Kişiliği Oluşturan Temel Faktörler

Kişilik *bizi biz yapan en önemli öğe Yüzyıllardır üzerinde incelemeler yapılan bu kavram, bazı açılardan hala yoruma açık Yaşama bakışımız, yaşamda ne yapmayı seçtiğimiz, çevremizi nasıl etkilediğimiz *kişiliğimizle ilişkili Arkadaş ve partner seçimimize, tatil yerine getirmek istediğimiz yere *kadar her şeye kişiliğimiz karar veriyor Peki içimizde yaşamış bu canlı nasıl oluşuyor? “Kişilik anne karnında başlar cümlesini pek fazla kere duymuşuzdur Peki bizi biz yapan özellikleri doğuştan mı getiriyoruz yahut, bu özellikler *sonradan mı oluşuyor? Hangi faktörler kişiliğin oluşmasında etkin ? Kişiliğimizin kontrolü olası mü ? İşte tüm bu soruların yanıtı:


Kardeşler arasındaki doğum sırası kişiliğinizi etkileyebilir


Ailede ilk doğan çocukla, en son doğan aralarında farklılıklar bulunur Ilk doğan çocuk sorumluluk sahibi, hükmedici ve rol model *olarak görülürken, ailenin en son üyesi sorumsuz ve mızmız kabul edilir Bu yaygın miti öyle çok kere duyduk Peki bu bir mitos mi, yahut reel mi?
Bazı popüler psikoloji kitapları böyle *söylese de, bu kanıtlanmış bir reel değil Lakin insan yaşamının ilk evrelerinde karşılaştığı şeyler *psikolojik gelişimde çok önemlidir Bu birincil evrelerde çocuk beyni, dünyaya ait ilk bilgileri kodlar Ilk çevresi olan aile, çocuğa ailenin birincil veya son üyesi olduğunu davranışlarıyla gösterir Bu daimi iz de kişiliği şekillendiriyor Hatta, doğum sırası; benzeyen seçimini ve dost seçimini bile etkiliyor Bu konudaki incelemeler garip sonuçlar ortaya koyuyor Ilk doğanlar ilk doğanlarla , ortancalar ortancalarla ve son doğanlar son doğanlarla birlikteliğe daha eğilimli olabiliyor
Şahsiyet yaşla birlikte değişir mi ?
Dünyaya geldiğimiz andan itibaren değişiyoruz Bebek, çocuk ve yetişkin oluyoruz Her evrenin özellikleri ayrı oysa kişiliğimizin değişip değişmediği konusunda öyle fazla soruya sahibiz Uzmanlar yaşın kişiliği değiştirmediğini söylüyor Değişen ise yalnızca alışkanlıklarımız Roller, siklet verdiğimiz şeyler ve önceliklerimiz değişiyor Biz ise benzer kişiyiz Araştırmacı Paul TCosta Jr ’ ye göre enerjimiz ve sağlığımızın değişimi de bize, kişiliğimizin değiştiğini düşündürebiliyor
Bir Takım hastalıklar ve karakter tutumları ilişkili midir ?
Evet, bazen bir takım hastalıkların tutumlarla eşleştiğini söyleyebiliriz Mesela, kavgacı ve kavgacı kişilerde başlıca yürek hastalıkları bulunuyor Son dönemlerde araştırmacılar, tutumların çoğunlukla 5 bedensel hastalıkla ilişkisini ortaya koyuyorlar: Astım, kalp hastalıkları, baş ağrısı, peptik ülser ve romatizma
Kaç cins karakter yapısı vardır ?
Kişiliği sayıyla sınırlandırmak *fazla basit değildir İnsan özellikleri ve davranışlarının sınırsız olması *şahsiyet türlerini sınırlandırmayı zorlaştırıyor Fakat kişiliği tanılamak için istatistiki verilerden yararlanarak belli sınıflandırmalar yapılabilir Allport geçmişte 4000, Cattell ise 16 tane *kişiliği belirleyen etmen olduğunu söylüyor Günümüzde ise araştırmacılar 5 faktörlü bir modeli kabul ediyor Bunlar; *ahenklilik, dışadönüklük, sorumlu olma, nörotiklik ve deneyime tarafsızlık ’ tır
Karakter bireysel tercihlerimizin ve jurnal hayatımızın içinde…
Kulak Vermek istediğimiz müziği açtığımızda, yemek yemek için seçim ettiğimiz restorantta ve hangi arkadaşımızla alışverişe gideceğimizi belirlememizde karakter etkili olmaktadır Eğer içe dönük yapılı bir kişiysek gürültüsüz bir ortamı, hafif bir müziği ve düzenli bir arkadaşı seçeriz
Uzmanlar bilhassa politik tercihlerde kişiliğin etkili olduğunu söylüyor Toronto Üniversitesi ’nde yapılan bir araştırma konservatif görüşlü kişilerin daha emredici ,liberal görüşlü şahısların de empati yanlarının daha zinde olduğunu ortaya koyuyor Kısacası, şahsiyet her tercihin içinde …
Günümüz dünyasında online kişiliklerimizin oluşması *nasıl gerçekleşiyor? Reel kişiliğimizle ilişkili mi ?
Günümüzde öyle fazla insan Facebook profilinden kendini dışarıda sunuyor Sahte kimlikler ya da yanlış bilgilerle karşmıza çıkanlar olabiliyor Içten bilgileriyle online kimlik yaratan kişiler bile, esas kimliği değil idealize edilmiş kimliğini dışa sunuyor Hoş ya da yakışıklı olan, başarılı , cazibeli, alaka alanları geniş, sosyal ve istenilen bir kimlik yaratmaya çalışıyoruz Bu soruyu kendinize de sorun, sizce Facebook ’ taki kişi, esas siz misiniz?
Karakter bozukluklarının oluşmasına ne sebep oluyor ?
O Kadar fazla faktör şahsiyet bozukluklarında etkili oluyor Çevredeki halk müziği göre ruhsal bir hastalık olduğu baskı anlaşılıyor Problemin kişilikte olması nedeniyle kalıplaşmış tutum kalıplarını içeriyor Kalıtımsal, çocukluk travmaları, sözel ve hissi istismar, aşırı hassasiyet nedenlerin bazıları
Birlikte yaşadığımız hayvanlarımız kişiliğimiz hakkında bilgi verir mi ?
Kendinizi bir lahza için köpek sahibi *ya da kedi sahibi biri olarak düş edin Her ikisinde de benzer kişi mi olurdunuz? Köpek besleyen insanlarla kedi besleyenler aynı mıdır? veya minik bir köpeği olan biriyle büyük bir köpeği olan biri benzer *mıdır? Bu soruların yanıtı, bize hayvan seçiminin birey hakkında data verdiğini ortaya koyuyor Araştırmacıların bu konudaki ilginç bulgularına göre ise, köpek sahipleri kedi sahiplerine tarafından daha dışadönük ve etkin kişiler Kedi besleyen millet ise daha evcimen yapıya sahipler Bu sonuç akla *hayvanlarına bakarak insanları çözümlemek muhtemel mü sorusunu getiriyor…
Kişilik kompleks ve pek fazla öğeyle beslenen bir vaka, ve sınırları fazla net yok Değiştiremediğimiz yanları epeyce artı ama, unutmayalım ancak yaşamımız ve alışkanlıklarımız kararsız