Kış Uykusuna Yatan Hayvanlar Ve Özellikleri

Kış Uykusuna Yatan Hayvanlar Ve Özellikleri nedir
Kış Uykusuna Yatan Hayvanların Özellikleri

Kış mevsimi birçok canlı için hayatın az daha durduğu bir dönemdir Kış boyunca çoğu bitki büyümeyi durdurur Yaşamlarını sürdürebilmeleri için bu zorunlu bir tedbirdir Sıcakkanlı hayvanlar içinse durum daha farklıdır onlar bir anlamda hayatlarını durdururlar Sıcakkanlı canlılar, cisim sıcaklıklarını emin bir aralıkta yakalamak zorundadırlar Ancak ceset sıcaklığını gözetmek büyükçe bir sorundur çünkü memeli hayvanlar etraf sıcaklığından daha yüksek bir gövde sıcaklığına sahiptirler Bu yüksek sıcaklığı elde olabilmek için de fazladan enerjiye ihtiyaçları vardır ve bunu ancak yiyeceklerden elde edebilirler Fakat kış mevsimi hayvanlar için yiyeceğin en güç bulunduğu mevsimdir İşte böylece pek çok kuş türü, Ulu Allah'ın ilhamı ile sonbaharda sıcak iklimin yaşandığı güney bölgelerine göç ederek bu sorundan uzaklaşmaya çalışırlar Kuşlar gibi bazı büyük otçul memeli hayvanlar da göç ederler Fakat bazı memeliler için bu tip yolculuklar imkansızdır bu nedenle de oldukça bambaşka bir yöntemle kendilerini korumaya çalışırlar, bu yöntem kış uykusudur

Kış Uykusuna Yatan Hayvanlar

Kurbağa

Resmi reel boyutunda bakmak için tıklayın Bir Takım kurbağaların kış uykusu esnasında vücutlarında buz kristalleri oluştuğu keşfedilmiştir Bu kurbağalardan gri ağaç kurbağası ve ilkbahar kurbağası gibi türlerin tümü, kışları don olaylarının görüldüğü coğrafi bölgelerde yaşarlar

Ağaç kurbağası ve öteki canlılardaki en önemli nitelik ise oldukça çok dekstroz üretebilmeleridir Üzüm Şekeri, hücrelerden su çekilmesini önler, bu sayede büzülme olayı da engellenmiş olur Bu Nedenle kurbağanın hücreleri bu donma olayından hiçbir zarar görmez

Kaplumbağa

Ekim ayından itibaren havalar soğudukça ve yiyecekler azaldıkça kaplumbağaların maddi aktiviteleri azalır ve kendilerini korumak için uyku haline geçerler Yürek atışları ve solunumları da yavaşlar Ekim'le Mart arası kış uykusuyla geçer

Yelken Direği Ayısı

Anne adayı sırık ayısı kış uykusuna girdiği dönemde hiç enerji harcamamak ve yavrularının daha iyi beslenmesini temin etmek için metabolizmasının hızını düşürür 7 ay her tarafında metabolizmasındaki yağı proteine çevirir ve yavrularının beslenmesini sağlar Bu 7 aylık vakit baştan başa kendisi hiç beslenmez Kalp atışı oranını dakikada 70'den 8'e kadar indirebilir ve metabolizmasını yavaşlatır Bu dönemde yemek yemediği gibi doğal ihtiyaçlarını da karşılamaz Bu Vesile Ile yavrularını doğuracağı dönemde pozitif enerji harcamamış olur

Soğuktan Koruyan Kış Uykusu

Kutuplarda yaşamış canlılar kalın kürklere sahiptirler, bu onları soğuktan korur Ama bazı ufak memeliler kalın kürkleri olmasına rağmen çabuk ısı kaybeder ve sonuç olarak da besinlerini tez yanmak zorunda kalırlar

