edilebilmek için bunu yapma mecburiyetinin de doğduğu red edilemez Böyle bir durumda eve girdikten, sözleşmeyi yaptıktan derhal sonradan bir tespit yapılmasını tavsiye ederim Aleyhinde tarafa kiraya verene hangi şartlar aşağı bu şartın kabul edildiğini belirten bir tesbit yapılırsa, mahkemelerimiz bunu gözönüne alacaktır
KİRA ORANLARI
Kira oranları neye tarafından belirleniyor? Fiyatları belirleyen bir merci var mı?
Turgut Öz: Her ne değin yasalar, kiracıyı koruyan bir takım hükümü içeriyorsa, ne olursa olsun, kira sözleşmesi özgürlük iradeyle kurulan bir borçlar hukuk sözleşmesidir Bu bakımdan bu anlaşma yapılırken, kiraya verenin isteyeceği kira miktarına sınır çizen veya kayıtlı ölçüler getiren bir hükmümüz değil Bir kişi nasıl hiçbir vakit evini kiralamama hakkına sahipse, istediği fiyata kiralama imkanına da sahip Burada yapılacak bir şey yok Oysa anlaşma yapıldıktan sonradan istediği gibi kirayı arttırmasına karşın hükümler var Bu bakımdan maalesef anlaşma yapılırken, alabileceğimiz bir tedbir yok
TÜZÜK ’NIN VATANDAŞA TANIDIĞI HAKLAR
Anayasanın konut hakkıyla ilgili maddesi vatandaşa ne tür haklar tanıyor? Yurttaş olarak ne gibi haklarımız var?
Turgut Öz: Tüzük ’nın konut hakkına ilişkin hükümleri gerçekte aracısız olarak bu konuya fazla tedavi değil Fakat unutmamalı ancak, Anayasamızda mülkiyet hakkı başlıca dargın ve korunmuş Sözleşme usulü küskün ve korunmuş Konut imkanını vatandaşlara sağlamak için bu hakların özüne dokunulamaz Bu bakımdan bir takım özel durumlarda objektif olarak değişen hesaplı şartlara alt olarak kira artışının azaltılması, önlenmesi imkanları var Fakat böyle bir subjektif bir sebeple, şahıslar işini kaybettiği için ya da hasta olduğu için kira miktarının düşürülmesi ya da artışını önleyici bir hüküm değil Bu konuda Tüzük ’nın da yapabileceği bir şey değil Şu çok özel durumlarda mahkemelerimiz buna bir fren yapabiliyor Örneğin kişi yürek krizi geçirmiş, ağır hasta Kanunen evden çıkartılması hayatını tehlikeye düşürecek O Kadar bir durumda tahliye imkanı olsa, hiç olmazsa bu sıhhat sakıncası geçene dek ev sahibi beklemeye zorunlu edilebiliyor lakin onun açık havada işim bozuldu İşten çıkarıldım gibi sebepler yükümlülükleri hafifletmiyor
KİRA ARTIŞ ORANI
Kontrat yıllık yaşam şartlarına kadar düzenleniyor oysaki işyerleri yüzde 10 zam yapıyor Bunun çaresi nedir?
