Kış mevsiminin dorukta olduğu zamanlardayız. Mevcut olarak pandeminin içindeyken ve esasen hareketliliğimiz kıymetli ölçüde azalmışken kar yağışının olması bizi daha da hareketsiz günlere itti. Bu durum çabucak beni araştırmaya itti ve sanki kış mevsimi ile kilo verme ortasında bir irtibat olabilir mi sanki diye araştırdım. İşte karşılığı.
Beden yükü birçok şeyden etkilenir. Yaş, cinsiyet, fizikî aktivite, beslenme durumu, iklim, coğrafya, gün ışığı saatleri, kültürel farklılıklar üzere. Bunlar bize atalarımızdan kalan bir miras üzere bedenimizde olup biter. Burada iklimi de saydığımıza nazaran neden bu ilişkiyi kuruyoruz açıklama vakti.
Antik çağlardan bu yana insanlık yırtıcı hayvanlarla ve sert iklim şartlarıyla savaştı ve öğrendikleri her şey genetik yapılarımıza işlendi. O vakitlerden, bu çağdaş çağa bile birtakım şeyler birebir kaldı. O da soğuğa karşı korunma.
Bedende yağ depolarımızın bir sürü vazifesi var. Güç vermek, yağda eriyen vitaminleri bize sağlamak, darbelere karşı bedeni korumak, soğuğa karşı korumak ve daha fazlası. Bedenimiz o kadar kendini muhafazaya yönelik bir sistem ki soğuk havalarda kendi sıcaklığını koruyabilmek için beden yağ depolarını arttırmaya yönelik çalışır. Buna, biz de kış devrinde yaz mevsimine oranla daha az hareket etmemiz, daha az uyumamız, daha fazla kalorisi yüksek beslenme ile yardımcı oluyoruz.
Japonya’da kız öğrencilerde yapılan bir çalışmada, beden yükü ilkbahardan yaza azalma eğilimi göstermiş ve yazdan kışa artma eğilimi göstermiştir. Bunu günlük hareketlerin azalmasına, uyku süresindeki azalmaya bağlamışlar lakin manalı bir fark bulunamamış. Bunun sebebi Japonya’da obezite oranın %3,5 olmasını sayabiliriz. Obezite çok az bu ülkede.
Bir de çok merkezli bakmakta yarar var. Fransa’da yönetilen, kuzey ve güney yarımkürelerden seçilen yedi ülkenin incelendiği bir bilimsel çalışmada; sonbaharın başından itibaren kilonun artmakta olduğu, ilkbaharın sonlarından itibaren ise kilonun azalmakta olduğu gösterilmiş.
Bütün bunlar şu demek değil; “Kış geldi, hepimiz kilo almaya mahkumuz.” Yalnızca eğilimimiz artıyor demek bence daha gerçek. Klinikte birçok danışanım ile kar kış demeden kilo vermeye devam ediyoruz. Hakikat beslenme alışkanlıkları, fizikî aktivitenin artırılması, kaliteli ve kâfi uyku, gerilim düzeylerinin denetim edilmesi ile kış mevsiminde de kilo verebilirsiniz. Kâfi ki isteyin. Genetiğimize işleyen kodlara savaş açtık, ilerliyoruz. Tam gaz ileri!