Ayrıca bu canlıların sahip olabileceği kürk kalınlığı sınırlıdır bu nedenle laf konusu canlılar vücutlarını sıcak tutacak kovuklara, toprak altında oluşturdukları tünellere sığınırlar Sıcak bir mekanın yanısıra besine de ihtiyaçları vardır Bir Takım fare türleri bunun için yiyeceğin bol olduğu dönemlerde vücutlarında yağ biriktirirler Oysa özellikle böceklerle beslenen canlıların böyle bir imkanı yoktur ve yaşayabilmek için enerji tüketimini en üye indirmek zorundadırlar Bu güç işlemi ise sadece kış uykusu sayesinde başarırlar

Kış uykusu, cisim sıcaklığının normalin altına (örneğin 38oC'den 10oC'ye) düştüğü ve yürek atışının yavaşladığı (4 saniyede bir kalp atışı gibi) derin bir uyku halidir Bu uyku sırasında bir takım hayvanlar neredeyse ölü gibi görünürler

Sibirya Ayısı

Sibirya boz ayısı sonbaharda şişmanladıktan sonradan, yuvasına çekilir ve aylarca (4 ila 7 ay) süren bir uyku dönemine girer Ayının 37 derece olan karoser ısısı, kış uykusu esnasında 5 ila 6 derece azalır Buna karşın, kalp atışı ve nefes alma ritimleri daha yavaşlar böylece genel metabolizmada yüzde 50 ila yüzde 60'a varan düşüşler gözlenir Ayı, bu devre boyunca yemek yemekiçmek dahil hiçbir hayati fonksiyonunu yerine getirmez bununla birlikte su kaybı belirtisi de göstermez Çünkü uyku sırasında kendi yağını (lipitlerini) başlıca enerji ve su kaynağı olarak kullanır

Ayılar

Ayılar yazın günde takriben 20000 kalori alırlar Sıradan şartlarda jurnal aldıkları kalorinin 4000 kaloriyi aşmadığı dikkate alındığında bu oranın ne değin yüksek olduğu daha iyi anlaşılmaktadır Bilhassa kış uykusuna yatmadan önceki son günlerde reçineli ur gibi hazmı epeyce zorlama besinleri yemeyi seçim ederler Ayrıca ayılar kış uykuları baştan başa kendi ısılarını ayarlamakta, bunun için de ısılarını muhakkak bir seviyede tutabilmek ve kuytu uyuyabilmek için kurumuş çimler ve yapraklardan kendilerine bir yatak yapmaktadırlar Ayrıca yatış pozisyonları da bu ısıyı korumaya yöneliktir

Yarasa

Gece kuşları olan yarasalar kış mevsimini mağaralarda ya da maden yataklarında geçirirler çünkü bu mekanlar kış uykusu için zorunlu olan donma noktasının üstünde bir ısıya ve nemli ortama sahiptir

Yazımız baştan başa okuduğunuz kış uykusuna yatan tüm hayvanların karşılıklı özelliği bu olağanüstü davranışları sergileyecek bir bilinçlerinin bulunmamasıdır Ancak bu hayvanların çoğunluğu, adeta yapmaları gerekenin ne olduğunu bilircesine kendi vücutlarını, pozitif enerji harcamaktan kurtarmaya çalışırlar

Köpek Balıkları

Iri köpek balıkları da denizlerdeki böylece fazla canlı gibi planktonlarla beslenirler Kuzey Denizi'nde her Kasım ayında plankton yoğunluğu azaldığı için köpek balıkları beslenme ararken daima harcadıklarından çok daha pozitif enerji tüketmek zorunda kalırlar böylece bir vakit sonra çelimsiz kaldıkları için yemek yemek aramayı bırakıp, dibe çökerler ve kış uykusuna yatarlar Okyanusun derinliklerinde aylarca hareket etmeden ve hiç beslenmeden yaşayabilirler Bu sırada kalpleri sözde çalışmıyormuş gibi oldukça yavaş atar *