Türkiye'nin en güncel forumlardan olan forumdas.com.tr'de forumda aktif ve katkısı olabilecek kişilerden gönüllü katkıda sağlayabilecek kişiler aranmaktadır.
iltasyazilim
FD Üye
kırılma ne seslenmek
kırılma hakkında bilgi
Kırılma İki bambaşka ortamın ortak sınırından geçen ışık ya da dalga enerjisinde meydana gelen yön değişikliği Kırılma, yaygın olarak bir suyun, camın ve diğer saydam cisimlerin yüzeyinde gözlenir Mesela bir açı ile bırakılarak suya sokulan çubuğun su yüzeyinde keskin olarak kırıldığı müşahade edilir Bir su kabı içinde, kabın kenarından nedeniyle görülemeyen bir para, kabın içine su konulduğunda görülür duruma gelebilir Atmosferde yer alan değişik tabakalardaki kırılma da hayret verici görüntüleri ortaya çıkarır Mercekler, cisimden gelen ışınları kırarlar
Kırılma kanunlarını birincil kere bulan İslam aleminin yetiştirmiş olduğu büyük fen alimi İbni Heysem ’dir Başlıca ismi Muhammed bin Hasan ibni Heysem ’dir Avrupalılar buna (Alhazem) derler 965 yılında Basra şehrinde doğmuş 1039 ’da Mısır ’da ölüm etmiştir(Bkz İbni Heysem)
Kırılma kanunlarını İbni Heysem ’den birincil defa 1621 ’de öğrenen Avrupalı bilgin Willebrord Snellius olduğu için, Avrupalılar, kırılma kanunlarının birincil keşfedicisinin bu olduğunu duyuru etmişlerdir
İki öbür ortamın müşterek sınırına gelen ışın demetinin, bu hudut yüzeyine dik olan dürüst (olağan) ile yaptığı açıya geliş açısı, ikinci ortama kırılarak geçen ışının bayağı ile yaptığı açıya da kırılma açısı denir Kırılma kanununa kadar, geliş açısının sinüsünün kırılma açısının sinüsüne oranı değişmez bir sayı olup bu sayıya ikinci ortamın birinciye kadar kırılma indisi denir:
Bu bedel birbiri ile sınırlanan ortamların özelliğine bağlıdır Bu indis vakum (haylazlık) için bölüm olarak alınır Bir maddenin vakuma (boşluğa) göre kırılma indisine mutlak kırılma indisi denir Havanın mutlak indisi az kalsın 1, suyun 133, camın 152165 arası, elmasın ise 242 ’dir Mutlak indis, maddenin ayırt edici bir özelliğidir
Bir ortamın, diğer bir ortama göre indisine ise, bağıl kırılma indisi, denir
Eğer ışık, kırılma indisi büyük bir ortamdan, minik bir ortama geçiyorsa normalden uzaklaşarak kırılır Bu durumda, kırılma açısının 90° olduğu haldeki geliş açısına “kritik açı veya “sınır açısı denir Hudut açısından büyük açı ile gelen ışınlar öteki ortama geçemeyerek aynı ortama geri yansırlar Bu olaya “içten bütün yansıma denir Mesela bir dalgıç, dışarıyı suyun kritik açısı ile belirlenen bir daire içinde görür Bu dairenin açık havada ise deniz dibinin yansıması görülür
Christian Huygens, kırılma indisinin o maddedeki ışığın hızı ile zıt orantılı olduğunu göstermiştir Örneğin, suyun kırılma indisi 133 veya 43 ’cins Işığın sudaki hızı ise, vakumdakinin 34 ’üdür Yani ışığın havadaki hızı 300000 kms, sudaki hızı 300000133 225000 kms, camdaki hızı ise 30000015 200000 kms ’dir Pekçok transparan kristaller, çift kırılma gösterirler Bu durum, ışığın hızının, kristalde, bütün doğrultularda aynı olmadığından kaynaklanır Bu sebepten dolayı, bir çift kırılmalı kristalde, kırılma indisi ışığın titreşiminin veya polarizasyonunun doğrultusuna bağlıdır Adi türdeş maddeler şekil değiştirdiklerinde çift kırılmalı olurlar *