Turgut Öz: Gayrimenkul kiraları hakkında kanuna tarafından kira sözleşmelerinde hangi kira artma oranı yazarsa yazsın, kiracı birincil seneden sonradan herhangi bir kira artışı yapmakla mesul değil Böyle fazla önemli bir koruyucu hüküm var O orana uymak zorunda yok Fakat kanun bunu dengelemek maksadıyla kiraya verene mahkemeye başvurmak suretiyle, değişen yaşam şartlarına tarafından kira bedelinin arttırılması davası açma imkanı veriyor Bunlara kira tespiti davası denir Sulh hukuk mahkemesinde açılan bir dava Burada dominant, sözleşmede yazılan oranda kirayı arttırmak durumunda yok Son yıllardaki durum ise şöyle: 2001 tarihinden daha sonra, duruşma TEFE ’deki çoğaltma oranında kira artışını yapacaktır Şayet adalet kavramına dayanarak bundan birazcık alt olabilir ama söz konusu kişinin ödeme gücünü doğrudan doğruya dikkate almayacaktır *
İmzaladığımız kontratlar nasıl olmalı, çoğaltma oranları neye tarafından belirleniyor, kiracılar sözleşme öncesi evi hangi şartlarda tahliye edebilir, yaygaracı komşularla ya da gürültü yaptığımızı iddia eden komşularla hukuki olarak nasıl uzlaşabiliriz
* Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının ev hakkımızla ilgili 57 Maddesine kadar: “Devlet, şehirlerin özelliklerini ve çevre şartlarını gözeten bir tasarlama çerçevesinde, ev ihtiyacını karşılayacak tedbirleri alır, keza toplu ev teşebbüslerini destekler
* Gayrimenkul kiraları hakkında 6570 sayılı yasanın 7 Maddesine tarafından; “kira bedelini zamanında ödememelerinden nedeniyle haklı olarak bir yıl içinde kendilerine iki kere yazılmış ihtar yapılan kiracılar aleyhine, keza ihtara hacet kalmaksızın, kira müddettinin hitamında,tahliye davası açabilirler
* Gayrimenkul kiraları hakkında 6570 sayılı yasanın 9 Maddesine göre; “kira mukavelelerinde; bu kanunun kira bedellerinin tayinine mütaalik hususlar müstesna kiracı aleyhine değişim yapılamaz
* Gayrimenkul kiraları hakkında 6570 sayılı yasanın 11 Maddesine kadar; “Kiracı kira müddetinin bitmesinden en az on beş gün evvel mecuru tahliye edeceğini yazı ile bildirmediği takdirde kontrat aynı şartlarla bir yıl uzatılmış sayılır
Kira çoğaltma oranları nedir, iyi bir kontrat nasıl düzenlenmelidir, evsahipleri, kiracı ve komşu ilişkilerindeki sorunlarda hukuk ne zaman ve hangi koşullarda devreye girebilir?
KİRA KONTRATI NASIL OLMALI?
Kiracının haklarını gözeten bir kira kontratı nasıl olmalı, nelere uyarı etmeliyiz? Ev sahibinin evin durumu doğrusu iyi değilse kontratta ‘mükemmel ’ yazmasının bir etkisi olur mu? Kime, neye tarafından , yasalar bu işe ne diyor?
Turgut Öz: Kiracıların durumu birazcık iyi 6570 sayılı gayrımenkul kiraları hakkındaki kanun, şehirlerde ve belediye sınırları içerisinde sözleşmeler ne yazarsa yazsın veya yazılı bir sözleşme yapılmış olsun ya da olmasın kiracıyı tek taraflı olarak koruyan hükümler içeriyor Ama yan yine de boşluklar var Bu boşlukları dolduracak noktaları kiracıların iyi bilmesi gerekiyor Yazılı bir sözleşme yapıldığında mükemmel diye yazmak, evin daha sonraki bozuklukları, teslim aldığınızda mevcut olan eksikleri kabul ettiğiniz anlamına gelebilir Bu bakımdan sakıncalıdır daha sonra bunun hangi baskılar aşağıda veya ne gibi şartlarla yazmak zorunda olduğunuzu ispatlamak sorunlarıyla mücâdele etmek yerine böyle bir şey yapmaktan kaçınmak gerekir Fakat ne olursa olsun kiracı olarak kabul edilebilmek için bunu yapma mecburiyetinin de doğduğu red edilemez Böyle bir durumda eve girdikten, sözleşmeyi yaptıktan derhal sonradan bir tespit yapılmasını tavsiye ederim Aleyhinde tarafa kiraya verene hangi şartlar aşağı bu şartın kabul edildiğini belirten bir tesbit yapılırsa, mahkemelerimiz bunu gözönüne alacaktır
KİRA ORANLARI
Kira oranları neye tarafından belirleniyor? Fiyatları belirleyen bir merci var mı?
