Kış aylarında beslenme

Kış mevsiminin tesirini düzgünce göstermeye başladığı şu günlerde hava sıcaklığının azalmasıyla birlikte grip, soğuk algınlığı, bronşit üzere pek çok hastalık pusuda beklemektedir. Bu durumda kış mevsimini sağlıklı geçirmek için bağışıklık sistemini biraz daha güçlendirmek gerekmektedir. Güçlü bir savunma mekanizmasının temelinde ise kâfi ve istikrarlı beslenme konum almaktadır.

Antioksidanlar, hücrelerdeki oksitlenmeyi önleyen unsurlar olarak nitelendirilirler. Bunu vücuttaki birtakım enzimleri artırıp, savunma mekanizmasını daha da güçlendirerek gerçekleştirmektedir. Bu sayede vücut direnci artmakta, böylece enfeksiyonlara yakalanma riski azalmakta, şayet hastalık oluşmuşsa daha kısa müddette atlatılmasını sağlanmaktadır.

Yerküre Sıhhat Örgütü bu devirde vücut direncindeki azalmaya dikkat çekerek antioksidan tesire sahip olduklarından A, C, E vitaminlerin, selenyum, çinko, magnezyum üzere minerallerin, omega - 3 ve omega - 9 yağ asitlerinin alımını artırmayı önermektedir. Tabi bu öğelerin besinlerden doğal olarak alınması gerekmektedir. Aksi taktirde doktor denetiminde olmadan preparat tasarrufu kansızlık, şiddetli baş ağrısı, sonluluk, saç dökülmesi ve bulantı üzere birçok yan tesire yol açabilmektedir.

Gerek günlerin kısalması gerekse havaların soğuması ile birlikte fizikî aktiviteler azalmaktadır. Lifli besinlerin tüketiminin de azalması sonucu kabızlık sorunu kendini göstermektedir. Bu nedenle kış mevsiminin vazgeçilmez yiyeceklerinden kuru baklagillerin, kepekli tahılların (esmer ekmek, bulgur, kepekli makarna / pirinç / erişte / un) ve münhasıran C vitamininden güçlü zerzevat ve meyvelerin tüketimine tartı verilmelidir. Günde 10 - 14 bardak su içilmesi de kabızlığı önlemeye yardımcı olacaktır. Kuşburnu, ıhlamur, adaçayı, zencefil, rezene, anason, kekik otu üzere bitki çaylarının da yaygın görünen kış hastalıklarına karşı olumlu tesirleri bulunmaktadır.

Başkaca kış mevsiminde güneş yüzünü daha az gösterdiğinden, D vitamini gereksinmesini karşılamakta düşünceler yaşanmaktadır. Bu nedenle havanın güneşli olduğu günlerde 20 dakika kadar güneş ışığından direkt olarak yararlanmaya ve haftada 2 - 3 kez balık yenilmesine itina gösterilmelidir. Yazın olduğu üzere kışın da kızartma ve kavurma süreçlerinden kaçınmalı; haşlama, ızgara, buğulama yahut fırında pişirme formülleri tercih edilmelidir. Sık sık ve azar azar beslenmek yeniden kıymet taşımaktadır. Sonunda bir sonraki öğünde hem yavaş hem de az yemek yenilmesi kelam konusu olmaktadır. Kış yaklaştıkça, vücudumuz ısı değişikliğine koordinasyon sağlayabilmek ismine harcadığı enerjiyi düşürür. Azalan fizikî aktiviteye koşut olarak yağ ve şeker tüketimi de kısıtlanmalıdır.

Yemekler zati yağ ile pişirilmektedir. Et, süt, yoğurt, peynir, yumurta ve yağlı tohumların içerisinde de yağ bulunmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken nokta; kızartma ve kavurma süreçlerinden kaçınmak, ekmeğe yağ sürmemek, zeytinyağı bile olsa çok ölçüde kullanmamaktır. Sonuçta 1 gram yağ 9 kkal. kuvvet vermektedir. Şeker açısından durumu değerlendirirsek; kimi şekerler besinlerde doğal olarak bulunurlar (meyvelerdeki fruktoz, sütteki laktoz, tahıllardaki nişasta gibi). Kimileri ise sonradan ek edilirler (çay şekeri ve şeker içeren besinler). Istikrarlı beslenme çerçevesinde şeker gereksinimi besinlerden doğal olarak karşılanmaktadır. O halde tatlı tüketiminden kaçınmak, yenildiği taktirde tüketim sıklığına ve ölçüsüne dikkat etmek, lokma ve tulumba üzere ağır tatlılar noktasına; sütlü ve meyveli tatlıları tercih etmek daha sağlıklı olacaktır.

Süratle ve külliyen kana karışan, rafine şeker içeren besinler kan şekerinde ani bir dalgalanmaya neden olur, böylece tekrar tatlı yeme isteği doğurarak bir kısır döngüye yol açarlar. Şeker tadından vazgeçemeyen, iştahını baskılayamayan, formuna ehemmiyet veren bireyler ve aileleri için çok âlâ bir alternatif olan yapay tatlandırıcıların şeker yanına kullanılması daha münasip görülmektedir. Tatlıların prodüksiyonunda itimatla ve rahatlıkla kullanılabilecek olan bu yapay tatlandırıcıların kuvvet kıymeti yok yahut göz arkası edilecek kadar düşüktür. Kan şekeri üzerinde de olumsuz tesir yaratmamaları nedeniyle rafine şeker bölgesine tercih edilmeleri daha sağlıklı olmaktadır.

Tüm bu prensiplere ek olarak kesinlikle egzersiz yapılmalıdır. Yerküre Sıhhat Örgütü en çok tempolu yürümeyi önermektedir. Bunun dışında; bisiklete binme, yüzme, dans, aerobik, jimnastik usulü kalbi çalıştıran sporlar da tutarlı görülmektedir. Haftanın 5 - 6 günü 45 - 60 dakika kadar egzersiz yapılması yerinde olacaktır. Hedef; metabolizma suratını düşürmemek, kış aylarını kilo almadan geçirmek, velev verilen kiloların kalıcı olmasını sağlamak ve en değerlisi sağlıklı yaşama adım atmaktır.