kırılma hakkında bilgi
Kırılma İki bambaşka ortamın ortak sınırından geçen ışık ya da dalga enerjisinde meydana gelen yön değişikliği Kırılma, yaygın olarak bir suyun, camın ve diğer saydam cisimlerin yüzeyinde gözlenir Mesela bir açı ile bırakılarak suya sokulan çubuğun su yüzeyinde keskin olarak kırıldığı müşahade edilir Bir su kabı içinde, kabın kenarından nedeniyle görülemeyen bir para, kabın içine su konulduğunda görülür duruma gelebilir Atmosferde yer alan değişik tabakalardaki kırılma da hayret verici görüntüleri ortaya çıkarır Mercekler, cisimden gelen ışınları kırarlar
Kırılma kanunlarını birincil kere bulan İslam aleminin yetiştirmiş olduğu büyük fen alimi İbni Heysem ’dir Başlıca ismi Muhammed bin Hasan ibni Heysem ’dir Avrupalılar buna (Alhazem) derler 965 yılında Basra şehrinde doğmuş 1039 ’da Mısır ’da ölüm etmiştir(Bkz İbni Heysem)
Kırılma kanunlarını İbni Heysem ’den birincil defa 1621 ’de öğrenen Avrupalı bilgin Willebrord Snellius olduğu için, Avrupalılar, kırılma kanunlarının birincil keşfedicisinin bu olduğunu duyuru etmişlerdir
İki öbür ortamın müşterek sınırına gelen ışın demetinin, bu hudut yüzeyine dik olan dürüst (olağan) ile yaptığı açıya geliş açısı, ikinci ortama kırılarak geçen ışının bayağı ile yaptığı açıya da kırılma açısı denir Kırılma kanununa kadar, geliş açısının sinüsünün kırılma açısının sinüsüne oranı değişmez bir sayı olup bu sayıya ikinci ortamın birinciye kadar kırılma indisi denir:
Bu bedel birbiri ile sınırlanan ortamların özelliğine bağlıdır Bu indis vakum (haylazlık) için bölüm olarak alınır Bir maddenin vakuma (boşluğa) göre kırılma indisine mutlak kırılma indisi denir Havanın mutlak indisi az kalsın 1, suyun 133, camın 152165 arası, elmasın ise 242 ’dir Mutlak indis, maddenin ayırt edici bir özelliğidir
Bir ortamın, diğer bir ortama göre indisine ise, bağıl kırılma indisi, denir
Eğer ışık, kırılma indisi büyük bir ortamdan, minik bir ortama geçiyorsa normalden uzaklaşarak kırılır Bu durumda, kırılma açısının 90° olduğu haldeki geliş açısına “kritik açı veya “sınır açısı denir Hudut açısından büyük açı ile gelen ışınlar öteki ortama geçemeyerek aynı ortama geri yansırlar Bu olaya “içten bütün yansıma denir Mesela bir dalgıç, dışarıyı suyun kritik açısı ile belirlenen bir daire içinde görür Bu dairenin açık havada ise deniz dibinin yansıması görülür
Christian Huygens, kırılma indisinin o maddedeki ışığın hızı ile zıt orantılı olduğunu göstermiştir Örneğin, suyun kırılma indisi 133 veya 43 ’cins Işığın sudaki hızı ise, vakumdakinin 34 ’üdür Yani ışığın havadaki hızı 300000 kms, sudaki hızı 300000133 225000 kms, camdaki hızı ise 30000015 200000 kms ’dir Pekçok transparan kristaller, çift kırılma gösterirler Bu durum, ışığın hızının, kristalde, bütün doğrultularda aynı olmadığından kaynaklanır Bu sebepten dolayı, bir çift kırılmalı kristalde, kırılma indisi ışığın titreşiminin veya polarizasyonunun doğrultusuna bağlıdır Adi türdeş maddeler şekil değiştirdiklerinde çift kırılmalı olurlar *