Turgut Öz: Her ne değin yasalar, kiracıyı koruyan bir takım hükümü içeriyorsa, ne olursa olsun, kira sözleşmesi özgürlük iradeyle kurulan bir borçlar hukuk sözleşmesidir Bu bakımdan bu anlaşma yapılırken, kiraya verenin isteyeceği kira miktarına sınır çizen veya kayıtlı ölçüler getiren bir hükmümüz değil Bir kişi nasıl hiçbir vakit evini kiralamama hakkına sahipse, istediği fiyata kiralama imkanına da sahip Burada yapılacak bir şey yok Oysa anlaşma yapıldıktan sonradan istediği gibi kirayı arttırmasına karşın hükümler var Bu bakımdan maalesef anlaşma yapılırken, alabileceğimiz bir tedbir yok
TÜZÜK ’NIN VATANDAŞA TANIDIĞI HAKLAR
Anayasanın konut hakkıyla ilgili maddesi vatandaşa ne tür haklar tanıyor? Yurttaş olarak ne gibi haklarımız var?
Turgut Öz: Tüzük ’nın konut hakkına ilişkin hükümleri gerçekte aracısız olarak bu konuya fazla tedavi değil Fakat unutmamalı ancak, Anayasamızda mülkiyet hakkı başlıca dargın ve korunmuş Sözleşme usulü küskün ve korunmuş Konut imkanını vatandaşlara sağlamak için bu hakların özüne dokunulamaz Bu bakımdan bir takım özel durumlarda objektif olarak değişen hesaplı şartlara alt olarak kira artışının azaltılması, önlenmesi imkanları var Fakat böyle bir subjektif bir sebeple, şahıslar işini kaybettiği için ya da hasta olduğu için kira miktarının düşürülmesi ya da artışını önleyici bir hüküm değil Bu konuda Tüzük ’nın da yapabileceği bir şey değil Şu çok özel durumlarda mahkemelerimiz buna bir fren yapabiliyor Örneğin kişi yürek krizi geçirmiş, ağır hasta Kanunen evden çıkartılması hayatını tehlikeye düşürecek O Kadar bir durumda tahliye imkanı olsa, hiç olmazsa bu sıhhat sakıncası geçene dek ev sahibi beklemeye zorunlu edilebiliyor lakin onun açık havada işim bozuldu İşten çıkarıldım gibi sebepler yükümlülükleri hafifletmiyor
KİRA ARTIŞ ORANI
Kontrat yıllık yaşam şartlarına kadar düzenleniyor oysaki işyerleri yüzde 10 zam yapıyor Bunun çaresi nedir?
Turgut Öz: Gayrimenkul kiraları hakkında kanuna tarafından kira sözleşmelerinde hangi kira artma oranı yazarsa yazsın, kiracı birincil seneden sonradan herhangi bir kira artışı yapmakla mesul değil Böyle fazla önemli bir koruyucu hüküm var O orana uymak zorunda yok Fakat kanun bunu dengelemek maksadıyla kiraya verene mahkemeye başvurmak suretiyle, değişen yaşam şartlarına tarafından kira bedelinin arttırılması davası açma imkanı veriyor Bunlara kira tespiti davası denir Sulh hukuk mahkemesinde açılan bir dava Burada dominant, sözleşmede yazılan oranda kirayı arttırmak durumunda yok Son yıllardaki durum ise şöyle: 2001 tarihinden daha sonra, duruşma TEFE ’deki çoğaltma oranında kira artışını yapacaktır Şayet adalet kavramına dayanarak bundan birazcık alt olabilir ama söz konusu kişinin ödeme gücünü doğrudan doğruya dikkate almayacaktır *
